سید رضا نقیب السادات

مطبوعات محلی موتور محرکه توسعه منطقه ای و از شاخص های مهم آن به شمار می رود. این مطالعه با هدف شناخت مخاطبان و میزان استفاده و رضایتمندی آنها و ارائه راه کارهایی برای ارتقاء سطح کیفی و کمی مطبوعات محلی در بندر بوشهر انجام شده است. روش تحقیق به کار رفته، پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. نمونه گیری به روش تصادفی و حجم نمونه به تعداد 379 مورد بوده که با مراجعه به گیشه های مطبوعاتی و پرسش از خوانندگان، اطلاعات جمع اوری شده است. برخی نتایج تحقیق حاکی است که گروه هایی مانند مردان، ساکنان بومی، میانسالان، تحصیلکرده ها و شاغلان بیشتر خوانندگان مطبوعات محلی بوده اند. همچنین رویکرد غالب در این قبیل مطبوعات، سیاسی و استفاده از خبر و رویداد است و کمتر به دیگر کارکردها توجه شده است. همچنین از دیگر ضعف های مطبوعات محلی عدم رعایت جنبه های فنی و تکنیکی روزنامه نگاری بوده است لازم است در برطرف شدن آنها اهتمام ورزیده شود. در نهایت گرچه نزدیکی به محل رویداد و اشراف بیشتر به ویژگی های فرهنگی و اجتماعی محل انتشار از نقاط قوت مطبوعات محلی در مقایسه با مطبوعات سراسری است اما کمتر از این مزیت ها در جلب خوانندگان استفاده شده است.

ارتباطات تربیت محور مفهومی نوینی است که از مفاهیم دو گانه ارتباطات انسانی و تربیت دینی الهام گرفته است. با نگرش در مفهوم ارتباطات انسانی از نوع اسلامی می توان به این موضوع اذعان نمود که غالبا در برقراری ارتباطات اعم از چهره به چهره، حضوری، غیرمستقیم، فردی، اجتماعی و....می توان به دو نوع کلی ارتباط پی برد. در هر یک از انواع ارتباط، مسائلی نظیر رشد، تعالی، تربیت وهدایت و...را به وضوح می توان مشاهده نمود. بنابراین، نویسندگان درصدد ارائه پاسخی متقن بدین سوال اساسی می باشند که ارتباطات تربیت محور مبتنی بر چه شاخص هایی است؟ و در ادامه ارتباطات تربیت محور در نظام اسلامی(ایران) دارای چه پیامدهای تربیتی، فرهنگی و ارتباطاتی خواهد بود؟ نتایج پژوهش که بر اساس تحلیل نخبگی یا سوات و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و ابزار پرسشنامه ای تدوین گردیده اند، 59 مولفه اصلی را در راستای طراحی مدل ارتباطات تربیت محور احصاء نموده اند. سپس مولفه ها و با استفاده از تکنیک QSPM مورد تحلیل و ارزیابی دقیق واقع شدند و پس از تبیین و اولویت بندی متغیرها، طرحواره ارتباطات تربیت محور دینی تدوین گردید. نظریه های مورد استفاده در این مقاله نیز مبتنی بر نظریه های تربیت اسلامی علامه مطهری و ارتباطات دینی پروفسور حمید مولانا می باشد.

این پژوهش تلاش می کند تصویری از محتوا و مضامین شبکه های اجتماعی مجازی فیس نما، کلوب، فیس بوک و گوگل+ را ارائه دهد. ضمن آن که پرسش اصلی در این پژوهش آن است که چه متغیر یا متغیرهایی در محتوا و مضامین شبکه های اجتماعی ایرانی و غیرایرانی با یکدیگر تفاوت دارند. در پژوهش حاضر از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. تحلیل محتوا یک شیوة تحقیقی است که برای تشریح عینی، منظم و کمی محتوای آشکار پیام های ارتباطی به کار می رود. درمجموع، این پژوهش نشان داد بیشتر از تصاویر واقعی، محتوای عکس خنثی، موضوع تفریح و سرگرمی، سبک مطلب یادداشت، محتوای مطلب خنثی، نثر، الگوی اغراق و بزرگ نمایی، تکنیک جلب توجه، صراحت در گفتار و بیان مصادیق، پایبندی به ارزش های انسانی و هدف تفریح و سرگرمی در محتوا و مضامین شبکه های اجتماعی مورد استفاده قرار گرفته است. در ضمن مشخص شد، سبک مطلب، محتوای مطلب، جهت گیری مطلب، و اصول و قواعد با شبکه های اجتماعی ایرانی و غیرایرانی رابطه معنی دار دارد

فرآیند حرکت جهان به سمت پایان تاریخ، با تکوین مفهومی به نام موعود و فراز و نشیب های آن در دوران ارتباطات در تولیدات سینمایی بسیاری مورد توجه قرار گرفته است. توجه به مقوله موعودگرایی در تولیدات سینمایی غربی، از اولین فرآورده های شکل گرفته در عرصه سینما نمایان است. حضور منجی که در آخر الزمان برای احقاق حق می آید، در بسیاری از تولیدات سینمای غرب قابل رویت است. شاید در فعالیت های ملیس بتوان ریشه این تفکر را رویت کرد. ملیس در سال 1897 در اطراف پاریس، اولین استودیوی فیلمبرداری را تاسیس کرد. وی از فیلم، برای بیان عقاید خودش استفاده کرد. اولین فیلم طولانی وی، محاکمه دریفوس (250 متر)، از عقاید آزادی خواهانه محکومان بی گناه که تحت ظلم و ستم قرار گرفته بودند، حمایت می کرد و در خاتمه رهایی را نوید می داد. در نگاه به فعالیت های بعدی نیز شاید بتوان در فیلم هایی نظیر سیصد، پرسپولیس، روز استقلال، مسیر سبز، شبی بدون شاه، به استنباط مضمون موعود و به کارگیری مفهوم دینی پایان تاریخ دست یافت. روش شناسی برای شناخت مضمون های موعودگرا و تحلیل و استنباط آنها مبتنی بر تولیدات سینمایی دارای روی کردهای متعدد و در عین حال تنوع در روش و تکنیک است. نگاهی به فعالیت های انجام شده در این عرصه در ایران و جهان نشان می دهد که روی کردهای حاضر، روی کردهایی مبتنی بر زمان (نظیر تحلیل های مبتنی بر تاریخ ویا درجریان زمان) یا روی کردها مبتنی بر وسعت یا عمق نگری به مضامین (همچون روش های مورد استفاده در روش های توصیفی) یا روی کردهای نشانه شناختی و نظایر آن را دربر گیرد و هر یک نیز دربر دارنده مجموعه ای از روش ها و تکنیک ها نیز هستند. شاید با تاکید بر چگونگی گردآوری اطلاعات بتوان از هر 3 دسته روش های توصیفی، تبیینی و ترکیبی برای استنباط مضامین موعودگرا و تحلیل مفاهیم مرتبط با آن، استفاده کرد. در تحقیقات توصیفی می توان از روش های تحلیل محتوای کیفی تحلیل گفتمان، در تحقیقات تبیینی از روش تحلیل محتوای استنباطی و در تحقیقات تلفیقی از تحلیل گفتمان انتقادی، تحلیل محتوای ارتباطی و تحلیل روایت بهره گرفت. بی شک در هریک از روش های پیشنهادی، تکنیک های خاص تحقیق در آن روش مورد تاکید است و هر روش نیز مراحل روش شناسی خود را داراست. در این روش شناسی مراحل اجرا، ، شیوه تعیین واحدهای تحلیل و نحوه دست یابی به نتایج و استنباط ها ارائه خواهد شد. در سازماندهی این مطالب، بسته به عمق فعالیت مورد انتظار، شکل ارائه مضامین متفاوت است. برای مثال در اطلاعات اکتشافی، توجه به توسعه شناخت های اولیه از ابعاد، دامنه و گستره مسئله موعودگرایی و پایان تاریخ مورد نظر است و تحقیقات توصیفی ابزار اصلی برآوردن نیازهای اطلاعاتی اکتشافی در خصوص موعودگرایی است.عملیات اجرایی این استنباط و تحلیل در چارچوب زیر شکل می گیرد: روش مورد تاکید در این مقاله، اسناد و مدارک علمی است. در این مقاله در پی طرح روش شناسی تحلیل و استنباط مضامین موعودگرا از فیلم های سینمایی این عرصه از فعالیت هستم.

با ظهور فناوری های نوین ارتباطی و گستردگی اینترنت، جهان وارد دوران جدیدی شده است که با عناوین ویژه ای مانند «جامعه اطلاعاتی» و  «جامعه شبکه ای» از دوره های پیش از خود متمایز می شود. در دو دهه اخیر، همراه با توسعه و تکامل بسیار سریع ارتباطات رایانه ای و گسترش روزافزون دسترسی مردم جوامع گوناگون به اینترنت، شبکه های رایانه ای و تلفن های همراه، کوشش های نظری بسیاری صرف یافتن الگوهای مناسب برای مطالعه فضای مجازی و ابعاد و تأثیرات سیاسی و اجتماعی آن شده است. در جریان این تلاش ها مفهوم حوزه عمومی در چارچوب نظریات یورگن هابرماس جایگاه برجسته ای یافته است. هدف اصلی این پژوهش آن است که روشن نماید آیا از دیدگاه کارشناسان علوم ارتباطات و علوم سیاسی در دانشگاه های ایران حوزه عمومی در فضای مجازی تشکیل شده است؟ و آیا وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی را می توان به عنوان مصادیق حوزه عمومی مجازی در نظر گرفت. برای انجام این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است. بدین ترتیب که ابتدا با استفاده از نظرات اساتید علوم ارتباطات در قالب توزیع پرسشنامه، مولفه های 24 گانه برای سنجش نظر پاسخگویان درباره شاخص ها و متغیر های حوزه عمومی مجازی مشخص شد. در مرحله بعد مولفه های 24 گانه به همراه پرسش های دیگری که ما را در تحلیل یافته ها یاری می رساند در قالب پرسشنامه ای تنظیم و میان پاسخگویان توزیع و اطلاعات لازم جمع آوری شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که از دیدگاه کارشناسان علوم ارتباطات و علوم سیاسی دانشگاه های کشور سه متغیر مستقل حوزه عمومی در فضای مجازی شکل گرفته است و وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی از مصادیق حوزه عمومی در فضای مجازی هستند. همچنین یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که نظریه حوزه عمومی قابل بکارگیری در حوزه مجازی است اما ویژگی های فضای مجازی و ارتباطات با واسطه رایانه ای، حوزه عمومی را فضایی متکثر و چند پاره ساخته است که با مدل سنتی حوزه عمومی متفاوت است.

این مقاله بر آن است تا پس از بیان مفهوم شناسی جریان بیداری اسلامی و اصول حاکم بر آن، مؤلفه های جریان بیداری اسلامی در کشورهای این حوزه را شناسایی کند و به معرفی برخی از اصول و زمینه های تبلیغات برای انتخابات در این کشورها بپردازد. به منظور اعتبار بخشیدن به یافته های این تحقیق، از دو روش مصاحبه عمقی و اسناد و مدارک علمی سود برده شده است.یافته های این تحقیق نشان می دهد که برای دست یافتن به موفقیت در انتخابات این کشورها، می بایست در سه بعد فعالیت های انتخاباتی سازماندهی شود: 1- در جهت آگاهی بخشی عمومی نسبت به مشارکت در انتخابات، 2- در جهت آموزش مردمی، سازماندهی و انسجام بخشی فعالیت های انتخاباتی و 3- در جهت تبلیغات موفق و کارآمدی تبلیغاتی. واژگان کلیدی: بیداری اسلامی، تبلیغات، انتخابات.

دنیای امروز، دنیای پر هیاهوی رسانه هاست. رسانه هایی که از انواع قابلیت های رسانه ای برای اغوای افکار عمومی بهره می گیرند و اداره آن توسط صاحبان سرمایه ها و اداره کنندگان نظام جهانی صورت می گیرد. عملکرد رسانه ها با الگوی اداره لیبرالی، نقش ها و کارکردهای گوناگون رسانه را برای به انقیاد کشانیدن جوامع با فرهنگ های اصیل و استیلای فرهنگی بر این جوامع و استراتژیک ترین این نقش ها را برای توجیه عملیات نظامی خود از طریق آژانس های خبری، به کار گرفته است. نگاهی به عملکرد آژانس های خبری اولیه، نظیر ولف، هاواس، رویتر، آسوشیتدپرس و یونایتدپرس، حکایت از زیرساخت های اولیه عمل رسانه ای مبتنی بر قدرت و نفوذ دارد، ولی نابرابری در این فعالیت ها و پوشش رسانه ای به نفع ابر قدرت ها، کشورهای ضعیف تر یا به عبارتی در حال توسعه را به فکر راه اندازی خبرگزاری های بزرگ جهانی با نظام اداره غیر سلطه آمیز انداخت. در دوران اخیر، شاهد عملکرد رسانه های کشورهای اسلامی و رسانه های بی طرف، به خصوص با ظهور فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، در راستای هوشیارسازی جوامع مختلف و از جمله جوامع اسلامی نسبت به شرایط حیات اجتماعی، بدون حضور اقتدار غربی بودیم. در این مقاله به دنبال طرح نقش و کارکرد رسانه های فراگیر خبری در ایجاد جریان بیداری اسلامی هستیم و به مقایسه تطبیقی عملکرد رسانه های غربی مثل سی. ان ان و بی بی سی با رسانه های اسلامی مانند العالم و الجزیره، در پوشش اخبار جنگ غزه و نقض حقوق بشر در ایام این جنگ می پردازیم. آنچه اهمیت دارد این است که رسانه های بی طرف در دنیای امروز، نمایش گر موج اسلام خواهی جوامع تحت استیلای غرب و جریان انقلابی بیداری اسلامی هستند. عملکرد رسانه های بی طرف در پوشش اخبار مربوط به شمال افریقا و تحولات اخیر در تونس، لیبی، سودان، مغرب، یمن، بحرین و دیگر کشورهای عربی، نشان از دامنه فعالیت رسانه های خبری بی طرف در پوشش خبری جریان بیداری اسلامی و شکل گیری انقلاب اسلامی در روزهای اخیر است.