سرشت و منش

مقدمه: تفاوت های سرشتی در رفتار دلبستگی نقش مهمی دارند. سبک دلبستگی، که از کودکی در چارچوب روابط مادر- کودک شکل می گیرد، تعیین کننده اصلی شیوه تنظیم هیجان هاست. بنابراین هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای سبک های دلبستگی در رابطه بین ابعاد سرشت و منش و آلکسی تایمیا بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دبیران زن شاغل در آموزش و پرورش کرمانشاه در سال تحصیلی 93-1392بود. نمونه آماری شامل 300 دبیر که با روش نمونه گیری خوشه ایی چندمرحله ای انتخاب و پس از جلب رضایت و همکاری در این پژوهش شرکت کردند و از آنها خواسته شد پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر(TCI)، پرسشنامه آلکسی تایمیا تورنتو( FTAS)و پرسشنامه سبک های دلبستگی بزرگسالان( AII)را تکمیل کنند. تحلیل داده ها با محاسبه ضرایب همبستگی و تحلیل مسیر انجام گرفت. یافته ها: براساس نتایج پژوهش، مدل پیشنهادی روابط بین متغیرهای مذکور، از برازش قابل قبولی برخوردار بود. نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که بعد سرشتی نوجویی و آسیب گریزی و بعد منشی خودراهبری با آلکسی تایمیا اثرمستقیم دارد؛ همچنین بعد سرشتی نوجویی و آسیب گریزی و بعد منشی خودراهبری، همکاری و خودفراروی با آلکسی تایمیا به واسطه سبک های دلبستگی ناایمن اثرغیرمستقیم دارد؛ بین بعد سرشتی آسیب گریزی، نوجویی و بعد منشی همکاری، خودفراروی با سبک دلبستگی ناایمن اضطرابی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی اختلالات درونی سازی و برونی سازی بر اساس الگوهای سرشت و منش مطرح شده توسط کلونینگر اجرا شد. کلونینگر با تأکید بر پارامترهای زیست شناسی یک چارچوب نظری محکم در باب شخصیت پدید آورده است که هم شخصیت بهنجار و هم شخصیت نابهنجار را در بر می گیرد. این مدل شامل چهار بعد نوجویی، آسیب پرهیزی، وابستگی پاداش و پشتکار برای سرشت و سه بعد خودراهبردی، خودفراروی و همکاری برای منش است. بدین منظور 500 دانش آموز دختر و پسر دبیرستانی با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای از دبیرستان های شهر محلات انتخاب و در این پژوهش شرکت کردند. دانش آموزان به پرسشنامه مشکلات رفتاری آخنباخ(YSR) و پرسشنامه سرشت و منش کلونینگر(TCI)پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS و به روش معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد سرشت و منش در مجموع، 42 % مشکلات درونی سازی و 36% مشکلات برونی سازی را تبیین می کند. آسیب پرهیزی به صورت مثبت و پشتکار، خودراهبردی و همکاری به صورت منفی پیش بین مشکلات درونی سازی هستند. از سوی دیگر نوجویی به صورت مثبت و آسیب پرهیزی، پاداش وابستگی، خودراهبردی و همکاری به صورت منفی پیش بین مشکلات برونی سازی هستند. این یافته ها می توانند در سبب شناسی مشکلات رفتاری و نیز راهبردهای پیشگیرانه به کار روند.

این پژوهش با هدف برابر سنجی چندوچون هیجانی خانواده ، ناگویی خلقی و سرشت و منش دختران اقدام کننده به خودکشی و دختران بهنجار به انجام رسیده است. روش پژوهش علی مقایسه ای است. با بکار بستن روش نمونه گیری هدفمند 70 نفر از دختران اقدام کننده به خودکشی و دختران بهنجار (35 دختر اقدام کننده به خودکشی و 35 دختر بهنجار) به عنوان نمونه پژوهش گزیده شدند. اعضای نمونه ساکن شهرستان گرگان بوده و در پاییز 1395 مراجعین بخش اورژانس بیمارستان های این شهرستان بوده اند. دادها با به کارگیری ابزارهای سرشت و منش کلونینجر (TCI)، جو عاطفی خانواده برن(BFCQ) و سنجه ناگویی خلقی تورنتو (TAS) گرداوری شد و تحلیل آن ها با روش آزمون ضریب تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) به انجام رسید. برآمدهای تحلیل واریانس چند متغیره بر روی تفاضل نمرات خرده سنجه های سرشت و منش، ناگویی خلقی و جو عاطفی اجتماعی در دختران اقدام کننده به خودکشی و افراد بهنجار نشان می دهد همه آزمون های مانوا (اثر پلایی 721/0F=، لامبدایی ویلکز 279/0F=، اثر هتلینگ 586/2F=، بزرگ ترین ریشه خطا 586/2F=) در سطح (001/0>P) معنی دار می باشند، برآمدها نشان می دهد تفاوت میان پاره ای از مؤلفه های چند و چون هیجانی خانواده (تجربه های مشترک و تشویق کردن) پاره ای از متغیرهای ناگویی خلقی (دشواری شناسایی احساسات و دشواری توصیف احساسات) و پاره ای از مؤلفه های سرشت و منش (پاداش وابستگی، پشتکار، خود هدایتی، خود فراروی و همکاری) در دو گروه دختران اقدام کننده به خودکشی و دختران بهنجار تفاوت معنی دار (001/0>P) است. با توجه به نتایج تحقیق به طورکلی می توان بیان نمود اقدام به خودکشی که توسط یک عامل راه انداز شروع می گردد در بستر مجموعه ای از عوامل خانوادگی، شخصیتی و خلقی رخ می دهد. از این رو پایش آن بایستی به طور همه جانبه انجام گردد.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه سرشت و منش و حواس پرتی در دانش آموزان ناشنوا و عادی بود. روش این پژوهش علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان ناشنوا و عادی مشغول به تحصیل در نیمه اول سال 1395 در شهرستان گیلان غرب بود. به دلیل محدود بودن حجم جامعه تمامی افراد ناشنوا به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و 20 دانش آموز عادی نیز با توجه به ویژگی های جمعیت شناختی سن و جنسیت با گروه ناشنوا همتا شده و به عنوان گروه مقایسه در این پژوهش شرکت کردند. داده ها با استفاده از مقیاس سرشت و منش و مقیاس کنترل توجه جمع آوری و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد میانگین نمرات افراد ناشنوا در متغیرهای حواس پرتی (05/7=F؛ 01/0>P) و در مؤلفه های اجتناب از آسیب (71/37=F؛ 001/0>P) و نوجویی (01/5=F؛ 05/0>P) بالاتر اما در مؤلفه های خودراهبری (26/9=F؛ 001/0>P) و همکاری (97/18=F؛ 001/0>P) به طور معنی داری پایین تر از افراد عادی است. این نتایج آشکار می کند که کودکان ناشنوا حواسپرتی بالاتری نسبت به گروه عادی دارند و ویژگی های سرشتی آنها نیز متفاوت از افراد عادی می باشد.

زمینه و هدف :هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه ناگویی خلقی، سرشت و منش و پرخاشگری در معتادان و افراد عادی بود. مواد و روش ها:این مطالعه به صورت علی- مقایسه ای انجام شد. 80 فرد معتاد و 80 فرد عادی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و همتاسازی شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه ناگویی خلقی Toronto (Toronto Alexithymia Scale یا TAS)، پرسش نامه سرشتی منشی Cloninger (Temperament and Character Inventory یا TCI) و پرسش نامه پرخاشگری Buss و Perry بود. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس چند متغیره و تک متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها:یافته ها نشان داد که بین مؤلفه های ناگویی خلقی (دشواری تشخیص احساس ها، دشواری توصیف احساس ها و تفکر برون مدار) و پرخاشگری (پرخاشگری بدنی، پرخاشگری کلامی، خشم و خصومت) میان معتادان و افراد عادی تفاوت معنی داری وجود داشت؛ بدین صورت که نمرات مؤلفه های ناگویی خلقی و پرخاشگری در افراد معتاد بیشتر از افراد عادی بود. همچنین، نمرات مؤلفه های آسیب و نوجویی در متغیر سرشت و منش در افراد معتاد بیشتر از افراد عادی گزارش گردید و نمرات مؤلفه های خودرهبری، مشارکت و پشتکار در افراد معتاد کمتر از افراد عادی به دست آمد. تفاوت معنی داری بین دو گروه در مؤلفه های پاداش- وابستگی و خودتعالی مشاهده نشد. نتیجه گیری:مطالعه حاضر در راستای پژوهش های معطوف به بررسی ابعاد شخصیتی زیربنایی دخیل در اعتیاد، می تواند در جهت شناخت دقیق تر عوامل دخیل در این پدیده و ارایه راهکارهای مناسب جهت پیشگیری و درمان کمک کننده باشد.

مقدمه: هدف اساسی پژوهش حاضر مقایسه ابعاد سرشت و منش و نظم جویی شناختی هیجانی در دانشجویان مضطرب و سالم بود. روش: در این مطالعه که از نوع علی -مقایسه ای بود، شرکت کنندگان پژوهش را 87 نفر مضطرب و 87 نفر سالم تشکیل داده که از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور رشت انتخاب شده بودند. گروهها بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی همتاسازی شدند و پرسشنامه های نظم جویی شناختی هیجانی و سرشت و منش را تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه مضطرب و سالم در تمامی مؤلفه های نظم جویی شناختی هیجانی و هم چنین آسیب پرهیزی، خود-راهبردی، همکاری و خود-فراروی در ابعاد سرشت و منش تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهند که نظم جویی شناختی هیجانی و ابعاد سرشت و منش، اضطراب افراد را تحت تأثیر قرار می دهند.

هدف: هدف این پژوهش مقایسه سرشت و منش بیماران مبتلا به افسردگی اساسی با و بدون اختلال مصرف مواد و افراد بهنجار بود. روش: روش این پژوهش از نوع علی- مقایسه هدف: هدف این پژوهش مقایسه سرشت و منش بیماران مبتلا به افسردگی اساسی با و بدون اختلال مصرف مواد و افراد بهنجار بود. روش: روش این پژوهش از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش را مبتلایان به اختلال افسردگی اساسی تشکیل می دادند که در سه ماهه دوم و سوم سال 1395 به مراکز درمانی شهر تبریز مراجعه کرده بودند. با روش نمونه گیری هدفمند 30 فرد مبتلا به افسردگی اساسی با اختلال مصرف مواد و 30 فرد مبتلا به افسردگی اساسی بدون اختلال مصرف مواد و با روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر همتای بهنجار آن ها انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه ابعاد سرشت و منش و ویرایش دوم پرسش نامه افسردگی بک استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بیماران افسرده به طور معناداری نوجویی و آسیب پرهیزی بالاتر، پشتکار، خودراهبری و همکاری پایین تری نسبت به افراد بهنجار نشان می دهند. به علاوه بیماران افسرده با اختلال مصرف مواد نوجویی بالاتر و پشتکار، خودراهبری و همکاری پایین تری را نسبت به بیماران افسرده بدون همبودی گزارش کردند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که ابعاد سرشت و منش شخصیت در ابتلا به اختلالات روانی نقش بسزایی دارند. شناسایی این ابعاد در گروه های پرخطر می تواند در تدوین مداخلات پیشگیرانه و درمانی کارا برای افسردگی و اختلالات مصرف مواد موثر باشد. ای بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی مبتلایان به اختلال افسردگی اساسی تشکیل می دادند که در سه ماهه دوم و سوم سال 1395 به مراکز درمانی شهر تبریز مراجعه کرده بودند. با روش نمونه گیری هدفمند 30 فرد مبتلا به افسردگی اساسی با اختلال مصرف مواد و 30 فرد مبتلا به افسردگی اساسی بدون اختلال مصرف مواد و با روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر همتای بهنجار انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ابعاد سرشت و منش و ویرایش دوم پرسشنامه افسردگی بک استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بیماران افسرده به طور معناداری نوجویی و آسیب پرهیزی بالاتر، پشتکار، خودراهبری و همکاری پایین تری نسبت به افراد بهنجار نشان می دهند. به علاوه بیماران افسرده با اختلال مصرف مواد نوجویی بالاتر و پشتکار، خودراهبری و همکاری پایین تری را نسبت به بیماران افسرده بدون این همبودی گزارش کردند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که ابعاد سرشت و منش شخصیت در ابتلا به اختلالات روانی نقش بسزایی دارند. شناسایی این ابعاد در گروه های پرخطر می تواند در تدوین مداخلات پیشگیرانه و درمانی کارا برای افسردگی و اختلالات مصرف مواد موثر باشد.

هدف هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ولع مصرف شیشه و ویژگی های شخصیتی در مددجویان تحت درمان نگهدارنده با متادون بود. روش : 80 نفر از مددجویان تحت درمان با متادون از مراکز ملی مطالعات اعتیاد، جمعیت آفتاب، آفتاب مهرورزی و یک درمانگاه خصوصی انتخاب شدند و به پرسش نامه سرشت و منش ( TCI ) و پرسش نامه میل به مواد (متامفتامین) ( DDQ ) پاسخ دادند. داده ها با آزمون t یک متغیره و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شد. یافته ها : یافته ها نشان داد آزمودنی ها در ابعاد نوجویی و آسیب پرهیزی نمره بالاتر از جمعیت عمومی و در ابعاد وابستگی به پاداش، پافشاری، خودراهبری، همکاری و خودفراروی نمره پایین تر از جمعیت عمومی داشتند. هم چنین ولع مصرف شیشه با بُعد نوجویی رابطه مستقیم (002/0 p< ) و با بُعد همکاری ارتباط وارون (001/0 p< ) داشت. نتیجه گیری : با شناسایی ویژگی های شخصیتی و هم چنین درک میزان شدت ولع مصرف مواد به وسیله مددجویان تحت درمان نگهدارنده با متادون، می توان ماندگاری یا خروج افراد از درمان را پیش بینی کرد.

پژوهش حاضر به بررسی نقش رگه های سرشت و منش، نیازهای بنیادی روان شناختی و انعطاف پذیری در سرسختی روان شناختی مادران کودکان اتیسم شهر اهواز پرداخت. روش پژوهش توصیفی -همبستگی بود. جامعه آماری تمامی مادران کودکان مبتلابه اختلال اتیسم شهر اهواز در سال 1397 بود. حجم نمونه شامل 130 مادر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه سرسختی روان شناختی اهواز، پرسش نامه سرشت و منش، مقیاس نیازهای روان شناختی اساسی و سیاهه انعطاف پذیری شناختی بود. داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان از وجود رابطه منفی بین آسیب پرهیزی و وابستگی-پاداش با سرسختی و رابطه مثبت و معنی داری بین سایر ابعاد سرشت و منش، نیازهای بنیادی روان شناختی و انعطاف پذیری روان شناختی با سرسختی روان شناختی بود. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان داد که از بین خرده مقیاس های متغیرهای پیش بین خود-فراروی، نوجویی، شایستگی و ادراک راه حل های جایگزین توانایی پیش بینی سرسختی روان شناختی رادارند. بنابراین، می توان با بهبود و ارتقای شایستگی و ارتباط، نوجویی و خود-فراروی و ادراک راه حل های جایگزین در مادران در جهت بهبود سرسختی روان شناختی مادران کودکان اتیسم گام برداشت و بدین صورت بر بهزیستی روانی آنان افزود.

اهداف: هدف مطالعه حاضر مدل یابی ساختاری رفتارهای خودآسیبی در نوجوانان بر اساس تنظیم هیجان، سرشت، منش و فرزندپروری ادراک شده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر متشکل از تمام دانش آموزان سال اول تا سوم دبیرستان های شهر تهران بود که در سال تحصیلی 1396- 1397 مشغول به تحصیل بودند. از طریق روش نمونه گیری خوشه ای داده های 159 آزمودنی با میانگین سنی15±0/75 وارد مطالعه شد. اطلاعات از طریق پرسش نامه های خودگزارشی سرشت و منش (TCI)، سبک ها و ابعاد فرزندپروری (PSDQ)، تنظیم شناختی هیجان (CERQ) و خودآسیبی عمدی (SHI) جمع آوری شد. داده های گردآوری شده، با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری توسط نرم افزارهای SPSS نسخه 20 و lisrel نسخه 8/8 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده از مدل تأیید کننده ارتباط متغیرها با رفتارهای خودآسیبی نوجوانان بود. ارتباط نوجویی (0/26) و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ناسازگار (خودسرزنش گری، تمرکز بر فکر / نشخوارگری، فاجعه نمایی و دیگر سرزنش گری) (0/31) با رفتار خودآسیبی مستقیم و مثبت بود. هرچند پرهیز از آسیب و شیوه های مستبدانه فرزندپروری والدین تأثیر مستقیمی بر رفتار خودآسیبی نداشتند، اما با میانجی گری راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ناسازگار بر رفتارهای خودآسیبی نوجوانان اثرگذار بودند. درمجموع تنظیم هیجان ناسازگار و نوجویی قادر به پیش بینی 22 درصد از واریانس خودآسیبی بودند. تمام روابط به لحاظ آماری معنادار (P<0/01) بود. نتیجه گیری: عامل نوجویی نقشی مهم در گرایش نوجوانان به رفتارهای خودآسیبی دارد که می توان از آن به عنوان عاملی پیش بین در چنین رفتارهایی بهره برد. همچنین فرزندپروری مستبدانه والدین از طریق نقشی که بر شکل گیری و ثبات راهبردهای تنظیم هیجانی ناکارآمد دارد، قادر است نوجوانان را به رفتارهای خودآسیبی سوق دهد و نقش مستقیمی در این رفتارها ایفا نمی کند.

پیش زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش عامل های سرشتی و منشی در پیش بینی اعتیاد اینترنتی دانشجویان انجام گرفت. مواد و روش کار: جامعه آماری در پژوهش حاضر دانشجویان دانشگاه تبریز بود. در راستای هدف پژوهشی تعداد 320 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیر ها از پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر و پرسشنامه اعتیاد اینترنتی یانگ استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس و با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها : تحلیل داده ها نشان داد که بین ابعاد سرشتی و منش شخصیت کلونینجر و اعتیاد اینترنتی رابطه معنی دار وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که نوجویی قادر است اعتیاد اینترنتی را به طور مثبت، و پاداش-وابستگی، همکاری و خودراهبری اعتیاد اینترنتی را به طور منفی پیش بینی نمایند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاضر در روشن تر شدن علل زیربنایی اعتیاد اینترنتی راهگشا بوده و تلویحات کاربردی مفیدی در پیشگیری از اعتیاد اینترنتی دارد.

مقدمه: میگرن وضعیتی عمیقاً ناتوان کننده است که متغیرهای روانشناختی می توانند در آن اثرگذار باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای سبک های مقابله و حمایت اجتماعی ادراک شده در ارتباط بین ابعاد سرشت و منش و بهزیستی روان شناختی در افراد مبتلا به میگرن انجام شد. روش: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی افراد مبتلا به میگرن در شهر رشت در سال 1398 بود که به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمودند. نمونه شامل 432 نفر (276 زن و 156 مرد) بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای به کاررفته در این پژوهش شامل پرسشنامه سرشت و منش (TCI-56)، مقیاس بهزیستی روان شناختی (PWB) ، پرسشنامه پاسخ های مقابله ای (CRI) و مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS) بود. یافته ها: تحلیل مسیر نشان داد بهزیستی روان شناختی در افراد مبتلا به میگرن، متأثر از ابعاد سرشت و منش، سبک های مقابله و حمایت اجتماعی ادراک شده است . همچنین، نقش واسطه ای سبک های مقابله و حمایت اجتماعی ادراک شده در ارتباط بین ابعاد سرشت و منش و بهزیستی روان شناختی مورد تأیید قرار گرفت. برای ارزیابی مدل از شاخص های (91/0) CFI، (93/0) GFI، (91/0) NFI و (07/0) RMSEA استفاده شد و مدل پیشنهادی برازش خوبی با داده ها داشت. نتیجه گیری: عوامل روانشناختی در میزان بهزیستی روانشناختی افراد مبتلا به میگرن نقش دارند؛ بنابراین، شناسایی این متغیرها می تواند تلویحات مهمی در زمینه درمان های روانشناختی میگرن داشته باشد.

مقدمه: جامعه پسندی با انواع شاخص های روانشناختی مثبت در ارتباط است. هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی نقش ابعاد سرشت و منش و حمایت اجتماعی ادراک شده در جامعه پسندی دانشجویان بود. روش:   پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز رشت در سال تحصیلی 99-1398 بودند. 220 دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها به وسیله شاخص های ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. شرکت کنندگان مقیاس شخصیت جامعه پسند پنر  ( 2002 )، پرسشنامه سرشت و منش (آدان سرا-گرابولسا، ساسی و ناتاله (2009 ) و مقیاس چند بُعدی حمایت اجتماعی ادراک شده (زیمت، دالم، زیمت و فارلی، 1988) را تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج نشان داد، جامعه پسندی با پاداش وابستگی، خودراهبری، همکاری، خودفراروی و حمایت اجتماعی ادراک شده همبستگی مثبت معنادار و با آسیب پرهیزی و نوجویی همبستگی منفی معنادار دارد (01/0.(p< همچنین تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که همکاری 33/0، حمایت اجتماعی ادراک شده 11/0 و خودراهبری 02/0 از واریانس جامعه پسندی دانشجویان را به طور معناداری پیش بینی نمودند (01/0.(p< نتیجه گیری: با توجه به نقش ابعاد سرشت و منش و حمایت اجتماعی ادراک شده در جامعه پسندی دانشجویان، یافته های این مطالعه تلویحات مهمی در این افراد دارد.

هدف: با توجه به شیوع بالای اختلالات شخصیت به ویژه شخصیت مرزی و خودشیفته در مردان دارای سوء مصرف مواد، پژوهش حاضر با هدف خوشه بندی این اختلالات بر مبنای ابعاد سرشت و منش انجام شده است. روش: برای بررسی هدف فوق، نمونه ای متشکل از 400 نفر از مردان مراجعه کننده به مراکز مختلف تخصصی روانپزشکی و کلینیک های ترک اعتیاد شهر تبریز در سال 1398، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه های سرشت و منش، شخصیت خودشیفته و ارزیابی شخصیت–مقیاس ویژگی های مرزی را تکمیل نمودند. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل خوشه ای دومرحله ای استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ویژگی های شخصیت خودشیفته در مردان مبتلا به اختلال مصرف مواد براساس ابعاد سرشت و منش، در قالب دو خوشه خودشیفته بزرگ منش (شامل ویژگی های نوجویی، آسیب پرهیزی و خودفراروی بالا و همکاری پایین) و خودشیفته آسیب پذیر (شامل ویژگی های نوجویی، وابستگی پاداش، استمرار پایین و همکاری بالا) قابل طبقه بندی است. همچنین، ویژگی های شخصیت مرزی در مردان مبتلا به اختلال مصرف مواد بر اساس ابعاد سرشت و منش، در قالب چهار خوشه مرزی خودتخریب گر (شامل نوجویی و خودراهبری بالا و وابستگی پاداش، استمرار و همکاری پایین)، مرزی تکانشی (شامل ویژگی های نوجویی، آسیب پرهیزی بالا، پاداش وابستگی، استمرار و خودفراروی پایین)، مرزی ناامید (شامل ویژگی های نوجویی، آسیب پرهیزی، استمرار پایین و خودراهبری و همکاری بالا) و مرزی کج خلق (با ویژگی های نوجویی، آسیب پرهیزی، استمرار، پاداش وابستگی و همکاری پایین و خودراهبری بالا) قابل طبقه بندی هستند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان می دهند که هر چند اختلالات شخصیت یکی از همایندهای مهم اختلالات مصرف مواد هستند، اما با توجه به وجود انواع متفاوتی از اختلالات شخصیت مرزی و خودشیفته و ترکیب ویژگی های سرشت و منشی متنوع در هر کدام از زیرگروه های آن ها، بایستی راهکارهای مداخله ای روان درمانی پیشگیری از عود و کمک به ترک سوء مصرف مواد، با در نظر گرفتن این ویژگی ها صورت بگیرد.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی صفات چهارگانه تاریک شخصیت بر اساس طرحواره های هیجانی و سرشت و منش در دانشجویان انجام شد. این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 17020 نفر بودند که حجم نمونه طبق جدول کرجسی و مورگان 375 نفر برآورد که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های پژوهش با نسخه دوم مقیاس طرحواره های هیجانی (ESS-II، لیهی، 2012)، پرسشنامه سرشت و منش (TCQ، کلونینجر، 1994) و مقیاس صفات چهارگانه تاریک شخصیت (DTPTS، پلوف و همکاران، 2017) جمع آوری و با روش رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که طرحواره های عدم درک، احساس گناه، ساده انگاری، فقدان کنترل، کرختی، عدم پذیرش، نشخوار فکری و احساس شرم و سرشت های نوجویی، پاداش وابسته و پشتکار با صفات چهارگانه تاریک شخصیت در دانشجویان رابطه مثبت و معنی دار و طرحواره های فقدان ارزشیابی، منطقی بودن و اظهارگری ضعیف و و منش های همکاری، خودراهبری و خودفراروی با صفات چهارگانه تاریک شخصیت آنان رابطه منفی و معنی دار داشتند (01/0>P). همچنین، طرحواره های هیجانی و سرشت و منش به طورمعنی داری توانستند 6/24 درصد از تغییرات صفات چهارگانه تاریک شخصیت در دانشجویان را تبیین نمایند (001/0>P). با توجه به نتایج پژوهش حاضر، برای کاهش صفات چهارگانه تاریک شخصیت در دانشجویان می توان زمینه را برای تعدیل طرحواره های هیجانی و سرشت و منش مرتبط با آن فراهم کرد.

هدف این پژوهش، تعیین نقش ابعاد سرشت و منش و نوروتیسیزم در تنظیم برانگیختگی بود. بدین منظور تعداد 300نفر از دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب و علاوه بر اطلاعات دموگرافیک، به پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر (TCI)، مقیاس نوروتیسیزم (SPI-5)، فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ (FMI-SF) و مقیاس برانگیختگی بدنی پاسخ دادند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که الگوی دو عاملی برانگیختگی، از روایی سازه مناسبی برخوردار است. همچنین نتاسج نشان داد بین پشتکار و خودفراروی با باور به آگاهی از احساسات همبستگی مثبت و بین خودراهبری و باور به آگاهی از احساسات، رابطه منفی وجود دارد. همچنین بین پشتکار و خود فراروی با باور به تغییر آگاهی رابطه مثبت و بین نوروتیسیزم و آسیب پرهیزی با باور به تغییر آگاهی رابطه منفی وجود دارد. همچنین بین خودراهبری، همکاری و خودفراروی با ذهن آگاهی رابطه مثبت و بین نوروتیسیزم، نوجویی و آسیب پرهیزی با ذهن آگاهی رابطه منفی وجود دارد. یافته های تحقیق نشان داد که متغیرهای خودفراروی، پشتکار، خودراهبری و پاداش- وابستگی توانستند تنظیم برانگیختگی را از طریق عامل باور به آگاهی از احساسات به طور معنی داری پیش بینی کنند. متغیرهای خودراهبری، خودفراروی، پشتکار، نوروتیسیزم و آسیب پرهیزی هم توانستند تغییرات تنظیم برانگیختگی را از طریق عامل باور به تغییر آگاهی پیش بینی نمایند. از طرفی متغیرهای نوروتیسیزم، آسیب پرهیزی و خودراهبری توانستند تغییرات تنظیم برانگیختگی را از طریق ذهن آگاهی به طور معنی داری تبیین نمایند. در کل می توان چنین نتیجه گرفت که جنبه های روانی- بیولوژیکی شخصیت می توانند نقش مهم و مؤثری در تنظیم برانگیختگی داشته باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ویژگی شخصیتی سرشت و منش با اخلاق حرفه ای کارکنان بیمارستان با نقش واسطه ای مکانسیم های دفاعی انجام شد. روش پژوهش توصیفی _همبستگی بود. جامعه آماری را تمامی 214 نفر کارمندان بیمارستان آل جلیل شهر آق قلا در سال 1400 تشکیل دادند. با توجه به تعداد جامعه هدف، به روش تمام شمار تعداد 214 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه اخلاق حرفه ای ( PEQ ، آرمیتو و همکاران، 2012)، مکانیسم های دفاعی ( DSQ ، آندرز و همکاران، 1993) و پرسشنامه ویژگی شخصیتی سرشت و منش ( TCI ، کلونینجر، 1994) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با نرم افزار SPSS18 و Amos23 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که همبستگی منفی و معناداری بین مکانیسم های رشد نایافته و مکانیسم های روان آزرده با اخلاق حرفه ای وجود دارد (01/0> P ). همبستگی مثبت معناداری بین مکانیسم های رشدیافته، سرشت و منش با اخلاق حرفه ای وجود دارد (01/0> P ). همچنین مکانیسم های دفاع روان شناختی در رابطه بین ویژگی شخصیتی سرشت و منش بر اخلاق حرفه ای نقش واسطه ای دارد (01/0> P ). مدل پژوهش دارای برازش مطلوبی بود و مقدار ضریب تبیین کلی در مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم توسط ویژگی شخصیتی سرشت و منش و مکانیسم های دفاع روان شناختی بر اخلاق حرفه ای برابر با 51/0= R 2 بود. به طور کلی با افزایش ویژگی های شخصیتی سرشت و منش می توان شاهد استفاده بهینه از مکانیسم های دفاعی سازگارانه در شرایط متفاوت بود که می تواند احتمال بروز رفتارهای مبتنی بر اعمال اخلاق حرفه ای را در کارکنان بیمارستان تقویت نماید.

هدف پژوهش حاضر، بررسی گرایش به فضای مجازی بر اساس سرشت و منش، تیپ شبانه روزی و سبک های هویت با نقش میانجی اضطراب در دانشجویان شهر اصفهان بود. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر در شهر اصفهان در سال 1400 بود که با روش نمونه گیری خوشه ای 384 نفر انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه های گرایش به فضای مجازی یانگ (1998)، مقیاس سرشت و منش کلونینجر (1994)، پرسشنامه صبحگاهی شامگاهی هورن و استبرگ (1976)، سیاهه سبک هویت برزونسکی(1992) و پرسشنامه اضطراب بک و همکاران (1988) مورد ارزیابی قرار گرفتند. بررسی داده های پژوهش با آزمون مدل معادلات ساختاری با PLS-Smart 2-3 انجام شد. نتایج نشان داد که تأثیر خودراهبری و هویت هنجاری بر گرایش به فضای مجازی منفی بود. تأثیر نوجویی و هویت سردرگم اجتنابی بر گرایش به فضای مجازی مثبت بود. اضطراب بین آسیب پرهیزی، هویت سردرگم اجتنابی و تیپ شبانه روزی و همکاری با گرایش به فضای مجازی نقش میانجی داشت.    

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی کارکرد خانواده در رابطه ابعاد سرشت و منش شخصیت با مشکلات درون و برون سازی شده نوجوانان انجام شد. پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهرستان اندیمشک ایران در خلال سال تحصیلی 1399-1400 تشکیل دادند که از بین آن ها با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 326 نفر (165 دختر و 161 پسر) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده این پژوهش شامل مقیاس خودسنجی نوجوانان (اخنباخ و رسکورلا)، شخصیتی سرشت و منش (کلونینجر و همکاران) و سنجش خانواده (اپشتاین و همکاران) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان دادند که سرشت و منش بر مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده نوجوانان از طریق کارکرد خانواده تأثیر داشت. بر اساس یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت کارکرد خانواده در رابطه سرشت و منش و مشکلات درونی و برونی شده نوجوانان نقش واسطه ای ایفا کرد. پیشنهاد می شود که متخصصان سلامت روان، از طریق آموزش و مداخلات در راستای ارتقای کارکرد خانواده با تعدیل ابعاد شخصیتی به پیشگیری، کاهش و بهبود مشکلات درونی و برونی سازی شده نوجوانان بپردازند.