وحید کاظمی زاده

مقدمه: انسان مدرن امروزی در حال تجربه دو روند موازی، کاهش میانگین مدت خواب و افزایش نمایه توده بدنی است. خواب به عنوان یک فرآینده مهم در اغلب عملکردهای بدن نقش مهم و اساسی دارد. پژوهش های انسانی و حیوانی پیشنهاد می دهند که مدت کوتاه خواب یک ریسک فاکتور جدید برای افزایش وزن و چاقی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی آثار محرومیت از خواب بر چاقی در میان کودکان و نوجوانان می باشد. روش بررسی: استراتژی جستجوی الکترونیکی توسط محقق ایجاد و تکمیل گردید و نتایج مطالعات بررسی شد. جستجوی رایانه ای با استفاده از PubMed , MEDLINE و Google Scholar با کلید واژه های کمبود خواب، محرومیت از خواب، خواب کوتاه، مدت خواب، بی خوابی، چاقی، افزایش وزن و شاخص توده بدن انجام شد. یافته ها: نتایج آنالیز بررسی پژوهش ها از این نظریه که خواب ناکافی منجر به اختلال هورمون های داخلی، تعادل انرژی و افزایش وزن می شود، حمایت می کند و می تواند افزایش وزن را پیش بینی کند. نتیجه گیری: محرومیت از خواب با تاثیر بر هورمون ها که در تعادل انرژی نقش دارند، ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تاثیر قرار دهد. که این ارتباط میان مدت خواب کوتاه و چاقی در سنین 27 سالگی به پایین، بیش تر است. این موضوع نشان دهنده اهمیت خواب شبانه، که یکی از عوامل تاثیرگذار مرتبط با چاقی و اضافه وزن به ویژه در میان کودکان و نوجوانان است.

مقدمه: بی خوابی یکی از عوامل تاثیر گذار بر میزان انرژی دریافتی و اشتها است. گزارش شده است که محرومیت از خواب تحت تاثیر برخی از هورمون ها (برای مثال انسولین، لپتین، گرلین و کوله سیستوکینین و...) که در تعادل انرژی نقش دارند، ممکن است وزن بدن را از طریق اشتها تحت تاثیر قرار دهد .هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر محرومیت از خواب بر میزان اشتها در دانشجویان پسر فعال می باشد. روش شناسی: پژوهش به صورت تجربی می باشد. تعداد 20 دانشجوی پسر رشته علوم ورزشی به صورت داوطلب انتخاب و با شیوه انتخاب تصادفی ساده در طرح درونگروهی با موزانه متقابل در دو موقعیت مورد بررسی قرار گرفتند. شرکت کنندگان در دو موقعیت 1) پس از 12 ساعت ناشتایی و 8 ساعت خواب کافی، و 2) بعد از 12 ساعت ناشتایی و 30 ساعت بی خوابی کامل با شرایط کنترل شده مورد بررسی قرار گرفتند. اشتها آزمودنی ها با استفاده از مقیاس اندازه گیری آنالوگ بصری ارزیابی شد. تغییرات در متغیر وابسته ناشی از مداخله با آزمون تی وابسته در سطح معناداری 05/0>p و با استفاده از نرم افزار22 SPSS آنالیز شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که 30 ساعت محرومیت از خواب سبب افزایش معنادار تمایل به غذ (012/0p=) و کاهش معنادار احساس سیری (001/0p=) در دانشجویان گردید. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، مشخص گردید 30 محرومیت از خواب منجر به تغییر معناداری در میزان اشتها دانشجویان گردیده است .