خودارزیابی

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش تکنیک خودنظارتی بر نشانه های اضطراب اجتماعی دانش آموزان انجام گرفت. روش کار: برای ارزیابی اثربخشی این روش، از طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون، همراه با گروه گواه استفاده شد. بدین منظور 30 نفر از دانش آموزان دختر مدارس دوره دوم متوسطه شهر تبریز که در اجرای اولیه پرسشنامه هراس اجتماعی بالاترین نمره را کسب کرده بودند و بر طبق فرم سلامت روانی SCL-90-R (غربال گری اولیه) سابقه سایر اختلالات روانی نداشتند و از نظر بهره هوشی باهم همتا شده بودند، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و غربال گری انتخاب شدند و این افراد به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. پس از انتساب تصادفی آزمودنی ها پرسشنامه هراس اجتماعی در پیش آزمون در مورد اعضای هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش در هفت جلسه آموزش راهبرد خودنظارتی گروهی شرکت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. پس از پایان جلسات درمانی، پس آزمون اجرا شد و پس ازیک ماه پی گیری انجام گرفت. داده ها با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را در نمره های اضطراب اجتماعی دو گروه نشان داد (01/0 ≤ P) به طوری که میانگین نمرات نشانه های اضطراب اجتماعی گروه آزمایش در مراحل پس آزمون و پی گیری پایین تر از گروه گواه بود. نتیجه گیری: این مطالعه توصیه هایی را برای روانشناسان، مشاوران، والدین و معلمان در زمینه استفاده مؤثر از روش خودنظارتی دارد.

زمینه و هدف: بهزیستی جسمانی (Physical well-being) از ملاک های اصلی کیفیت زندگی است و هیجان ها (Emotions) از عوامل مهمی هستند که زمینه بهزیستی جسمانی را فراهم می کنند. ازاین رو، در مطالعه حاضر رابطه هیجان های پیشرفت با بهزیستی جسمانی دانش آموزان و شناخت فرایندهای ارتباطی بین آن ها مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر تهران بود. شرکت کنندگان با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی (1146 نفر) انتخاب شدند. پرسشنامه هیجان های پیشرفت (Achievement Emotions Questionnaire یا AEQ)، مقیاس بهزیستی جسمانی (Physical well-being scale)، مقیاس خودارزیابی مثبت (Self-evaluation scale) و مقیاس احساس های بدنی (Bodily sensation scale) برای گردآوری داده ها استفاده شد. داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، چولگی و کشیدگی) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و روش مدل یابی معادلات ساختاری) در نرم افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شد. یافته ها: مدل بهزیستی جسمانی در نمونه پژوهش برازنده بود (073/0=RMSEA، 78/2=χ2/df). مسیر هیجان های پیشرفت و بهزیستی جسمانی مثبت و معنادار بود. اثر خودارزیابی مثبت بر بهزیستی جسمانی و اثر احساس های بدنی بر بهزیستی جسمانی نیز مثبت و معنادار بود. همچنین، خودارزیابی مثبت و احساس های بدنی در رابطه بین هیجان های پیشرفت با بهزیستی جسمانی نقش میانجی داشتند. نتیجه گیری: هیجان های پیشرفت نقش مهمی در تعیین بهزیستی جسمانی دانش آموزان دارا هستند. مسیرهای شناختی (خودارزیابی مثبت) و عاطفی (احساس های بدنی) حمایت گر این رابطه هستند. شناخت و توجه به این متغیرها عاملی کلیدی در بهزیستی جسمانی دانش آموزان است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مدلیابی اثربخشی خودارزیابی بر پیشرفت درس ریاضی با میانجیگری خودتنظیمی انجام شد. این تحقیق به روش میدانی صورت گرفت. جامعه ی آماری آن را تمامی دانش-آموزان دوره ی دوم متوسطه استان قم که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل دادند. حجم نمونه شامل 278 دانش آموز دختر پایه ی یازدهم رشته ی تجربی بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه ی خودارزیابی جاج، ارز، بونو و تئورسن(2003)، پرسشنامه ی خودتنظیمی بوفارد و همکاران(1995) و آزمون ریاضی گردآوری و به روش همبستگی- مدل معادلات ساختاری و به وسیله ی نرم افزار Amos تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که مدل با داده های این پژوهش، برازش مناسبی دارد و خودارزیابی با میانجیگری خودتنظیمی بر پیشرفت درس ریاضی تاثیر مستقیم دارد. در این میان رابطه ی همبستگی بین خودارزیابی و پیشرفت تحصیلی (r=0/42) و خودتنظیمی و پیشرفت تحصیلی (r=0/40) در سطح اطمینان 99 درصد معنی دار بود. نتایج پژوهش اهمیت راهبردهای خودارزیابی بر پیشرفت درس ریاضی را نشان می دهد. بر این اساس برای افزایش پیشرفت ریاضی دانش آموزان می بایست به آموزش این راهبردها توجه بیشتری نمود.

فرآیند تضمین کیفیت و ارزشیابی پیشبرد برنامه یا اثربخشی پیشرفت بر اساس معیارهای ازپیش تعیین شده «اعتباربخشی» نام دارد. برنامه اعتباربخشی در مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، یکی از بیست مؤسسه تحقیقاتی وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (وزارت جهاد کشاورزی)، که در چهار حوزه مهندسی «آبیاری و زهکشی»، «صنایع غذایی»، «ماشین های کشاورزی و مکانیزاسیون» و «گلخانه» فعال است، اجرا شد. بدین منظور، ابتدا پنج کارگروه «رسالت و اهداف»، «نیروی انسانی»، «پژوهش»، «آموزش و ترویج» و «اعتبارات و بودجه» تشکیل و جداول «اهداف و شاخص ها»، «ملاک های ارزیابی»، «شاخص های اندازه گیری» و «معیارهای تحقق» تعیین شد. سپس، شش پرسشنامه تخصصی (شامل دو پرسشنامه برای کارگروه آموزش و ترویج و نیز یک پرسسنامه برای هر کدام از دیگر کارگروه ها) برای تحقق ملاک های ارزیابی تهیه شد و برای بازه زمانی فعالیت های مخاطبان و مؤسسه در سال های 94-1393، در سطح ملی، در اختیار آنها قرار گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه ها، داده های به دست آمده بر مبنای مقیاس لیکرت، تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که وضعیت مؤسسه از نظر عامل های «نیروی انسانی»، »پژوهش» و «آموزش و ترویج» مطلوب و اما از نظر عامل های «رسالت و اهداف» و «اعتبارات و بودجه» نامطلوب است. ارزیابی کلی مؤسسه نیز در سطح نسبتاً مطلوب قرار گرفت. بنابراین، با بهره مندی بیشتر از توان فکری، مهارتی، و تشریک مساعی اعضای هیئت علمی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی و نیز در سایه توجهات مسئولان بالادستی، می توان به تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف مؤسسه پرداخت تا از این رهگذر، به سطوح کیفی بالاتر ارتقا یابد. مطالعه حاضر ممکن است الگویی مناسب برای خودارزیابی سایر مؤسسات پژوهشی باشد.

در دنیای آموزش، ارزیابی ابزاری برای پایان دهی به مقطعی از یادگیری نیست، بلکه ابزاری برای پیشبرد و جهت دهی تدریس و یادگیری می باشد که باید در طول دوره یادگیری مورد استفاده قرار گیرد.خودارزیابی بعنوان یکی از بروزترین روش های ارزیابی دانشجویان را ترغیب به تأمل درمورد یادگیری، بکارگیری راهبردهای فردی یادگیری و روشهای مفید برای جبران مشکلات یادگیری مینماید. در این مطالعه، بازنمودهای اجتماعی بکارگیری خودارزیابی در سمینارهای کارشناسی ارشد رشته آموزش فرانسه در پیشرفت یادگیری و شناخت بهتر فرایند یادگیری فردی مورد بررسی قرار گرفت. دو گروه دانشجویان، هر یک متشکل از 12 دانشجو که در دو سمینار یکسان آموزش فرانسه شرکت کرده بودند در این مطالعه شرکت کردند. گروه اول، گروه کنترل، توسط استاد ارزیابی شده و در گروه دوم، گروه شاهد، دانشجویان مسئول ارزیابی یادگیری خود در طول ترم بودند. عملکرد دانشجویان در پایان ترم مقایسه و مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین، پرسشنامه ای با هدف بررسی نقش خودارزیابی در میزان و نحوه یادگیری و بازتاب بکارگیری این روش ارزیابی درمیان دانشجویان گروه شاهد توزیع و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از پیشرفت در عملکرد دانشجویان گروه آزمایش بوده و آنها را نسبت به راهبردهای یادگیری فردی خود آگاه تر ساخته و مهارت های خودتنظیمی و استقلال در یادگیری را در آنها پرورش داد.

ابتکارات تعالی کسب وکار به سازمان ها در توسعه و افزایش قابلیت های مدیریتی در راستای دستیابی به سطح عملکرد بالا و رقابت پذیری بیشتر کمک می کند. به طوریکه با پیاده سازی مدل های تعالی و خودارزیابی مبتنی بر آنها، امکان تعریف پروژه های بهبود مختلفی ایجاد شده و با اجرای اثربخش آنها، بلوغ تعالی و عملکرد کلی سازمان ارتقاء و بهبود می یابد. لذا اجرای موفق پروژه های بهبود به عنوان رکن اصلی مدل های تعالی سازمانی، از عوامل اصلی اثربخشی این مدل ها است. تحقیق کاربردی حاضر درصدد است با واکاوی چگونگی مدیریت پروژه های بهبود، مولفه های آن ر ا در پیاده سازی مدل های تعالی کسب و کار شناسایی و دسته بندی کند تا راهنمایی برای پیاده سازی آنها در سازمان ها باشد. در این راستا با مرور ادبیات تحقیق و نیز انجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان، پانزده مولفه مرتبط با چگونگی مدیریت پروژه های بهبود شناسایی و احصاء شده و با استفاده از یک پرسش نامه اعتبارسنجی شده، اهمیت آنها مورد ارزیابی قرارگرفته است. با کمک تحلیل عاملی اکتشافی، مولفه های مرتبط به چهار عامل اصلی شامل تعریف و اولویت بندی، اجرا، رسمیت بخشی و حمایت، پایش ساختاریافته و یکپارچه پروژه های بهبود دسته بندی شده اند. این تحقیق با شناسایی و دسته بندی مولفه های پروژه های بهبود، زمینه ساز ایجاد درک و آگاهی وسیع تری برای مدیران و کارشناسان در پیاده سازی مدل های تعالی کسب وکار و افزایش اثربخشی فرآیند تعالی گرایی سازمانی می باشد.

مقاله حاضر قصد دارد به بررسی دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز نسبت به اثرگذاری اجتماعی پژوهش های شان بپردازد. این پژوهش با رویکرد کمّی و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز بودند که 20درصد از آنها با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبق های نسبتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. به این ترتیب، تعداد 153 نفر از کل اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز در تکمیل پرسشنامه شرکت داشتند. نتایج نشان داد میانگین خودارزیابی اعضای هیئت علمی مشارکت کننده در پژوهش نسبت به اثرگذاری اجتماعی پژوهش های شان برابر با 72/8 بوده و میانگین جامعه پژوهش با اطمینان 95درصد در حد فاصل 29/8 و 15/9 قرار دارد که با توجه به دامنهٔ نمرات قابل حصول در حد متوسط قرار دارد. بین خودارزیابی گروه های مختلف آموزشی نسبت به اثرگذاری اجتماعی پژوهش های شان تفاوت معناداری وجود دارد. اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز حوزه های بالقو های که می توانند از پژوهش های آ نها بهره مند شوند را به ترتیب «صنعت»، «محیط زیست»، «آموزش»، «خط مشی و سیاست گذاری» و «کشاورزی» بیان کرده اند. همچنین، نتایج نشان داد هرچه «تعداد طرح های برون دانشگاهی» و «ارتباط کاری اعضای هیئت علمی با سازمان های خارج از دانشگاه تبریز» بیشتر باشد، میزان خودارزیابی آنها نسبت به اثرگذاری اجتماعی پژوهش های شان نیز بیشتر است. برمبنای نتایج حاصل شده، تشویق اعضای هیئت علمی به انجام طرح های برون دانشگاهی و داشتن ارتباط کاری با سازمان های خارج از دانشگاه می تواند ارزیابی اعضای هیئت علمی نسبت به اثرگذاری اجتماعی پژوهش های شان را بیشتر کرده، و با درگیر ساختن آنها با مسائل و موضوعات واقعی جامعه به افزایش اثرگذاری اجتماعی پژوهش های دانشگاهی منجر شود.

هدف: ارزیابی عملکرد از جمله فعالیت های کلیدی در ارزیابی و بهبود سیستم های مدیریتی محسوب می شود. خودارزیابی یکی از  رویکرد های بسیار مهم ارزیابی عملکرد است. نقطه قوت این روش در قیاس با سایر روش ها، تمرکز بر مقوله یادگیری است. با وجود این به نظر می رسد خودارزیابی نیز همچون هر روش ارزیابی عملکرد، دارای ضعف ها و کاستی هایی است که از آن جمله می توان به خطاهای انسانی در روند ارزیابی اشاره کرد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی برخی از عامل های انسانی در روند خود ارزیابی انجام شده است. روش: بدین منظور، پرسش نامه مدل تعالی پایدار (H3SE) بین 121 کارشناس در 42 شرکت مرتبط با صنایع پتروشیمی به آزمون گذارده شده است. از این طریق، تأثیر متغیر های مداخله گر در انجام خودارزیابی (همانند سن، جنسیت، مقطع تحصیلی و تجربه) بررسی شده است. یافته ها: نتایج تحقیق گویای این امر است که متغیر های پیش گفته تأثیر معناداری در خودارزیابی نداشته اند. همچنین  اعتبار بیرونی نتایج پژوهش قابل تأمل است. نتیجه گیری: از آنجا که در فرضیه های این پژوهش، صنعت پتروشیمی ارزیابی شده است، در تعمیم نتایج به سایر صنایع باید احتیاط کرد.

الگوی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت ( EFQM ) به عنوان اساسی ترین الگوی خودارزیابی، به سرعت در بخش های آموزشی ظهور و رواج پیدا کرد. این الگو به عنوان ابزار بهبود کیفیت در مؤسّسات آموزشی به کار می رود. این پژوهش، با هدف خود ارزیابی مرکز تربیت مربی کرج بر اساس این الگودر حوزه توانمندسازها انجام شده است. جامعه آماری مدیران، معاونین، مدرسان و مربیان بازآموز و سایر کارکنان مرکز تربیت مربی بودند که با روش نمونه گیری سرشماری کامل انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته با توجه به الگوی تعالی سازمانی، استفاده شد. یافته ها و نتایج، حاکی از این است که اگرچه همه معیارهای حوزه توانمندسازها (رهبری، خط مشی و استراتژی، کارکنان، مشارکت و منابع، و فرآیندها و نتایج) در سطح نسبتاً مطلوب برآورد شده است، اما معیارهای مدیریت امور کارکنان و مدیریت منابع و مشارکت ها پایین تر از حد متوسط هستند. در نهایت، مجموع امتیاز مرکز تربیت مربی از 500 امتیاز حوزه توانمندسازها برابر17/252 بود که در سطح متوسط برآورد شده است.

هدف از انجام دادن این مطالعه تعیین سطح مهارت شنیداری دانشجویان مهندسی مقطع کارشناسی بر اساس چارچوب اروپایی مشترک مرجع برای زبان ها در ((CEFR و همچنین مقایسه خودارزیابی دانشجویان در آزمون خودارزیابی CEFR و دایلنگ با عملکرد واقعی آنها در انجام دادن فعالیت های شنیداری عمومی و آکادمیک بود. شرکت کنندگان در این مطالعه 200 دانشجوی کارشناسی زن و مرد ایرانی (شامل 148 مرد و 52 زن) در رشته های مهندسی در دانشگاه علم و صنعت ایران بودند. ابزار پژوهش شامل آزمون های خودارزیابی شنیداری دایلنگ و CEFR و همچنین هشت فعالیت درک شنیداری در چهار سطح (ابتدایی، متوسط، فوق متوسط و پیشرفته) و دو دسته متفاوت آکادمیک و عمومی بود. نتایج تحقیق نشان داد که دانشجویان زن در فعالیت های شنیداری عمومی و آکادمیک عملکرد بهتری نسبت به همتایان مرد خود داشتند. نتایج همچنین نشان داد که خودارزیابی دانشجویان با عملکرد واقعی آنها در فعالیت شنیداری تطابق ندارد، زیرا هر دو گروه دانشجویان درک شنیداری خود را در آزمون خودارزیابی CEFR و دایلنگ بیشتر از واقع ارزیابی کرده بودند. همچنین تعداد تطابق ها در آزمون خودارزیابی دایلنگ بیشتر از آزمون خودارزیابی   CEFR و تعداد تطابق ها درفعالیت های آکادمیک بیشتراز فعالیت های عمومی بود.

 در ایالات متحده آمریکا دو نوع اعتبارسنجی برنامه های آموزشی وجود دارد: منطقه ای و تخصصی. اعتبارسنجی منطقه ای، از طریق شش انجمن علمی انجام می شود. این انجمن ها از دانشگاه ها و دانشکده هایی که در هر یک از این شش منطقه جغرافیایی کشور (جنوب، شمال مرکزی، آتلانتیک میانی، نیوانگلند، غرب و شمال غربی) قرار دارند، تشکیل شده اند. اعتبارسنجی تخصصی، با توجه به نیاز سازمان های حرفه ای، برای حصول اطمینان از کیفیت آموزش عرضه شده به کسانی که در حوزه های تخصصی به کار مشغول می شوند، نهادینه شده است. امروزه، بیش از هفتاد رشته تخصصی در حوزه آموزش عالی، مانند حقوق، پزشکی و مهندسی، در معرض انجام اعتبارسنجی های تخصصی قرار دارند. در اجرای این اعتبارسنجی ها، برخی از سازمان های ملی و هزاران نفر، به طور مستقیم یا غیرمستقیم مشارکت دارند. این مقاله به بررسی استانداردها و فرایند اعتبارسنجی آموزش مهندسی ساختمان در ایالات متحده آمریکا می پردازد. 

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نقش آشنایی کارکنان با سازمان بر کاهش اختلاف نظرهای کارکنان و مدیران در ارزیابی عملکرد است. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل همه کارکنان دانشگاه تبریز به تعداد 470 نفر است که از میان آنها 140 نفر به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون تی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون، تحلیل و در نتیجه مشخص شد که: 1- بین میزان آشنایی کارکنان با سازمان و میزان اختلاف نظر مدیران و کارکنان در ارزیابی عملکرد ارتباط معنی داری وجود دارد. 2- بین میزان آشنایی کارکنان از سازمان با خودارزیابی کارکنان و ارزیابی مدیران از کارکنان ارتباط معنی داری وجود دارد. 3- بین خودارزیابی کارکنان و ارزیابی مدیران از آنان تفاوت وجود دارد. 4- بین زنان و مردان در خودارزیابی تفاوتی وجود ندارد. 5- ارزیابی مدیران از کارکنان بر حسب جنسیت متفاوت است. 6- میزان آشنایی کارکنان با ساختار، قوانین و مقررات سازمانی بیشترین نقش را در کاهش اختلاف نظر مدیران و کارکنان در ارزیابی عملکرد دارد.