کتابخانه ها

پارادایم به عنوان یک شیوة دیدن جهان که میان گروهی از دانشمندان یک رشتة علمی مشترک است، هدایتگر جریان های علمی اعم از تولید دانش، جذب تسهیلات و منابع برای فعالیت های علمی، و رفتارهای دانشمندان در هر رشتة علمی است. در هر رشته، این پارادایم است که تعیین میکند چه سؤال هایی پرسیده شوند، چگونه پرسیده شوند و چگونه به این سؤالها پاسخ داده شود. فرایند بازیابی اطلاعات نیز جستجوی پرسشی است که متن یا نظام درصدد پاسخگویی به آن است- پاسخگویی به پرسشی که در افق معنایی کاربر، محاط شده و این امکان وجود ندارد که کاربر خود را یکسره از ارزش ها، نگرش ها، علائق، پیش دانسته ها و انتظارات خویش رها سازد. در این مقاله نقش پارادایم در فرایند بازیابی اطلاعات (شامل نیاز اطلاعاتی، رفتار اطلاعیابی و ربط) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

۱۴۴.

بررسی وضعیت موجود کتابخانه های آموزشگاهی شهر زابل در سال تحصیلی 1387-88(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه سیامک

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره سیزدهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۱)

کلیدواژه‌ها: زابل کتابخانه آموزشگاهی آموزشگاه ابتدایی آموزشگاه راهنمایی آموزشگاه متوسطه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۷۷۵

پژوهش حاضر به بررسی وضعیت موجود کتابخانههای آموزشگاهی شهر زابل در سال تحصیلی 88-1387 میپردازد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوة گردآوری داده ها، پیمایشی است. جامعة آماری آن، آموزشگاههای سه مقطع ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و پیشدانشگاهی، شامل آموزشگاههای دولتی، غیرانتفاعی، شاهد و ...، به تفکیک دخترانه و پسرانه است. مهمترین یافتههای پژوهش نشان میدهد 84% آموزشگاههای شهر زابل، دارای کتابخانه هستند. فضای کتابخانهها بسیار محدود بوده و 100% آنها کمتر از 30 متر مربع مساحت دارند. اکثر آنها برای مطالعة دانش آموزان فضایی را در نظر نگرفتهاند. در کل، سهم هر دانشآموز شهر زابل از فضای اختصاص یافته به کتابخانههای آموزشگاهی 08/0 است. مجموعه کتابخانهها از نظر کمّی ضعیف هستند. 99% کتابخانههای آموزشگاهی کتابدار ندارند. در کل 53% کتابخانههای مورد مطالعه به صورت قفسه بسته و 47% آنها قفسه باز اداره می شوند. کتابخانههای آموزشگاهی مورد بررسی از لحاظ فضا، تجهیزات فیزیکی، منابع کتابخانهای، بودجه، ارائه خدمات، نیروی انسانی متخصص، استفاده از فناوریهای جدید مانند رایانه، لوحهای فشرده آموزشی و ... با مشکل اساسی روبرو هستند. این کتابخانهها در تمام زمینهها درحد استانداردهای کتابخانههای مدارس نیستند و به طور کلی میتوان گفت با چالشهای جدی مواجهند و توان پاسخگویی به نیازهای دانشآموزان را ندارند

۱۴۵.

کتاب و کتابت در ایران باستان

نویسنده: سعید عریان

منبع: کتاب تابستان و پاییز و زمستان ۱۳۶۹ شماره ۲ و ۳ و ۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۱۰

۱۴۶.

تحلیل محتوای سفرنامه های ترجمه شده سیاحان انگلیسی درباره ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: ناهید بنی اقبال آزاده حیدری

منبع: دانش شناسی پاییز ۱۳۸۸ شماره ۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۲۵ تعداد دانلود : ۱۳۵۱

۱۴۷.

پیدایش و تحول مطبوعات در ایران از آغاز تا پایان انقلاب مشروطه

نویسنده: راضیه یوسفی نیا

منبع: پیام بهارستان خرداد ۱۳۸۲ شماره ۲۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۸۹

۱۴۸.

رویکردی سایبرنتیکی به سیستم داوری مقالات در مجلات علمی

نویسنده: سعیده ابراهیمی عبدالحسین فرج پهلو

منبع: کتاب سال بیست و یکم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲ (پیاپی ۸۲)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۰۲ تعداد دانلود : ۱۱۴۷

۱۴۹.

بررسی تازگی اطلاعات فارسی: مطالعه موردی روزنامه های فارسی نمایه شده در پایگاه های گوگل، یاهو و بینگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم یقطین زهره هنرجویان هاجر ستوده

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلیدواژه‌ها: گوگل یاهو روزنامه فارسی بینگ نرخ تازگی سرعت روزآمدسازی روزآمدسازی بی درنگ

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۳۸۱

پژوهش حاضر که به هدف بررسی تازگی اطلاعات فارسی انجام شده است، می کوشد تا سرعت نمایه سازی روزنامه های فارسی را در سه موتور کاوش گوگل، یاهو و بینگ مطالعه و مقایسه کند. این پژوهش به روش وب سنجی انجام شده و جامعه آن را کلیه روزنامه های فارسی پیوسته تشکیل می دهد. نمونه پژوهش به روش هدفمند شناسایی شد و شامل آن دسته از روزنامه های فارسی زبان بود که فهرست آن ها در پایگاه «مگ ایران» آمده و نسخه الکترونیکی آن ها به طور منظم بر وب سایت مربوطه منتشر می شود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد موتور کاوش گوگل به لحاظ سرعت روزآمدسازی روزنامه های فارسی رتبه بالاتری نسبت به موتورهای کاوش یاهو و بینگ دارد. علاوه بر این، گوگل به طور کلی از الگوی روزآمدسازی منظم تری پیروی می کند. دو موتور کاوش یاهو و بینگ نه تنها از سرعت کمتری نسبت به گوگل برخوردارند، بلکه الگوی روزآمدسازی نامنظم تری دارند. دو موتور کاوش یاهو و بینگ به لحاظ سرعت روزآمدسازی تفاوتی با یکدیگر ندارند. این پژوهش برای نخستین بار وضعیت نمایه سازی روزنامه های فارسی زبان را در موتورهای کاوش وب مورد بررسی قرار داد و نشان داد که جستجوگرانی که به کمک موتورهای کاوش به این روزنامه ها دست می یابند، در گوگل از بخت بالاتری برای دستیابی به نسخه روزآمد این روزنامه ها برخوردارند.

۱۵۰.

بررسی وضعیت کتابخانه های تخصصی صنایع فولاد کشور و مقایسه آن با استانداردهای کتابخانه-های تخصصی ایران

نویسنده: سمیه حسینی احمد شعبانی

منبع: کتاب سال بیست و یکم بهار ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۸۱)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۹۴

۱۵۱.

جراید در دانشنامه جهان اسلام

نویسنده: معین الدین محرابی

منبع: کتاب ماه کلیات سال یازدهم مهر ۱۳۸۷ شماره ۱۰ (پیاپی ۱۳۰)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۵۵۱

۱۵۲.

نقش فایل مقلوب و عبارتهای جستجو در بازیابی اطلاعات

نویسنده: سعید اکبری نژاد

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) بهار ۱۳۷۱ شماره ۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۷۲ تعداد دانلود : ۱۳۴۲

۱۵۳.

کفپوش کتابخانه ها

نویسنده: گودفرای تامپسون مترجم: پرویز عازم

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) بهار ۱۳۷۵ شماره ۲۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها ساختمان کتابخانه ها،تجهیزات کتابخانه ای

تعداد بازدید : ۲۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۱۲۱

۱۵۴.

عوامل موفقیت اشتراک منابع درکتابخانه های وزارت علوم،تحقیقات وفناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیروس علیدوستی مریم نظری

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: عوامل موفقیت اشتراک منابع وزارت علوم تحقیقات و فناوری همکاری بین کتابخانه ها

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۳۸

در این مقاله، نتایج بررسی عوامل موفقیت اشتراک منابع و همکاری بین کتابخانه ها در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و میزان وجود این عوامل و توجه به آنها در وضع کنونی، ارائه شده است. در پژوهش حاضر، ابتدا یافته های پژوهشها و مطالعات پیشین در این زمینه بررسی و عوامل موفقیت اشتراک منابع از آنها استخراج گردید، سپس برای کاربرد روش «آگاهان کلیدی» نمونه ای از افراد درگیر در حوزة اشتراک منابع از کتابخانه های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انتخاب و با استفاده از پرسشنامه، میزان اهمیت عوامل و همچنین میزان وجود و توجه آنها در جامعة پژوهش بررسی شد. در ادامه، با مقایسه میزان اهمیت عوامل و میزان وجود و توجه به آنها، همسویی وضع مطلوب و موجودِ عوامل سنجیده شد. یافته های این پژوهش نشان داد برای موفقیت برنامه های اشتراک منابع و همکاری بین کتابخانه ها تمامی عوامل موفقیتی که از مطالعات و پژوهشهای پیشین استخراج شده بودند، اهمیت دارند. با وجود این، در حال حاضر تنها هشت عامل از مجموع این عوامل در طرحهای جاری اشتراک منابع وجود دارند یا به آنها توجه میشود.

۱۵۵.

بررسی عملکرد کارگزاران نشریات ادواری لاتین از دیدگاه کارشناسان سفارشات خارجی کتابخانه های دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهیر حیاتی سید نظام الدین ارسن

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)

کلیدواژه‌ها: کارگزاران مجله های انگلیسی اشتراک مجله های انگلیسی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۱۰۰

افزایش روزافزون هزینة نشریه های چاپی از یکسو، لزوم دسترسیِ به موقع به آنها، و تکمیل آرشیو نشریه ها از سوی دیگر، کتابخانهها را به سمت انتخاب کارگزاری سوق میدهد که بتواند نشریه ها را در کوتاهترین زمان ممکن و با قیمت مناسب تهیه کند. انتخاب کارگزار مناسب، چالشی است که بسیاری از کتابخانهها با آن روبرو هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی عملکرد کارگزاران نشریه های ادواری چاپی لاتین در سطح کشوراز دیدگاه کارشناسان سفارشهای کتابخانههای دانشگاهی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، براساس ملاکهای کیفیت خدمات، میزان انعطافپذیری، سرعت عمل و توانایی کارگزاران در تهیه نشریه هاست. پژوهش حاضر به روش پیمایشی بوده و گردآوری دادهها به کمک پرسشنامه صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل دادهها به شیوة توصیفی و تحلیلی و به کمک بستة نرمافزاری علوم اجتماعی (SPSS)انجام شد. نتایج حاصل نشان داد کارگزاران به لحاظ ملاکهای مورد بررسی اختلاف معناداری با هم دارند و در چند گروه مختلف قرار گرفتند

۱۵۶.

دیدگاه آرشیویست های آرشیو مرکزی و پخش تولید اطلاعات سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران درباره ضرورت و اهمیّت آموزش ضمن خدمت

نویسنده: مهدی شقاقی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی پاییز و زمستان ۱۳۸۷ شماره ۴۸

کلیدواژه‌ها: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران آرشیوهای دیداری – شنیداری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۶۴ تعداد دانلود : ۹۷۱

هدف:در این پژوهش به بررسی آرای آرشیویست های آرشیو مرکزی و بخش تولید اطلاعات سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی پرداخته شده است. روش: از روش پیمایشی استفاده شده است. نظرات 29 نفر از جمع 40 نفری 5/72 درصد از کل بررسی گردید و برای گردآوری اطلاعات نیز از پرسشنامه استفاده شده است. یافته ها: آموزش های ضمن خدمت ضرورت دارد و حدود 80 درصد آن ها ضرورت آن را زیاد عنوان کردند. موضوعات عمدة دوره های آموزشی قبلی مربوط به آموزش نرم افزارهای اداری و زبان انگلیسی بوده است و سودمندی این دوره ها نیز متوسط ارزیابی گردید. اکثر آن ها (6/58 درصا) اظهار کردند که برای ارزیابی شرکتکنندگان، برگزاری آزمون و صدور مدرک ضروری است. آرشیویست ها خاطر نشان ساختند که میبایست به مباحث جدید حوزه آرشیو مثل سواد اطلاعاتی، نرم افزارهای اداری، و نمایه سازی و چکیده نویسی توجه بیشتری شود و در کنار آن مهارت های کامپیوتر و شبکه میبایست مورد تأکید قرار گیرد. اکثر آن ها (میانگین رتبه 43/1) آموزش درون سازمانی را به عنوان شکل برتر و کارگاه های آموزشی را به مثابه قالب برتر برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت برگزیدند (06/62 درصد). تناسب موضوعات مورد تدریس با نیاز آرشیویست ها به عنوان نقطه قوت و مناسب نبودن زمان و مکان تشکیل دوره ها به عنوان نقاط ضعف دوره های قبلی یاد شد.

۱۵۷.

تحلیل محتوای فصلنامه اطلاع شناسی: بررسی کتابسنجانه

نویسنده: رحیم علیجانی نورالله کرمی فاطمه محمدی

منبع: کتاب سال بیست و یکم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲ (پیاپی ۸۲)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۶

۱۵۸.

از نقشه های کاداستر تا نقشه های دیجیتالی

نویسنده: رویا جناب زاده

منبع: کتاب سال هفدهم زمستان ۱۳۸۵ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نقشه ها و اطلس ها

تعداد بازدید : ۲۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۱۷۲

۱۵۹.

نظریه عمومی نظامها در کتابداری و اطلاع رسانی

نویسنده: اسدالله آزاد عبدالرضا نوروزی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفتم تابستان ۱۳۸۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلیدواژه‌ها: نظریه عمومی نظام ها نگرش نظام مدار رویکرد نظام مدار علم مهار (کنترل) و ارتباطات تفکر نظام مدار نظام های باز نظام های بسته

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۱۹۰

این مقاله درصدد است به مطالعة جایگاه و اهمیت نظریة عمومی نظام ها در ادارة امور و عملیات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی بپردازد. بر این اساس ضمن مرور و بررسی مفهوم نظام و هدف و ویژگیهای نظریة عمومی نظام ها، به معرفی نظام های باز و بسته و ابزارها و کاربردهای نظریة عمومی نظام ها پرداخته و سعی در شناساندن اهمیت و نقاط قوت نظریة عمومی نظام ها در نگرش کتابداران و مراکز تصمیم گیری کتابداری و اطلاع رسانی دارد. از مهم ترین ویژگیهای مطرح شده در مقالة حاضر میتوان به مواردی همچون به هم پیوستگی و وابستگی اجزای نظام با یکدیگر، کل گرایی، هدف جویی، دارابودن ورودی و خروجی، پردازش، مقابله با بینظمی (آنتروپی)، تنظیم، سلسله مراتب، جداسازی، و هم پایگی نظام اشاره کرد. از دیگر مباحث مقالة حاضر میتوان به نقش مؤثر نگرش نظام مدار در برنامه های توسعه ای، شناخت ویژگیهای نظام مدار در سازمان کتابخانه، و فواید بهکارگیری این نوع تفکر در مدیریت کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی اشاره کرد.

۱۶۰.

پروتکل امانت بین کتابخانه ای: پیشرفت و پروژه ها

نویسنده: لی سوین سایر: تالیم مترجم مختاری معمار مختاری معمار

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) زمستان ۱۳۷۱ شماره ۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۰۶۲

درخت حوزه‌های تخصصی