راهبرد خودنظارتی

پژوهش حاضر، به بررسی نقش عامل نظارت بر کاهش مشکلات رفتاری دختران مبتلا به ADHDپرداخته است. از میان عوامل مختلف نظارتی، خودنظارتی (نظارت درونی) و نظارت مادر (نمونه ای از نظارت بیرونی) انتخاب گشته و اثربخشی آن ها مورد مقایسه قرار گرفته است. برای تعیین تأثیر این نظارت ها بر کاهش علایم مرضی ADHD، از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شدپس از انتخاب دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی کم توجهی، این دانش آموزان به صورت تصادفی در سه گروه آموزش مهارت های نظارت بر رفتار به مادران، آموزش راهبرد خودنظارتی و گروه کنترل جایگزین شدند. دو گروه آزمایشی تحت کاربندی متغیرهای مستقل (آموزش مهارت های نظارت بر رفتار به مادران و آموزش راهبرد خودنظارتی به کودکان) قرار گرفتند و گروه کنترل تحت کاربندی خاصی قرار نگرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون آماری تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. یافته ها بیانگر این بود که طبق گزارش مادران، گروه آزمایشی که از آموزش مهارت های نظارت بر رفتار به مادران سود برده بودند، نسبت به گروه کنترل، کاهش در علایم مرضی ADHD را نشان دادند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت های نظارت بر رفتار به مادران می تواند به عنوان مداخله سودمندی در جهت کاهش علائم مرضی ADHD در کودکان مطرح باشد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش تکنیک خودنظارتی بر نشانه های اضطراب اجتماعی دانش آموزان انجام گرفت. روش کار: برای ارزیابی اثربخشی این روش، از طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون، همراه با گروه گواه استفاده شد. بدین منظور 30 نفر از دانش آموزان دختر مدارس دوره دوم متوسطه شهر تبریز که در اجرای اولیه پرسشنامه هراس اجتماعی بالاترین نمره را کسب کرده بودند و بر طبق فرم سلامت روانی SCL-90-R (غربال گری اولیه) سابقه سایر اختلالات روانی نداشتند و از نظر بهره هوشی باهم همتا شده بودند، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و غربال گری انتخاب شدند و این افراد به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. پس از انتساب تصادفی آزمودنی ها پرسشنامه هراس اجتماعی در پیش آزمون در مورد اعضای هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش در هفت جلسه آموزش راهبرد خودنظارتی گروهی شرکت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. پس از پایان جلسات درمانی، پس آزمون اجرا شد و پس ازیک ماه پی گیری انجام گرفت. داده ها با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را در نمره های اضطراب اجتماعی دو گروه نشان داد (01/0 ≤ P) به طوری که میانگین نمرات نشانه های اضطراب اجتماعی گروه آزمایش در مراحل پس آزمون و پی گیری پایین تر از گروه گواه بود. نتیجه گیری: این مطالعه توصیه هایی را برای روانشناسان، مشاوران، والدین و معلمان در زمینه استفاده مؤثر از روش خودنظارتی دارد.