مطالب مرتبط با کلیدواژه

تحلیل پوششی داده‎ها


۱.

تحلیل بهره‌وری کل بانک توسعه صادرات ایران و رشد بهره‌وری شعب آن با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نشریه مدیریت صنعتی ۱۳۸۷ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: بهره‎وری شاخص مالمکوئیست تحلیل پوششی داده‎ها مدل رتبه‌بندی کامل SBM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱۱
ر این پژوهش، بهره‌وری کل بانک توسعه صادرات ایران و تغییرات بهره‌وری شعب آن با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها، مورد بررسی قرار گرفته است. از مدل رتبه بندی کامل SBM(سنجه مبتنی بر متغیرهای کمکی) برای تحلیل بهره‌وری کل بانک توسعه صادرات ایران طی سالهای 1373 تا 1384 و از شاخص بهره‌وری مالمکوئیست برای اندازه‌گیری رشد بهره‌وری شعب این بانک طی سال‌های 1382 تا 1384 استفاده گردیده است. در مدل SBM، از متغیرهای هزینه مطالبات مشکوک الوصول، منابع مالی قابل استفاده جهت اعطای تسهیلات و تعداد کارکنان به عنوان ورودی و تسهیلات اعطایی به عنوان خروجی و با فرض بازده به مقیاس متغیر استفاده گردید. روند میانگین متحرک امتیاز کارایی بدست آمده نشان داد که بهره‌وری کل بانک توسعه صادرات ایران بهبود یافته است. در مدل شاخص بهره‌وری مالمکوئیست از متغیرهای تعداد کارکنان، سود و کارمزد پرداختی و هزینه‌‌های اداری و پرسنلی به عنوان ورودی و تسهیلات اعطایی، کارمزد دریافتی، سپرده‌های بدون هزینه و سپرده‌های هزینه‌زا به عنوان خروجی استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که بهره‌وری شعب بانک در سال 1383 به طور متوسط یک درصد و در سال 1384، دو درصد رشد داشته است. همچنین شعب بانک بر اساس رشد بهره‌وری، رتبه‌بندی شدند.
۲.

ارائه مدل برنامه‌ریزی آرمانی خطی برای محاسبه اوزان مشترک در مسائل تحلیل پوششی داده‌ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نشریه مدیریت صنعتی ۱۳۸۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده‎ها برنامه‌ریزی با اهداف چندگانه کارایی نسبی اوزان مشترک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۳
تحلیل پوششی داده‌ها دامنه گسترده‌ای از مدل‌های ریاضی است که برای سنجش کارایی نسبی مجموعه‌ای از واحدهای همسان با ورودی‌ها و خروجی‌های مشابه به کار می‌رود. این مدل مجموعه‌ای از اوزان را برای متغیرهای ورودی و خروجی هر واحد تصمیم‌گیری به دست آورده و بر اساس آن کارایی نسبی هر واحد را محاسبه می‌کند. این تفاوت در اوزان واحدها انتقاداتی را برای این روش در پی داشته است. از سال 1991 مدل‌های خطی و غیرخطی مختلفی برای محاسبه مجموعه‌ای از اوزان مشترک واحدهای تصمیم‌گیری در مدل‌های DEA ارائه شده است. در این مقاله نیز یک مدل برنامه‌ریزی آرمانی برای محاسبه اوزان مشترک اینگونه مسائل پیشنهاد و کاربرد آن در مثالی عددی با مدل‌های دیگر مقایسه شده است. خطی بودن، قابلیت کاربردی گسترده و معنی‌داری اوزان برآوردی از مزایای مدل پیشنهادی است.
۳.

بررسی کاکرد تکنیک تاپسیس فازی در بهبود فازی ستجش کارایی شعب بانک ها با استفاده از تکنیکdea(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نشریه مدیریت صنعتی ۱۳۸۸ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: کارایی تحلیل پوششی داده‎ها واحدهای تصمیم گیری اهمیت داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸۱
سنجش کارایی سازمان های مختلف و مقایسه کارایی بین واحدهای آنها، از جمله مسایل مهمی است که امروزه در ادبیات اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. در میان سازمان های مختلف، بانک‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین نهاد‌های هر نظام اقتصادی مطرح اند. بنابراین، با توجه به نقش مهم بانک‌ها در توسعه کشور و هم‌چنین تعدد شعب آن ها، ‌اندازه‌گیری کارایی شعب بانک‌ حائز اهمیت می‌نماید. هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات لحاظ نمودن میزان اهمیت داده ها (نهاده ها و ستاده ها) در مدل تحلیل پوششی داده‌ها می باشد. بر این اساس، ابتدا سیستم مفهومی ارزیابی کارایی شعب بانک تعریف شده و سپس میزان اهمیت ورودی ها و خروجی‌ها با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی محاسبه شد تا بعدا در تکنیک DEA مورد استفاده قرار گیرد. در مرحله بعد، کارایی شعب در قالب مدل‌ تحلیل پوششی داده‌ها فرموله شد و سپس محاسبه گردید. در پایان نیز به منظور تحلیل اثرات به کارگیری میزان اهمیت داده ها،‌ کارایی شعب بدون لحاظ نمودن میزان اهمیت داده ها مجدداً محاسبه شده تا کارایی شعب، در دو حالت مورد مقایسه قرار گیرد. نتایج نشان می دهد استفاده از میزان اهمیت داده ها (نهاده ها و ستاده‌ها)، توانسته است سنجش کارایی شعب بانک با استفاده از تکنیک DEAرا دقیق‌تر نموده و بنابراین موجب افزایش روایی این تکنیک شود.
۴.

رتبه‌بندی واحدهای کارا با ترکیب رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در سازمان‌های بازرگانی استانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش مدیریت ۱۳۸۷ شماره ۸۱

کلیدواژه‌ها: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده‎ها کارایی نسبی واحد مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶۶
با گسترده‌تر شدن سازمان‌ها و افزایش دامنه نظارتی مدیران، ارزیابی و کنترل واحدهای سازمانی به ضرورتی برای مدیران تبدیل می‌شود. اصولاّ مدیران با تعریف شاخص‌های گوناگون و اندازه‌گیری آنها اقدام به سنجش عملکرد بخش‌های زیرمجموعه می‌کنند. این ارزیابی اگرچه برخی معانی را به مدیران منتقل می‌کند، لیکن در نظر گرفتن این شاخص‌ها به صورت جداگانه و بی‌ توجهی به ارتباط میان آنها باعث تصویری ناقص از موضوع تحت بررسی خواهد شد. در این تحقیق با استفاده از مدل ترکیبی تحلیل پوششی داده‌ها و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به ارزیابی کارایی نسبی سازمان‌های بازرگانی استانی پرداخته شده است. پس از شناسایی متغیرهای ورودی و خروجی در واحدهای تصمیم‌گیری با بررسی ماموریت‌های استراتژیک و مسئولیت‌های سازمان‌های بازرگانی استانی در گام بعدی با جمع‌آوری داده‌های تحقیق در بازه زمانی سال 1385 با استفاده از مدل BCC خروجی محور با مقادیر اصلاح شده اقدام به سنجش کارایی نسبی سازمان‌های بازرگانی شده است. پس از آن به منظور رتبه‌بندی نهایی، واحدهای گروه ناکارا با توجه به امتیاز حاصل از مدل تحلیل پوششی داده‌ها رتبه‌بندی شده‌اند و سازمان‌های کارا با استفاده از مدل ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل پوششی داده‌ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. شناسایی واحدهای کارا و امکان برنامه‌ریزی و هدفگذاری استراتژیک عملکرد با استفاده از جواب مدل، مهم‌ترین خروجی این تحقیق می‌باشد.
۵.

ارائه یک مدل برنامه‌ریزی آرمانی جهت ارزیابی پالایشگاه‌های نفت کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش مدیریت ۱۳۸۷ شماره ۸۱

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد کارایی تحلیل پوششی داده‎ها پالایشگاه برنامه‌ریزی ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۲
مقاله حاضر به موضوع ارزیابی عملکرد پالایشگاه‌های نفت کشور بر مبنای عملکرد سال‌های 80 ، 81 ، 82 و 83 پرداخته است. مبنای ارزیابی در این تحقیق مدل‌سازی با استفاده از مدل‌های برنامه‌ریزی در تحقیق در عملیات بوده و بدین منظور از میان مدل‌های مختلف برنامه‌ریزی ریاضی یک مدل از ترکیب تکنیک‌های تحلیل پوششی داده‌ها و برنامه‌ریزی آرمانی طراحی و ساخته شده که با دقت به مراتب بیشتری نسبت به مدل‌های کلاسیک تحلیل پوششی داده‌ها کارایی و بهره‌وری پالایشگاه‌های نفت کشور را اندازه‌گیری کرده و ضمن رتبه‌بندی آن‌ها میزان ناکارایی نسبی و دلایل این ضعف را شناسایی می‌نماید. این بررسی بر بهره‌برداری بهینه از فرایندهای پالایشی با توجه به ظرفیت‌ها و امکانات موجود با هزینه پالایشی کمتر و قابلیت تولید فرآورده‌های با ارزش افزوده بیشتر تاکید می‌نماید.
۶.

مدلسازی تعالی سازمانی با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی -پژوهش های مدیریت در ایران ۱۳۸۳ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده‎ها تعالی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵۶ تعداد دانلود : ۱۰۲۶
"در این مقاله با توجه به ضرورت بحث ارزیابی عملکرد و دستیابی به تعالی عملکرد سازمانی، سعی شده با ترکیب دو رویکرد کیفی و کمّی در ارزیابی، مدلهای برگرفته از مدیریت کیفیت جامع تحت عنوان مدلهای تعالی سازمانی و مدلهای ریاضی تحلیل پوششی داده‌ها، مدلی برای تعالی سازمان ارائه گردد که ضمن دارا بودن مزایای هر دو روش، معایب آنها را به حداقل ممکن برساند. در این پژوهش با بررسی مدلهای تعالی سازمانی معیارهای مناسب جهت ارزیابی عملکرد و تعالی سازمانی شناسایی می‌شوند و سپس همین معیارها و عناصر در رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها که بیشتر با استفاده از ورودی و خروجیهای ملموس )نهاده‌ها و ستاده‌ها) به ارزیابی سازمانها می‌پردازد، مورد استفاده قرار می‌گیرد."
۷.

ارزیابی عملکرد آموزشی و پژوهشی با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده‌ها:گروههای آموزشی دانشکده علوم انسانی هر یک از مدلهای ارزیابی دانشگاه تربیت مدرس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی - پژوهش های مدیریت در ایران ۱۳۸۵ شماره ۴۴

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده‎ها کارایی نسبی تجزیه و تحلیل پوششی داده‌ها دانشگاه تربیت مدرس ؛ برنامه‌ریزی آرمانی پروفایل داده‌ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۶ تعداد دانلود : ۸۲۵
عملکرد، ابزاری می‌باشند که پس از اجرا می‌توانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار تصمیم‌گیرندگان قرار دهند. بنابراین استفاده از اینگونه مدلها به منظور پاسخگویی به سؤالات و مسائلی که در ذهن تصمیم‌گیرندگان شکل گرفته است، اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. در این صورت در این مقاله سعی شده تا مدل ریاضی تحلیل پوششی داده‌های مناسب، رتبه‌بندی کارایی گروههای آموزشی، نقاط ضعف و قوت هر یک از گروهها و وضعیت استفاده بهینه از منابع در دسترس در دانشکده علوم انسانی از منظر مدل DEA بیان شود. از آنجا که مدلهای گوناگونی از DEA در طول سالهای گذشته به منظور استفاده در حوزه‌های گوناگون توسعه‌ یافته‌اند، یکی از گامهای بسیار مهم قبل از ارزیابی واحدهای مطالعه شده، انتخاب مدل یا مدلهای متناسب با آنها می‌باشد. این مقاله مجموعه‌ای از گامهای پی‌درپی را در قالب یک مدل مفهومی به منظور انتخاب صحیح مدل ارزیابی عملکرد، ارائه می‌کند. این مراحل به مثابه حلقه‌های یک زنجیر تکامل‌بخش فرایند ارزیابی است و نبود هر یک از آنها می‌تواند اعتبار مدل ارزیابی را از حیث ضعفهای ذاتی روش DEA، خدشه‌دار کند.
۸.

ارائه مدلی تلفیقی برای محاسبه رشد بهره‌وری کل عوامل از مدلهای تحلیل پوششی داده‌ها، شاخص تورنکوئیست و محاسبه رشد بهره‌وری شرکت ملی نفت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی - پژوهش های مدیریت در ایران ۱۳۸۶ شماره ۵۲

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده‎ها بهرهوری کل عوامل شاخص تورنکوئیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۳ تعداد دانلود : ۸۴۴
"بهره‌وری کل عوامل ، معیاری است که توصیف‌کننده استفاده صحیح و بهینه از عوامل تولید و همچنین درجه دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده می‌باشد. در برنامه چهارم توسعه، تمامی سازمانها و دستگاههای اجرایی مکلف شدند، که سهم ارتقای بهره‌وری کل عوامل تولید را در رشد تولید معین کرده و الزامات و راهکارهای لازم برای تحول کشور از یک اقتصاد نهاده محور به یک اقتصاد بهره‌ور محور را مشخص کنند. بنابراین برای دستیابی به این اهداف در یک سازمان، ابتدا باید میزان بهره‌وری سازمان در دوره‌های گذشته محاسبه شود، سپس با مشخص کردن عوامل تأثیر‌گذار بر رشد بهره‌وری به برنامه‌ریزی و ارائه راهکارهایی در جهت ارتقای بهره‌وری، اقدام شود. این مقاله برای پوشش اهداف مذکور، مدلی را با تلفیق مدلهای تحلیل پوششی داده‌ها و شاخص تورنکوئیست ارائه می‌دهد که علاوه بر محاسبه رشد بهره‌وری در طول زمان، میزان تأثیر تغییرات کارایی و تغییرات تکنولوژی را محاسبه می‌کند. این مدل در صورت وجود تنها یک واحد تصمیم‌گیرنده می‌تواند به محاسبه تغییرات بهره‌وری در طول زمان بپردازد که در اینگونه موقعیتها، مدلهای مشابه مانند شاخص مالمکوئیست کاملاً در محاسبه تغییرات بهره‌وری ناتوانند. این مقاله همچنین به منظور بررسی دقیقتر موارد شرح داده شده، در یک مطالعه موردی، به بررسی رشد بهره‌وری کل عوامل شرکت ملی نفت ایران و تعیین تغییرات کارایی و تکنولوژی در آن شرکت می‌پردازد. این مطالعه براساس داده‌های واقعی سالهای 1356 - 1379 انجام شده است."
۹.

ارزیابی کارائی راه‎آهن جمهوری اسلامی‎ایران در مقایسه با راه‎آهن‎های کشور‎های آسیائی و خاور میانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصادی بهار ۱۳۸۶ شماره ۷۸

کلیدواژه‌ها: شاخص مالم کوئیست کارائی بهره‎وری تحلیل پوششی داده‎ها حمل ونقل ریلی راه‌آهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۸ تعداد دانلود : ۹۳۰
هدف اصلی بنگاه‎های اقتصادی همواره این بوده است که با حداقل منابع موجود، حداکثر استفاده را به‎دست آورند که این مسئله اشاره به بهبود کارایی و بهره‎وری در بنگاه‎ها دارد. بخش حمل و نقل و به ویژه حمل و نقل ریلی به جهت تاثیر‎گذاری مستقیم و عمده بر روی توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور‎ها دارای اهمیت زیادی است. در این مقاله با توجه به داده‎های آماری 24 کشور منطقه خاورمیانه وآسیا، عضو اتحادیه بین‎المللی راه‎آهن‎ها و سازمان همکاری راه‎آهن‎ها برای دوره زمانی 5 ساله از سال 2000 تا 2004 به بررسی کارایی و بهره‎وری راه‎آهن کشور‎های مذکور با تاکید بر راه‎آهن کشورمان از طریق تکنیک تحلیل پوششی داده‎ها و شاخص بهره‎وری مالم کوئیست پرداخته شده است. آنچه که این مقاله را از مقالات قبلی متمایز می کند، استفاده از همین شاخص است و به کمک آن تغییرات بهره‎وری را اندازه گرفت. همچنین کارائی تحت شرایط بازده به‎مقیاس ثابت و بازده به مقیاس متغیر محاسبه گردیده است. میانگین کارائی فنی راه‎آهن ایران در شرایط CRS برابر 590/0 و در شرایط VRS برابر6/0 بوده است. به‎علاوه در تمام شیوه‎‎های رتبه‎بندی راه‎آهن ایران رتبه ای بهتر از یازدهم از نظر کارائی نداشته است. به کمک شاخص مالم کوئیست نشان می دهیم. مقادیر کارائی فنی در طول دوره مورد نظر روند افزایشی داشته است. و ناکارائی موجود بیشتر به‎دلیل ناکارائی مدیریتی بوده تا ناکارائی مقیاس. همچنین روند تغییرات بهره‎وری کل عوامل تولید راه‎آهن کشور در طول دوره نامشخص بوده است. ولی همواره از میانگین کل کشور‎های مذکور بالاتر است. همچنین راه‎آهن کشور جهت تحقق شرایط مطلوب بایستی خدمات بیشتری را ارائه نماید و کشور ‎های کره جنوبی، فلسطین اشغالی به‎عنوان الگو ارائه می‎گردد
۱۰.

بررسی کارایی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس منتخبی از شرکت‎های بیمه دولتی و خصوصی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصادی پاییز ۱۳۸۷ شماره ۸۴

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده‎ها کارایی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس بیمه‎های خصوصی و دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۳ تعداد دانلود : ۹۷۷
هدف این مقاله، اندازه‎گیری کارایی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس تولید، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‎هاست. بدین منظور، وضعیت کارایی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس منتخبی از شرکت‎های بیمه خصوصی و دولتی در دوره زمانی 1384 و 1385 مورد بررسی قرار می‎گیرد. نتایج به‎دست آمده نشان می‎دهد که با فرض وجود بازدهی متغیر نسبت به مقیاس، شرکت‎های بیمه ایران، توسعه و رازی، در مقایسه با سایر بیمه‎ها دارای بیش‎ترین میانگین کارایی فنی و بیمه‎های کارافرین، دی و آسیا دارای کم‎ترین میانگین کارایی فنی هستند. از بین شرکت‎های منتخب، بیمه رازی از مطلوب‎ترین عملکرد نسبت به بقیه شرکت‎ها برخوردار است. به عبارتی این شرکت در سال‎های مورد بررسی کاملا از نظر فنی کاراست و هم‎چنین در مقیاس بهینه اقتصادی (بازدهی ثابت نسبت به مقیاس) قرار دارد. نتایج تحقیق هم‎چنین نشان می‎دهد که شرکت‎های بیمه دولتی (ایران،آسیا،البرز و دانا)، در این دو سال همواره در مرحله بازدهی کاهشی نسبت به مقیاس قرار دارند. لذا سیاست کارا برای این شرکت‎ها، می‎تواند کوچک‎تر کردن مقیاس اقتصادی، همراه با کاهش نهاده‎های تولید باشد.
۱۱.

کاربرد تحلیل پوششی داده ها (DEA) در تعیین پر تفویی از کارآترین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز ۱۳۸۴ شماره ۴۳

کلیدواژه‌ها: کارآیی تصمیمگیری چند معیاره تحلیل پوششی داده‎ها AED پرتفوی کارا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۰۳
"هدف اصلی این مقاله، استفاده از روش تحلیل پوششی داده‏ها، برای تعیین پرتفوی بهینه، از کارآترین شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‏باشد.انتخاب پرتفوی، یکی از مسائل مهم مورد بحث حوزه مالی از دیرباز بوده و با تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته، الگوهایی نیز برای تعیین پرتفوی بهینه ارائه شده که به مرور زمان ایرادات هرکدام مشخص و الگویی دیگر، جایگزین الگوی قبلی گردیده است.از جمله مشکلات اساسی الگوهای ارائه شده، نادیده گرفتن شاخص‏ها و ابعاد چندگانه، برای ارزیابی نهایی پرتفوی سهام می‏باشد، و این کاستی اعتبار نتایج ارزیابی را، زیر سؤال می‏برد.کاستی دیگر که به این الگوها وارد است، عدم شناسایی دلایل رد یا پذیرفته شده یک شرکت در پرتفوی بهینه می‏باشد.برای رفع این کاستی‏ها، از روش‏ AED که از جمله روش‏های تصمیم‏گیری چند معیاره است، استفاده می‏شود.با استفاده از این روش، می‏توان شرکت‏های کارآ و ناکارآ را مشخص و شرکت‏های ناکارآ را رتبه‏بندی و برای آنها از بین شرکت‏های کارآ، مرجع(الگو)جهت رسیدن به مرز کارآیی مشخص کرد، هم‏چنین می‏توان میزان تأثیر هریک از متغیرها را، در میزان کارآیی شرکت مشخص کرد.در این تحقیق، از الگوی‏ RCC ، با ماهیت ورودی و با فرم پوششی استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان داد که از بین 90 شرکت مورد بررسی تعداد 29 شرکت که در واقع 32 درصد کل شرکت‏ها را شامل‏می‏گردند، کارآ و تعداد 61 شرکت، ناکارآ شناخته شدند. "
۱۲.

تمایزات کارایی مالیاتی در استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه منطقه ای دوره جدید پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: توسعه صنعتی کارایی تحلیل پوششی داده‎ها ادارات مالیاتی استان ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۱ تعداد دانلود : ۵۴۱
توجه به بحث مالیات را می توان از ابعاد گوناگون مورد کند و کاو قرار داد. در این میان، سنجش کارایی هر نظام مالیاتی از ابعادی است که پرداختن به آن از هر جهت حائز اهمیت است. در این مقاله این موضوع در دو مقطع زمانی 1385 و 1388 (سال دوم و پایانی برنامه چهارم) در اقتصاد ایران و به تفکیک استان های کشور مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. برای امکان این مقایسه و ایجاد همگنی، استان های کشور بر اساس تقسیم بندی وزارت صنعت، معدن و تجارت در طرح آمایش صنعتی و معدنی به سه گروه توسعه یافته، کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته تقسیم شده اند. علاوه بر آن، از سه معیار تعداد کارکنان، ارزش افزوده بخش های صنعت و خدمات و نیز تعداد اظهارنامه های منابع مالیاتی به عنوان ورودی و از معیار میزان مالیات دریافتی (مالیات مستقیم و مالیات بر کالا و خدمات) به عنوان خروجی نظام مالیاتی استفاده شده است. نتایج این پژوهش که با روش تحلیل پوششی داده ها صورت گرفته، نشان دهنده تمایزات آشکار کارایی نظام مالیاتی، حتی در گروه استان های همگن از حیث توسعه صنعتی (عدم توسعه صنعتی) و به نفع استان های توسعه نیافته از این حیث است. این یافته مبین آن است که نظام مالیاتی می تواند با افزایش کارایی خود، به ویژه در استان های توسعه یافته و کمتر توسعه یافته صنعتی، میزان مالیات قابل دریافت را به صورت معنی داری افزایش دهد.
۱۳.

بررسی مقایسه ای رتبه بندی کارگزاریها بر اساس روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات حسابداری و حسابرسی زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: رتبه بندی تحلیل سلسله مراتبی تحلیل پوششی داده‎ها کارگزاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات الگوهای کمی در تصمیم گیری
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت مالی – حسابداری مدیریت اوراق بهادار
تعداد بازدید : ۹۹۵ تعداد دانلود : ۵۸۰
نهادهای مالی با توجه به اهمیت آن در گسترش و پیشرفت بازار سرمایه از اهمیت خاصی برخوردارند. با توجه به ماهیت خدماتی بودن این مؤسسات به خصوص کارگزاری ها، معیارها و روشهای رتبه بندی بر اساس ویژگیهای مختلف آنها از میزان سرمایه تا قابلیتهای فناوری اطلاعات مدنظر واقع شده است. در این تحقیق بر اساس معیارهای رتبه بندی مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار شرکتهای کارگزاری بر اساس روشهای سخت و نرم تحقیق در عملیات رتبه بندی شدهاند و توان این روشها در سنجش کارایی بین کارگزاریها مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق از بین روشهای نرم روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و از بین روشهای سخت مدل CCR از بین روشهای تحلیل پوششی دادهها (DEA) مورد استفاده قرار گرفته است. بر اساس نتایج بدست آمده با توجه به روش تحلیل پوششی دادهها تعدادی کارگزاری بر روی مرز کارا قرار دارند و همچنین بر اساس تحلیل سلسله مراتبی رتبه بندی شده است. با توجه به مقایسه آماره های توصیفی بین دو روش به نظر میرسد روش تحلیل پوششی دادهها با توجه به واریانس بیشتر آن توانایی بهتری در تفکیک معنادار بین کارگزاریها دارد. البته باید توجه داشت که هر روش مزایا و معایب خود را دارد ولی در مجموع روش تحلیل پوششی دادهها از قابلیت بیشتری برخوردار است.
۱۴.

تجزیه و تحلیل حالات خرابی بالقوه و اثرات آن با استفاده از تحلیل پوششی داده های استوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت صنعتی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۹

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی تحلیل پوششی داده‎ها تجزیه و تحلیل حالات خرابی بالقوه و آثار آن عدد تقدم ریسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۱ تعداد دانلود : ۶۴۹
بهبود و ارتقای سطح کیفیت محصول و خدمات ارائه شده توسط بنگاهها اولین و اصلیترین عامل پیشرفت نسبت به رقبا و گرفتن سهم عمده بازار میباشد. در همین راستا تجزیه و تحلیل حالتهای خطا و آثار آنها ابزاری کارآمد بمنظور بهبود کیفیت در مدیریت کیفیت میباشد. با توجه به انتقادات فراوان به روش سنتی، عدد تقدم ریسک در تجزیه و تحلیل حالات خرابی بالقوه از ضرب سه عدد شدت، وقوع و تشخیص تشکیل میشود. به منظور برطرف کردن عیوب موجود، روش جدیدی برای محاسبه عدد تقدم ریسک در تجزیه و تحلیل حالات خرابی بالقوه بر پایه روش تحلیل پوششی دادهها معرفی می گردد. هدف از این تحقیق ارائه نوع جدیدی از عدد تقدم ریسک با تخصیص وزنهای مختلف برای هر یک از فاکتورهای ریسک میباشد. همچنین با توجه به این که اعداد شدت، وقوع و تشخیص توسط تیمی متشکل از گروههای مختلف خبرگان بدست می آید و عاملی قطعی و ثابت نمیباشد، در این پژوهش از روش بهینهسازی استوار که نتایج تحلیل پوششی دادهها را میپوشاند و پیچیدگی کمتری نسبت به روش فازی دارد، استفاده شده است. نتایج حاصل از مثال حل شده حکایت از موثرتر بودن مدل پیشنهادی نسبت به RPN سنتی دارد و رتبهبندی کاملی از حالات خرابی را ارائه میکند.
۱۵.

بررسی کارایی صنایع تبدیلی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۸ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: کارایی بهره‎وری بازدهی نسبت به مقیاس تحلیل پوششی داده‎ها صنایع تبدیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۹ تعداد دانلود : ۵۴۱
هدف از این پژوهش بررسی کارایی صنایع تبدیلی کشاورزی ایران میباشد. بدین منظور دادههایی شامل مقدار سرمایه، تعداد نیروی کار، مواد اولیه مصرفی و مقدار مصرف انرژی در فاصله سالهای 89 - 1379 از پانزده واحد صنایع تبدیلی در ایران گردآوری و با استفاده از تحلیل پوششی دادهها کارایی آنها اندازهگیری شد. این واحدها بر اساس نوع تولیداتشان به دو گروه قند و صنایع غذایی تقسیم شدند. در گروه قندها، میانگین کارایی فنی 95 درصد و در گروه صنایع غذایی، تقریباً 82 درصد و میانگین کارایی فنی همه واحدها 77 درصد بدست آمد. با توجه به کارایی مدیریتی بالا نسبت به کارایی مقیاس، مشخص شد که مهمترین علت ناکارایی فنی بهینه نبودن مقیاس واحدها میباشد. رشد بهره وری صنایع قند به طور میانگین 3 / 0 درصد و کل صنایع مورد بررسی حدود 3 درصد بدست آمد. مهم ترین منشأ رشد بهرهوری در صنایع قند تغییرات فناوری و در کل صنایع مورد بررسی رشد کارایی فنی میباشد. میانگین رشد بهرهوری صنایع غذایی دارای 7 درصد منفی میباشد و این در حالی است که کارایی فنی و تغییرات فناوری رشد داشتهاند.
۱۶.

ارزیابی عملکرد شرکت‌های دولتی واگذارشده به بخش غیردولتی در نتیجه فرآیند خصوصی‌سازی در ایران (مطالعه موردی: شرکت‌های وابسته به یک سازمان مادرتخصصی دولتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی های بازرگانی آذر و دی و بهمن و اسفند ۱۳۹۶ شماره ۸۶ و ۸۷ 17 - 28

کلیدواژه‌ها: اصل 44 قانون اساسی خصوصی‌سازی تحلیل پوششی داده‎ها کارایی نسبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۲ تعداد دانلود : ۳۴۷
در نتیجه واگذاری مدیریت و مالکیت شرکت‌های دولتی به بخش غیردولتی پیش‌بینی می‌شد که کارایی شرکت‌های مذکور افزایش یابد. در این مقاله سعی شده، آثار خصوصی‌سازی تعداد 52 شرکت نمونه از 195 شرکت وابسته به یک سازمان مادرتخصصی دولتی ارزیابی شود، که طی ارائه و تدوین مدلی مفهومی و عملیاتی، سنجش کارایی نسبی شرکت‌های واگذارشده به بخش غیردولتی در سال‌های قبل و پس از واگذاری، تبیین گردیده است. با اجرای مدل تدوین‌شده، عملکرد 52 شرکت نمونه مورد بررسی، سنجش و تحلیل قرار گرفته است تا آثار اجرای قانون خصوصی‌سازی، مورد سنجش قرار گیرد. مدل استفاده‌شده، تحلیل پوششی داده‌ها است که رویکردی ناپارامتری برای تعیین کارایی نسبی واحدهای تصمیم‌گیری است و ورودی‌ها و خروجی‌های مختلفی دارد. که با بهره‌گیری از این روش، کارایی نسبی واحدها مشخص گردیده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که کارایی نسبی هفت واحد از 52 واحد مورد بررسی نسبت به قبل از واگذاری، کاهش یافته و کارایی نسبی 45 واحد دیگر بهبود یافته است، به منظور بررسی آماری تاثیر واگذاری‌ها بر میزان کارایی واحدهای اقتصادی، از روش آزمون فرض برابری میانگین دو جامعه استفاده گردید و با توجه به داده‌های بدست آمده می‌توان در سطح اطمینان 95 درصد بیان نمود که فرآیند خصوصی‌سازی در واحدهای صنعتی مورد مطالعه، موفق بوده است.
۱۷.

بهبود عملکرد واحدهای تصمیم گیرنده کارا با استفاده از روش تقاطع ابرصفحه های سازای مجموعه امکان تولید در تحلیل پوششی داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت صنعتی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 193 - 214

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده‎ها واحدهای تصمیمگیرنده مجموعه امکان تولید ابرصفحه سازا تکنولوژی واقعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۲۵۴
تحلیل پوششی داده ها (DEA) یک تخمینگر است. این تخمینگر سعی می کند که یک ارتباط بین ورودی های متعدد و خروجی های متعدد و همچنین تکنولوژی تولید را تخمین بزند. DEA واحدهای تصمیم گیرنده (DMU) را به دو بخش واحدهای کارا و واحدهای ناکارا تقسیم بندی میکند. در این صورت واحدهای کارا مرجعی برای واحدهای ناکارا خواهد بود. در مدلهای سنتیDEA بهبود کارایی تنها برای واحدهای ناکارا صورت می گیرد و واحدهای کارا بدون تغییر باقی می مانند. اما از آنجا که تکنولوژی تخمینزده شده همواره از تکنولوژی واقعی کوچکتر است یا به عبارت دیگر این تکنولوژی تخمینزده شده همواره زیر مجموعهای از تکنولوژی واقعی میباشد بنابراین میتوان آن را به میزان بسیار کمی گسترش داد. در نتیجه می توان راهکاری برای بهبود واحدهای کارا نیز ارایه کرد. در این مقاله الگوریتمی جهت گسترش مجموعه امکان تولید (PPS) با توجه به خواص هندسی آن و همچنین بهبود واحدهای کارا ارایه می شود. این کار به وسیلهی ساختن واحدهای مجازی خارج از مجموعه امکان تولید انجام می شود. همچنین به منظور تشریح روش مطرح شده مثالهای عددی و کاربردی ارایه میشود.
۱۸.

بررسی نظام مند مبانی نظری کاربرد تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی عملکرد دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 53 - 80

کلیدواژه‌ها: ارزیابی کارایی عملکرد دانشگاه تحلیل پوششی داده‎ها مرور نظاممند مبانی نظری تحلیل شبکه استنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۱۴
کارآیی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی به دلیل نقش استراتژیک آنها در توسعه و اقتصاد هر کشور مورد توجه محققان زیادی قرار می گیرد، چرا که ارزیابی کارآیی دانشگاه ها به اجرای برنامه های کارآمد جهت توسعه آموزش عالی کمک می کند. ادبیات مربوط به ارزیابی کارآیی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی طی دهه های گذشته تکامل یافته است. با این حال، واگرایی رویکردهای مورد استفاده، حوزه های فرآیندی مورد بررسی، تفاوت در متغیر های خروجی و ورودی مطالعات پیشین بر انجام یک مرور نظام مند بر استفاده از تکینک تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی کارایی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی تاکید دارد. هدف از این مطالعه مرور ادبیات موجود در حوزه بکارگیری تکنیک تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی کارایی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و شناسایی روند آینده در این حوزه تحقیقاتی با استفاده از ترکیبی مرور نظام مند ادبیات و تحلیل شبکه استنادی است که پس از تعیین پروتکل جستجو و شاخص های انتخاب مقالات، 165 مقاله در نهایت انتخاب و تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد که در سال های اخیر عملکرد دانشگاه ها علاوه بر فعالیت های آموزشی و پژوهشی، بر عملکرد کارآفرینی و ارتباط با صنعت مورد ارزیابی قرار می گیرد که این نتایج می تواند در برنامه های توسعه و بهبود عملکرد دانشگاه ها مورد استفاده قرار گیرد.
۱۹.

ارزیابی کارایی با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادههای فازی و اعمال محدودیت فازی برای کنترل اوزان و یافتن اوزان عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 71 - 84

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده‎ها تحلیل پوششی داده‌های فازی توزیع برق کارایی منطق فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۱۰
در این مقاله تلاش می شود با ارائه مدلی، دو نقطه ضعف مدل های پایه ای تحلیل پوششی داده ها در عدم کنترل اوزان عوامل و محاسبه مجموعه ای متفاوت برای وزن های انتخابی واحدهای مختلف، به طور همزمان برطرف شود. این پژوهش یک مطالعه موردی است که مدل معرفی شده را برای ارزیابی کارایی نواحی هجده گانه مدیریتی شرکت توزیع نیروی برق فارس، در سال 1384 به کار برده است. کارایی واحد های مورد نظر، نخست به کمک مدل پایه CCR مضربی خروجی محور اصلاح شده، اندازه گیری شد و در مرحله بعد این کار با مدل ارائه شده، انجام گرفت. در مدل کلاسیک از هجده ناحیه توزیع، پنج ناحیه نواحی کارا شناخته شدند (حدود 28 درصد) و میانگینی برابر 74/0 برای کارایی واحدها به دست آمد، اما با استفاده از مدل ارائه شده، تنها یک واحد توانست خود را واحدی کارا نشان دهد و میانگین به دست آمده برای کارایی واحدها تا 35/0 کاهش یافت. نتایج نشان دهنده آن است که مدل مورد استفاده، علاوه بر اینکه نقاط ضعف DEA کلاسیک را در مورد عدم کنترل اوزان برطرف می کند، توانایی تفکیک کنندگی مدل را نیز افزایش می دهد.
۲۰.

ارزیابی عملکرد خطوط اتوبوسرانی شهر اصفهان با مدل تحلیل پوششی داده ها (مطالعه موردی: خطوطی که با خط یک مترو همپوشانی دارند)

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۸) 119 - 134

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده‎ها ارزیابی کارآیی اتوبوسرانی اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۱۱۳
زمینه و هدف: فقدان یک سیستم حمل و نقل کارا یکی از موانع رشد و توسعه هر کشوری بشمار می رود. در میان انواع حمل و نقل درون شهری نقش اتوبوسرانی برجسته تر از سایر روش هاست. با توجه به اینکه خطوط اتوبوسرانی بیشترین نقش و سهم را در حمل و نقل درون شهری کشور را دارند، بنابراین باید از کارآیی لازم برخوردار باشند. در این پژوهش کارآیی خطوط همراستا با خط یک مترو در اصفهان با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها، مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش بررسی: روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ هدف ازنوع کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی-تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات در حوزه کتابخانه ای بوده است. به منظور تحلیل داده ها و ارزیابی عملکرد، اطلاعات عملکردی 15 خط به عنوان واحد های تولیدی یا DMU ها در بازه زمانی نه ماهه اول سال 1400، شامل 5 متغیر ورودی و یک متغیر خروجی از طریق سامانه مدیریت مکانیزه ناوگان(AVL) مستقر در شرکت واحد اتوبوسرانی اصفهان استخراج و با استفاده از نرم افزار DEA SOLVER وDEAFrontier نسبت به ارزیابی کارآیی آن ها اقدام گردید. یافته ها و نتیجه گیری: از مجموع 15 خط مورد مطالعه، خطوط شماره10،17،70،81و82 با توجه به نسبت ورودی ها و خروجی و شرایط موجود از کارآیی لازم برخوردار نبوده اند که از این تعداد سه خط 17،70 و81 به صورت خصوصی اداره می شوند. موضوع مهم در این پژوهش کارآیی بیشتر خطوطی است که میزان مسافر جابجا شده بیشتری داشته و همپوشانی کمتری در آن ها بوده که نشان از اهمیت متغیر حجم مسافر در ارزیابی کارایی خطوط اتوبوسرانی می باشد.