مطالعات مدیریت صنعتی

این تحقیق، مدلی یکپارچه برای تعیین اندازه انباشته مشترک اقتصادی در حوزه تولید و توزیع در زنجیره تامین دو سطحی شامل یک فروشنده و چند خرده فروش ارائه مینماید. عمده مطالعات انجام شده در این زمینه با در نظر گرفتن فرض اندازه دسته ارسالی یکسان، مدلسازی و حل شده است در حالی که در این تحقیق، با آزادسازی فرض یکسان بودن دستههای ارسالی و مجاز بودن کمبود در قالب کمبود پسافت، مدلی ریاضی ترکیبی عدد صحیح غیر خطی به منظور بهینهسازی هزینههای کل زنجیره تامین، شامل هزینه راهاندازی خط تولید فروشنده، هزینههای نگهداری فروشنده و خردهفروشان هزینههای ارسال و سفارشدهی و کمبود خردهفروشها با ساختار ارسال متفاوت با مطالعات پیشین ارائه شدهاست. به منظور حل عددی مدل یک الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی متناسب با ساختار مدل و متغیرهای تصمیم صفرو یک ارائه گردیده است و نتایج حل مدل نشان داده است الگوریتم تکاملی دیفرانسیلی پیشنهادی عملکرد خوبی در رسیدن به جواب مساله داشته است.

در مطالعات مختلف مربوط به مسائل زمانبندی، معمولا تمرکز بر برنامهریزی ماشینها و تخصیص کارها به ماشینها و تعیین توالی کارها، به منظور بهینهسازی زمان اتمام کارها، میباشد. با توجه به ارتباط بین اقتصاد، انرژی و نگرانیهای زیست محیطی، مصرف انرژی یکی از موارد مهم در برنامهریزی سیستمهای مختلف میباشد. در این مقاله یک مسأله زمانبندی ماشینهای موازی ناهمگن که در آن سرعت پردازش هر کار روی هر یک از ماشینها قابل تنظیم است، بررسی میشود و از آنجا که انرژی مصرفی ماشینها با سرعت پردازش آنها رابطهای مستقیم دارد، هدف مسأله کمینهسازی مجموع هزینههای انرژی مصرفی و جریمه دیرکرد در تحویل تقاضای مشتریان میباشد. به منظور بهینهسازی مسأله، یک الگوریتم فراابتکاری ممتیک و یک الگوریتم فراابتکاری ژنتیک پیشنهاد شده است و در پایان نتایج بدست آمده از دو الگوریتم فراابتکاری پیشنهادی را با یکدیگر و با نتایج حاصل از خروجی نرم افزار بهینهسازی گمز، مقایسه و تحلیل می نماییم.

امروزه، برای سازمانها دشوار است که بدون بهبود عملکرد تامینکننده و روابط با تامینکننده بقا یابند و یا مزیت رقابتی کسب کنند، بنابراین برای تحقق نیازهای شرکت تولیدکننده، تامینکنندگان باید مدیریت و توسعه داده شوند. از طرفی توسعهی تامینکننده نیازمند معرفی معیارهایی دقیق و جامع است. هدف این مقاله، شناسایی ابعاد و مقولههای توسعهی تامینکننده براساس معیارهای مرتبط با آن، با استفاده از روش فراترکیب است. بدین منظور، ابتدا با انتخاب 102 مطالعه از 136 مطالعهی یافت شده و کدگذاری متون آنها با نرم افزار اطلس تی آی ، 23 مفهوم برای معیارها شناسایی شدند، سپس به کمک تحلیل ادبیات و خروجی نرمافزار وی او اس ویوور ، مفاهیم شناسایی شده در چهار مقوله-ی ملموس، ناملموس، روابط و محیطی و دو بعد درونی و بیرونی طبقهبندی شدند. برای بررسی روایی، از مثلثبندی منابع داده و پژوهشگر استفاده شده است. با نظرسنجی از خبرگان صنعت خودرو، ضریب روایی محتوا و شاخص روایی محتوا محاسبه شدند که 4 معیار بطور مستقیم حذف و تعدیلات و تلفیقاتی در معیارها صورت گرفت و در نهایت 17 معیار برای توسعهی تامینکننده در صنعت خودرو نهایی شدند. مقدار ضریب کاپای بدست آمده، پایایی معتبری را برای معیارهای شناسایی شده نشان میدهد. در پایان برای معیارهای مرتبط با توسعهی تامینکننده یک مدل دوبعدی ارائه شده است. باتوجه به فقدان مقولهبندی معیارهای مرتبط با توسعهی تامینکننده در پژوهشهای قبل و بویژه پژوهشهای داخلی، معیارهای شناسائی شده و مقولهبندی آنها میتواند برای پژوهشگران این حوزه مفید واقع شود.

تصمیمات مکانیابی، مسیریابی و تخصیص در زنجیره تأمین بیتردید یکی از مباحث بسیار مهم این فلسفه مدیریتی محسوب میشوند که تاثیر فراوانی بر کاهش هزینههای زنجیره تأمین و رضایت مشتریان دارد. این تحقیق به ارائه یک رویکرد یکپارچه از شبکه-های توزیع پرداخته است. توابع هدف در مدل ریاضی پیشنهادی شامل حداقل کردن مجموع هزینههای مرتبط با وسایل حمل و نقل، هزینه اجاره انبارها و حداقل کردن ریسک سیستم میباشد. مدل پیشنهادی دارای پیچیدگی محاسباتی زیادی میباشد و حل آن با روشهای دقیق در زمان معقول امکانپذیر نمیباشد. بنابراین یک الگوریتم فرا ابتکاری چندهدفه جدید به نام الگوریتم جستجوی هارمونی چندهدفه ارائه شده است. به منظور اثبات اثربخشی و کارایی الگوریتم در حل مدل پیشنهادی، ابتدا با استفاده از روش تاگوچی پارامترهای الگوریتم در بهترین سطوح ممکن تنظیم میشوند. سپس مسائل نمونه تصادفی تولید و عملکرد الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با الگوریتمهای ژنتیک مرتبسازی نامغلوب و ژنتیک رتبهبندی نامغلوب ارزیابی میشود.

در سالهای اخیر ساختمان سبز توجه گستردهای را به خود جلب کرده است. افزایش تعداد پروژههای ساختمانی در ایران تأثیرات قابلتوجهی بر محیطزیست گذاشته است و اجرای ساختمان سبز یکراه مفید برای کاهش خطرات زیستمحیطی است. پروژههای ساختمان سبز بهطور ناخواسته با ریسکهایی مواجه هستند که از بازدهی آنها میکاهد، بنابراین شناسایی و رتبهبندی ریسک میتواند نقش مؤثری در موفقیت پروژههای ساختمانی سبز داشته باشد. با توجه به اینکه تحقیقات اندکی در زمینهی ارزیابی ریسک در پروژههای ساختمانی سبز در ایران صورت گرفته است، این مطالعه تلاش میکند با ارائه مدلی جامع از کلیه معیارها و ریسکهای پروژههای ساختمانی سبز، اقدام به رتبهبندی نهایی ریسکهای پروژههای ساختمانی سبز کند. بدین منظور در گام نخست به شناسایی و غربال ریسکها از دیدگاه کارشناسان پروژههای ساختمانی سبز و معرفی معیارهای ارزیابی ریسک پرداخته، سپس با استفاده از روش تحلیل نسبت ارزیابی وزن دهی تدریجی (SWARA)، وزن معیارها را به دست میآوریم. درنهایت رتبهبندی ریسکهای پروژههای ساختمانی سبز، با توجه به نتایج گامهای اولیه و استفاده از روش ارزیابی تناسب جامع (COPRAS) صورت گرفته است. این اولین تلاش در حل یک پروژه ساختمانی سبز با ترکیب روشهای SWARA و COPRAS و با در نظر گرفتن یک مطالعه موردی (شهرستان آمل) است. نتایج نشان میدهد که ریسکهای کیفیت پایین مواد و تجهیزات، مقاومت از طرف ذینفعان برای تصویب ایدههای سبز و نداشتن اهداف واقعبینانه از اهمیت بالایی برخوردار هستند. چارچوب پیشنهادی میتواند به ذینفعان پروژههای ساختمان سبز کشورهای درحالتوسعه کمک کند تا ریسکهای پروژه را بهتر مدیریت کنند.

تحلیل پوششی داده ها (DEA) یک تخمینگر است. این تخمینگر سعی می کند که یک ارتباط بین ورودی های متعدد و خروجی های متعدد و همچنین تکنولوژی تولید را تخمین بزند. DEA واحدهای تصمیم گیرنده (DMU) را به دو بخش واحدهای کارا و واحدهای ناکارا تقسیم بندی میکند. در این صورت واحدهای کارا مرجعی برای واحدهای ناکارا خواهد بود. در مدلهای سنتیDEA بهبود کارایی تنها برای واحدهای ناکارا صورت می گیرد و واحدهای کارا بدون تغییر باقی می مانند. اما از آنجا که تکنولوژی تخمینزده شده همواره از تکنولوژی واقعی کوچکتر است یا به عبارت دیگر این تکنولوژی تخمینزده شده همواره زیر مجموعهای از تکنولوژی واقعی میباشد بنابراین میتوان آن را به میزان بسیار کمی گسترش داد. در نتیجه می توان راهکاری برای بهبود واحدهای کارا نیز ارایه کرد. در این مقاله الگوریتمی جهت گسترش مجموعه امکان تولید (PPS) با توجه به خواص هندسی آن و همچنین بهبود واحدهای کارا ارایه می شود. این کار به وسیلهی ساختن واحدهای مجازی خارج از مجموعه امکان تولید انجام می شود. همچنین به منظور تشریح روش مطرح شده مثالهای عددی و کاربردی ارایه میشود.

این پزوهش به طراحی شبکهی جمع آوری زباله های خطرناک پرداخته و برای انجام این کار از مفاهیم مکانیابی، مسیریابی، موجودی و زنجیرهی لجستیک معکوس استفاده شده است. موارد مربوط به ریسک احداث مراکز و حمل مواد به عنوان پارامترهای اجتماعی در این پژوهش به عنوان یک تابع هدف جداگانه در کنار تابع هدف اقتصادی، در نظر گرفته شده است. مسأله مورد نظر در قالب مدل برنامهریزی خطی عدد صحیح مختلط با دو تابع هدف فرموله شده است. در نظر گرفتن سیاست موجودی با استفاده از تسهیلات موجود، و محدودیتهای زمانی ارسال و ظرفیت وسایل سیستم حمل نقل از جمله ویژگی های دیگر مدل میباشد. با توجه به پیچیدگی محاسباتی مدل ارائه شده، برای حل این مدل از دو الگوریتم فراابتکاری NSGA-II و MOPSO استفاده شده است و نتایج آنها با یکدیگر مقایسه شدهاند. طبق نتایج، روش NSGA-II عملکرد بهتری را در هر چهار شاخص فاصله گذاری، فاصله از آرمان و بیشترین گسترش نشان میدهد. همچنین نتایج نشان میدهد که زمان حل این روش به طور متوسط 6% کمتر از روش حل رقیب میباشد. طبق نتایج حاصل از تحلیل حساسیت، هزینههای سیستم به ازای در نظر گرفتن ناوگان خارجی تغییرات بیشتری را نسبت به استفاده از ناوگان داخلی، از خود نشان میدهد.

در این پژوهش با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم، استراتزی های دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در دوره زمانی 1398 تا 1413 شبیه سازی شده است. بر اساس ادبیات تحقیق متغیر های« روند دانشجو»، « منابع فیزیکی»، « کیفیت اموزشی»، « منابع انسانی»، «تحقیقات و انتشارات» و «عملکرد مالی» بعنوان متغیرهای کلیدی موثر در تدوین استراتژی های دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در نظر گرفته شده اند. سپس با کمک گرفتن از نظریههای معتبر در حوزه ادبیات مساله و دیدگاه های افراد خبره، روابط علیّ در قالب توابع ریاضی تعریف شده و در نهایت اقدام به شبیهسازیشده است. سناریوهای تدوین شده بر اساس 3 هدف کاهش هزینه ها، افزایش درآمدها و رشد کیفیت آموزشی تدوین و مورد ارزیابی قرار گرفته اند. نتایج این تحقیق نشان داد با اجرای سناریو افزایش تعدیل نیرو در دانشگاه آزاد تبریز، میزان نرخ هزینه دانشگاه آزاد تبریز 5 درصد کاهش پیدا خواهد کرد. سناریو دوم تحقیق نیز نشان داد که در صورتی که میزان بودجه پژوهشی به میزان 40 درصد تغییر داده شود درامدهای غیر شهریه ای 19 درصد رشد خواهد داشت. شبیه سازی سناریو سوم نیز نشان داد که افزایش 25 درصد سرمایه گذاری های جدید در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز موجب می شود تا نرخ جذب دانشجو در بلند مدت به میزان 17 درصد افزایش یابد. با توجه به نتایج به دست آمده از سناریوهای مطرح شده، پیشنهاد میگردد تا دانشگاه آزاد اسلامی تبریز دو استراتژی افزایش بودجه پژوهشی و استراتژی سرمایه گذاری های جدید را در پیش بگیرد.

امروزه مدیران در بخشهای دولتی و خصوصی، داشتن آگاهی در مورد قوانین و مسائل سبز را امری مهم و ضروری برای بقای سازمانهای خود میدانند. اگر چه امروزه محققان، هر یک از موضوعات مدیریت زنجیره تأمین سبز و مدیریت منابع انسانی سبز را به صورت جداگانه ترویج دادهاند، اما تاخیر زیادی در یکپارچهسازی این دو موضوع وجود داشته است. لذا در این پژوهش سعی در ارائه یک چارچوب یکپارچه و منسجم برای ارزیابی و بهبود فی ما بین مدیریت منابع انسانی سبز و مدیریت زنجیره تأمین سبز (GHRM-GSCM) با استفاده از رویکرد فازی شده است. بدین منظور ابتدا با استفاده از بررسی جامع ادبیات پژوهش، مصاحبه و نظر خبرگان در صنعت کانه آرایی آریا، نسبت به شناسایی اولیهی شاخصهای ارزیابی در مدیریت منابع انسانی سبز و مدیریت زنجیرهی تأمین سبز اقدام به عمل آمد. در مرحلهی بعد با استفاده از تکنیک DEMATEL فازی و ANP فازی روابط علی_معلولی، وزن هر یک از معیارها و زیرمعیارها مشخص شدند. نتایج این ارزیابی نشان میدهد که عوامل رهبری، انعطافپذیری و زیستمحیطی به ترتیب اهمیت، به عنوان عوامل تاثیرگذار شناسایی شدهاند و بهینهسازی این عوامل توسط صنعت کانه آرایی آریا میتواند منجر به بهینه شدن سایر عوامل (عوامل تاثیرپذیر) گردد.

در این مقاله، مساله زمان بندی خط تولید جریان کارگاهی مونتاژ دو مرحلهای با در نظر گرفتن زمانهای آماده سازی مستقل از توالی و با هدف کمینهسازی مجموع زمان تکمیل کل سفارشات مطالعه میشود. در این مسئله چند سفارش برای یک نوع محصول وجود دارد. هر محصول سفارشدادهشده از چند قطعه متفاوت تشکیل شده است. در ابتدا، قطعات در یک محیط جریان کارگاهی با وجود چند ماشین (ایستگاه) مختلف تولید میشوند و سپس در یک ایستگاه مونتاژ تبدیل به محصول نهایی میشوند. این مقاله سه الگوریتم فراابتکاری جستجوی همسایگی متغیر موازی، ایمنی مصنوعی و شبیهسازی تبرید را برای حل این مسئله ارائه داده است. روش طراحی آزمایشات تاگوچی جهت تنظیم پارامترها و عملگرهای الگوریتم های ارائه شده به کار گرفته شده است. همچنین با استفاده از آزمایشهای عددی، عملکرد الگوریتم های پیشنهادی ارزیابی شده است. نتایج نشان میدهد الگوریتم جستجوی همسایگی متغیر موازی پیشنهاد شده از الگوریتم های دیگر برای حل این مساله بهتر عمل میکند.