پروژه های بهبود

مدل تعالی EFQM با تعیین جایگاه سازمان در مسیر تعالی، ابزاری عملی برای کمک به سازمان هاست، و به درک کمبودها و نواقصشان کمک می نماید. این مدل با ارائه راهکارهایی در قالب پروژه های بهبود، به سازمان کمک می نماید که در مسیر سیستم های مدیریتی مناسب پیش رود.کمبود امکانات و محدودیت منابع، سازمان ها را از پیاده سازی همزمان کلیه پروژه های حاصل از فرایند خودارزیابی مدل تعالی سازمانی باز می دارد. در نتیجه، اولویت بندی پروژه های بهبود پیشنهاد شده توسط مدل EFQM، با توجه به اهداف استرات ژیک و بلندمدت سازمان، ضروری به نظر میرسد. با توجه به بررسیهای صورت گرفته، متاسفانه در مدل EFQM چارچوبی برای اولویت بندی پروژه های بهبود، با توجه به خط مشی و استراتژیهای سازمان، وجود ندارد. در این راستا، این پژوهش در صدد است مدلی را بر اساس رویکرد کارت امتیازی متوازن ارائه نماید که با آن بتوان پروژه های بهبود پیشنهاد شده توسط EFQM را اولویت بندی نمود.

شش سیگما یکی از مشهورترین ابزارها برای حذف ضایعات، کاهش هزینه و بهبود کیفیت در سازمان است. فرآیند ایجاد و ارزیابی پروژه ها، از جمله فعالیت های اولیه در اجرای شش سیگما است که بسیاری از محققان معتقدند به-کارگیری موفقیت آمیز شش سیگما با اولویت بندی و انتخاب مناسب پروژه های شش سیگما ارتباط تنگاتنگی دارد. تحقیق حاضر با به کارگیری شبکه های عصبی مصنوعی به عنوان یک ابزار قدرت مند در پردازش اطلاعات غیرخطی، مدلی را جهت انتخاب این پروژه ها معرفی نموده است. در این مدل، جهت انتخاب پروژه های بهبود شش سیگما، 6 معیار به عنوان عوامل ورودی مؤثر بر انتخاب پروژه ها در نظر گرفته شده و با استفاده از مدل پرسپترون چندلایه، میزان بهره وری و سطح سیگمای حاصل از هر پروژه ی بهبود پیش بینی شده است. در فرآیند توسعه ی این مدل، با تغییر تعداد نرون ها، لایه ها و انواع الگوریتم های یادگیری نتایج مدل بهبود یافته و انواع شبکه ها با انجام آزمایش های متعدد بررسی شده است. نتایج این تحقیق ارائه ی دو شبکه ی پرسپترون 4 و 5 لایه، به عنوان بهترین شبکه ها جهت پیش بینی موفقیت پروژه های بهبود شش سیگما در ایجاد بهره وری و افزایش سطح سیگما می باشد. در پایان نیز با استفاده از تحلیل حساسیت تأثیر هر کدام از متغیرهای ورودی بر خروجی های مدل ارزیابی شده است.

ابتکارات تعالی کسب وکار به سازمان ها در توسعه و افزایش قابلیت های مدیریتی در راستای دستیابی به سطح عملکرد بالا و رقابت پذیری بیشتر کمک می کند. به طوریکه با پیاده سازی مدل های تعالی و خودارزیابی مبتنی بر آنها، امکان تعریف پروژه های بهبود مختلفی ایجاد شده و با اجرای اثربخش آنها، بلوغ تعالی و عملکرد کلی سازمان ارتقاء و بهبود می یابد. لذا اجرای موفق پروژه های بهبود به عنوان رکن اصلی مدل های تعالی سازمانی، از عوامل اصلی اثربخشی این مدل ها است. تحقیق کاربردی حاضر درصدد است با واکاوی چگونگی مدیریت پروژه های بهبود، مولفه های آن ر ا در پیاده سازی مدل های تعالی کسب و کار شناسایی و دسته بندی کند تا راهنمایی برای پیاده سازی آنها در سازمان ها باشد. در این راستا با مرور ادبیات تحقیق و نیز انجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان، پانزده مولفه مرتبط با چگونگی مدیریت پروژه های بهبود شناسایی و احصاء شده و با استفاده از یک پرسش نامه اعتبارسنجی شده، اهمیت آنها مورد ارزیابی قرارگرفته است. با کمک تحلیل عاملی اکتشافی، مولفه های مرتبط به چهار عامل اصلی شامل تعریف و اولویت بندی، اجرا، رسمیت بخشی و حمایت، پایش ساختاریافته و یکپارچه پروژه های بهبود دسته بندی شده اند. این تحقیق با شناسایی و دسته بندی مولفه های پروژه های بهبود، زمینه ساز ایجاد درک و آگاهی وسیع تری برای مدیران و کارشناسان در پیاده سازی مدل های تعالی کسب وکار و افزایش اثربخشی فرآیند تعالی گرایی سازمانی می باشد.