محرومیت از خواب

خواب یکی از مهم ترین چرخه های شبانه روزی و الگوی پیچیده زیست شناختی است، که برای تجدید قوای بدنی و ذهنی افراد عادی و ورزشکاران ضروری است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر 24 ساعت محرومیت از خواب بر توجه انتخابی و مداوم ورزشکاران دختر است. بدین منظور 30 دانشجوی داوطلب به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جای گرفتند. گروه آزمایش 24 ساعت بیدار ماندند و گروه کنترل در این دوره برنامه عادی خود را دنبال کردند. آزمون های اندازه گیری توجه پیش و پس از دوره 24 ساعته اجرا و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مقایسه شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه از نظر شاخص های توجه انتخابی و مداوم تفاوت معناداری وجود دارد. با استناد به نتایج این پژوهش می توان بیان کرد که محرومیت از خواب بر توجه تأثیرگذار است و موجب کاهش عملکرد شناختی ورزشکاران و در نهایت تنزل عملکرد ورزشی آنها در طی مسابقات یا روندهای رقابتی خواهد شد.

محرومیت از خواب، علاوه بر آسیب عملکرد ورزشی می تواند موجب افزایش خطر مرگ ومیر، بیماری های قلبی- عروقی و دیابت شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی آثار 30 ساعت محرومیت از خواب بر سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C و شاخص های فیزیولوژیک آزمون RAST در دانشجویان فعال تفریحی بود. پژوهش حاضر نیمه تجربی است و برای اجرای آن از طرح پیش آزمون - پس آزمون استفاده شد. 20 دانشجوی پسر سالم که حداقل یک جلسه در هفته فعالیت بدنی داشتند، با میانگین سن 3±5/20 سال، قد 5/9±171 سانتی متر، وزن 45/7±50/69 کیلو گرم و چربی بدن 5/2±14 درصد به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و در دو وهله زمانی مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمودنی ها هفت روز قبل از محرومیت از خواب و پس از هشت ساعت خواب کامل، آزمون های RAST و یک تکرار بیشینه را اجرا کردند. همچنین، نمونه های خونی به منظور ارزیابی لاکتات خون، شش دقیقه پس از آزمون RAST، و ارزیابی سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، 30 دقیقه پیش از آغاز آزمون ها جمع آوری شد. یک هفته پس از آن و به دنبال 30 ساعت محرومیت از خواب، بار دیگر آزمون ها انجام گرفتند. به منظور تجزیه وتحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمون t همبسته (به منظور بررسی تغییرات درون گروهی) استفاده شد. سطح معناداری آزمون 05/0>P در نظر گرفته شد.نتایج آزمون t همبسته نشان داد که 30 ساعت محرومیت از خواب، موجب کاهش معنادار اوج، میانگین و حداقل توان بی هوازی می شود، درحالی که سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، لاکتات خون و شاخص خستگی را به صورت معناداری افزایش می دهد (05/0>P). با وجود این، این میزان محرومیت از خواب اثر معناداری بر قدرت عضلانی آزمودنی ها نداشت. برای حفظ سلامتی و عملکرد مطلوب ورزشی، کنترل میزان خواب افراد فعال و ورزشکاران ضروری به نظر می رسد. همچنین، پیشنهاد می شود به منظور کاهش شرایط التهابی و در نتیجه کاهش احتمالی عوامل خطرزای قلبی- عروقی، در مورد آثار سوء احتمالی دوره های محرومیت از خواب به افراد مذکور اطلاع رسانی شود.

هدف از پژوهش حاضر تأثیر محرومیت از خواب و مداخلة پس گستر بر یادگیری ناپیوستة مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. تعداد 50 آزمودنی مبتدی از بین بازیکنان پسر بسکتبال شهرستان بوکان با توجه به نمرات پرسش نامة کیفیت خواب پیتزبورگ انتخاب و به صورت انتساب تصادفی (با توجه به نمرة پیش آزمون پرتاب آزاد بسکتبال) به پنج گروهِ خواب شبانة کامل، محروم از خواب، خواب شبانة کامل و مداخلة پس گستر، محروم از خواب و مداخلة پس گستر و توزیع جلسات تمرین با فاصلة کمتر از یک ساعت تقسیم شدند. برای سنجش اجرای تکلیف از آزمون توانایی های هریسون استفاده شد و برای گروه مداخلة پس گستر پرتاب دارت در نظر گرفته شد. بخش اصلی پژوهش شامل آموزش و پیش آزمون، دو جلسه تمرین و آزمون یادداری بود. با توجه به تعریف یادگیری ناپیوسته اختلاف بین نمرات دسته کوشش نهایی جلسة اول با دسته کوشش ابتدایی جلسة دوم به عنوان نمرة یادگیری ناپیوسته در نظر گرفته شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با آزمون های تکراری، آزمون تحلیل واریانس یک سویه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت بین گروه های مختلف پژوهش در یادگیری ناپیوسته (001/0 P= ) و نمرات یادداری (007/0 P= ) معنادار است. گروه های دارای فاصلة زمان استراحت کافی بین دو جلسه و استراحت کامل ، سطح اجرای روز بعد آنها نسبت به روز قبل بالاتر بود. با توجه به این نتایج، افرادی که در حال یادگیری مهارت هستند، باید بر الگوی خواب و فعالیت های روزانة خود نیز توجه داشته باشند تا یادگیری مهارت دچار اختلال نشود و از تمرین خود بهرة بالاتری ببرند.

هدف پژوهش بررسی اثر محرومیت ازخواب بر یادگیری مهارت های حرکتی ظریف و درشت دانشجویان پسر بود. در این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش ازمون پس آزمون60 دانشجوی پسر غیر ورزشکار انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه 30 نفره توزیع شدند. بعد از پیش آزمون در روز اول ودوم آزمودنی ها به یادگیری و تمرین مهارت های ظریف و درشت پرداختند. درشب اول ودوم گروه های کنترل درخواب طبیعی وگروه های آزمایشی به ترتیب چهار و شش ساعت از خواب محروم شدند. صبح روز سوم پس آزمون به عمل آمد. نتایج نشان داد شش ساعت محرومیت از خواب موجب کاهش یادگیری مهارت ظریف شدو چهاروشش ساعت محرومیت از خواب بر یادگیری مهارت درشت اثر نداشت.بنابراین یادگیری مهارت های حرکتی ظریف با ساعات بیشترمحرومیت ازخواب آسیب بیشتری می بیند و فراگیران این مهارت ها باید از خواب منظمی برخوردار باشند.

کیفیت خواب با سلامت جسمانی و روانی و کیفیت زندگی در ارتباط است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر محرومیت از خواب بر خلق و خوی و زمان واکنش در ورزشکاران و غیرورزشکاران می باشد. روش این تحقیق از نوع نیمه تجربی است و با استفاده از طرح پیش آزمون-پس آزمون انجام شد. 20 دختر دانشگاه شهید چمران اهواز انتخاب و در دو گروه قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون تمام شرکت کنندگان پرسش نامه خلق و خوی برومرز 32 سؤالی را تکمیل کردند و آزمون زمان واکنش از آنها به عمل آمد. یک هفته بعد شرکت کنندگان ساعت 8 شب وارد مکانی تحت کنترل شده در خوابگاه دانشجویی شدند و همان شب از خواب محروم شدند. سپس ساعت 8 صبح پس آزمون به عمل آمد و شرکت کنندگان ضمن تکمیل پرسشنامه، آزمون زمان واکنش را انجام دادند. نتایج نشان داد یک شب بی خوابی به طور معناداری باعث تغییر در خلق و خوی و زمان واکنش ساده و انتخابی در دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار شد (05/0> p ). اما میزان تأثیر آن بر گروه غیر ورزشکار بیشر بود که احتمال می رود این مهم به دلیل سابقه ورزشی و میزان کارکرد بدنی بالاتر گروه ورزشکار باشد. بنابراین یک شب بی خوابی می تواند بر روی مسائل روان شناختی ازجمله خلق و زمان واکنش افراد تأثیرگذار باشد

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر محرومیت از خواب قبل از تمرین جسمانی، ذهنی، مشاهده ای و ترکیبی بر اکتساب و یادداری سرویس کوتاه بدمینتون انجام شد. 180 دانشجوی مرد 19 تا 25 ساله داوطلبانه در این پژوهش شرکت داشتند که در نهایت به هشت گروه (چهار گروه تجربی جسمانی، مشاهده ای، ذهنی و ترکیبی و چهار گروه کنترل) تقسیم شدند و به تمرین سرویس کوتاه بدمینتون پرداختند. گروه های تجربی پس از محرومیت 24 ساعت از خواب و گروه کنترل بدون هیچ محرومیتی از خواب به تمرین پرداختند. هریک از آزمودنی ها در مرحله اکتساب براساس روش تمرینی مدنظر خود تمرین کردند. بعد از انجام دادن تمرین (اکتساب)، آزمودنی ها خواب معمول شبانه روز را طی روزهای بعد رعایت کردند؛ به گونه ای که بعد از 24، 72 و 168 ساعت پس از اکتساب، آزمون یادداری سرویس کوتاه بدمینتون گرفته شد. به منظور تحلیل داده ها از یک طرح تحلیل واریانس مرکب 4 × 2 × 3 استفاده شد. یافته ها نشان داد اکتساب و یادداری دو گروه جسمانی و ترکیبی هیچ کدام تحت تأثیر بی خوابی قرار نگرفت (0.05 <P ) و اکتساب مهارت در گروه مشاهده ای تحت تأثیر بی خوابی قرار نگرفت (0.05 <P )؛ بااین حال، در یادداری ها گروه کنترل مشاهده ای عملکرد بهتری داشت. اکتساب مهارت به شیوه تمرین ذهنی به صورت معناداری تحت تأثیر بی خوابی قرار گرفت (0.05 > p ) و این اثر در آزمون های یادداری همچنان باقی ماند؛ بنابراین، اگر محرومیت از خواب روی دهد، بهتر است مربیان برای آموزش مهارتی جدید از شیوه تمرین جسمانی و تمرین ترکیبی بهره گیرند.

مقدمه: انسان مدرن امروزی در حال تجربه دو روند موازی، کاهش میانگین مدت خواب و افزایش نمایه توده بدنی است. خواب به عنوان یک فرآینده مهم در اغلب عملکردهای بدن نقش مهم و اساسی دارد. پژوهش های انسانی و حیوانی پیشنهاد می دهند که مدت کوتاه خواب یک ریسک فاکتور جدید برای افزایش وزن و چاقی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی آثار محرومیت از خواب بر چاقی در میان کودکان و نوجوانان می باشد. روش بررسی: استراتژی جستجوی الکترونیکی توسط محقق ایجاد و تکمیل گردید و نتایج مطالعات بررسی شد. جستجوی رایانه ای با استفاده از PubMed , MEDLINE و Google Scholar با کلید واژه های کمبود خواب، محرومیت از خواب، خواب کوتاه، مدت خواب، بی خوابی، چاقی، افزایش وزن و شاخص توده بدن انجام شد. یافته ها: نتایج آنالیز بررسی پژوهش ها از این نظریه که خواب ناکافی منجر به اختلال هورمون های داخلی، تعادل انرژی و افزایش وزن می شود، حمایت می کند و می تواند افزایش وزن را پیش بینی کند. نتیجه گیری: محرومیت از خواب با تاثیر بر هورمون ها که در تعادل انرژی نقش دارند، ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تاثیر قرار دهد. که این ارتباط میان مدت خواب کوتاه و چاقی در سنین 27 سالگی به پایین، بیش تر است. این موضوع نشان دهنده اهمیت خواب شبانه، که یکی از عوامل تاثیرگذار مرتبط با چاقی و اضافه وزن به ویژه در میان کودکان و نوجوانان است.

مقدمه: بی خوابی یکی از عوامل تاثیر گذار بر میزان انرژی دریافتی و اشتها است. گزارش شده است که محرومیت از خواب تحت تاثیر برخی از هورمون ها (برای مثال انسولین، لپتین، گرلین و کوله سیستوکینین و...) که در تعادل انرژی نقش دارند، ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تاثیر قرار دهد .هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر محرومیت از خواب بر میزان اشتها در دانشجویان پسر فعال می باشد. روش شناسی: پژوهش به صورت تجربی می باشد. تعداد 20 دانشجوی پسر رشته علوم ورزشی به صورت داوطلب انتخاب و با شیوه انتخاب تصادفی ساده در طرح درونگروهی با موزانه متقابل در دو موقعیت مورد بررسی قرار گرفتند. شرکت کنندگان در دو موقعیت 1) پس از 12 ساعت ناشتایی و 8 ساعت خواب کافی، و 2) بعد از 12 ساعت ناشتایی و 30 ساعت بی خوابی کامل با شرایط کنترل شده مورد بررسی قرار گرفتند. اشتها آزمودنی ها با استفاده از مقیاس اندازه گیری آنالوگ بصری ارزیابی شد. تغییرات در متغیر وابسته ناشی از مداخله با آزمون تی وابسته در سطح معناداری 05/0>p و با استفاده از نرم افزار22 SPSS آنالیز شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که 30 ساعت محرومیت از خواب سبب افزایش معنادار تمایل به غذ (012/0p=) و کاهش معنادار احساس سیری (001/0p=) در دانشجویان گردید. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، مشخص گردید 30 محرومیت از خواب منجر به تغییر معناداری در میزان اشتها دانشجویان گردیده است .

مقدمه: اختلالات خواب در جوامع نظامی شایع است و به نوبه خود بر کارکردهای شناختی فرد اثرگذار است. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر یک دوره محرومیت از خواب بر میزان توجه انتخابی، تمرکز، تلاشمندی و نمره تیراندازی افراد نظامی بود. روش: 10 نفر از سربازان یک مرکز نظامی به صورت تصادفی انتخاب شدند و ضمن محرومیت 30 ساعته از خواب، عملکرد توجه، تمرکز و تلاشمندی ایشان (با استفاده از آزمون d2) و همچنین نمره تیراندازی آنها به وسیله تفنگ بادی، ارزیابی و با عملکرد قبل از آن مقایسه شد. نتایج: داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس در سطح معنی داری 05/0 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که 30 ساعت محرومیت از خواب، موجب کاهش معنی دار امتیاز تیراندازی (003/0=p) شد. ازطرفی میزان مؤلفه های مرتبط با توجه، تمرکز و تلاشمندی، یا کارایی کل آزمودنی ها )11/0p=)، یا میزان نمره خطا (31/0=p) و تمرکز (23/0=p) تغییر معنی داری نداشتند. بحث: به طورکلی می توان گفت که هر چند محرومیت از خواب درنظر گرفته شده، موجب اختلال در توجه، تمرکز و تلاشمندی افراد نظامی نشد؛ ولیکن نمره تیراندازی آنها را به طور معنی دار کاهش داد و این کاهش امتیاز حاکی از مستقل بودن عوامل ذهنی در رابطه با محرومیت از خواب آزمودنی های این تحقیق بوده است.

مقدمه و هدف: برخی تحقیقات تأثیر بی خوابی بر عملکرد ورزشکاران را مورد مطالعه قرار داده اند. اما پژوهشی جهت بررسی تأثیر مصرف مکمل کافئین متعاقب محرومیت 24 ساعته از خواب یافت نشد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر حاد مصرف کافئین متعاقب 24 ساعت محرومیت از خواب بر عملکرد عضلانی و فیزیولوژیکی پسران هندبالیست بود. مواد و روش ها: در این مطالعه دو سوکور و نیمه تجربی، 40 پسر هندبالیست (با میانگین سنی: 3.36±17.66 سال، قد: 7.29±179.47 سانتی متر، وزن: 14.04±82.27 کیلوگرم)، به طور تصادفی به چهار گروه (هر گروه 10 نفر) مکمل کافئین + محرومیت از خواب، دارونما + محرومیت از خواب، گروه بی خوابی و گروه خواب کامل تقسیم شدند. گروه مکمل یک ساعت قبل از شروع آزمون کپسول حاوی کافئین (5 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن افراد) و گروه دارونما (پودر نشاسته) را مصرف کردند. از آزمون آماری آنووا یک راهه (ANOVA) برای مقایسه بین گروه ها سطح معناداری  (0.05≥P < span lang="AR-SA">) استفاده شد. یافته ها: 24 ساعت محرومیت از خواب بر استقامت عضلات شکمی و انعطاف پذیری تأثیر معناداری نداشت (0.05≤P < span lang="AR-SA">). اما محرومیت از خواب موجب کاهش معنادار قدرت، توان و استقامت عضلانی کمربند شانه ای آزمودنی ها شد (0.05≥P < span lang="AR-SA">). همچنین مصرف کافئین بعد از 24 ساعت محرومیت از خواب باعث بهبود قدرت و توان عضلانی در گروه مکمل نسبت به گروه دارونما شده بود (0.05≥P < span lang="AR-SA">). اما بین استقامت عضلانی گروه کافئین با گروه دارونما تفاوتی مشاهده نشد (0.05≤P < span lang="AR-SA">). بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج، می توان بیان نمود که عملکرد جسمانی و فیزیولوژیکی به دلیل توام شدن فشار روانی ناشی از  بی خوابی و استرس ناشی از فعالیت ورزشی دچار اختلال می شود. بنابراین پیشنهاد می شود برای جبران بی خوابی و بهبود عملکرد از مکمل کافئین استفاده شود.