درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۸۲۱ تا ۵٬۸۴۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
۵۸۲۱.

بررسی و نقد کثرت گرایی دینی از منظر دکتر نورخالص مجید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 9 - 35

کلیدواژه‌ها: کثرت گرایی (پلورالیسم) دینی اهل کتاب کثرت گرایی اجتماعی حقانیت ادیان نورخالص مجید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۰۰
اندونزی در برخی مقاطع تاریخی با بحران درگیری های خشونت آمیز میان پیروان ادیان و نیز اقوام مختلف با یکدیگر روبرو بوده است که گاهی به کشته شدن و آوارگی تعداد قابل توجهی از شهروندان انجامیده است. نورخالص مجید به عنوان یکی از نخبگان فرهنگی و متفکران برجسته اندونزی تلاش کرده است راه حلی برای خروج از این بحران بیابد. این مقاله بر آن است تا با روش کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی، طرح کثرت گرایی دینی وی را که با بهره گیری از مبانی اسلامی و نیز ارزش های مدرن، شکل گرفته است و هدفش پایان دادن درگیری های دینی و قومیتی و تحقق همزیستی مسالمت آمیز در اندونزی است، بررسی و تحلیل کند. این تحقیق ابتدا زمینه های تاریخی برخورد و چالش میان پیروان ادیان و مذاهب بخصوص مسلمانان و مسیحیان را مورد بررسی قرار می دهد، سپس ضمن بیان هدف نورخالص مجید از طرح کثرت گرایی دینی، به مبانی و مولفه های اصلی این طرح می پردازد و در پایان این دیدگاه ها را مورد نقد و بررسی قرار خواهد داد.
۵۸۲۲.

حمایت حقوقی از آثار ادبی و هنری بر مبنای نقش آموزشی و اجتماعی آثار در متون حقوقی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم بهار ۱۴۰۰شماره ۵۳ 271 - 290

کلیدواژه‌ها: نظام حقوقی غایت گرا نظام حقوقی منفعت گرا اثر ادبی و هنری حمایت حقوقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۵ تعداد دانلود : ۵۶۸
نقش آثار ادبی و هنری در توسعه و پیشرفت فرهنگی یک جامعه به حدی پررنگ است که بسیاری از جامعه شناسان، اساس تربیت را در هنر دانسته و بر نقش بنیادین آن در رشد و اعتلای جامعه تأکید کرده اند. تأثیر انکارناپذیر آثار ادبی و هنری به گونه ای است که اگر این آثار در راستای اخلاق و آموزه های انسانی و دینی باشند، موجب اعتلای علمی و فرهنگی شده و حرکت بر خلاف مسیر، ثمره ای جز انحطاط و سقوط در پی نخواهد داشت. با توجه به این ضرورت که باید در این شرایط میان منافع جامعه برای دستیابی به آثار ادبی و هنری جدید و تعالی دهنده از یک سو و حمایت از پدیدآورندگان آثار هنری برای ایجاد آثار بدیع از سوی دیگر تعادلی برقرار شود، مقاله حاضر به دنبال آن است تا با بیان نقش آثار ادبی و هنری بر اجتماع مشخص سازد که آیا در قوانین ایران، در حمایت قانونی از این آثار محدودیتی وجود دارد یا مطلق آثار قابل حمایت هستند؟ و در صورتی که حکم به لزوم محدودیت داده شود، ملاک اعمال محدودیت چیست؟ حاصل مطالعه نشان می دهد که مطلق آثار ادبی و هنری در نظام های حقوقی غایت گرا، اخلاق محور و مبتنی بر کرامت انسانی، بر خلاف سیستم های حقوقی سرمایه داری و مبتنی بر مادی گرایی و لذت گرایی، قابل حمایت قانونی نیستند و برای تعیین موارد قابل حمایت، باید از ملاک" مشروعیت" و "منفعت عقلایی مشروع" بهره برد.
۵۸۲۳.

عوامل اجتماعی موثر در تحولات لباس اجتماع زنان ایرانی بعد از انقلاب ۵۷

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم تابستان(شهریور) ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۶) 1-12

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی زنان لباس اجتماع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۷ تعداد دانلود : ۳۴۶
انقلاب اسلامی ایران و تحولات آن، بر پایه تفکرات دینی بنا نهاده شد و پوشش اجتماع زنان ایران در راس توجهات قرار گرفت. از این رو مسئله پژوهش حاضر این است که همسو با تحولات کلان اجتماعی در ایران پس از انقلاب، چه تحولاتی در فرم لباس اجتماع زنان رخ داده است و هدف اصلی این است که سیر تحول لباس اجتماع زنان بعد از گذشت چهار دهه بعد از انقلاب ترسیم گردد. این پژوهش، با رویکردی کیفی و ماهیتی توصیفی تحلیلی صورت یافت و ابزار گرد آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و فیش برداری انجام شد. جامعه هدف را پوشش اجتماع زنان ایران از انقلاب ۱۳۵۷ تا کنون تشکیل داده است که حجم نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده است، با محوریت قرار دادن تحلیل محتوای کیفی از تجزیه و تحلیل نمونه ها با توصیف ساختار، رنگ، فرم و مقایسه با تحولات اجتماعی همزمان با دوره مشابه، مسیر تحولات شناسایی گردیده است. در نتیج حاصله مشخص گردید که علی رغم تحولات کلان هم راستا با انقلاب در پوشش زنان ایران، از دهه ۷۰ به بعد کوتاه شدن قد مانتوها، اضافه شدن چاک، در دهه ۸۰ استفاده از تزیینات، مدل های کوتاه، استفاده از پارچه های لیزری، براق، ریون، در دهه ۹۰ حذف کامل دکمه ها، استفاده از پارچه های تور و بدن نما، گیپور، آستین های کوتاه، شلوارهای جذب کوتاه، استفاده از ساپورت، مانتوهای پشت نویسی، مدل های فانتزی از بیشترین تحولات لباس اجتماع زنان محسوب می شود. که این تحولات همراستا با وقایع اجتماعی مختلفی رخ داد که مهم ترین آنها بعد از انقلاب 57، جنگ تحمیلی، و تغییر دولت ها و روابط سیاسی با غرب و رواج اینترنت و شبکه های اجتماعی و ماهواره ای را می توان نام برد.
۵۸۲۴.

پاندمی کرونا و خشونت علیه زنان (مطالعه ای موردی در بین زنان شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 3 - 25

کلیدواژه‌ها: خشونت قرنطینه زنان کرونا رشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۲۰۳
پیامدهای ناشی از پاندمی کووید 19 عواقب ناخواسته ای بر زنان داشته و تبعات قرنطینه طولانی مدت در منزل را بر آنان تحمیل کرده است؛ به طوری که ارتباط خانوادگی را در معرض تنش قرار داده و به اعمال خشونت خانگی علیه زنان منجر شده است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد ارائه بینشی جامعه شناختی درمورد تبعات ناشی از اقدامات کنترلی پاندمی کووید 19 بر زنان و تجربه خشونت علیه آنان، با استفاده از روش کیفی و مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته با پانزده نفر از زنان شهر رشت انجام شد و داده ها نیز با کمک تکنیک تحلیل مضمون استخراج شدند. براساس نتایج پژوهش، پاندمی کووید 19 به بروز مشاجرات کلامی در بین زوجین متأثر از مشکلات اقتصادی، بازتولید تصورات قالبی، هراس تشدیدیافته و افزایش مسئولیت های زنان در مواجهه با بیماری و کنترل آن منجر شده و علاوه بر این، اقدامات کنترلی قرنطینه، استیصال روحی در زنان، خشونت مضاعف و استمرار چرخه خشونت را درپی داشته است.  
۵۸۲۵.

تحلیل نشانه شناختی ارزش های دینی در آگهی های تجاری شبکه یک سیما

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 153 - 198

کلیدواژه‌ها: نشانه شناختی آگهی های تلویزیونی شبکه یک سیما ارزش های دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۴۰۳
در ایران آگهی های تلویزیونی به عنوان پر طرفدارترین وسیله تبلیغاتی به حساب می آید. آگهی های تجاری تلویزیون از ابعاد مختلفی قابل بررسی و واکاوی است. می توان مفروض دانست که سازمان صدا و سیما هدف انعکاس و باز آفرینی ارزش های دینی و اخلاقی را در تمامی فعالیت ها و برنامه های خود از جمله تبلیغات تجاری مد نظر دارد. از این رو، هدف اصلی از پژوهش حاضر تحلیل نشانه شناختی آگهی های تجاری  شبکه یک سیما از منظر ارزش های دینی است. روش تحقیق از نوع کیفی است و اختصاصاً از روش نشانه شناسی جان فیسک استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در پژوهش حاضر شامل آگهی های تجاری شبکه یک سیما در بازه زمانی فروردین و اردیبهشت ماه سال  1399 که به تفکیک استخراج گردیده است. تعداد کل آگهی های فروردین ماه 43 مورد و آگهی های اردیبهشت ماه  62  مورد و روش نمونه گیری پژوهش از نوع نمونه گیری هدفمند بود. در این پژوهش22 آگهی انتخاب شده است که حاوی ارزش های دینی بودند. به منظور نشانه شناسی آگهی های مذکور از ابزار کدنامه و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد جان فیسک بهره گرفته شد. بر اساس یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر، ارزش های دینی استخراج شده از آگهی های تلویزیونی شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران در بازه زمانی فروردین و اردیبهشت 1399 شامل کمک به فقرا و پرداخت صدقه، توجه به خانه و خانواده و احترام به بزرگترها، ارزش کار و تلاش و خودباوری ملی،  فرزندپروری و صرف وقت برای فرزندان،  مقوله کمک به همسر، وجدان کاری،  مقوله عبادت، ایمان ، تقوا و عمل صالح،  صرفه جویی،  صدق و راستگویی، توجه به توصیه بهداشتی و سلامت و ارزش مشورت  بود. بنابراین می توان عنوان کرد که آگهی های بازرگانی ظرفیت بازنمایی ارزش های دینی را دارند، در نتیجه این ابزار رسانه ای می تواند نقش مهمی در انتقال ارزش های دینی در جامعه اسلامی داشته باشد.    
۵۸۲۶.

بررسی تأثیر ادغام در جامعه برندی مبتنی بر رسانه اجتماعی بر رفتار مشتریان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۳ 291 - 317

کلیدواژه‌ها: رسانه های اجتماعی ادغام در جامعه برندی اعتماد به برند رضایت مشتری بشارت برند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۸۲
گسترش روزافزون ابزارهای ارتباطی و افزایش نفوذ اینترنت در عصر حاضر باعث شده که روزبه روز از تأثیرگذاری رسانه های سنتی کاسته شده و تأثیرگذاری رسانه های اجتماعی افزایش یابد. ظهور رسانه های اجتماعی و ویژگی های منحصربه فرد آن ها موجب شده است که شرکت ها توجه ویژه ای به این رسانه ها به عنوان پلتفرمی برای برقراری ارتباطات بلندمدت با مشتریان مبذول دارند. یکی از مهم ترین ابزارهایی که شرکت ها در رسانه های اجتماعی برای برقراری ارتباط با مشتریان مورداستفاده قرار می دهند، جوامع برندی مبتنی بر رسانه های اجتماعی می باشند. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ادغام در جامعه برندی مبتنی بر رسانه اجتماعی بر رضایت مشتری و بشارت برند از طریق اعتماد به برند است. به این منظور پرسشنامه ای آنلاین طراحی شد و برای تعدادی از دنبال کنندگان صفحات برندهای مختلف در شبکه اجتماعی اینستاگرام ارسال شد. در پایان 265 پاسخ قابل استفاده برای تحلیل آماری جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده با روش مدل سازی معادلات ساختاری و رویکرد حداقل مربعات جزئی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و به این منظور از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل حاکی از آن بود که تأثیر ادغام در جامعه برندی مبتنی بر رسانه اجتماعی بر روی اعتماد به برند مثبت و معنادار می باشد. همچنین نتایج نشان دادند که در جامعه برندی مبتنی بر رسانه اجتماعی، متغیر اعتماد به برند تأثیر مثبت و معناداری بر روی رضایت مشتری و بشارت برند دارد. علاوه بر این، تأثیر مثبت و معنادار رضایت مشتری بر بشارت برند تأیید شد. درنهایت هم نقش میانجی رضایت مشتری در رابطه میان اعتماد به برند و بشارت برند معنادار یافت شد.
۵۸۲۷.

عدالت ترمیمیِ فناورانه با تأکید بر نقش پلیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹۱) 73 - 105

کلیدواژه‌ها: پلیس عدالت ترمیمی فناوری اطلاعات و ارتباطات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۲۵۹
زمینه و هدف: در کشورهای دارای قوانین مدون، عدالت کیفری در حال تجربه تحول از حوزه عدالت ارعابی به عدالت ترمیمی است. عدالت ترمیمی برخلاف عدالت کیفری سنتی، در اجرای عدالت، نقش محوری به بزه دیده اعطا می کند. این نقش در بسیاری از فرایندهای دادرسی کیفری مؤثر بوده است که به طور مشخص، میانجی گری بزه دیده- بزه کار یکی از فرایندهای ثابت شده است. هدف از این پژوهش، تبیین عدالت ترمیمی پیشگیرانه پلیس با استفاده از ظرفیت های موجود در فناوری اطلاعات و ارتباطات است. روش: پژوهش پیشرو یک تلاش توصیفی- تحلیلی با رویکرد کاربردی است. در این پژوهش از ابزار فیش برداری برای جمع آوری اطلاعات مستخرج از اسناد کتابخانه ای و الکترونیکی استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد، فضای سایبری به جهت تسهیل ارتباط بین اصحاب دعوا و نیز دارا بودن ویژگی هایی از قبیل در دسترس بودن، سرعت، دقت، عدم مواجهه حضوری و ... می تواند بستر مناسبی برای اجرای عدالت ترمیمی باشد. نتایج: به موجب نتایج حاصل از این پژوهش، اگرچه مدل آنلاین (برخط) میانجی گری بزه دیده- بزه کار تاکنون اجرا نشده است، امّا این دیدگاه می تواند در شرایط خاص جایگزین مناسبی برای حالت حضوری باشد. باوجوداین، روشن است که برای درک کامل ساختار و پیامدهای یک سامانه برخط برای حل وفصل اختلافات جنایی، به پژوهش های بیش تری نیاز است.
۵۸۲۸.

تحولات حقوق نظامی متاثر از منشور حقوق شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۹۳) 83 - 111

کلیدواژه‌ها: حقوق نظامی ضابطان دادگستری آموزه های حقوق شهروندی منشور حقوق شهروندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۷۷
هدف : حقوق نظامی یکی از گرایش های بسیار مهم در قلمرو حقوق کیفری و بحث برانگیز در مقایسه با آموزه های حقوق شهروندی است. حقوق جزای نظامی هنگامی که با آموزه های نوین حقوق شهروندی برخورد می کند، وجوه افتراق و اشتراک متعددی میان این دو حوزه پدیدار می شود که پرداختن به آن از نظر علمی دارای اهمیت است. ازآنجایی که ضابطان دادگستری به ویژه مأموران ناجا یکی از مشمولین اصلی حقوق نظامی به شمار می آیند و از سویی به عنوان بازوان اجرایی حقوق عامه با آموزه های حقوق شهروندی ارتباط پیدا می کنند، جهت تبیین حقوق و تکالیف آنان در چارچوب منشور، اقتضا دارد بایسته های حقوق شهروندی نسبت به حقوق نظامی مورد سنجش قرار گیرد. روش: روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است که اطلاعات اولیه از طریق کتابخانه ای گردآوردی شده است. پس از تحلیل داده های اولیه نتایج حاصل از مطالعه نظری در مباحث حقوق شهروندی و حقوق نظامی به دست آمده است. یافته ها : یافته های این پژوهش حکایت از آن دارد که حقوق نظامی همواره تحت تأثیر آموزه های حقوق شهروندی قرار داشته است، بر این اساس با تلفیق بایسته ها و الزامات حقوق شهروندی نسبت به حقوق نظامی مشاهده می شود در برخی موارد بین این دو حوزه اشتراک ها و پیوندهایی وجود داشته و در برخی موارد تضادها و تزاحم هایی دیده می شود. نتیجه گیری : اگرچه تحولات صورت گرفته در قوانین موضوعه، به نفع آموزه های حقوق شهروندی بوده و در این رابطه تدوین منشور حقوق شهروندی نهاد ریاست جمهوری و برخی قوانین مرتبط نیز بر حقوق نظامی تأثیر داشته، لکن شایسته است حقوق نظامی نیز در این حوزه بیشتر موردتوجه قانونگذار قرار گیرد.  
۵۸۲۹.

ارائه الگوی کاربرد شبکه های اجتماعی در راستای ارتقای سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 127 - 145

کلیدواژه‌ها: شبکه اجتماعی سرمایه اجتماعی رسانه ارتباط میان فردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۳۲۵
امروزه موضوع سرمایۀ اجتماعی موردتوجه بسیاری از اندیشمندان در حوزه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی است، زیرا ارتقای آن موجب رشد و تعالی شاخص های گوناگون توسعه در جوامع می شود. البته باید تأکید کنیم که ارتقای سرمایه اجتماعی، نیازمند بستر مناسبی از تعاملات و ارتباطات بین افراد است، زیرا شالودۀ اصلی آن برپایۀ ارتباطات شکل می گیرد و بدون ارتباطات، تصور مفاهیمی همچون سرمایۀ اجتماعی بی معنا است. امروزه، شبکه های اجتماعی، به عنوان رسانه هایی فراگیر، نقش بسزایی در ایجاد بستر مناسب برای برقراری ارتباطات میان فردی دارند. پرسش اصلی این پژوهش، این است که «چگونه می توان از شبکه های اجتماعی برای ارتقای سرمایۀ اجتماعی بهره جست؟» برای پاسخ به این پرسش، ابتدا ابعاد و مؤلفه های سرمایه اجتماعی و شبکه های اجتماعی را بررسی کرده ایم، تا براساس آن بتوانیم الگویی برای این موضوع ارائه دهیم. پژوهش حاضر به روش آمیخته و با تحلیل مصاحبه های انجام شده با خبرگان، مهم ترین ابعاد و مؤلفه های سرمایه اجتماعی و شبکه های اجتماعی را به دست آورده و سپس با الگوسازی ساختاری به روش میک مک، الگوی به کارگیری شبکه های اجتماعی در راستای ارتقای سرمایۀ اجتماعی را ارائه داده است. برپایۀ نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت، دو مؤلفه گفت و گو و کسب اخبار و اطلاعات از طریق شبکه های اجتماعی، می توانند تأثیر فراوانی بر ارتقای سرمایه اجتماعی و تقویت اعتماد اجتماعی و هنجارهای اجتماعی داشته باشند.
۵۸۳۰.

آرمان بازاندیشانه - آرمان ازخودبیگانه در پرورش دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶۴ 237 - 258

کلیدواژه‌ها: آرمان خود ازخودبیگانگی بازاندیشی شیءشدگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۳۴
آینده و آرمان موضوعاتی هستند که امروز بیش از هر روز مسأله مند شده اند. در وضعیت ابهام ناامید کننده ای که آینده را فرا گرفته، نیاز فردی، موفقیت شخصی و آینده ی نزدیک، تلاش ها را به خود معطوف کرده و آرمان جمعی و آینده ی دور به موضوع ثانوی تبدیل شده است. در چنین وضعیتی «خود» پیوند ش را از زمینه ی اجتماعی می گسلد، از جامعه، تاریخ و از خویش بیگانه می شود و به شیءوارگی میل می کند. دانشگاه و تربیت دانشگاهی در این میان چه نقشی ایفا می کند؟ پرسش مشخص مقاله آن است که دو دسته رشته ی علوم طبیعی و علوم اجتماعی با این ازخودبیگانگی چه نسبتی دارند؟ دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران به عنوان نمونه ی نوعیِ یک دانشکده ی علوم انسانی و دانشکده ی فنیِ دانشگاه تهران به عنوان یک نمونه ی نوعیِ دانشکده ی علوم طبیعی درنظر گرفته شد. با 15 دانشجو از هر یک از این دو دانشکده درباره ی آرمان ها و آرزوهای شان مصاحبه ی عمقی انجام شد. براساس نتایج به دست آمده، قانون علیت تک خطی و تعین گرایانه ی حاکم بر پرورش در فضای علوم طبیعی و فنی، به جهان انسانی نیز سرایت می کند. در فضای این رشته ها جامعه نه موجودیتی مستقل، که جمع جبری مجموعه ی افراد منفرد دیده می شود و آینده و آرمان چیزی بیش از موفقیت های شخصی دانسته نمی شود. در مقابل، در فضای سیال و چندپارادایمی حاکم بر علوم انسانی، رابطه ی فرد-جامعه رابطه ای پیچیده، چندجانبه و رفت وبرگشتی درک می شود. موفقیت شخصی و آرمان جمعی درهم تنیده تلقی می شود و آرمان، نه موفقیت فردی در قالب وضع موجود، که خواستِ تغییر در وضع موجود دانسته می شود.
۵۸۳۱.

بازخوانی «امر به معروف و نهی از منکر» در اندیشه علامه مصباح یزدی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۰شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 57-76

کلیدواژه‌ها: امر نهی دعوت جهاد معروف منکر ارشاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۳۰۷
یکی از آموزه های اجتماعی بسیار مهم اسلام که نقش کانونی در صیانت از ارزش ها، مراقبت و کنترل محیط، مهار اراده های ناهمسو و برخورد با انحرافات فرهنگی اجتماعی با مرجعیت الگویی شریعت و عقلانیت دارد، فریضه «امر به معروف و نهی از منکر» است؛ فریضه ای که به بیان روایات، جریان یابی ضابطه مند آن در گستره حیات جمعی، اجرا و اقامه سایر فرایض دینی را تضمین می کند و متقابلاً تعطیلی آن، به تضعیف جایگاه شریعت و تعطیلی سایر احکام آن دست کم در برخی سطوح منجر می شود. این نوشتار سعی دارد آرا و مواضع اندیشمند معاصر فقیه فقید استاد علامه مصباح یزدی را مورد بازخوانی و تحلیل قرار دهد. روش نوشتار، واکاوی محتوای بیانات استاد، مقوله بندی آنها در یک ساختار جدید، توضیح اجمالی هر محور و برجسته سازی وجوه اختصاصی این اندیشه است. ازاین رو همه مطالب منقول مستقیم و غیرمستقیم از سخنان ایشان برگرفته شده است.
۵۸۳۲.

واکاوی عوامل مؤثر بر مصرف گرایی لوازم آرایشی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 81 - 100

کلیدواژه‌ها: مصرف گرایی لوازم آرایش بستر اجتماعی کنشگر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۲۷۴
پرسش اصلی این پژوهش آن است که چه عواملی بر مصرف گرایی لوازم آرایشی در ایران تأثیرگذارند. روش این پژوهش ترکیبی از روش های تحلیل اسناد و مرور نظام مند، مطالعه اسنادی و تاریخی، فراتحلیل و مصاحبه بوده است. ترکیب و تجمیع داده های مکمل از یافته های منابع مختلف به عوامل مختلفی که در این پدیده دخیل هستند منتهی شد. دسته بندی این عوامل ذیل سه دسته تقویت کننده، تسهیلگر و موانع در این جهت بود که به تفکیکی مناسب از عوامل منجر شود و از این طریق عوامل کلیدی تر استخراج و معرفی شوند. بستر و ارزش های اجتماعی فرهنگی، نقش کنشگر، و تأثیر رسانه ها را می توان به عنوان عوامل مهم تر در این حوزه مطرح کرد. درواقع، شرایط و بستر اجتماعی عامل مهمی در سوق دادن افراد به مصرف لوازم آرایش به عنوان انتخاب، جایگزین یا اجبار است. از طرفی، این کنشگر است که گاهی فعالانه یا منفعل به سمت مصرف لوازم آرایشی می رود که در این مقوله سهم رسانه مشهود است. در حالتی مطلوب، اگر ارزش ها و بستر جامعه بر شایسته سالاری مبتنی باشند و کنشگر هم کاملاً آگاهانه از کارکردهای مطلوب لوازم آرایشی استفاده کند، آرایش کردن و مصرف لوازم آرایش به عنوان پدیده ای با کارکرد بهینه و مطلوب و همسو با تقویت ارزش ها و هنجارهای اجتماعی موردنظر قرار می گیرد و این امر به پیشگیری از افراط در مصرف گرایی در این حوزه منجر خواهد شد.
۵۸۳۳.

تحلیل عصب شناختی آسیب های رسانه های نوین اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 115 - 139

کلیدواژه‌ها: رسانه های نوین اجتماعی شبکه شناخت خودمرجع شبکه شناخت اجتماعی شبکه پاداش هرس سیناپسی حافظه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۴۴
بیش از دو دهه است که روانشناسان و جامعه شناسان درباره آسیب های رسانه های نوین اجتماعی هشدار می دهند. در دهه اخیر، تحقیقات عصب شناختی نیز به کمک این حوزه آمده است تا بنیادی تجربی برای این مدعا فراهم آورد. (زمینه پژوهش). در این مطالعه ی توصیفی، قصد داریم ابعاد عصب شناختی آسیب های رسانه های اجتماعی را واکاوی کنیم (روش کار). سه بخش مغز یعنی «شبکه شناخت اجتماعی»، «شبکه شناخت خود مرجع» و «شبکه پاداش»، در گرایش افراد به رسانه های اجتماعی نقش اساسی دارند. مکانیسم های پاداش که در رسانه ها تعریف شده است و تغییرات عصب شناختی مغز در دوران نوجوانی، سبب فعالیت بیشتر این سه منطقه می شود و یک تقویت کننده مهم در استفاده روز افزون از رسانه های اجتماعی است. از سویی، تنهایی، افسردگی و ضعف حافظه از مهم ترین آسیب های رسانه های اجتماعی است که ریشه آن علاوه بر تغییرات عصب شناختی مغز در دوره نوجوانی، به تأثیر همسالان و چندوظیفه ای بودن رسانه های اجتماعی نیز باز می گردد (یافته ها). در این مقاله پس از بررسی عصب شناختی برخی از مهم ترین آسیب های رسانه های اجتماعی، به این پرسش پاسخ می دهیم که آیا پژوهش های عصب شناختی از آسیب های رسانه های اجتماعی حمایت می کنند یا خیر؟ در انتها یادآور می شویم که این تحقیق ها با محدودیت هایی نیز همراه است اما اعتبار نتایج پژوهش های این حوزه را مخدوش نمی سازد (نتیجه گیری).
۵۸۳۴.

امکانات مستند بازسازی در انعکاس سیره علمای دین

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال سوم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۱ و ۱۲ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: مستند مستند بازسازی سیره علمای دین امکانات روایی امکانات بیانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۷۲
هدف: مستند بازسازی دارای گونه های مختلفی بوده که هر نوع آن در بازسازی واقعیت و میزان تأثیری پذیری از آن، حدود متفاوتی دارد. در این پژوهش امکانات هر یک از انواع مستند بازسازی را در بازسازی سیره علمای دین، بیان نموده ایم.روش شناسی پژوهش: از طریق مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات فیلم ها، داده های به دست آمده با روش تحلیل کیفی با رویکرد توصیفی تبیین می گردند.یافته ها: در بخش امکانات روایی، سیره علمای دین می تواند در انواع گونه های مستندهای بازسازی ازجمله، مستند بازسازی از مواد اسنادی (آرشیوی)، مستند درام، درام مستند و مستند انیمیشن به عنوان موضوع مورد استناد قرار گیرد. ویژگی های میزانسن، تصویرفتوگرافیک، تدوین و صدا را در امکانات بیانی مستند بازسازی در انعکاس سیره علمای دین بررسی کردیم.نتیجه گیری: مستند بازسازی در صورتی می تواند در عین وفاداری به واقعیت، اثری تأثیرگذار را خلق کند که مستندساز، شناخت کافی به ابعاد زندگی شخصی و اجتماعی این بزرگان و دوره ی زیستشان و علم کافی به دین مبین اسلام و همچنین شناخت هنرهای اسلامی را داشته باشد.
۵۸۳۵.

اثربخشی آموزش تلفیق دو روش راه حل مدار و روایتی بر ابراز وجود و صمیمیت زناشویی زنان در آستانه طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۸ 649 - 672

کلیدواژه‌ها: درمان راه حل مدار روایت درمانی ابراز وجود صمیمیت زناشویی زنان در آستانه طلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۷۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی ترکیب دو روش درمانی راه حل مدار و روایت درمانی بر ابراز وجود و صمیمیت زناشویی زنان در آستانه طلاق انجام شده است. این مطالعه به شیوه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان در آستانه طلاق مراجعه کننده به کلینیک های مشاوره شهر کاشمر بود. 24 زن در آستانه طلاق به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز پژوهش از پرسش نامه های صمیمیت زناشویی باگاروزی و ابراز وجود شرینگ استفاده گردید. داده ها با روش آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که تلفیق دو روش درمانی راه حل مدار و روایتی اثربخشی معنی داری بر ابراز وجود و صمیمیت زناشویی زنان در آستانه طلاق دارد (p<0/05). همچنین، تلفیق دو رویکرد درمانی راه حل مدار و روایت درمانی بر زیر مقیاس های صمیمیت زناشویی اثر بخشی معناداری دارد؛ همچنین این اثربخشی تا مرحله پیگیری نیز حفظ شده بود (p<0/05). بنابراین می توان گفت، تلفیق دو روش درمانی راه حل محور و روایت درمانی می تواند به ارتقای ابراز وجود و صمیمیت زناشویی زنان در آستانه طلاق بیانجامد .
۵۸۳۶.

تجربه زیسته زنان در گرایش به روسپیگری و رفتارهای جنسی پرخطر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۲ 199 - 232

کلیدواژه‌ها: ازدواج نادرست گرایش به روسپیگری پدیدارشناسی رفتارهای جنسی پرخطر زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۲ تعداد دانلود : ۳۷۸
روسپیگری تلخ ترین حقیقت اجتماعی جامعه کنونی است که بین افراد خاکستری جامعه که باوجود ناخالصی و آلودگی هنوز فطرت پاکشان را از دست نداده اند، در حال گسترش است. این تحقیق باهدف بررسی تجربه زیسته زنان در گرایش به روسپیگری در شهر خرم آباد و شیوه نمونه گیری هدفمند از طریق روش گلوله برفی با 12 نفر از زنان روسپی انجام شده است. با توجه به اینکه تجربیات زنان در مورد ماهیت روابط آنان پس از ازدواج مورد کنکاش قرار می گیرد، رویکرد این تحقیق پدیدار شناختی است. جهت گردآوری داده ها از تکنیک مصاحبه ی عمیق و برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های پدیدارشناسی از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. مضمون های اصلی شامل؛ ادراک معانی گرایش به روابط غیراخلاقی (روسپیگری) و ابعاد معنایی آن می باشد. همچنین عدم تمایل شرکای جنسی به استفاده از وسایل پیشگیری، پایبند نبودن به توافق در شیوه انجام و پرداخت هزینه، نداشتن امنیت جانی و تهدید روحی به عنوان مهم ترین رفتارهای پرخطر و محافظت نشده تجربه شده زنان روسپی بود. اکثر زنان روسپی قربانی کارکردهای نادرست خانواده پدری و همسری، محیط و جامعه ناسالم خود شدند؛ بنابراین آموزش مهارت جهت خودکفایی زنان، اطلاع رسانی توسط رسانه و نهادهای اطلاع رسان و ایجاد نمودن قانون های حمایتی برای زنان خیابانی ضروری است.
۵۸۳۷.

راهبردهای تبلیغی دولت های سیدتبار شمال ایران برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی از سده هشتم تا دهم هجری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 389-410

کلیدواژه‌ها: افکار عمومی حکومت های سید تبار شمال ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۵۲۸
در میانه سده هشتم هجری، شمال ایران شاهد پیدایش سه حکومت علوی تبار بود. سادات عمادی، مرعشی و کیایی به ترتیب در هزارجریب، مازندران خاوری و گیلان شرقی دولت های شیعی تشکیل دادند. پیدایش این حکومت ها با وجود آن بود که دودمان های بومی محلی نیرومندی نظیر: چلاویان، ناصروندان، ولاشیان، روزافزونیه و پادوسبانان همواره حیات آن ها را به چالش می کشیدند. هرچند تکیه بر تشیع یکی از دلایل ماندگاری این دودمان ها بود، ولی چنین می نماید رشته ای از تبلیغات فرهنگی پردامنه به منظور مهندسی افکار عمومی، از سوی دولت های هاشمی تبار بستر کسب مشروعیت برای این حکومت ها فراهم می ساخت. تکیه بر نسب هاشمی، تبلیغات، استفاده از باور مردم، تکیه بر نیروهای سرسپرده، استفاده از مفهوم شهادت، تقدیس فرمانروایان، مظلوم نمایی و تخریب چهره مخالفان از شاخص ترین راهبردهایی بود که حکومت های سیدتبار شمال کشور طی سده های هشتم تا دهم هجری به منظور شکل دهی افکار عمومی از آن ها بهره بردند و توانستند ضمن تأسیس حکومت به ماندگاری آن یاری رسانند.
۵۸۳۸.

پدیده دونالد ترامپ؛ تحلیلی بر برند شدن سیاستمداران سلبریتی در عصر رسانه ای شدن سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال هفتم پاییز ۱۴۰۰شماره ۲۷ 301-329

کلیدواژه‌ها: سلبریتی ترامپ سیاستمدار رسانه عملکرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۲۵۳
در عصر رسانه ای شدن سیاست ، صنعت سرگرمی به راحتی می تواند برای محیط های سیاسی محتوا و قهرمان تولید کند. بر همین اساس، دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق ایالات متحده، شهرت خود را بیش از هر کمپین انتخاباتی، مدیون رسانه ها، فیلمها، شوهای تلویزیونی، برنامه های سرگرمی و... بود. این امر از جمله عوامل اساسی موفقیت ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده است. امروزه از ترامپ به عنوان سیاستمدار سلبریتی یا سوپراستار سیاسی نام برده می شود. تمرکز اساسی پژوهش حاضر ، مفهوم شناسی سیاست سلبریتی و سیاست مداران سلبریتی با استفاده از پدیده دونالد ترامپ است. بر همین مبنا مقاله حاضر با روش توصیفی- تبیینی و با سنخ شناسی سیاست سلبریتی و سیاستمدران سلبریتی، این مفهوم را با توجه به روی کارآمدن ترامپ در کاخ سفید، تحلیل می کند. سوال اساسی پژوهش حاضر این است که آیا می توان دونالد ترامپ را با توجه به عملکردهای انتخاباتی و سیاسی اش، سلبریتی نامید؟ مقاله به این سوال پاسخ مثبت می دهد و بر مبنای فرض خود، بر این امر تاکید می کند که پدیده دونالد ترامپ از سنخ سیاستمدران سلبریتی است که با استفاده از سه عامل روایت های رسانه ای، سبک عملکردی و دریافت و ادراک مخاطبان عادی ، در یک محیط پسا دموکراتیک و با توجه به سابقه تاریخی، توانسته است به ریاست جمهوری قدرتمند ترین کشور دنیا ، دست یابد.
۵۸۳۹.

رابطه فرهنگ دموکراسی نوین مشارکتی و استفاده از شبکه های اجتماعی (مطالعه موردی: معلمان شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۵) 75 - 97

کلیدواژه‌ها: شبکههای اجتماعی دموکراسی نوین مشارکتی مشارکت سیاسی جامعه معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۸۳
این مقاله، به موضوع رابطه فرهنگ دموکراسی نوین مشارکتی و استفاده از شبکه های اجتماعی، در جامعه معلمان شهر اصفهان می پردازد. دموکراسی نوین مشارکتی، کاربرد نوآورانه رسانه های جدید، در جهت عمق بخشیدن به حکومت دموکراتیک از طریق تسهیل مشارکت مستقیم تر مردم، در تصمیم گیری های سیاسی است. شکل گیری فرهنگ سیاسی مشارکت بر مبنای فضای نوین ارتباطی، بین همه گروه های مختلف جامعه اهمیت دارد، اما شکل گیری این فرهنگ، بین معلمان، به دلیل نقش کلیدی آنان در فرایند جامعه پذیری سیاسی از اهمیت مضاعفی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر، پاسخ به این سوال است که فرهنگ دموکراسی نوین مشارکتی جامعه معلمان، بر بستر استفاده از شبکه های اجتماعی چگونه است؟ برای این مقصود، متغیرهای استفاده از شبکه های اجتماعی و فرهنگ دموکراسی نوین مشارکتی در جامعه معلمان شهر اصفهان، سال تحصیلی 97-1396، با روش پیمایش مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج به دست آمده، بیانگر آن است که رابطه بین فرهنگ دموکراسی مشارکتی با استفاده از شبکه های اجتماعی، در نمونه مورد بررسی با وجود قید "اعتماد به شبکه های اجتماعی"، رابطه ای معنادار و همسو است. به عبارتی، لزوماً استفاده از شبکه های اجتماعی منجر به ایجاد و یا افزایش سطح فرهنگ دموکراسی مشارکتی نمی شود، بلکه زمانی که مراجعه به شبکه های اجتماعی، به عنوان منبع آگاهی از اخبار و اطلاعات سیاسی، با اعتماد به این رسانه همراه شده، در ارتقای سطح فرهنگ دموکراسی مشارکتی پاسخگویان مؤثر بوده است.
۵۸۴۰.

فرهنگ و زندگی روزمره زنان کندلوس

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم تابستان(تیر) ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) 63-78

کلیدواژه‌ها: زنان روزمره کندلوس خانه دار اوقات فراغت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۳۴
هدف از این مقاله بررسی مردم نگارانه زندگی روزمره زنان در دهکده کندلوس در فصل زمستان است. علت انتخاب این موضوع علاوه بر علاقمندی، به شناخت هرچه بیشتر نگارنده به زادگاه خود ثبت و ضبط بخشی از میراث فرهنگی و کهن زندگی مردمان بویژه زنان این دیار است. جامعه آماری فصل زمستان را انتخاب نمودیم که علیرغم همه تحولات هنوز بسیاری از رفتارهای فرهنگی دیروز را می توان در زندگی جمعیت بومی زمستان نشین مشاهده کرد. جمعیت دایمی و بومی حدود 5 درصد از کل جمعیت را تشکیل می دهد در این مطالعه فعالیت های مختلف زنان اعم از خانه داری و کار در منزل، کارهای کشاورزی و دامپروری، کارهای خدماتی، مدیریت خانه، اوقات فراغت و همچنین زنان در سنین مختلف اعم از مجرد و متاهل مورد بررسی قرار گرفت که علیرغم تحولات فراوان، هنوز تا حدودی زندگی روستایی در آن متبلور است. گرچه توصیف زندگی روزمره در ابتدا جالب به نظر نمی رسد و به نظر غیرعادی و غیرمترقبه می رسد اما زندگی زنان روستایی که به شدت تحت تاثیر جهان مدرن قرار گرفته و تغییرات فراوانی در نقش های آنان ایجاد شده است خواندنی و شنیدنی است همان طور که جورج سیمل به این نکته اشاره کرد که حتی پیش پا افتاده ترین پیامدهای زندگی مفاهیمی از نظم گسترده تر اجتماعی و فرهنگی می باشد. چرا که در عین اینکه بسیار معمولی و ساده به نظر می رسد اما در عمل ظرایف و نکات بسیار مهمی برای مطالعه مردم شناختی در متن و درون آن نهفته است. چرا که همه انسانها از زندگی روزمره برخوردارند و زندگی روزمره مهم تر از آن چیزی است که ما تصور می کنیم. در روش این مطالعه ابتدا با پرسشنامه ای که از قبل تهیه گردید با مشورت و همکاری برخی از آگاهان تعدادی از زنان از جامعه آماری انتخاب گردیدند سپس توسط یک پرسشگر زن بر اساس روش مصاحبه گفتگوها ثبت شد و سپس با آشنایی که نگارنده از جامعه مورد مطالعه داشته اطلاعات استخراج و تجزیه و تحلیل گردید. به عبارتی روش مصاحبه و مشاهده مشارکتی بوده است که اگر آشنایی محقق با محیط نبوده، جمع آوری اطلاعات با مشکلات بیشتری مواجه می گردید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان