دانش حسابرسی

دانش حسابرسی

دانش حسابرسی سال 21 پاییز 1400 شماره 84 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

سبک شناختی و قضاوت حسابرس: آیا سبک شناختی اثرات تاخیر بر فرآیند تعدیل باور حسابرسان را کاهش می دهد؟(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قضاوت حسابرس مدل تعدیل باور اثرات ترتیب اطلاعات سبک شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۲۳۲
هدف مطالعه حاضر، شامل دو بعد است. نخست، فراهم کردن شواهد بیشتر در مورد تأثیر اثرات ترتیب اطلاعات بر تعدیل باور حسابرسان و دوم، بررسی این موضوع که آیا حسابرسان با سبک های شناختی متفاوت، باورهای خود را به طور متفاوت تعدیل می کنند یا خیر. به این اهداف از طریق به کارگیری حسابرسان حرفه ای باتجربه دست یافته شد. جهت تعیین اثرات ترتیب اطلاعات از مدل تعدیل باور هوگارث و آینهورن در ارزیابی توانایی تداوم فعالیت استفاده گردید و ارتباط بین سبک یادگیری کولب، و مدل شرودر، درایور و استرافر، به عنوان معیار سبک های شناختیِ انتزاعی و عینی در نظر گرفته شد. از طریق مدل تحلیل واریانس عملیات تجزیه وتحلیل داده ها انجام پذیرفت. یافته ها از وجود اثرات ترتیب اطلاعات (اثر تأخیر) در شرایط پردازش گام به گامِ شواهد ناسازگار حکایت دارد. با این وجود، سبک شناختی افراد باعث کاهش این اثرات نشد. نتایج تجربی همچنین نشان داد که قضاوت حسابرسان در خصوص تداوم فعالیت از تئوری شرودر، درایور و استرافر پیروی می کند: با توجه به پیچیدگی، حسابرسان انتزاعی نسبت به حسابرسان عینی اطلاعات بیشتری پردازش می کنند و دامنه تعدیل باور وسیع تری دارند.
۲.

تاثیر ثبات مدیران و ثبات سهامداران نهادی بر احتمال وقوع تقلب، با به کارگیری رویکردهای مختلف محاسبه تقلب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ثبات مدیران ثبات سهامداران نهادی احتمال وقوع تقلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
هدف این پژوهش بررسی تاثیر ثبات مدیران و ثبات سهامداران نهادی بر احتمال وقوع تقلب در صورت های مالی شرکت ها است. در راستای هدف پژوهش، دو فرضیه تدوین شد. جهت آزمون این دو فرضیه با استفاده از روش حذف سامانمند، نمونه ای متشکل از 101 شرکت طی هشت ساله بین سال های 1389 لغایت 1396 انتخاب گردید. در این پژوهش برای محاسبه احتمال وقوع تقلب از چهار معیار: 1-تحلیل محتوا، 2- مدل ریبار، 3- مدل برازل و 4- مدل رهروی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از مدل های رگرسیون لاجیت استفاده شده است. نتایج پژوهش با استفاده از هر چهار معیار تقلب نشان داد که ثبات مدیران بر احتمال وقوع تقلب در شرکت ها تأثیر منفی دارد. هچنین نتایج با استفاده از سه معیار 1-تحلیل محتوا، 2- مدل ریبار، 3- مدل برازل نشان داد که ثبات سهامداران نهادی بر احتمال وقوع تقلب در شرکت ها تأثیر مثبتی دارد. ولی نتایج با استفاده از مدل رهروی نشان داد که ثبات مدیران بر احتمال وقوع تقلب در شرکت ها تأثیر منفی دارد.
۳.

ارائه مدل توسعه یافته ی پنج ضلعی تقلب در گزارشگری مالی با تاکید بر ساختار کنترل های داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ساختار کنترلهای داخلی گزارشگری مالی متقلبانه مدل پنتاگون تقلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۳۲۶
پیش بینی صحیح گزارشگری مالی متقلبانه نه تنها موجب کاهش هزینه ها و زیان های اقتصادی و اجتماعی شده، بلکه باعث پیشگیری و کنترل تقلب هم می شود. استقرار سامانه کنترل های داخلی برای کشف تقلب و اصلاح اشتباهات در گزارشات مالی واقعیتی انکارناپذیر است و همچنین طبق بیانیه سازمان بورس و اوراق بهادار تهران طراحی یک سیستم کنترل داخلی موثر برای پیشبرد اهداف شرکت دارای اهمیت می باشد. از این رو هدف این پژوهش، ارائه مدل توسعه یافته ی پنج ضلعی تقلب در گزارشگری مالی با تاکید بر ساختار کنترل های داخلی است. بدین منظور، برای انجام پژوهش، شش فرضیه طراحی شد که رابطه فشار، فرصت، توجیه، قابلیت، تکبر و ساختار کنترل های داخلی با تقلب را در صورتهای مالی 166 شرکت بورسی انتخاب شده به روش حذف سیستماتیک در دوره زمانی سالهای 1388 تا 1398مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیرهای فشار، فرصت، توجیه، قابلیت و ساختار کنترل های داخلی دارای تاثیر معناداری بر تقلب گزارشگری مالی متقلبانه هستند. از سوی دیگر متغیر تکبر تاثیر معنادار در گزارشگری مالی متقلبانه ندارد.
۴.

نقش حسابرسی عملکرد در بهبود پاسخگویی عمومی؛ تاکید بر محتوای گزارش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گزارش حسابرسی عملکرد پاسخگویی تحلیل تم توسعه پایدار سیستمها و کنترلها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۲۳۴
مسئولیت پاسخگویی به تعهد سازمان ها و مدیران بخش عمومی در ارتباط با تصمیم گیری در ارتباط با منابع عمومی و سایر مسئولیت های اجتماعی آنها مطابق با تئوری نمایندگی اشاره دارد. تلاش برای بهبود پاسخگویی عمومی و حرکت به سوی حکمرانی خوب خواسته تمام شهروندان است. از ابزارهایی که می تواند به بهبود پاسخگویی عمومی کمک کند اجرای حسابرسی عملکرد و محتوای مناسب گزارش های مربوطه در دستگاه های اجرایی کشور است. هدف این پژوهش که در سال های 1397 و 1398 در شهر تهران انجام شده، تعیین اطلاعات قابل ارائه در گزارش های حسابرسی عملکرد با استفاده از نظر خبرگان است. براین اساس، پس از مطالعه مبانی نظری مرتبط با حسابرسی عملکرد، اطلاعات گزارش های حسابرسی عملکرد سازمان های بخش عمومی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و سپس اطلاعات قابل ارائه در گزارش های مذکور برای بهبود پاسخگویی بر اساس نظر خبرگان گردآوری شد. در این مورد 31 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان حسابرسی عملکرد انجام شد و داده های حاصل شده از مصاحبه با استفاده از روش تحلیل تم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس یافته های تحقیق سه مولفه اساسی، توسعه پایدار و سیستم ها و کنترل ها به عنوان تم های اصلی شناسایی شده و تم های فرعی زیر مجموعه آنها طبقه بندی گردید. گزارش های حسابرسی عملکرد می تواند مفاهیمی فراتر از سه مولفه اساسی(صرفه اقتصادی، کارایی و اثربخشی) را شامل شود. با یک نگرش سیستمی، انتظار می رود با بهبود گزارش های حسابرسی عملکرد، شاهد ارتقای جایگاه این نوع حسابرسی به عنوان خرده نظام سیستم پاسخگویی و به دنبال آن، بهبود کارکرد نظام پاسخگویی در بخش عمومی باشیم. این تحقیق به توسعه ادبیات حسابرسی عملکرد، شناخت حوزه های حسابرسی عملکرد و درک بهتر محتوای گزارش ها کمک می کند.
۵.

توسعه تجاری سازی حرفه حسابرسی در ایران: تحلیلی از جایگاه هویت حسابرسان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هویت حرفه ای هویت سازمانی تجاری سازی موسسات حسابرسی مشتری محوری فرآیند محوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۴۷
توسعه بازارهای حسابرسی و افزایش رقابت موسسات، تمایل به تجاری سازی را افزایش داده است. انگیزه بقای حرفه ای و سازمانی، از جمله عوامل مهم و اثرگذار بر این موضوع است. برخلاف بررسی های قبلی که نتایج تجاری سازی موسسات حسابرسی را هدف قرار دادند، بررسی حاضر اثر عوامل بالقوه اثرگذار بر تجاری سازی که هویت حرفه ای و هویت سازمانی است، را بر تجاری سازی موسسات حسابرسی مورد بررسی قرار می دهد. جامعه آماری شامل حسابداران رسمی شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1398 است که نمونه نهایی شامل 357 حسابرس است. در جمع آوری داده های پژوهش از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. به منظور سنجش هویت حرفه ای از پرسشنامه میل و آشفورث (1992)، هویت سازمانی، از پرسشنامه اسوانبرگ و اوهمان (2015)، و برای سنجش مولفه های تجاری سازی، شامل فرآیند محوری از پرسشنامه چن و همکاران (2009)، مشتری محوری از پرسشنامه دیشپاند و فارلی (1998)، و بازارمحوری از پرسشنامه نارور و همکاران (2004) استفاده شده است. همچنین در تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی (مدل معادلات ساختاری) و نرم افزارSPSS و Lisrel استفاده گردید. یافته ها نشان می دهد هویت حرفه ای و هویت سازمانی حسابرسان بر بازار محوری، مشتری محوری و فرآیندمحوری موسسات حسابرسی اثر مثبت دارد.
۶.

طراحی مدل تردید حرفه ای بر اساس ذهنیت و نگرش حسابرسان: با استفاده از تحلیل داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ذهنیت تردید حرفه ای نگرش تردید حرفه ای تحلیل داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۱۴۰
مفهوم تردید حرفه ای یک مفهوم فراگیر در تمامی استاندارد های حسابرسی محسوب می شود و اغلب تدوین کنندگان آیین نامه های حسابرسی در سرتاسر دنیا اغلب فقدان تردید را دلیل اصلی ناکارآمدی حسابرسی می دانند. علیرغم این اهمیت، همچنان تعریف دقیق و روشنی از تردید حرفه ای وجود ندارد و پژوهش های انجام شده، انسجام تئوریک و یکپارچه ای از این موضوع ارائه نکرده اند. لذا هدف این پژوهش طراحی مدل تردید حرفه ای بر اساس ذهنیت و نگرش حسابرسان با استفاده از تحلیل داده بنیاد می باشد تا از این طریق به توسعه و بسط تئوریک مفهوم تردید از دو منظر ذهنیت و نگرش حسابرسان کمک نماید. روش شناسی این تحقیق از حیث نتیجه، جزء تحقیقات توسعه ای، از حیث هدف جزء تحقیقات اکتشافی و از حیث روش اجرای کار کیفی می باشد. بر اساس روش شناسی کیفی از طریق تحلیل تئوری زمینه ای (تحلیل داده بنیاد) و با انجام مصاحبه داده های لازم جمع آوری گردید و کد گذاری باز، انتخابی و محوری انجام گرفت و در نهایت مدل پژوهش بر اساس چارچوب تئوریک طراحی شد. یافته های پژوهش نشان داد، ذهنیت و نگرش تردید حرفه ای تحت تاثیر مجموعه عوامل روانشناختی فردی و علل اجتماعی و فرهنگی هستند که در شکل گیری تردید حرفه ای حسابرسان نقش ایفا می کنند. سپس مشخص گردید، پیامد وجود ذهنیت تردیدگرایی حسابرسان می تواند پیامدهایی همچون ارزیابی انتقادی شواهد و مدارک و ارزیابی شناختی را به همراه داشته باشد و از طرف دیگر پیامد وجود نگرش تردید گرایی حسابرسان نیز می تواند ثبات هیجانی و قضاوت های حرفه ای را به همراه داشته باشد.
۷.

مطالعه و بررسی چالشها و تنگناهای سیاسی و قانونی نظارت مالی ذیحسابان دستگاههای اجرایی کشور با رویکرد اجرای مطلوب نظام حسابداری بخش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظارت مالی ذیحسابان حسابداری بخش عمومی وزارت امور اقتصادی و دارایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۱۶۹
در این پژوهش به مطالعه و بررسی چالشها و تنگناهای قانونی و سیاسی نظارت مالی ذیحسابان دستگاه های اجرایی کشور در اجرای مطلوب نظام حسابداری بخش عمومی پرداخته شد ، تا با شناسایی موانع و چالش های موجود پیشنهاداتی به منظور بهبود نظارت جهت رسیدن به اهداف نظام حسابداری بخش عمومی ارائه گردد. جامعه آماری تحقیق کلیه ذیحسابان دستگاه های اجرایی کشور می باشد. نتایج آماری در خصوص مولفه ها و موانع مرتبط با دو شاخص قانونی و سیاسی در قالب 15 سوال و بصورت پرسشنامه طیف لیکرت استخراج گردید. سپس با استفاده از نرم افزارهایSPSS وAMOS به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان دهنده تاثیر معنادار موانع و چالش های قانونی و سیاسی نظارت مالی ذیحسابان بر اجرای مطلوب نظام حسابداری بخش عمومی می باشد. در ادامه با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری ارتباط و هبستگی بین دو مولفه قانونی و سیاسی بررسی گردید که نتایج حاکی از ارتباط معنادار و هبستگی مثبت بین این دو چالش را نشان می دهند.
۸.

مدیریت ریسک تمکین مالیات مشاغل و استراتژی های مربوط به آن در حسابرسی مالیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ریسک تمکین مدیریت ریسک حسابرسی مالیاتی نظریه پردازی زمینه بنیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۱۸۹
پژوهش حاضر در ارتباط با مدیریت ریسک تمکین مالیات مشاغل و استراتژی برخورد با آن در حسابرسی مالیاتی با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد می باشد. جامعه آماری پژوهش، مدیران، نخبگان و متخصصین صاحب نظر در حوزه مالیاتی هستند که با توجه به هدف پژوهش، از روش نمونه گیری گلوله برفی یا زنجیره ای برای مصاحبه انتخاب شده اند. پس از اخذ نظر 23 نفر از مدیران فنی و تخصصی سازمان امور مالیاتی کشور در سال 1398 در خصوص نحوه برخورد با ریسک های تمکین مالیات مشاغل در هنگام انجام حسابرسی مالیاتی، با استفاده از روش کدگذاری باز و محوری، تعداد 95 مورد مدیریت ریسک(استراتژی برخورد) مرتبط با آن احصاء و در 4 بخش ثبت رویدادهای مالی، اظهارنامه مالیاتی، ارائه اطلاعات و تسویه بدهی مالیاتی طبقه بندی شد. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، مهمترین استراتژی های برخورد با ریسک تمکین مالیات مشاغل شامل معرفی و تایید نرم افزار حسابداری از سوی سازمان مالیاتی، استفاده از ظرفیت اتحادیه های صنفی مودیان و اعمال محدودیت در مجوز فعالیت آنها، کنترل معاملات از طریق اطلاعات طرفهای معامله و بررسی تراکنشهای بانکی و بالابردن هزینه اجتماعی فرار مالیاتی، صدور اظهارنامه برآوردی و اعمال جرایم، استفاده از حسابرسی مبتنی بر ریسک، انجام توافق توسط یک هیات 3نفره و ایجاد هزینه برای مودیانی که بی دلیل به تشخیص و رای هیات اعتراض می نمایند و درنهایت اصلاح ماده 257 ق.م.م ومحدود نمودن ارجاع پرونده به 251مکرر می باشد.
۹.

شناسایی مؤلفه های حسابرسی عملکرد در توسعه پایدار زنجیره تامین بخش معدن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حسابرسی عملکرد توسعه پایدار زنجیره تامین بخش معدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۰۷
هدف این پژوهش، بررسی ویژگی ها و عناصر بنیادین حسابرسی عملکرد مولفه های توسعه پایدار زنجیره تامین در بخش معدن ، که متناسب با نیاز های اجتماعی- اقتصادی جامعه؛کاستی ها، مشکلات و موانع را کاهش دهد می باشد .این پژوهش از نوع هدف کاربردی از نوع تحقیقات کیفی با استراتژی تحلیل محتوا است. جامعه آماری این پژوهش ، معاونین و مدیران ارشد سازمان های توسعه ای و شرکتهای فعال در حوزه معدن و صنایع معدنی و حسابرسان کل بخش امور اقتصادی و زیربنایی در حوزه معدن است. نمونه آماری در دو مرحله انتخاب شدند: در مرحله اول چند صاحب نظر به تشخیص پژوهشگر و بر اساس تخصصشان در زمینه موضوع پژوهش مورد مصاحبه اکتشافی واقع شدند در مرحله دوم برای مصاحبه های اصلی، نمونه بر اساس روش گلوله برفی توسط مصاحبه شوندگان به پژوهشگر معرفی گردیدند نتایج پژوهش نشان می دهد که53 مولفه در پنج بعد اجتماعی، ایمنی، اقتصادی، کارایی منابع و محیط زیست طبقه بندی و که برخی از آنها به شرح زیر هستند.1فشارهای بیرونی(قوانین و مقرراتهای دولتی ، جوامع محلی ، NGO ها )2فشارهای درونی(حفظ روحیه، حس وفاداری، تضمین شرایط کار، ایمنی محیط کار و رفاه کارکنان)3 سیاستها و برنامه ریزی استراتژیک4تعهد مدیریت در توسعه پایدار5 اخلاق و رفتارهای پایداری6همکاری و هماهنگی در زنجیره تامین از تامین کننده تا مشتری7 اشتراک گذاری دانش8 مدیریت کیفیت و بهبود مستمر9 تکنولوژی و فناوری سبز10 اقتصاد پایدار و سودآوری11شهرت و نام تجاری و توسعه بازار12شفافیت اطلاعات از طریق بورسی شدن شرکتهای معدنی13بکارگیری و جذب نیروی های انسانی فنی، کارا و متخصص14 تدوین طرح جامع صنایع معدنی15تمرکز بر تصمیمات مدیریت حرفه ای16ترویج فرهنگ توسعه صنعتی.
۱۰.

تدوین الگوی اثربخشی گزارش های حسابرسی ضمنی برای ذینفعان بخش عمومی (مطالعه موردی دیوان محاسبات کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اثربخشی گزارش های ضمنی حسابرسی ذینفعان گزارش های حسابرسی تئوری زمینه بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۱۸۱
گزارش های حسابرسی دیوان محاسبات، ارزیابی مستقل و منطقی از محیط فعالیت در بخش دولتی بوده و تلاش می کند از طریق قانون مداری و ارائه رهنمود برای بهبود عملکرد، ارزش سازمان های دولتی را افزایش دهد. هدف تحقیق حاضر، گسترش و بسط مفهومی عوامل مؤثر بر ارائه گزارش اثربخش به ذینفعان در بخش عمومی است. در این پژوهش از روش تحقیق کیفی مبتنی بر نظریه پردازی زمینه بنیاد استفاده و اثربخشی گزارش ها با رویکرد سیستمی با لحاظ عوامل بیرونی توسط نرم افزار 12MAXQDA بررسی شده است. بدین جهت با اخذ نظرات خبرگان در دیوان محاسبات به عنوان عرضه کنندگان گزارش و مجلس شورای اسلامی به عنوان تقاضاکنندگان گزارش از طریق روش نمونه گیری گلوله برفی بین سال های 1397و 1398، به سرانجام رسیده و درنهایت الگوی اثربخشی گزارش های مزبور ارائه گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد در بعد عرضه کنندگان برقراری نظام کنترل کیفیت، سابقه، تجربه و تخصص حسابرسان و در بعد تقاضاکنندگان میزان مسئولیت پاسخگویی، مدت زمان تصدی مسئولیت و انگیزه های ذینفعان و در بعد عوامل بیرونی عدم تخصیص اعتبار و مبادله موافقت نامه در مهلت قانونی و کیفیت دانش ارائه دهندگان می توانند اثربخشی گزارش ها را تحت تأثیر قرار دهند.
۱۱.

استرس کاری حسابرسان و کیفیت حسابرسی با تأکید بر حسابرسی نخستین، حق الزحمه های غیر عادی و محافظه کاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت حسابرسی استرس شغلی محافظه کاری حق الزحمه های غیرعادی و حسابرسی نخستین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۱۳۷
حسابرسان به دلیل ماهیت شغلشان در معرض عوامل استرس زایی قرار دارند که بر عملکرد آن ها تأثیر دارد. مخرب ترین نتیجه استرس بر عملکرد حسابرسان، کیفیت نامطلوب خدمات ارائه شده آنهاست، بنابراین عوامل رفتاری مانند استرس به میزان قابل توجهی بر عملکرد شغلی حسابرسان تأثیر خواهد گذاشت. عملکرد شغلی ضعیف، کیفیت حسابرسی را کاهش می دهد و درنتیجه مؤسسات حسابرسی را در معرض مسئولیت قانونی و از دست دادن اعتبار قرار می دهد. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین استرس شغلی حسابرسان و کیفیت حسابرسی با تأکید بر حسابرسی نخستین، حق الزحمه های غیرعادی حسابرس و محافظه کاری است. جهت آزمون فرضیه ها از رگرسیون لجستیک استفاده شده است. نمونه پژوهش شامل ۱۲۳ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ است. نتایج حاکی از آن است که ارتباط منفی و معنادار بین کیفیت حسابرسی و استرس کاری حسابرسان وجود دارد و حسابرسی نخستین نیز این ارتباط منفی را تشدید می کند. همچنین حق الزحمه های غیرعادی و محافظه کاری تأثیری بر رابطه بین کیفیت حسابرسی و استرس کاری حسابرسان ندارند.
۱۲.

نوع ادغام موسسات حسابرسی در ایران : شکلی یا واقعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: موسسات حسابرسی ادغام شکلی ادغام واقعی یکپارچه سازی فیزیکی یکپارچه سازی رویه ای و یکپارچه سازی عملیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۹۰
علی رغم این که در سال های اخیر، داغ شدن تنور ادغام موسسات حسابرسی در ایران، توجه فعالان حرفه، نهادهای ناظر و دانشگاهیان را جلب کرده؛ در ارتباط با محرک ها، موانع، فرآیندها، انواع، پیامدها و دلایل شکست ادغام ها، شواهد ناچیزی در دسترس است. بنابراین، مطالعه حاضر تلاشی برای بازکردن جعبه سیاه ادغام موسسات حسابرسی از طریق مصاحبه های عمیق با شرکای این موسسات (23 مصاحبه با شرکای موسسات حسابرسی ادغام کننده و شونده) به منظور درک بهتر نوع ادغام (شکلی یا واقعی) است. سوالات نیمه ساختار یافته به منظور پی بردن به نوع ادغام موسسات حسابرسی، سطوح مختلف از یکپارچه سازی پس از ادغام (فیزیکی، رویه ای و عملیاتی) را در بر می گیرند. به طور کلی بینش های حاصل از تحلیل محتوای مصاحبه ها با شرکای موسسات حسابرسی درگیر ادغام، بیانگر آن است که در اکثر موسسات مورد مطالعه، یکپارچه سازی رویه ای و عملیاتی (فیزیکی) رخ نداده (داده) است. تحلیل مصاحبه ها در سطح موسسات بیانگر آن است که اکثر ادغام های انجام شده توسط موسسات ایرانی (هشت مورد) از نوع شکلی بوده و تنها دو مورد از ادغام ها از نوع واقعی و یک مورد هم شبه واقعی است. یافته های ما بیانگر آن است که موسسات درگیر ادغام به طور شکلی، فقط در قالب یک نام مشترک، اما به صورت جزیره ای، بر همان ساز و کارهای قبل از ادغام و بدون یکپارچه سازی رویه ای و عملیاتی، به فعالیت خود ادامه می دهند.
۱۳.

نگاشت ادراکی سرمایه انسانی حسابرسان دیوان محاسبات کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی حسابرسان نگاشت ادراکی فازی دیوان محاسبات کشور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۱۰
پژوهش حاضر با هدف واکاوی مولفه های سرمایه انسانی و کشف روابط بین آن برای حسابرسان دیوان محاسبات کشور انجام شده است. بدین ترتیب پس از شناسایی ابعاد سرمایه انسانی در سطح فردی، مولفه های سرمایه انسانی برای حسابرسان دیوان محاسبات کشور با استفاده از تحلیل محتوای هدایتی مصاحبه های نیمه ساختاریافته استخراج گردید (بخش کیفی). در مرحله بعد با استفاده از پرسشنامه داده های مربوط به ایجاد روابط بین متغیرها استخراج و در نهایت پس از تایید روابط بین متغیرها توسط خبرگان، داده ها تحلیل و نگاشت ادراکی فازی ترسیم شد. (بخش کمی) جامعه آماری پژوهش مدیران مدیران استانی بوده اند. نمونه گیری دربخش کیفی نمونه گیری هدفمند بود و در بخش کمی سرشماری استفاده شده است. نتایج نشان داد از بین ابعاد سرمایه انسانی رفتار/عملکرد حسابرسان با درجه مرکزیت 9.20 و پس از آن بالندگی حسابرس با درجه مرکزیت 8.47 مهم ترین ابعاد می باشند. اثرگذارترین ابعاد در نگاشت مورد نظر توانایی های حسابرس با درجه خروجی 4.87 و پس از آن ارزش ها و باورهای حسابرس با درجه خروجی 4.55 بوده اند.
۱۴.

بررسی تاثیر ریسک تداوم فعالیت و روابط سیاسی بر روابط بین کیفیت گزارشگری مالی و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ریسک تداوم فعالیت ارتباطات سیاسی گزارشگری مالی حسابرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۱۹۹
هدف از این پژوهش ، با توجه به اثرات ارتباطات سیاسی بر وضعیت مالی بنگاه ها و اثرات ریسک تداوم فعالیت ،این تحقیق جهت شناخت رابطه بین ارتباطات سیاسی و ریسک تداوم فعالیت بر رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و کیفیت حسابرسی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تدوین گردید. برای انجام این تحقیق نمونه ای به تعداد 185 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، در دوره زمانی 1390 تا 1397 مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق برای سنجش ریسک تداوم فعالیت از نسبت زیانهای انباشته به سرمایه شرکت مطابق ماده 148 قانون تجارت ، سنجش ارتباطات سیاسی از معیار نسبت بدهی های بلندمدت به کل بدهی ها ، سنجش کیفیت حسابرسی از معیار اندازه مؤسسه ی حسابرسی و تخصص حسابرس در صنعت ، سنجش کیفیت گزارشگری مالی از معیار مدل مک نیکلز و دیچا و دیچو بکار گرفته شده و برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل رگرسیون چند گانه داده های تابلویی با اثرات ثابت و نرم افزار Eviews در برآورد اثر ارتباطات سیاسی و ریسک تداوم فعالیت بر رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و کیفیت حسابرسی در بورس اوراق بهادار استفاده شده است. ابتدا با برآورد مدل های تحقیق مشخص شد که کیفیت حسابرسی دارای اثر مثبت و معنادار بر کیفیت گزارشگری مالی است. ارتباطات سیاسی و ریسک تداوم فعالیت دارای اثر منفی و معنادار بر کیفیت گزارشگری مالی است.
۱۵.

الگوی مناسب نظارت مالی دیوان محاسبات کشور بر دستگاه های اجرایی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظارت دیوان محاسبات دستگاههای اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۱۵
مقاله حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر نظارت مالی دیوان محاسبات کشور، ضمن مرور مستند بر ادبیات نظری پژوهش و شناسایی ابعاد ، به بررسی تاثیر هر یک از ابعاد بر بهبود نظارت مالی می پردازد. بر این اساس چهار متغیر به عنوان ابعاد تشکیل دهنده نظارت بر مبنای ادبیات نظری شناسایی و انتخاب شدند. به منظور اجرای پژوهش حاضر از روش توصیفی از نوع پیمایشی با رویکرد آمیخته استفاده و به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته 30 سوالی با طیف پنج گانه لیکرت جهت گردآوری داده ها استفاده شد. که ضمن تائید روایی و پایایی ابزار در نمونه 545 نفری از جامعه 650 نفری دستگاههای اجرایی و دیوان محاسبات پنج استان مازندران، گلستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی که به روش نمونه گیری طبقه بندی هدفمند توزیع شد. پرسشنامه های تکمیل شده با آزمون مدل معادلات ساختاری به کمک نرم افزار PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل ساختاری(استقلال، حسابرسی،بودجه ریزی) ، عوامل رفتاری(تغییر نگرش، حدود برخورد با تخلفات)، عوامل زمینه ای(نحوه انتخاب اعضای دیوان، فراهم آوردن بستر مناسب کارکنان دیوان) و عوامل سیاسی – قانونی بر بهبود نظارت دیوان محاسبات تاثیرگذار است و نتایج تحقیق نشان داد شدت اثرگذاری بعد ساختاری بر بهبود نظارت بیشتر از سایر ابعاد بوده است.
۱۶.

بررسی رابطه بین کاهش حق الزحمه حسابرسی در دوران بحران اقتصادی با کیفیت حسابرسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بحران اقتصادی حق الزحمه حسابرسی ابهام در مورد تداوم فعالیت تعدیلات حسابرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۱۸۱
بحران های اقتصادی فرصت بی نظیری را برای مطالعه ی چگونگی واکنش حسابرسان به عوامل بیرونی تأثیرگذار بر محیط عملیاتی صاحبکاران فراهم می کند. همچنین، به دلیل بحران های اقتصادی، برخی حسابرسان تحت فشار صاحبکاران قرار می گیرند تا حق الزحمه های حسابرسی را کاهش دهند. در ایران به دلیل شرایط تورمی، این موضوع خود را عمدتاً در قالب افزایش حق الزحمه ی حسابرسی به میزان کمتر از افزایش عمومی قیمت ها نشان می دهد. با کاهش حق الزحمه ی حسابرسی یا افزایش آن به میزان کمتر از نرخ تورم، این نگرانی ایجاد می شود که تلاش حسابرسان کمتر شده و مهم تر از آن، کیفیت حسابرسی مختل شود. در این پژوهش با بکارگیری معیارهای چندگانه برای کیفیت حسابرسی (شامل ابهام در مورد تداوم فعالیت و تعدیلات حسابرسی)، این موضوع مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع، یافته های پژوهش نشان می دهد که هر چند بحران اقتصادی به دنبال شوک ارزی سال 1391 بر روی کیفیت حسابرسی تأثیر داشته است اما کیفیت حسابرسی در شرکت های صاحبکاری که حق الزحمه حسابرسی آنها در سال های بحران اقتصادی کاهش یافته است نسبت به سایر شرکت ها دارای تفاوت معناداری نیست. یافته های پژوهش به درک نقش حسابرسان در طول دوره های بحران اقتصادی کمک می کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۲