مطالب مرتبط با کلیدواژه

آموزش ابتدایی


۶۱.

شناسایی و اعتباریابی ویژگی های مطلوب عناصر چهارگانه برنامه درسی مبتنی بر مهارت های حل مسئله آموزش مطالعات اجتماعی دوره کارشناسی آموزش ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۸ 171 - 196
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۹۳
مقاله حاضر با هدف شناسایی ویژگی های مطلوب عناصر چهارگانه برنامه درسی مبتنی بر مهارت های حل مسئله آموزش مطالعات اجتماعی دوره کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان انجام شده است، که با روش تحقیق آمیخته یعنی طرح اکتشافی متوالی (کیفی- کمَی) عملیاتی گردید، ابتدا با تحلیل محتوای کیفی 43 منبع داخلی و خارجیِ (1970-2022 م) مرتبط با موضوع تحقیق و همچنین 23 مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان که به صورت هدفمند انتخاب شده بودند، ویژگی های عناصر شناسایی گردید، سپس براساس این یافته ها پرسشنامه لازم تنظیم و با مشارکت 36 متخصص، اعتباریابی صورت پذیرفت، که روایی پرسشنامه با روش لاوشه (80/0 = CVI) و پایایی آن با آلفای کرنباخ (98/0 = CAC) محاسبه گردید. در نتیجه اهداف با 22 ویژگی، محتوا 24 ویژگی، راهبردهای یاددهی- یادگیری 17 ویژگی، و ارزشیابی 18 ویژگی مورد تأیید متخصصان قرار گرفت، براین اساس می توان گفت برنامه درسی مورد نظر با این ویژگی ها می تواند در ارتقا مهارت های حل مسئله و تربیت حرفه ای دانشجو معلمان ابتدایی نقش بسزایی داشته باشد.
۶۲.

کیفیت سنجی برنامه درسی بازنگری شده رشته علوم تربیتی (آموزش ابتدایی) دانشگاه فرهنگیان (مورد مطالعه: استان کرمانشاه)

نویسنده:
منبع: مطالعات سیاست گذاری تربیت معلم دوره پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲) 87 - 61
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۶
پژوهش حاضر با هدف، کیفیت سنجی برنامه درسی رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. پژوهش از نوع کمی و با روش توصیفی پیمایشی انجام شده است. جامعه موردمطالعه، دانشجویان سال اول و دوم رشته آموزش ابتدایی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1401- 1400 بودند که جمعیت 300 نفری را تشکیل می دادند و بر اساس جدول مورگان 170 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود، برای برآورد روایی پرسش نامه، از روایی محتوایی و صوری استفاده شد. پایایی پرسش نامه نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ در حد 94/0 تعیین گردید. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که هدف ها و محتوای برنامه درسی، تا حدودی توانسته اند نیازها و انتظارات دانشجویان را برآورده سازند؛ اما در ارتباط با راهبردهای تدریس و ارزشیابی، نتایج  حاکی از آن بود که این راهبردها نتوانسته اند نیازها و انتظارات دانشجویان را برآورده سازند که این امر در مورد عنصر ارزشیابی قابل ملاحظه تر است.
۶۳.

تاثیر یک دوره تمرین ورزشی و آموزش های ضمن خدمت بر عملکرد حرفه ای معلمان مشهد

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال پنجم آذر ۱۴۰۱ شماره ۵۴ 41 - 47
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۵۰
با توجه به اهمیت نقش تربیت بدنی در تعلیم و تربیت از دوره آموزش ابتدایی، هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش کلاس-های ضمن خدمت بر عملکرد حرفه ای معلمان تربیت بدنی شهر مشهد بود. نمونه ی آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل 60 معلم تربیت بدنی دوره تحصیلی ابتدایی نواحی آموزش و پرورش شهر مشهد بودند که 30 نفر از آنها در طول سال های تحصیلی 1400-1396 در دوره های آموزش ضمن خدمت در هر سه دوره روش ها و فنون تدریس، مدیریت کلاس و سنجش و اندازه گیری شرکت کرده بودند و 30 نفر دیگر در این کلاس ها شرکت نکرده بودند. اطلاعات تدریس کلاسی، کلاس داری و ارزشیابی کلاسی از طریق چک لیست مشاهده و وضعیت تحصیلی دانش آموزان از طریق فرم ثبت نمرات دانش آموزان جمع آوری شد. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که تفاوت معناداری بین تدریس کلاسی، کلاس داری، ارزشیابی کلاسی و وضعیت تحصیلی دانش آموزان معلمان تربیت بدنی که به کلاس های ضمن خدمت رفته بودند و آنهایی که به کلاس های ضمن خدمت نرفته بودند، وجود ندارد (P>0.05). به نظر می رسد باید تجدید نظر اساسی در خصوص نحوه اجرای این کلاس ها از طریق درگیر کردن خود معلمان در یادگیری از طریق کنکاش و پژوهش ایجاد شود.
۶۴.

مدل ارتقاء سطح عملکرد شغلی معلمان بر اساس عدالت آموزشی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال ۱۸ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۴ 47-68

کلیدواژه‌ها: عملکرد شغلی معلمان عدالت آموزشی آموزش ابتدایی شهر بجنورد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۲۳۳
آموزش به عنوان رکن ترقی و پیشرفت هر کشوری محسوب می شود و معلم در این ساختار نقش اساسی دارد و از همین روست که ارتقاء عملکرد معلمان موضوعی حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای ارتقاء سطح عملکرد شغلی معلمان بر اساس عدالت آموزشی اجرا شده است. این پژوهش به از روش آمیخته کمی و کیفی اجرا شده است؛ در بخش کیفی به روش تئوری داده بنیاد و با استفاده از نظرات 14 نفر از خبرگان علمی و اجرایی در حوزه مدیریت آموزشی و کارشناسان خبره آموزش ابتدائی، مؤلفه و شاخص های مدل شناسایی و مدل فرضی پژوهش ترسیم گردیده است. بخش کمی به روش توصیفی اجرا شده و به صورت پیمایشی و با استفاده یک پرسش نامه محقق ساخته، داده های مورد نیاز از بین 200 نفر از معلمان دوره ابتدائی شهر بجنورد به عنوان جامعه آماری جمع آوری و با استفاده از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که عدالت آموزشی بر عملکرد شغلی معلمان تأثیر مثبت و معنی داری دارد و مدل به دست آماده یک مدل با برازش و درجه تناسب مورد قبول می باشد.
۶۵.

مقایسه، تطبیق و تلفیق الگو های پیش سازمان دهنده و کاوشگری علمی با نگاه کاربردی در آموزش ابتدایی

نویسنده:
منبع: پژوهش در برنامه درسی دوره ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲) 96 - 113

کلیدواژه‌ها: الگوی تدریس کاوشگری پیش سازمان دهنده دانشجو معلمان آموزش ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۹۸
الگوهای تدریس، گروه بندی و تنوع فراوانی دارد که یک معلم می تواند بر اساس شرایط، موقعیت، سطوح سنی، توانمندی های فراگیران و موضوع تدریس، یکی از الگوها و یا تلفیقی از الگوهای گوناگون را برای انتخاب روش تدریس خود استفاده نماید. هدف این مقاله ارائه یک روش تلفیقی با استفاده از الگوهای پیش سازمان دهنده و کاوشگری برای دانش آموزان دوره ابتدایی می باشد که با روش پژوهش اسنادی و با استفاده از ابزار فیش برداری و چک لیست، اطلاعات لازم جمع آوری، جمع بندی و سنتز پژوهی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از تلفیق الگوی کاوشگری -که اثر بخش ترین الگو بوده و کمتر مورد توجه قرار گرفته- و الگوی پیش سازمان دهنده -که به عنوان الگوی قابل توجه در نظام آمورشی مراکز تربیت معلم در نظر گرفته شده است- الگویی بدست می آید که می تواند با بهره گیری مناسب از امواج بتا و گاما در شرایط سنی و سطح دانش فراگیران، علاوه بر دانش افزایی، به افزایش مهارت پژوهشگری دانش آموزان نیز منجر شود. در نتیجه ی تلفیق دو الگوی پیش سازمان دهنده و کاوشگری، الگویی به دست آمده است که در پیشرفت تحصیلی و توسعه ی علمی و فردی دانش آموزان می تواند مؤثر باشد.
۶۶.

رویکرد کیفی به تبیین و تحلیل نوآوری برنامه های درسی هنری در آموزش ابتدایی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش ابتدایی سال ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹) 33 - 52

کلیدواژه‌ها: آموزش ابتدایی برنامه درسی نوآوری هنر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۵۳
هدف این مطالعه، شناسایی و تبیین مفهوم برنامه درسی، نوآوری، نوآوری برنامه درسی و نوآوری در برنامه های درسی هنری در آموزش ابتدایی می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی است و از روش کیفی استفاده شده است. جامعه پژوهش جمعی از صاحب نظران آموزش هنر و معلمان با تجربه هنر و پژوهشگران داخل و خارج کشور و اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان بودند، که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 25 نفر از آنان انتخاب گردید. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری گردید. برای تعیین اعتبار مصاحبه از اعتبار محتوا استفاده شد و اطمینان پذیری فرم مصاحبه با قرار دادن خلاصه مطالب و مقوله های تعیین شده در اختیار متخصصان بررسی شده است . یافته های کیفی بر اساس گویه بندی و مقوله بندی تحلیل شد. طبق نتایج تحقیق مهم ترین مفهوم برنامه درسی از دید صاحبنظران عبارتند از: مجموعه ای از کلیه ی فرصت های یادگیری رسمی ، مفهوم نسبی برنامه درسی و مهمترین ویژگی های متمایز برنامه های درسی هنری با سایر رشته ها عبارتند از: تاکید بیشتر بر فعالیت های عملی به جای مباحث نظری، نقش برنامه های درسی هنر در رشد روان شناختی و مهم ترین مفاهیم نوآوری برنامه های درسی عبارتند از: تغییرات اساسی در فرایند برنامه ریزی درسی، خلق یک رویکرد جدید در پدیدآوری برنامه درسی و مهمترین نمونه های نوآوری برنامه های درسی در آموزش هنر مقطع ابتدایی عبارتند از: به روزسازی مشخصات کلی، هدف، روش، سرفصل، منابع ومحتوای دروس، آموزش هنر به روش تحلیل و بررسی آثار هنری می باشد.
۶۷.

واکاوی تجارب زیسته دانشجو معلمان آموزش ابتدایی در رابطه با درس آموزش قرآن در دانشگاه فرهنگیان قم

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 103 - 118

کلیدواژه‌ها: دانشجو معلمان آموزش ابتدایی آموزش قرآن دانشگاه فرهنگیان قم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۶
هدف پژوهش حاضر بررسی تجارب زیسته دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان قم از درس آموزش قرآن است. در این پژوهش، از رویکرد کیفی و از روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجو معلمان رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان قم می باشد. اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. داده های حاصل نیز با استفاده از روش پیشنهادی اسمیت، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بعد از انجام مصاحبه ها و تحلیل آنها، تجربه دانشجومعلمان از درس آموزش قرآن، در پنج مضمون اصلی شامل منبع و محتوای درس، اساتید، فرصت ها، چالش ها، پیشنهادات؛ و 15 زیرمضمون قرار گرفت. نتایج پژوهش از تجارب مثبت دانشجویان به علت یادگیری روخوانی قرآن، الگوگیری از اخلاق استاد، برقراری زمینه انس با قرآن حکایت دارد. همچنین تجارب منفی یا چالش های آنان شامل عدم یادگیری روش تدریس قرآن، زمان محدود این درس، شیوه تدریس (غیرفعال) استاد، عدم پویایی و نشاط کلاس و روابط میان فردی استاد و دانشجو است. دانشجو معلمان برای رفع چالش، پیشنهاداتی ارائه دادند ازجمله استفاده از اساتید خبره قرآنی، جوان و مسلّط به شیوه های نوین تدریس و نیز اختصاص واحدهای بیشتر برای درس آموزش قرآن در برنامه درسی دانشجویان.
۶۸.

بررسی رضایت معلمان و دانش آموزان پایۀ ششم دورۀ ابتدایی از شبکۀ اجتماعی دانش آموزی (شاد) در دوران شیوع ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 666 - 645

کلیدواژه‌ها: آموزش ابتدایی آموزش مجازی شبکه اجتماعی دانش آموزی شاد کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۱
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان رضایت معلمان و دانش آموزان از هر یک از مؤلفه های کلاس مجازی است. این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان و معلمان پایه ششم شهر بیرجند در سال تحصیلی 99-1398 بودند که از میان آن ها 53 معلم و 130 دانش آموز ب ه ش یوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته رضایت از کلاس مجازی که دارای 10 مؤلفه است، بین آزمودنی ها توزیع شد. روایی محتوایی پرسشنامه به تأیید متخصصان و اساتید رسید و پایایی پرسشنامه با اس تفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر 74 / 0 به دست آمد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تی تک نمونه ای آزمون شدند. نتایج آزمون های آماری نشان داد میانگین تمامی مؤلفه ها ی رضایت از کلاس مجازی در مقایسه با میانگین نظری در سطح کمتر از 01 / 0 معنا دار و پایین تر از حد متوسط قرار دارند. با توجه به نتایج می توان نتیجه گرفت انتقال از سیستم سنتی به آنلاین آموزش در مدرسه چندان رضایت بخش نبوده است و معلمان و دانش آموزان از کلاس مجازی به شیوه کنونی رضایت ندارند و در صورت تداوم وضعیت فعلی باید درباره کارآمدبودن این سیستم تحقیقات بیشتری صورت گیرد.
۶۹.

روایت مادران از آموزش مجازی فرزندان پایه اول در دوران همه گیری ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال ۱۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 51 - 72

کلیدواژه‌ها: آموزش مجازی مادران حمایت آموزشی آموزش ابتدایی کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۴۸
همه گیری ویروس کرونا در ایران مانند سایر کشورهای جهان تعطیلی کلاس های حضوری مدارس و پیگیری آموزش به صورت مجازی را به دنبال داشت. دانش آموزان مقطع ابتدایی برای استفاده از آموزش نیاز به همراهی والدین داشتند. این امر در مورد دانش آموزان پایه اول به دلیل نداشتن آشنایی قبلی با مدرسه و امور درسی، دشوارتر بوده و مسئولیت آموزش شان بر عهده مادران قرار گرفت که قرار بود علاوه بر نقش مادری، نقش معلمی را هم بر عهده بگیرند. پژوهش حاضر به بررسی روایت های این گروه از مادران در شهر کرمان با رویکرد کیفی و روش روایت پژوهی می پردازد. گردآوری داده ها با استفاده از مصاحبه روایی  بوده و تحلیل به روش تحلیل تماتیک در نرم افزار مکس کیودا صورت گرفته است. پنج تم اصلی از داده های پژوهش به دست آمد که بازگو کننده روایت های مادران از این دوران است. این تم ها عبارتند از: حمایت ناقص اطرافیان، گران باری نقش، احساس فرسودگی مادران، پروبلماتیک فرزندان در آموزش مجازی و محاسن فرا آموزشی. 
۷۰.

تحلیل و نقد کتاب مبانی برنامه ریزی درسی آموزش ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۳) 61 - 88

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی درسی برنامه درسی مبانی برنامه ریزی درسی آموزش ابتدایی توصیف و تحلیل نقد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۷
پژوهش حاضر به نقد کتاب مبانی برنامه ریزی درسی آموزش ابتدایی موسی پور با رویکرد توصیفی و تحلیلی و در دو بعد شکلی و محتوایی می پردازد. جهت تحلیل، از شیوه نقد و بررسی بر اساس "اصول راهنمای تهیه مقالات نقد نشریه علمی-پژوهشی پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی" بهره گرفته شد. پس از معرفی کلی اثر، در گام اول به امتیازها و کاستی های ابعاد شکلی و صوری کتاب اشاره شد. در این زمینه به ترتیب به بررسی جلد و طرح روی کتاب، تحلیل قواعد ویرایش و نگارش کتاب و بررسی فهرست منابع و ماخذ آن پرداخته شد. در گام بعد به توصیف، تحلیل و نقد محتوایی کتاب و نقاط قوت و ضعف ابعاد محتوایی آن توجه گردید. در این زمینه نیز به ترتیب به بررسی تناسب عنوان و فهرست مطالب با محتوای کتاب، تفکیک فصول کتاب و سازماندهی و انسجام محتوا و ارائه مطالب پرداخته شد. همینطور به واکاوی جدید بودن و کاربردی بودن محتوا اشاره گردید. در پایان می توان اظهار داشت که به نظر می رسد محتوای کتاب نتوانسته انتظار خواننده از کتاب را با تأکید بر سه ویژگی مبانی برنامه ریزی درسی، آشنایی با برنامه ریزی درسی آموزش ابتدایی و کاربردی بودن، برآورده سازد. ضمنا پیشنهادهایی برای اعتلای اثر ارائه گردید.
۷۱.

بررسی مسایل و مشکلات آموزش و پرورش در حوزه آموزش ابتدایی با تاکید بر افت تحصیلی در آموزش مجازی و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آن

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال ۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۲ 650-681

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش نظام آموزشی آموزش ابتدایی افت تحصیلی فضای مجازی آموزش مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۵
هدف ازنگارش مقاله حاضر، بررسی مسایل ومشکلات آموزش وپرورش درحوزه آموزش ابتدایی به ویژه افت تحصیلی درآموزش مجازی می باشد. جامعه شناسان آدمی را طبعا «مدنی و اجتماعی» می دانند و معتقدند نیازها، خصایص و ساختار وجودی او ایجاب می کند در زندگی دسته جمعی و مشترک وارد شده، برای رفع احتیاجات خویش از تعاون، تعامل و همفکری مشترک با دیگران استفاده کند. تنوع نیازها، گسترش دانشها و مهارتهای بشری، توسعه و تکامل اشکال مختلف زندگی موجب گسترش سازمان های متعددی شده است. یکی از مهمترین، موثرترین و گسترده ترین نهادهای اجتماعی که مسوولیت انتخاب و انتقال عناصر فرهنگی را به نسل نوخاسته جامعه بر عهده دارد، سازمان آموزش و پرورش هر کشور است که موضوع اساسی و محور اصلی این سازمان «انسان» است. افت تحصیلی یکی از مشکلات موجود در آموزش و پرورش در بیش تر کشورها از جمله کشور ما است. این موضوع سبب می شود که همه ساله بخش زیادی از بودجه کشور از این طریق به هدر رود و نیز تعداد زیادی از نیروهای بالقوه انسانی از پرورش و تربیت صحیح باز بمانند. لذا شناخت این مسأله و بررسی علل موثر بر آن یکی از بهترین وظایف نظام تعلیم و تربیت در سطوح مختلف در هر کشور می باشد. منظور از افت تحصیلی کاهش عملکرد تحصیلی و د رسی د انش آموز از سطح رضایت بخش به سطح نامطلوب است. افت تحصیلی یعنی د انش آموز د ر هنگام تحصیل بعد از یک د وره موفقیت تحصیلی یا متوسط، به تد ریج ظرفیت یاد گیری او کاهش یافته و یا تکرار پایه تحصیلی د اشته باشد . این مقاله که ابزار جمع آوری اطلاعات آن به روش کتابخانه ای است، به روش توصیفی -تحلیلی به بررسی مسایل ومشکلات آموزش وپرورش در حوزه ابتدایی پرداخته و افت تحصیلی درآموزش مجازی رامورد بررسی قرارمی دهد. وسعی شده ابتدا مفاهیم ارائه شده وسپس تجزیه وتحلیل می شود ودرپایان راهکارهایی به منظور کاهش افت تحصیلی درآموزش مجازی درحوزه آموزش ابتدایی ارائه می دهد.
۷۲.

دوازده نقد به محتوا و روشهای توضیح مطلب در کتابهای هدیه های آسمان دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۸ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱۵۵ ۱۳۰-۱۱۱

کلیدواژه‌ها: آموزش دینی آموزش ابتدایی آموزش اخلاق کتاب هدیه های آسمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۵۱
درس هدیه های آسمان یکی از دروس بسیار مهم در نظام آموزش و پرورش ایران است که غایت بنیادین آن آموزش اخلاقی و مذهبی فراگیران است. هدف پژوهش حاضر نقد محتوا و روشهای توضیح مطلب در کتابهای هدیه های آسمان دوره ابتدایی است. پژوهش از نوع کیفی ترکیبی و مبتنی بر سه سوسازی روش شناختی است. به این معنا که برای تبیین دعاوی از چندین روش بهره گیری شده است و افزون بر واکاوی مفهومی محتوای کتابهای هدیه ها و استناد به یافته های پژوهشی، کتابهای مزبور بر اساس شش رویکرد توضیحی، در محیط نرم افزار کیفی اطلس تی. تحلیل شده اند. برای آزمون آماری فراوانیها از جداول توافقی پیشرفته و روش بونفرونی استفاده شده است. بر اساس تحلیلها دوازده نقد در هم تنیده در مورد کتابهای هدیه های آسمان قابل طرح است: 1) تفاوت شکل و قالب محتوای این کتابها با محیط واقعی دانش آموزان؛ 2) وجود توضیحات مبهم در متن کتابها؛ 3) انتظار پایبندی کودک به تمامی ابعاد دین؛ 4) ایجاد تعارضات روان شناختی در فراگیران؛ 5) فقدان رویکرد منسجم در مورد اعمال مستحبی؛ 6) عدم تأکید متعادل بر آموزه های اسلامی؛ 7) ترس و شرم پنهان در آموزش دستورات؛ 8) عدم استفاده کافی از روشهای نوین آموزش اخلاق؛ 9) غلبه رویکرد دیسیپلینی در توضیح مطالب؛10) توضیح نامناسب مفاهیم انتزاعی؛ 11) پرسشگری یا طرح مسئله به صورت القایی؛ و 12) مغفول ماندن برخی از مفاهیم اساسی. با عنایت به استدلالها و مثالهای مورد بحث، بازنگری اساسی در محتوا و روشهای توضیح مطلب در کتابهای هدیه های آسمان ضروری به نظر می رسد. پیام اصلی پژوهش حاضر این است که مطالب و توضیحات کتابهای هدیه ها باید با شرایط روان شناختی فراگیران و واقعیتهای خانوادگی و اجتماعی آنها متناسب باشد.
۷۳.

آسیب شناسی مفهوم حجاب و عفاف از نگاه صاحب نظران حوزه تربیت دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال ۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) ۱۰۰-۸۱

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی حجاب عفاف آموزش ابتدایی نهادینه سازی حجاب داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
هدف این پژوهش آسیب شناسی آموزش و نهادینه سازی مفهوم حجاب و عفاف در دوره دوم ابتدایی است، که از نظر هدف کاربردی است . روش:روش این پژوهش کیفی می باشد و با استفاده از راهبرد مبتنی بر نظریه داده بنیان انجام پذیرفته است. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده و به منظور گردآوری اطلاعات، با روش نمونه گیری هدفمند و بکار گیری معیار اشباع نظری با 39 نفر از ﻣﻌﻠﻤﺎن دوره اﺑﺘﺪایی شهر تهران، کارشناسان سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺸﺎرکﺖکﻨﻨﺪﮔﺎن ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ مصاحبه انجام شد. برای بدست آوردن اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کد گذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام گرفت. نتایج پژوهش حاضر، نشان دهنده ی استخراج بالغ بر 298 کد باز از مصاحبه ها و نیز احصاء 50 کد محوری و 7 کد انتخابی است. یافته ها:نتایج نشان دهنده آسیب های آموزشی-درسی، عرفی-اجتماعی، پرورشی- تربیتی، روانی-عاطفی، حاکمیتی-قانونی، فرهنگی-هویتی و فلسفی - اعتقادی می باشد که لازم است مورد توجه سیاستگذاران این حوزه قرار گیرد. نتیجه گیری : لازمه مواجهه با آسیب ها توجه به آسیب ها و راهکارهای احصاء شده است .
۷۴.

واکاوی مشکلات ارزشیابی آموزش مجازی دروس ریاضی پایه ابتدایی مطالعه موردی شهر سرباز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردی نو بر آموزش کودکان سال ۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 9 - 15

کلیدواژه‌ها: آموزش مجازی معایب ریاضی آموزش ابتدایی آموزش ریاضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۰
آموزش در فضای مجازی نقاط بسیار زیادی در بردارد. در این مقاله به نقاط ضعف آن پرداخته می شود. یکی از نقاط ضعف آموزش مجازی در کشور ما، سرعت پایین اینترنت و نبود زیرساخت های کافی است. عدم امکان آموزش چهره به چهره، یکی دیگر از مشکلات آموزش مجازی است. ارتباط چهره به چهره، یکی از برانگیزاننده های مفید در امر یادگیری استاهداف پژوهش:هدف از پژوهش حاضر بررسی معایب و چالش های آموزش مجازی درس ریاضی در سال تحصیلی 1400--1401 است.روش تحقیق: اطلاعات با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و آزمون تی تجزیه و تحلیل شد. میانگین و انحراف معیار نمره کل مزایا آموزش مجازی (میانگین از 5نمره) در دانش آموزان با آموزش مجازی 1/3 و در دانش آموزان بدون آموزش مجازی 8/2 بدست آمد. جامعه آماری: جامعه آماری ، کلیه دانش آموزان سه دبستان ( امام صادق (ع) پرکستان،صادقین انگوری،علامه مجلسی شیشکاندپ) شهر سربازمیباشد. تعداد کل جامعه آماری شامل 3 دبستان به تعداد 270 دانش آموز و جامعه آماری نمونه ی ما شامل 69 نفره بوده است. نتیجه گیری:نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بکارگیری آموزش مجازی درس ریاضی با توجه به امکانات موجود عملکرد مناسبی را از نشان نمیدهد حال آنکه با استفاده از نرم افزار ها و تجهیزات بروز تر بتوان این چالش را بهبود بخشید. فراگیران به تأثیرگذاری آموزش درس ریاضی به صورت مجازی با برنامه های تولید محتوای الکترونیکی بروز اذعان داشتند. بهتر است آموزش نرم افزارهای بروز آموزشی در اولویت ضمن خدمت دبیران قرار گیرد
۷۵.

سناریوهای بدیل برنامه درسی دوره ابتدایی در افق 1415: رویکردی آینده نگارانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱ 1 - 28

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی آینده آینده های بدیل آموزش ابتدایی آینده نگاری سناریونگاری نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۳۶
در جهان مملوء از پیچیدگی و عدم قطعیت آینده، کاوش درباره آینده های بدیل تعلیم و تربیت و برنامه های درسی در راستای تحقق مأموریت نظام های آموزشی ضرورت می یابد. از این رو، هدف مقاله حاضر، آینده نگاری برنامه درسی دوره ابتدایی در افق 1415 بود که با استفاده از رویکرد آینده نگاری و ابزار سناریونگاری انجام شد. در نهایت، چهار سناریوی بدیل برنامه درسی ابتدایی تدوین گردید. سناریوی اول با عنوان «اتوبوس جادویی مدرسه» بیانگر «برنامه درسی به منزله نقشه راه شخصی» است. سناریوی دوم با عنوان «در جستجوی خوشبختی» موقعیت «احیای برنامه درسی» را توصیف می کند. سناریوی سوم با عنوان «عصر یخبندان» بیانگر «فروپاشی برنامه درسی» است و سناریوی چهارم با عنوان «انجمن شاعران مرده» موقعیت «برزخ برنامه درسی» را روایت می کند. نتایج نشان داد نوآوری بیش از آنکه وابسته به ساختارها باشد، از عاملیت ها ناشی می شود و مستلزم تحول دیدگاه ها درباره اهداف تعلیم و تربیت در عصر دیجیتال و نیز افزایش اختیارات و توانمندسازی مدارس است.
۷۶.

ارزیابی کتاب های درسی دوره ابتدایی بر اساس مولفه های سبک زندگی ایرانی - اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 144 - 117

کلیدواژه‌ها: کتب درسی آموزش ابتدایی بینش ها-گرایشها روابط انسانی سبک زندگی ایرانی - اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۴۹
هدف پژوهش حاضر ارزیابی کتب درسی ابتدایی براساس مولفه های الگوی سبک زندگی ایرانی- اسلامی بود. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی موردی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه کتاب های درسی دوره شش ساله آموزش ابتدایی، در سال تحصیلی 99-98 است. نمونه آماری پژوهش شامل 26 جلد کتاب درسی در پنج عنوان که تناسب بیشتری با هدف و موضوع پژوهش داشتند، به روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. جهت تحلیل اطلاعات کیفی در روش تحلیل محتوای کیفی از روش کینگ و هاروکس با استفاده از نرم افزار MAXQDA-2018 استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل سوال اول و دوم پژوهش نشان داد که بر اساس الگوی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در مولفه ی ، نگرش و گرایش ها، در 6 پایه تحصیلی در کتاب فارسی بخوانیم و کتاب هدیه آسمانی بیشترین فراوانی مربوطه به خرده مولفه ی شعائر و مناسک دینی است، اما در کتاب فارسی بنویسیم و کتاب مطالعات اجتماعی بیشترین فراوانی مربوطه به خرده مولفه ی نشان های فرهنگی است. و در مولفه ی روابط انسانی، در 6 پایه تحصیلی در کتاب فارسی بخوانیم، کتاب فارسی بنویسیم و کتاب هدیه آسمانی بیشترین فراوانی مربوطه به خرده مولفه ی حرمت و احترام است، اما در کتاب تعلیمات اجتماعی بیشترین فراوانی مربوطه به خرده مولفه ی جمع گرایی و فردگرایی است
۷۷.

مروری نظام مند بر مطالعات مدیریت کلاس درس؛ عوامل اثرگذار و پیامدهای آن در دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهبری آموزشی کاربردی سال ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 21 - 45

کلیدواژه‌ها: مدیریت کلاس درس سبک مدیریت کلاس درس آموزش ابتدایی مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۷۵
مقدمه و هدف: هدف این پژوهش ارائه تصویر روشنی از وضعیت مدیریت کلاس درس؛ عوامل اثرگذار و پیامدهای آن بر معلمان و دانش آموزان در مدارس ابتدایی ایران بوده است. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نظر روش اجرا، مروری نظام مند تلقی می شود. جامعه آماری مطالعه حاضر کلیه مطالعاتی است که از جوانب مختلف به موضوع مدیریت کلاس درس دوره ابتدایی در ایران پرداخته اند. در جستجوی اولیه، با استفاده از CASP و بر اساس معیارهای ورود، 31 مقاله از مجموعه اولیه 68 مقاله بازیابی شده، انتخاب شدند. به منظور بررسی کیفیت پایایی قابل اعتماد بودن، از ضریب کاپای کوهن که 81/0 به دست آمد، استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که پژوهش های پیشین در زمینه مدیریت کلاس درس دوره ابتدایی در ایران بر چهار مضمون اصلی متمرکز شده است: مفهوم سازی مدیریت کلاس درس در دوره ابتدایی، سبک غالب مدیریت کلاس درس معلمان، متغیرهای مرتبط با سبک های مدیریت کلاس درس و در نهایت چالش های آن در بین مطالعات ایرانی که 42 مفهوم در 14 محور با 5 مضمون مورد توجه بوده است که از بین این مضامین، مضمون چالش های مدیریت کلاس درس با کمبود مطالعه مواجه بوده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر می تواند برای سیاستگذاران آموزشی کاربرد داشته باشد. مدیران مدرسه و برنامه ریزان آموزشی در مدارس برای ایجاد یک محیط پویا و ایجاد شوق در یادگیری دانش آموزان معلمان دوره ابتدایی با سبک های مؤثر مدیریت کلاس آشنا سازند و مزیت های سبک مدیریت کلاس تعامل گرا را به معلمان دوره ابتدایی به لحاظ تقویت مهارت های روانشناختی و مهارت های تحصیلی و عملکردی بشناسانند.
۷۸.

بررسی و تحلیل مهارت تندخوانی به عنوان مرحله ای از مهارت خواندن در فارسی و ضرورت آموزش آن به معلمان ابتدایی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش زبان و ادبیات فارسی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۲) 77 - 96

کلیدواژه‌ها: مهارت خواندن تندخوانی زبان فارسی آموزش ابتدایی تربیت معلم آموزش و پرورش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۶۱
یکی از مباحث محوری در درس فارسی دوره ابتدایی، آموزش مهارت خواندن به دانش آموزان است. مهارت خواندن، نقش به سزایی در یادگیری و پیشرفت تحصیلی و رشد علمی وشخصیتی دانش آموزان دارد. مهارت تندخوانی به عنوان سطح پیشرفته و بسیار موثر از مهارت خواندن نقش بسزایی در دریافت معنا از متن و درک مطلب دارد و به عنوان سطح پیشرفته ای از مهارت خواندن قلمداد می گردد. این تحقیق بر آن است تا رابطه بین تندخوانی و آموزش مهارت خواندن را در درس آموزش زبان فارسی برای دانش آموزان ابتدایی را مورد بررسی قرار دهد. برای رسیدن به این هدف منابع و متون آموزشی و اسناد فرادستی و مقالات و پژوهش های انجام شده در این راستا به صورت فراتحلیل مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تندخوانی به عنوان سطحی از آموزش مهارت خواندن وابستگی و پیوستگی جدی با آموزش زبان فارسی به ویژه در دوره دوم ابتدایی دارد و می بایست به عنوان بخشی از کار آموزش مورد توجه آموزگاران قرار گیرد. در بخش پایانی مقاله، چالش ها و موانع و واقعیت های موجود و پیشنهاداتی که در خصوص محقق نشدن این هدف موثر هستندمورد بحث وبررسی قرار گرفته است.
۷۹.

سنجش دستاوردهای یادگیری دانش آموختگان رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان بر اساس هدف های برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۵ 128 - 148

کلیدواژه‌ها: دانشگاه فرهنگیان برنامه درسی سنجش دستاوردهای یادگیری آموزش ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۴۸
هدف: این پژوهش با هدف سنجش دستاوردهای یادگیری دانش آموختگان رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، انجام شد. روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی و پیمایشی(ترکیبی) بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموختگان سال های 1395 تا 1398 دانشگاه بوده که طبق تقسیم بندی قطب های آموزشی سازمان سنجش، به روش خوشه ای تصادفی، پنج استان سمنان، کرمان، همدان، چهارمحال و بختیاری و فارس انتخاب و از بین 5153 نفر دانش آموخته آنها، به روش تصادفی، 365 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها یک پرسشنامه بسته پاسخ محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه توسط ده نفر صاحب نظر تأیید و پایایی آن به روش آلفای کرانباخ، 97/0محاسبه شد. یافته ها: دستاوردهای یادگیری، در سه بعد دانشی، توانشی و نگرشی شامل مورد بررسی قرار گرفته شد. طبق نتایج پژوهش در اکثر شاخص های مورد بررسی، دستاوردهای یادگیری در حد نسبتاً مطلوب بود(5/3≥ ≥5/4 و 01/0p˂). بررسی برازش مدل های اندازه گیری، ساختاری و مدل کلی، به روش PLS، حاکی از تأیید مدل ارائه شده بود(7/0<α)  7/0<CR، 5/0<AVE، 5/0<F.L، 96/1<t-values). نتیجه گیری: دستاوردهای یادگیری، در سه بعد دانشی، توانشی و نگرشی شامل مورد بررسی قرار گرفته شد. طبق نتایج پژوهش در اکثر شاخص های مورد بررسی، دستاوردهای یادگیری در حد نسبتاً مطلوب بود(5/3≥ ≥5/4 و 01/0p˂). بررسی برازش مدل های اندازه گیری، ساختاری و مدل کلی، به روش PLS، حاکی از تأیید مدل ارائه شده بود(7/0<α)  7/0<CR، 5/0<AVE، 5/0<F.L، 96/1<t-values).
۸۰.

شناسایی مولفه های رشد حرفه ای معلمان و مدیران آموزش ابتدایی با استفاده از روش تحلیل مضمون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 254 - 265

کلیدواژه‌ها: رشد حرفه ای معلمان مدیران آموزش ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های رشد حرفه ای معلمان و مدیران آموزش ابتدایی با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد.روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش اسناد و متون چاپی درباره رشد حرفه ای معلمان و مدیران در پایگاه های اطلاعات علمی بین سال های 2019-2000 بودند که با توجه به ملاک های مورد نظر تعداد 52 مورد با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شد. داده ها پس از جمع آوری با روش فیش برداری به کمک کدگذاری باز، محوری و انتخابی با روش تحلیل مضمون در نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که رشد حرفه ای معلمان و مدیران آموزش ابتدایی بر اساس سند تحول بنیادین 206 مضمون پایه، 53 مضمون سازمان دهنده و 16 مضمون فراگیر شامل ویژگی های معلمان، انگیزه معلمان، برنامه رهبری، گروه معلمان، گروه آموزشی، تخصصی- حرفه ای، رشد حرفه ای، مسائل و مشکلات معلمان، عوامل مدرسه، شرایط محیطی- آموزشی، شرایط محیطی- کلان، درگیری معلمان در فعالیت های حرفه ای، ارشادگری، شبکه سازی، راهبردهای آموزشی و پیامدهای فردی داشت. همچنین، مضامین جهانی رشد حرفه ای معلمان و مدیران آموزش ابتدایی شامل 20 مضمون پایه، 8 مضمون سازمان دهنده و 1 مضمون فراگیر شامل مولفه های جهانی و هشت مضمون فراگیر ارشادگری، شبکه سازی، رهبری، تخصصی- حرفه ای، گروه آموزشی، گروه رهبران، راهبردهای آموزشی و پیامدها بود.نتیجه گیری: با توجه به مضامین شناسایی شده، برنامه ریزی برای رشد حرفه ای معلمان و مدیران آموزش ابتدایی ضروری است که برای این منظور می توان شرایط بهبود مضامین را فراهم کرد.