درخت حوزه‌های تخصصی

زمینه و هدف: افراد در نحوه پردازش اطلاعات با همدیگر تفاوت دارند. سنجش چنین تفاوت هایی برای فهمیدن و پیش بینی رفتارهای افراد در موقعیت های مختلف مفید می باشد. یکی از مهم ترین ابزارهای سنجش تفاوت های فردی در پردازش اطلاعات پرسش نامه شهودی- خردگرایانه است و هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی این پرسش نامه در جامعه دانشجویان بود. مواد و روش ها: ابتدا پرسش نامه به زبان فارسی ترجمه شد. سپس به زبان انگلیسی برگردانده شد و با نسخه اصلی جهت شناسایی و اصلاح شکاف های بین نسخه ترجمه شده و نسخه اصلی مقایسه شد. در نهایت پس از مطالعه مقدماتی و رفع اشکالات، پرسش نامه نهایی بر دانشجویان گروه نمونه شامل 335 نفر از دانشجویان علوم انسانی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز اجرا شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش، تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس بر 40 سؤال پرسش نامه اجرا شد. بررسی نمودار اسکری کتل و تحلیل موازی هورن حاکی از آن بود که راه حل دو عاملی مناسب است. بررسی جدول اشتراکات 18 سؤال (9 سؤال در هر کدام از مقیاس های خردگرایی و تجربه گرایی) با همسانی درونی پایین را نشان داد. این سؤال ها حذف شدند و تحلیل عاملی مؤلفه های اصلی برای بار دوم بر روی 22 سؤال باقی مانده اجرا شد. نتایج به وضوح دو عامل را نشان دادند. عامل اول 18 درصد و عامل دوم در حدود 16 درصد واریانس مجموعه سؤال ها را تبیین می کردند. همانند مقیاس اصلی، این عوامل سبک های پردازش اطلاعات شهودگرایی و خردگرایی نام گذاری شدند. برای تعیین روایی آن، همبستگی سؤال ها با نمره کل خرده مقیاس ها و قدرت تمیز سؤال ها محاسبه شد. همچنین پایایی پرسش نامه از طریق روش های همسانی درونی (Cronbach's alpha) و بازآزمایی به دست آمد. ضریب Cronbach's alpha برای خرده مقیاس های شهودگرایی و خردگرایی به ترتیب برابر 80/0 و 77/0 و همچنین ضریب همبستگی بعد از چهار هفته بازآزمایی برای این خرده مقیاس ها به ترتیب برابر 94/0 و 90/0 بود. ضریب Cronbach's alpha و نتایج همبستگی بازآزمایی نشان داد که پایایی هر یک از عامل ها در سطح قابل قبول می باشد. نتیجه گیری: پرسش نامه سبک های پردازش اطلاعات شهودی- خردگرایانه دارای ویژگی های روان سنجی مناسب برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی، تشخیص بالینی و مشاوره است.

هدف پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش سخت رویی (مدل کوباسا و مدی) بر میزان اضطراب امتحان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر پایه چهارم دوره ابتدایی شهرایلام می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه چهارم دوره ابتدایی شهرایلام بوده، حجم نمونه در این پژوهش به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 120 نفربوده،که در گروهآزمایش (60نفر) و کنترل (60نفر) جایگزین شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش، از پرسش نامه اضطراب امتحان TAI و آزمون پیشرفت تحصیلی دانش آموزان استفاده شده است. طرحپژوهش،طرحپیش آزمونپس آزمونباگروهکنترل می باشد،پس ازانتخابگروه هایآزمایشوکنترل،ابتدابررویهردوگروهپیش آزمون اجراشد،سپس مداخلهآزمایشی(آموزش سخت رویی)فقطبرروی گروه آزمایش و در 12 جلسه ارائه شد و پس از اتمام برنامه، پس آزمون روی هر دوگروه اجرا شد. سپس داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد آموزش سخت روییدر سطح معنی داری کمتر از (05/0P<) موجب کاهش اضطراب امتحان و همچنین موجب افزایش پیشرفت تحصیلیدانش آموزان در گروه آزمایش شده است.

«ذکر»، به معنی در دل و زبان به یاد خدا بودن است. ذکر توحیدی که موجب آرامش و اطمینان قلب می شود، فرایند روانشناختی مهمی است که تاکنون از دیدگاه روانشناسی مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین هدف، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه گرایش به ذکر بود. پس از ساخت و بررسی اعتبار صوری، پرسشنامه در مورد 47 نفر پسر و 82 نفر دختر از دانشجویان دانشگاه اصفهان اجرا شد. ضریب آلفای کرانباخ، به عنوان ملاک همسانی درونی پرسشنامه، 87/0 به دست آمد. طبق نتایج به دست آمده، از نظر دانشجویان رایج ترین زمان برای ذکر، بعد از نماز و هنگام گرفتاری ها و مشکلات می باشد و رایج ترین مکان، هر مکانی و در درجه دوم مسجد ذکر شده است. رایج ترین ذکرها در دانشجویان، به ترتیب عبارت بودند از: صلوات، تسبیحات حضرت زهرا(س)، اسامی خداوند، آیه های معروف قرآن و سایر ذکرهای رایج. همچنین میزان گرایش به ذکر توحیدی، به طور معناداری در دختران، بیشتر از پسران بود (01/0>P).

" دراین پژوهش تحول صلاحیت راهبردی دانش‏آموزان دوره ابتدایی در حل مسایل حساب در یک نمونه تصادفی متشکل از 192 دانش آموز پسر و دختر پایه‎های تحصیلی اول تا سوم ابتدایی شهر تهران با ”آزمون تفاوتهای فردی در انتخابهای راهبرد جمع “، بررسی شد. نتایج پژوهش، مفروضه‏های اساسی الگوی انتخاب راهبرد سازش‎یافته را تأیید کردند و نشان دادند که کودکان ایرانی نیز راهبردهای متعدد را برای حل مسأله‎های جمع ساده به کار بردند. با افزایش سن و تجربه حل مسأله، کودکان راهبردهای جدیدی کشف کردند، سرعت و درستی اجرای هر یک از راهبردها بیشتر شدند، میزان بیادآوری پاسخ مسأله‎ها از حافظه دراز‎مدت افزایش یافت و فراوانیهای نسبی راهبردهای پشتیبان نیز تغییر کردند. بین صلاحیت راهبردی پسران و دختران از لحاظ سرعت، درستی و اجرای راهبردها تفاوت معنادار به دست نیامد. اگرچه یافته‎ها نشان دادند که الگوی تحول راهبردی در کودکان ایرانی با کودکان کشورهای دیگر مشابه است اما این نکته را نیز آشکار کردندکه توزیع انتخابهای راهبردی در کودکان ایرانی به‏طور قابل‏ملاحظه‏ای متفاوت است. "

اهداف: تعیین نیازهای آموزشی، اولین گام برنامه ریزی آموزشی و نخستین عامل ایجاد تضمین کیفیت و اثربخشی کارکرد آموزش است. برخورداری ماماها از دانش لازم و کافی و افزایش توانایی آنان در تصمیم گیری ها منجر به بهبود عملکرد آنان خواهد شد. این مطالعه با هدف تعیین نیازهای آموزشی دانش آموختگان مامایی شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. روش­ها: این پژوهش توصیفی- تحلیلی در سال 1388 روی 280 ماما و 50 نفر مسئول شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی استان چهارمحال و بختیاری که با روش سرشماری انتخاب شدند، انجام شد. داده­ها با استفاده از پرسش­نامه محقق­ساخته شامل سه بخش اطلاعات فردی، نیازهای آموزشی حیطه­های تخصصی و غیرتخصصی و اولویت آموزشی جمع­آوری و سپس با نرم افزار SPSS 15 و آزمون­های آماری توصیفی و آزمون T دانشجویی، مجذورکای و آنالیز واریانس یک­طرفه تحلیل شد. یافته­ها: تفاوت آماری معنی داری بین میانگین نمرات نیازهای آموزشی از دیدگاه مسئولان و ماماها در حیطه های تخصصی و غیرتخصصی وجود نداشت (0/05 >p ). بین میانگین نمرات نیازهای آموزشی در حیطه های بارداری و زایمان (002/0= p )، بهداشت مادر و کودک (038/0= p ) و نوزادان (025/0= p ) با محل کار تفاوت معنی­داری وجود داشت. همچنین بین میانگین نمرات نیازهای آموزشی در حیطه غیرتخصصی با مدرک تحصیلی، اختلاف معنی دار بود (025/0= p ) . نتیجه­گیری: برگزاری دوره های آموزشی در خصوص زبان انگلیسی، کاربرد تکنولوژی اطلاعات در مامایی (IT) ، احیا، روش تحقیق، احکام شرعی و قانونی، خونریزی های غیرطبیعی رحمی، اختلالات فشار خون در بارداری، دارودرمانی در نوزادان و عفونت های شایع زنان به عنوان اولویت های آموزش، ضروری به­نظر می­رسد.

پرسشی که این مقاله حول آن تکوین یافته، آن است که چه نسبتی میان حوزه معرفتی فلسفه تعلیم و تربیت در اسلام با دو رویکرد معرفت شناسی برقرار است؟ دو نوع رویکرد موجود در ساختار معرفتی، هر یک با چالش هایی مواجه اند. مهم ترین چالش رویکرد انسجام گروی، چالش توجیه بیرونی است و چالش هایی چون دشواری حفظ روابط مبناگروانه از نظر تا عمل تربیتی، چند رگه بودن نظریه های تربیتی و جایگاه گزاره های مبتنی بر نص (آیات و روایات)، دشواریهای پیش روی رویکرد مبناگروانه اند. نگارندگان، ساختاری جدید را برای به کارگیری در این فلسفه ها پیشنهاد می دهند که از آن می توان به \""مبناگروی تعدیل یافته\"" یاد کرد. در این رویکرد، ساختار کلان فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی بر اساس ساختار مبناگرا و به صورت قیاسی تکوین می یابد، اما در مواضعی با شرایط خاص و به صورت موقت، انسجام گروی به طور خُرد به کار می رود. این شرایط خاص عبارت اند از: 1) قرار گرفتن در بخش سرشاخه های مرتبط با گزاره های علمی، 2) جایگاه هایی که امکان توجیه برون دینی وجود ندارد و 3) سرشاخه های معطوف به مسائل روز. در این حالت، با بهره گیری از ساختار انسجام گرا و به روشی کارکردی، گزاره ها توجیه می شوند. با این فرض، فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، ساختاری مبناگروانه خواهد یافت که در برخی مواضع محدود، حلقه هایی انسجام گرایانه در آن تکوین خواهد یافت. این حلقه های انسجام گرایانه به صورت انسجام گرایانه و نه استنتاجی، به کل ساختار مبناگروانه اتصال خواهند یافت و ساختار را بسط می دهند. سه نوع از این حلقه های انسجامی در سطح مبانی مامور تقویت توجیه، بسط مبانی و آزمون انسجام ساختارند و یک حلقه دیگر، مامور بسط دلالتهاست.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر تکالیف نوشتاری بر تفکّر انتقادی دانش آموزان پسر سال اوّل متوسطة شهرستان ملایر و مقایسة تأثیر تکالیف نوشتاری در دروس زیست شناسی و مطالعات اجتماعی بوده است. برای این منظور از دانش آموزان پسر سال اوّل متوسطه شهرستان ملایر، نمونه ای به حجم 105 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای در قالب چهار کلاس انتخاب و کلاسهای انتخاب شده به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل جایگزین شدند. برای آزمون فرضیه های پژوهش از یک طرح شبه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و در کل از یک طرح عاملی 2×2 استفاده شد. تفکّر انتقادی آزمودنیها در پیش آزمون و پس آزمون با آزمون مهارتهای تفکّر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) اندازه گیری شد و پس از آن، تکالیف نوشتاری طراحی شده برای محتوای درس زیست شناسی و مطالعات اجتماعی سال اوّل متوسطه، در طول5/4 ماه و به مدت 40 ساعت آموزشی، در دو گروه آزمایش اعمال گردید. امّا گروههای کنترل، بدون دریافت تکالیف نوشتاری، به فعالیتهای معمول خود ادامه دادند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس یک راهه (ANOVA)و آزمون t گروههای مستقل تحلیل شدند. نتایج تحلیل نشان داد که بین میانگین نمرات پیش آزمون تفکّر انتقادی آزمودنیها تفاوت معنی دار وجود ندارد. ولی تحلیل نمرات پس آزمون و افزایشی (تفاوت بین نمرات پس آزمون و پیش-آزمون) آزمودنیها نشان داد که استفاده از تکالیف نوشتاری در تدریس زیست شناسی و مطالعات اجتماعی تفکّر انتقادی دانش آموزان را افزایش داده است و این افزایش در هر دو درس زیست شناسی و مطالعات اجتماعی در سطح کمتر از 01/0 معنی دار بود. درحالی که از مقایسة میزان تأثیر تکالیف نوشتاری بر تفکّر انتقادی دانش آموزان در دو درس زیست شناسی و مطالعات اجتماعی معلوم شد که میزان این تأثیر از لحاظ آماری متفاوت نیست.

اهداف: فرسودگی تحصیلی در دانشجویان با کاهش عملکرد تحصیلی آنان همراه است. عوامل مختلف می توانند در فرسودگی تحصیلی تاثیرگذار باشند. سرمایه روانشناختی یکی از مفاهیم جدیدی است که در روانشناسی مثبت نگر مطرح شده است و می تواند در افزایش توانمندی افراد در جنبه های مختلف زندگی به خصوص در زمینه تحصیلی نقش مهمی داشته باشد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه روانشناختی در فرسودگی تحصیلی دانشجویان بود.\nابراز و روش ها: این پژوهش از نوع همبستگی است که برای اجرای آن تعداد 396 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور شهرکرد در سال تحصیلی 1394- 1393 به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه سرمایه روانشناختی و مقیاس فرسودگی تحصیلی پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تحلیل شدند.\nیافته ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین سرمایه روانشناختی (خودکارآمدی، تاب آوری، مثبت اندیشی، امید) و فرسودگی تحصیلی رابطه منفی و معنادار وجود دارد (01/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سرمایه روانشناختی می توانند به طور منفی و معنادار 25 درصد از واریانس فرسودگی تحصیلی در دانشجویان را پیش بینی نماید.\nنتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشانگر اهمیت سرمایه روانشناختی به عنوان یکی از مولفه های مهم روانشناسی مثبت نگر در کاهش فرسودگی تحصیلی دانشجویان است. بنابراین ارائه آموزش هایی مبتنی بر سرمایه روانشناختی در محیط های آموزشی، منجر به کاهش کاهش فرسودگی تحصیلی و عملکرد بهتر تحصیلی در دانشجویان خواهد شد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری گروهی مذهب محور بر تاب آوری و نگرش های ناکارآمد زوجین بود. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بوده است. نمونه آماری این پژوهش شامل 30 زن متاهل، با نگرش ناکارآمد پایین و تاب آوری بالا که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به طور همتاسازی انتخاب شدند. این افراد از نظر سن، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، عدم ابتلا به بیماری های جسمانی، دارابودن یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در پرسشنامه نگرش های ناکارآمد ویک انحراف معیار پایین تر از میانگین در پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون و سایر متغیرهای مورد نظر پژوهش همگون بودند. سپس آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. در مورد گروه آزمایش 10 جلسه 45 دقیقه ای روان درمانی شناختی-رف تاری مذهب محور اجرا گردی د اما درمورد گروه کنترل ه یچ مداخله ای صورت نگرفت. داده های حاصل با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (MANCOVA) تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهشی نشان دادند که بین گروه آزمایش وکنترل پس از اجرای روان درمانی شناختی- رفتاری مذه ب محور ت فاوت م عناداری وجود داشت (5 000/0)p<، همچنین میزان نگرش های ناکارآمد در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافته و میزان تاب آوری نیز افزایش یافته بود.