درخت حوزه‌های تخصصی

ایران، به لحاظ جغرافیایی، دریکی از نقاط مهم ارتباطی بین شرق و غرب قرار دارد. سکونت و استقرار در چنین موقعیتی، همواره، حملات پی درپی اقوام مختلف را همراه داشته است. ساکنان این سرزمین همیشه به اتخاذ تدابیری لازم برای تاب آوری در برابر امواج تهدیدات مختلف اقدام کرده اند. مردم ایران زمین سکونتگاه ها و شهرهای زیرزمینی را، که معمولاً ماهیت مخفی دارند، بیشتر مواقع، زیر یا کنار شهرها یا سکونتگاه های متعارف ایجاد می کردند تا در مواقع خطر به داخل آن ها پناه ببرند. هدف از اجرای این پژوهش بررسی نقش تهدیدات و موقعیت جغرافیایی در چگونگی شکل گیری شهرهای زیرزمینی در ایران است. پرسش تحقیق این است که نقش جغرافیا و اقدامات دفاعی در چگونگی شکل گیری سکونتگاه های زیرزمینی در ایران چه بوده است؟ از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی، پیمایشی، و روش تجزیه و تحلیل مقایسه ای و تطبیقی برای دسته بندی و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج تحقیقات میدانی و بررسی های اسنادی نشان می دهد موقعیت جغرافیایی و الزام های دفاعی از مهم ترین عوامل شکل گیری بسیاری از این سکونتگاه هاست.یکی از نمونه های بارز در این مورد شهر زیرزمینی گلستان در اطراف نیر اردبیل است. این شهر زیرزمینی همانند«درینکویو»در محیطی واقع است که چندین سکونتگاه یا روستای زیرزمینی صخره ای پیرامون آن قرار دارد و ماهیت متفاوتی با روستاهایی مثل میمند و کندوان دارند و فقط از فاصله بسیار نزدیک قابل تشخیص اند.

شناسایی روندها و گسستگی های ساختاری در سری زمانی بارش به عنوان یکی از مهمترین چالش ها در مطالعه ی تغییر اقلیم محسوب می شود، چرا که کشف چنین گسستگی های می تواند به ارزیابی مطلوب سناریوهای آینده و پدیده های حدی همچون سیل و خشکسالی منجر گردد. در این مطالعه به منظور شناسایی گسستگی های ساختاری در سری زمانی بارش روزانه و ماهانه ایستگاه سینوپتیک خرم آباد از دو رویکرد تحلیل چندفرکتالی نوسان های روندزدایی شده (MF-DFA) و تحلیل موجک گسسته با بیشینه همپوشانی (MODWT) استفاده شد. نتایج حاصل از کاربرد MF-DFA بر روی سری زمانی بارش روزانه (2018-1961) نشان داد که سه نقطه گسستگی در این سری زمانی وجود دارد که روند بارش در پیرامون این نقاط به طور مشخصی تغییر پیدا کرده است. از سویی، نتایج این رویکرد مشخص کرد که دوره 2002 -1985، به عنوان نوسانی ترین دوره بارش و دوره های 1969- 1961 و 2018- 2010 به عنوان دوره هایی با کمترین نوسان ها در بارش جلوه می کنند. محاسبه تابع نوسان در مقیاس های زمانی 2، 5، 10 و 20 ساله نشان داد که در دوره 2018-2000، نوسان های 2 تا 20 ساله بارش کاهش یافته اند. همچنین نتایج حاصل از تابع نوسان با qاُمین مرتبه نیز روشن کرد که دوره های 1970- 1965 و 1994-1989، همراه با نوسان های حدی بزرگ بارش بوده اند. در صورتی که دو بازه زمانی 2004-1999 و 2013-2008 به دوره هایی با نوسان های حدی کوچک بارش اشاره دارند. همچنین نتایج بدست آمده از کاربرد MODWT برروی سری زمانی بارش ماهانه نشان داد که ضرایب موجک در سال 2007 دستخوش تغییر شده اند. در این راستا با تقسیم سیگنال های فرکانس بالای موجکی به دو دوره شامل 2007-1961 و 2018-2008، مشخص شد که اختلاف بین نوسان های بارش در خلال مقیاس های 8 تا 16 ماه از بیشترین تغییرپذیری در سری زمانی بارش برخوردارند.

اهمیت حیات و توسعه روستایی به عنوان موتور محرکه و مولد هر کشور و عاملی در راستای توسعه ملی، محرومیت زدایی و رشد اقتصادی بر کسی پوشیده نیست و روابط متقابل بین شهر و نواحی روستا در کشورهای در حال توسعه از نظر کیفی متفاوت با روابط شهر و نواحی روستایی در کشورهای توسعه یافته است، لذا توزیع بهتر و هماهنگ فعالیت ها در روابط روستا- شهری به تناسب ویژگی ها و داده های محیطی، استقرار مستمر جمعیت، جلوگیری از حرکت مکانی نابجای جمعیت، کاربرد تدابیر لازم در تثبیت جغرافیایی جمعیت مهاجر، کاهش تباین و اختلافات محیطی و اصلاح و بهسازی و بازسازی مکان های نامطلوب از طریق بررسی و تحلیل معیارهای توسعه پایدار روستایی در برنامه ریزی روابط روستا– شهری از دیدگاه ساکنان مناطق روستایی می تواند سبب تعادل بخشی پایدار جمعیتی در نواحی روستایی گردد. در این تحقیق با استفاده از نرم افزار  SPSSو تحلیل آماری داده ها در 2 گروه توصیفی و تحلیلی، نتایجی بدست آمده که بر اساس روش تحلیل خوشه ای 44.1 درصد از روستاهای نمونه تحقیق در سه بعد پایدار، 26.5 درصد نیمه پایدار و 29.4 درصد ناپایدارند و بر اساس آزمون ANOVA روابط روستا – شهری در روستاهای پایدار قوی تر می باشد. بر اساس آزمون تاکسونومی عددی تغییرات ناپایداری های اقتصادی (صرفه اقتصادی فعالیت های کشاورزی، بهبود کمیت و کیفیت تولیدات، بهبود وضعیت بازاررسانی، توجه به تقاضاهای بین المللی، کاشت و پرورش ارقام محلی) به ترتیب با  DL، 043/0، 079/0، 214/0، 278/0، 616/0 از دیدگاه ساکنان مناطق روستایی در رتبه اول قرار دارد.

نگاه صرفاً کالبدی بافت های فرسوده موجب ضعف طرح های نوسازی و بهسازی شده است. هدف از این پژوهش تحلیل انطباق محدوده بافت فرسوده با پهنه های فقر در شهر قائمشهر است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی - تحلیلی است. داده های مربوط به مبانی نظری تحقیق به شیوه کتابخانه ای و اسنادی تهیه شده و داده های خام پژوهش از بلوک های آماری شهر قائمشهر تهیه شده که بر اساس سرشمارى سال 1390 مرکز آمار ایران استخراج شده است. برای بی مقیاس سازی 36 شاخص فقر شهری از روش فازی در محیط نرم افزار Excel استفاده شده است. برای پهنه بندی فقر از روش لکه های داغ در محیط نرم افزار Arc Gis استفاده شده است. محدوده بافت فرسوده نیز از مطالعات طرح نوسازی و بهسازی شهر قائمشهر استخراج شده و مرز آن بر روی بلوک های آماری ترسیم شده است. با انطباق محدوده بافت فرسوده و پهنه های فقر نمایان شده است که پهنه های وسیعی از فقر، در محدوده بافت فرسوده قرار ندارند، این امر موجب می شود که پهنه های فقر یاد شده، از مزایا و تسهیلات مربوط به بهسازی و نوسازی، بازآفرینی و همچنین تخفیف و معافیت در پرداخت عوارض ساخت در محدوده بافت فرسوده محروم بمانند. در حال حاضر از کل مساحت بلوک های شهری 6/296 هکتار به بافت فرسوده اختصاص دارد، در حالی که 1178 هکتار در پهنه فقر جای گرفته است، بررسی ها نشان می دهد تقریباً بین 10 درصد از مساحت و جمعیت محدوده بافت فرسوده و پهنه ی فقر انطباق و هم پوشانی وجود دارد. از این رو بازنگری در طرح بافت فرسوده و شناسایی محدوده های جدید با به کارگیری روش های دقیق تر و در نظر گرفتن مسئله فقر شهری امری ضروری به نظر می رسد.

یادگیری مشارکتی می تواند ش رایط را ب رای آم وزش بهت ر ف راهم نمای د. در واقع یادگیری مشارکتی را ی ک اعت دال در ب ا ه م ک ارکردن ، باهم ساختن ، یادگیری باهم ، تغییر با ه م و توس عه دادن و کمک به رشد یکدیگر می داند. هدف این مقاله بررسی اثربخشی یادگیری مشارکتی (روش جیگساو) بر نگرش و رفتار مسئولانه زیست محیطی در اقامتگاه های منتخب بخش بسطام بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل، 30 نفر از کارکنان اقامت گاه های بوم گردی منتخب بخش بسطام، شاهرود به صورت نمونه در دسترس که تابه حال هیچ گونه آموزشی ندیده بودند، انتخاب شدند. نتایج نشان داد که یادگیری مشارکتی با الگوی جیگساو در مقایسه با یادگیری سنتی برنگرش و رفتار مسئولانه زیست محیطی کارکنان اقامت گاهای منتخب بخش بسطام اثربخش تر بوده است.انتخاب شدند. نتایج نشان داد که یادگیری مشارکتی با الگوی جیگساو در مقایسه با یادگیری سنتی برنگرش و رفتار مسئولانه زیست محیطی کارکنان اقامت گاهای منتخب بخش بسطام اثربخش تر بوده است.

امروزه افزایش بی رویه جرایم و ناهنجاری های اجتماعی به یکی از مشکلات اساسی در جوامع بشری تبدیل شده است. شرایط آب و هوایی به موازات دیگر عوامل محیطی، از مهمترین عوامل مؤثر در شکل گیری معضلات اجتماعی، اخلاقی، فرهنگی به شمار می روند. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر میانگین فصلی دما پرداخته و در واقع به دنبال این است که چه رابطه ای بین عنصر دما، با وقوع جرایم شهرستان های شیراز، آباده و لارستان استان فارس وجود دارد؟ روش تحقیق، توصیفی -  تحلیلی(همبستگی) می باشد.  و داده های مورد استفاده مربوط به دما در سال های (1392- 1387) می باشند.  در این مطالعه داده های مربوط به میزان جرایم شامل:مفاسد اجتماعی، سرقت، جعل، نزاع و درگیری، شرارت، تهدید و اکراه، قاچاق، مواد مخدر، قتل و مرگ مشکوک می باشند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میانگین فصلی دما( با ضریب همبستگی 0.59 و با سطح معنی داری 0.04) با مجموع کل جرایم سه شهرستان رابطه ای مستقیم و معنا دار وجود دارد.  همچنین نتایج نشان داد از این نظر که جرایم علیه اشخاص در فصول گرم با مقدار  24.67 درصد و جرایم علیه اموال در فصول سرد سال با مقدار  13.51 درصد بیشتر اتفاق می افتند، قانون حرارتی کتله در تمامی شهرستان های مورد بررسی برقرار است.

در این پژوهش با بهره گیری از روش سناریونگاری سعی در ترسیم آینده منطقی و باورپذیر(سناریو ها) برای مسکن اقشار آسیب پذیر شده است تا از این طریق به برنامه ریزان کمک کرده باشد راهکارهای بهینه برای حل این مشکل ارائه دهند. بر همین اساس، پس از مرور مبانی نظری، مجموعه پیشران های اثرگذار در آینده کلان شهر تهران شد و براساس روش تحلیل اثرات متقاطع بررسی شد. براساس نتایج تحلیل اثرات متقاطع، چهار پیشران، وضعیت سیاست گذاری سرزمین، فقر شهری، درآمد سرانه، و رشد جمعیت جزو پیشران های کلیدی بوده اند. در این میان، نرخ رشد درآمد سرانه با توجه به اینکه به طور مستقیم بر فقر شهری اثرگذاشته و به نوعی نمایانگر آن است در قالب همان فقر شهری بیان شده است. بر این اساس، چارچوبسناریوها را سه عدم قطعیت تشکیل می دهد: 1. وضعیت فقر شهری کلان شهر تهران؛ 2. نرخ رشد جمعیت کلان شهر تهران؛ 2. نگرش های آمایش سرزمین. شیوه مدیریت سرزمین براساس سه پیشران و هشت سناریوی ممکن وجود دارد که سناریوی سوم و سناریوی هشتم به دلیل تناقض بین وقوع هم زمان تمرکززدایی از تهران و افزایش نرخ رشد جمعیت دارای ناسازگاری درونی بودند و حذف شدند. همچنین، سناریوی پنجم و هفتم به دلیل وجود تناقض بین تداوم تمرکزگرایی در تهران و کاهش نرخ رشد جمعیت دارای ناسازگاری درونی بود و از فهرست سناریوها حذف شد. بدین ترتیب،چهار سناریو باقی ماند و داستان سناریو ها برای هر کدام از سناریوها ارائه شد.

اثرات تغییر اقلیم، پیامدهای متفاوتی را بدنبال دارد که یکی از مهمترین این پیامدها، تغییر الگوی فضایی- زمانی رخداد استرس های حرارتی می باشد. بهرحال استرس های حرارتی به عنوان یکی از مخاطرات جوی شناخته می شود که سلامت جوامع بشری را مورد تهدید قرار می دهد. کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیای آن بر روی کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین، انتظار می رود که الگوی اقلیمی آن تحت تاثیر تغییرات سوء گرمایش جهانی قرار گیرد. لذا در این تحقیق سعی گردید که نقشه خطر استرس حرارتی، با دیدگاه ترکیب شاخص های متنوع بیوکلیمایی، برای دو دهه پایه ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۰ و دهه آینده ۲۰۲۰ تا ۲۰۴۹ تهیه و مناطق خطرخیزشناسایی و معرفی گردند. لذا بر مبنای یک سناریوی میانه تحت عنوان RCP4.5 و با توجه به مدل CanEMS2، تغییرات اقلیمی ۴۱ ایستگاه اصلی ایران شبیه سازی شد. در این مطالعه بوسیله ۵ شاخص بیوکلیمایی، نقشه فراوانی رخداد استرس حرارتی برای دوره های مطالعاتی تهیه گردید. اگرچه همبستگی بین نتایج این شاخص ها از سطح معناداری برخوردار می باشد، اما آنچه مشخص بود، اینکه هر یک از این شاخص ها الگوهای فضایی متفاوتی از فراوانی رخداد استرس حرارتی نمایش می دهند. بنابراین در این پژوهش بر مبنای روش فازی در محیط GIS، نتایج ۵ شاخص بیوکلیمایی ترکیب و نقشه خطر ریسک استرس حرارتی تهیه شد. بهرحال نتایج این تحقیق با توجه به سناریوی RCP4.5 برای دهه ی آینده، گویای کاهش مساحت مناطق خطر پذیر استرس حرارتی با آستانه طبقات ریسک زیاد و ریسک خیلی زیاد به مقدار 5/24 درصد در قیاس با دوره پایه می باشد. همچنین الگوی فضایی نشان می دهد که برای هر دو دوره مطالعاتی، کمینه خطرپذیری این بلای جوی مربوط به نواحی مرکزی ایران بوده و از طرف دیگر سواحل جنوبی و شمالی ایران را می توان بعنوان مهمترین نواحی با ریسک بالای خطر، بعنوان نقاط حادثه خیز معرفی نمود

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان می باشد. در همین راستا با روش توصیفی- تحلیلی و میدانی و با استفاده از نظرات متخصصین و کارشناسان و مدل کومانسکو، معیارها و زیر معیارهای موثر و مناطق پیشنهادی جهت احداث ژئوپارک با استفاده از پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت منطقه مستعد و بهینه احداث ژئوپارک در استان لرستان شناسایی شد. نتایج نشان می دهد که از بین 6 منطقه پیشنهادی با وجود قابلیت های ژئوتوریستی فراوان جهت احداث ژئوپارک، در چند منطقه امکان احداث ژئوپارک وجود دارد، اما مستعدترین منطقه احداث ژئوپارک، محدوده دریاچه گهر و اطراف آن می باشد

  این مطالعه با هدف تبیین وضعیت برخورداری نواحی مختلف شهر بوشهر در دسترسی به خدمات عمومی پایه در نواحی نُه گانه شهر بوشهر انجام گرفت. این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و روش به کار رفته در آن توصیفی- تحلیلی بود که طی آن با استفاده از منابع اسنادی- کتابخانه ایی، سطوح توسعه نواحی منطقه مورد مطالعه، طی 19 شاخص مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک های سنجش سطح تمرکز، ضریب توزیع، بهینه سازی چند معیاره و حل سازشی و روش تحلیل مؤلفه های اصلی انجام پذیرفت و یافته ها نشان داد که در کلیه کاربری ها، خدمات عمومی پایه در شهر بوشهر، نسبت به جمعیت مناطق از توزیع عادلانه ای برخوردار نیست و این توزیع فضایی ناهمگون خدمات در سطح نواحی، تنها منجر به نابرابری و شکاف فضایی گردیده است. نتایج همچنین نشان داد که مناطق نُه و دو و سه شهر بوشهر، به لحاظ دسترسی به خدمات و برخورداری از توسعه شهری، از وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق برخوردار هستند و منطقه یک به عنوان منطقه محروم شناخته شد که به دلیل نارسایی در توزیع فضایی خدمات عمومی بایستی به عنوان اولویت نخست توسعه شهری و خدمات دهی محسوب گردد.

  پژوهش حاضر با مطالعه عمیق نظریات و رویکردها پیرامون حوزه های منظر، سعی در تحلیل، اولویت بندی و ارزیابی و نیز بررسی جایگاه آن در پروژه های حرفه ای معماری منظر معاصر ایران دارد. در همین راستا با دسته بندی نظریه های موجود در شش رویکرد (مفهوم و معنا؛ زیبایی شناسی؛ اجتماعی- فرهنگی؛ طبیعت و اکولوژی؛ طراحی، فرم، عملکرد و برنامه ریزی و فرآیند طراحی)، به تحلیل و ارزیابی آنها پرداخته خواهد شد. لازم به توضیح است که این مطالعه در دو بخش انجام می شود، بخش اول به روش کیفی نظریه زمینه ای [1] ، که با استفاده از کدگذاری مفاهیم به تحلیل نظریات می پردازد، صورت می گیرد. در بخش دوم با رویکردی تطبیقی، معیارهای استخراج شده از بخش اول، در معماری منظر معاصر ایران مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرد. نتایج حاکی از آن است که در پروژه های حرفه ای معماری منظر کشور، کاستی هایی در رابطه با شش مقوله فوق وجود دارد، به طوری که در مسائلی همچون اتصال منظر به معماری، ادراک منظر، انعطاف پذیری و برنامه دهی منظر، تلاش چندانی صورت نگرفته است، اما به مواردی از جمله الگوها، نمادها، سنت، نظم و هندسه به نحو مطلوبی پرداخته می شود. بنابراین با گام برداشتن در راستای جبران این کمبودها می توان موجبات رشد و پیشرفت این رشته را در همه ابعاد، فراهم کرد.   <br clear="all" /> [1] Grounded Theory

  یکی از متغیرهای تأثیرگذار در بهبود عملکرد و حیات شهرها خلاقیت است. از میان این عوامل رهبری یکی از مهم ترین آنهاست. هدف این مقاله بررسی رابطه رهبری خلاق با خلاقیت شهری می باشد. این تحقیق نشان می دهد که رهبری خلاق یکی از عوامل مؤثر و مهم در شکل گیری شهر خلاق و خلاقیت شهروندان است. در واقع رابطه رهبری خلاق با متغیرهای تفکر خلاق، خلاقیت محیط های شهری، برنامه ریزی شهری خلاق و حمایت از ایده های نو و خلاق بررسی می گردد و نقش مثبت آن را در قالب مدل ارتباط چند سطحی رهبری خلاق با نوآوری و خلاقیت شهری را به بحث می گذارد. همچنین اهمیت و ضرورت برنامه ریزی از دیدگاه اسلام و نقش جایگاه مدیران و رهبران از منظر معصومین در جوامع بررسی و بر اهمیت آن در برقراری شهر خلاق ایرانی اسلامی تأکید می گردد و نیز نقش چالش های برنامه ریزی شهری خلاق و مدیریت شهری و اثرات نبود سیاست گذاران و مدیران خلاق پویا و نوآور در سازمان ها و نیز عدم هماهنگی و انسجام در برنامه ریزی های مربوط به حوزه شهری بررسی می گردد و بر اهمیت یکپارچه سازی و هماهنگی در مقام حکمروایی شهری خلاق تأکید می گردد. در این تحقیق از روش توصیفی تحلیلی به بررسی این نقش ها و اهمیت برنامه ریزی و رهبری خلاق در بروز زمینه شهر خلاق پرداخته شده است.

  یکی از مهمترین دغدغه های برنامه ریزان شهری، نحوه تخصیص منابع و خدمات شهری به صورت عادلانه در سطح مناطق مختلف شهر بر حسب نیازهای جامعه شهری می باشد. این مقاله با هدف برنامه ریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی در سطح مناطق مختلف کلانشهر اهواز تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی بوده و از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس و از کاربست مدل ترکیبیSWOT-AHP استفاده شده است. یافته ها بر اساس مدل تاپسیس نشان می دهد که مناطق چهار، سه و یک بیشترین خدمات را به خود اختصاص داده اند و در وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق گرفته اند. از سوی دیگر نتایج حاصل از مدل ترکیبی نشان می دهد که راهبرد so با امتیاز نهایی 0.265 بیشترین تأثیر را در میان عوامل قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها داشته و راهبرد غالب در منطقه مورد مطالعه از نوع تهاجمی می باشد و نمودار تحلیل حساسیت نشان می دهد استراتژی راهبردی SO بیشترین حساسیت و استراتژی راهبردی WO کمترین حساسیت را دارد.

ارزیابی میزان زیست پذیری در فضاهای شهری: مورد پژوهی: بافت قدیم شهر خرم آباد توجه فزآینده ای نسبت به مفاهیم پایداری، زیست پذیری و توسعه پایدار به وجود آمده است. پایداری عموماً به تعادل اهداف زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی اشاره می کند. زیست پذیری نیز زیر مجموعه اهداف پایداری است که به طور مستقیم بر روی افراد اجتماع تأثیر می گذارد و شامل توسعه ی اقتصاد محلی، کیفیت زیست محیطی، عدالت، دسترسی، امنیت و سلامت عمومی و انسجام اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان زیست پذیری در بافت قدیم شهر خرم آباد با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی- پیمایشی تدوین شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل ویکور و آزمون خی دو بهره گرفته شده است. ابعاد مورد مطالعه در این تحقیق شامل مولفه های اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی بوده است. میزان sigبدست آمده از آزمون خی دو ( رابطه بین متغیرهای تحقیق) برابر با 000/0 می باشد که این میزان به لحاظ اماری معنادار می باشد. واژگان کلیدی: زیست پذیری، شاخص های پایداری، بافت قدیم، خرم آباد

طراحی شهری و سیر تحول دو جریان «حفاظت و بازآفرینی یکپارچه» شهری به عنوان محتوا و محصول فرآیند یکپارچه طراحی شهری در فضاهای تاریخی و بیان دو الگوی جدید طراحی شهری فرآیند رویه محور و محتوا محور به این نکته رسید که «فرآیند یکپارچه طراحی شهری» حاصل جمع دو فرآیند مذکور می باشد و برای رسیدن به «یکپارچگی» در مکان تاریخی شهر به فرآیند طراحی شهری، توأمان با «حفاظت» و «بازآفرینی» در فضاهای تاریخی نیاز است. همگرایی این دو جریان، با فرآیند یکپارچه طراحی شهری و به این دلیل مورد توجه قرار می گیرد. یکی از زمینه های اقدام در شهرهای خصوصاً تاریخی، بازآفرینی شهری است و سؤال اساسی اینجاست که فرآیند یکپارچه طراحی شهری چگونه می تواند در غالب سیاست بازآفرینی فعال، به دو جریان حفاظت و توسعه توازن ببخشد. مفهوم بازآفرینی شهری نگرش و اقداماتی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهری منطقه ی هدف عملیات است که در نهایت به پیشرفت پایداری اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و محیطی خواهد انجامید که معیارهای کالبدی و غیرکالبدی در محله به معیارهای بازآفرینی شهری قابل تغییر می باشند و با تغییر این معیارها حیات شهری به این محله باز می گردد و ساکنین در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی از رفاه و آسایش برخوردار می شوند. بازآفرینی شهری مشتمل بر اصول و فرایند تغییر و تحولات اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، حکمروایی، کیفیت محیط زیست و توسعه پایدار می باشد که بر این اساس می توان به برخی از ویژگی های بازآفرینی شهری از جمله حرکت به سوی شکل جامع تری از سیاست گذاری و اعمال تمرکز بر روی راه حل های یکپارچه، مشارکت چند بخشی با تأکید بر نقش گروهای اجتماعی، معرفی ایده گسترده تری از پایداری زیست محیطی و معرفی مجدد یک چشم انداز راهبردی دراز مدت اشاره کرد. از مهم ترین اقدامات لازم برای احیای مراکز تاریخی شهرها، شناخت کامل، درک اهمیت و ویژگی های خاص فضایی، مختصات کالبدی، بازه های هویتی و سیر دگرگونی و تحول آن در گذر زمان است. دیدگاه هم گرایی طراحی شهری و بازآفرینی یکپارچه شهری به عنوان رهیافتی جامع، فراگیر و عملیاتی که دربردارنده برنامه های ارتقای کیفیت در بافت های شهری با اهداف یکپارچه محتوایی و کالبدی در پس زمینه مکان های تاریخی فرهنگی است، مورد بررسی قرار می گیرد. فرآیند طراحی شهری با هدف بازآفرینی و احیاء مکان های تاریخی یا سازمان فضایی بخشی از بافت تاریخی اصفهان باز می نمایاند. فرآیند یکپارچه طراحی شهری در بازطراحی تداوم مکانی محله حسن آباد اصفهان با هدف بازآفرینی بافت تاریخی، مورد استفاده قرار می گیرد. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای و میدانی است و با استفاده از روش مروری ساده و رویکرد توصیفی-تحلیلی به تبیین مؤلفه های بازآفرینی شهری و فرآیند طراحی شهری یکپارچه می پردازد و در نهایت کاربست فرایند طراحی شهری یکپارچه در بازآفرینی شهری محله حسن آباد اصفهان ارائه می شود

با توجه به کاربست رویکرد بازآفرینی شهری پایدار در عرصه مدیریت و برنامه ریزی شهری، انجام طرح های مطالعاتی و اجرایی در این حوزه، در چشم انداز اجرایی بسیاری از سازمان های متولی امر تصمیم گیری و تصمیم سازی در شهر دیده می شود. یکی از طرح هایی که اخیراً توسط شهرداری اصفهان در محلات مناطق پانزده گانه شهر اصفهان، مورد توجه قرار گرفته و شرح خدمات و روند مطالعات آن قرابت بسیاری با مفهوم بازآفرینی شهری دارد، «طرح ارتقاء کیفی محلات اصفهان» است. این طرح ها با توجه به نگاه همه جانبه نسبت به بافت محله و به کارگیری روش های مشارکت اجتماعی ساکنین در پیشبرد طرح، سعی در به کارگیری رویکرد بازآفرینی شهری پایدار در قالب ابزارهای اجرایی و کاربردی دارد. آنچه در انجام مطالعات مذکور حائز اهمیت است، تجارب حاصل از انجام مطالعات در سه سطح کلی شامل: انجام مطالعات، تدوین و تصویب پیشنهادات و اجرای پیشنهادات نهایی طرح می باشد. گذشته از وجود نکات مثبت فراوان در تدوین طرح مذکور و قرابت نظری و عملی آن با مفهوم بازآفرینی شهری، با توجه به عدم پیشینه درازمدت در انجام چنین طرحی، وجود چالش ها و نقص هایی در حین انجام مطالعات اجتناب ناپذیر بوده است. از این رو، در مقاله پیش رو سعی شده است با نگاهی گذرا بر تجارب حاصل از انجام طرح ارتقاء کیفی سه محله از محلات اصفهان، علاوه بر مرور نکات مثبت، چالش های مزبور در دو بخش کلی چالش های قانونی و چالش های اجرایی، ارائه و به مقایسه چالش های مورد نظر در هر سه محله پرداخته شود. بدیهی است، در این نوشتار کوتاه، مجال ارائه تمام نقاط قوت و کاستی ها وجود ندارد، اما سعی شده، اهم ویژگی های مذکور، به عنوان یک تجربه عملی ملموس، در پیوند با بافت اجتماعی، فرهنگی و کالبدی طرح ارائه گردد.       

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی چالشهای مدیریت روستایی و نقش آنها در توسعهنیافتگی روستاهای پیراشهری شیراز است. این تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل روستاهای پیرامون شهر شیراز تا شعاع 6 کیلومتر است، بر این اساس در این پژوهش تعداد 12 روستا که در معرض بیشترین چالشهای مدیریتی از همجواری با شهر شیراز میباشند با 12246 خانوار مورد بررسی قرار گرفته است، که با استفاده از فرمول کوکران سطح خطای 08/0، تعداد 150 خانوار به عنوان نمونه تعیین گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گستردهای از شاخصها تعیین و در چارچوب مطالعات میدانی(پرسشنامه و مشاهدات میدانی) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها، از نرمافزارهای، FAHP، GRA و روشهای آماری تحلیل واریانس یکطرفه(One-way Anova)  و کندال در SPSS استفاده گردیده است. یافتههای پژوهش مؤید این است که، چالش اجتماعی-فرهنگی مهمترین چالش پیشروی مدیریت روستایی در روستاهای پیراشهر شیراز بوده است. بر اساس تحلیل آماری، در روستاهای مورد مطالعه اختلاف معناداری بین چالشهای مدیریت روستایی در ابعاد مختلف وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد، با افزایش فاصله از شهر، میزان چالشهای مدیریت روستایی تأثیر کمتری بر توسعهنیافتگی روستاهای پیرامون شهر داشته است، در واقع روستاهایی که به شهر نزدیکتر بودهاند بیشترتحت تأثیر قوانین و مقررات شهر قرار داشتهاند. در نهایت با استفاده از تکنیک GRA، مشخص گردید که، چالشهای مدیریت روستایی در روستاهای کرونی، خاتونی، ماه فیروزان و سلطانآباد دارای بیشترین تاثیر است. 

گردشگری در بین بخش های خدماتی از نظر آثار اقتصادی که برای مقاصد دارد، مهم ترین بخش محسوب می شود.همراه با رقابت بی امان در بین مکانها (مقصدهای گردشگری)، جذب گردشگران و تداوم بخشیدن به آن از اهمیت فراوانی برای فعالان دولتی و غیردولتی در زمینه ی گردشگری برخوردار است. پژوهشگر در این مقاله به دنبال بررسی اثر رضایتمندی روی نیت رفتاری گردشگران طرفدار محیط زیست می باشد. رضایت مندی طبق نظر خبرگان ابعاد متعددی دارد که در این تحقیق 5 شاخص لذت بخشی، تحقق نیازها، اطمینان و اعتماد، مراجعه مجدد و انتخاب عاقلانه مورد بررسی قرار گرفته اند این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر داده ها آمیخته کیفی - کمی و از نظر روش اجرای پژوهش از نوع داده بنیاد(مرحله کیفی) و پیمایشی مقطعی(مرحله کمی) است. نمونه آماری بخش کیفی شامل21 نفر از اساتید حوزه گردشگری و 9 نفر از خبرگان و مدیران سازمان میراث فرهنگی و شهرسازی تشکیل داده اند. در بخش کمی جامعه آماری شامل کلیه گردشگرانی است که به مدت یکسال از طاق بستان کرمانشاه دیدن کردند و در نهایت طبق جدول کرجس و مورگان 381 نفر انتخاب شده است. نتایج تحلیل آموس تمام فرضیات تحقیق را تایید کرد و نشان داد که رضایتمندی روی نیت رفتاری گردشگران تاثیر مثبت و معنی داری دارد و ضریب اثر آن 0/83 می باشد با توجه به اینکه این ضریب مثبت است اثر آن به صورت مستقیم است به عبارتی با تغییر یک واحد (افزایش) رضایت به میزان 0/86 درصد نیت رفتاری افزایش می یابد. بنابراین رضایمتمندی بر روی نیت رفتاری گردشگران تاثیر مستقیم و مثبتی دارد.