خدیجه سفیری

خدیجه سفیری

مدرک تحصیلی: دكتري جامعه شناسی، دانشگاه تربیت مدرس
رتبه علمی: استاد جامعه شناسی دانشگاه الزهرا(س)
پست الکترونیکی: kh.safiri@alzahra.ac.ir
وب‌سایت شخصی: http://staff.alzahra.ac.ir/safiri/

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۹۶ مورد.
۶۱.

تأثیر مصرف کالاهای فرهنگی بر تغییر ارزش ازدواج در بین دانشجویان دانشگاه تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 3 - 28
تعداد بازدید : ۶۴۱ تعداد دانلود : ۵۹۲
هدف:هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیر مصرف کالاهای فرهنگی بر میزان تغییر ارزشها در حوزه ازدواج بود. روش: این پژوهش از نوع کمّی و به روش پیمایش انجام شده است. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه و جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه تبریز به تعداد 15457 نفر است. از این تعداد، 403 نفر بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس.پی.اس.اس استفاده شده است. یافته ها: میزان تغییر ارزش ازدواج در بین دانشجویان در سطح متوسط به بالاست و با افزایش مصرف کالاهای فرهنگی مدّ نظر تحقیق، تغییر ارزشهای ازدواج نظیر تجرّدگرایی، آزادی انتخاب، تغییر روابط مبتنی بر عشق، تغییر نوع انتخاب همسر، تغییر مفهوم ازدواج و نحوه روابط تشدید می شود. همچنین، تغییر ارزش ازدواج در بین دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر است. نتیجه گیری: مصرف کالاهای فرهنگی با ویژگی جدید، منجر به تغییرات ارزشی و هنجاری در جامعه، به ویژه در حوزه ازدواج و خانواده شده است. بنابر این، نیاز به توجه دقیق و برنامه ریزی های بنیادی برای کانالیزه کردن مصرف کالاهای فرهنگی در راستای هنجارها و ارزشها حاکم بر جامعه کاملاً احساس می شود.
۶۲.

ارائه مدل سبک رهبری زنان در پست های مدیریتی بخش عمومی با تأکید بر نقش فرهنگ ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۱۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 120 - 144

کلیدواژه‌ها: مدیریت زنان سبک رهبری فرهنگ ملی فمینیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۳۰۲
هدف: این اواخر، حضور زنان در رده های مدیریت چشمگیرتر شده است که موضوع های بسیاری را به همراه داشته است. یکی از موضوع های بسیار مهمی که در رده های مدیریتی به چشم می خورد، سبک رهبری زنان است. روش: در این پژوهش، فلسفه پژوهش فمینیستی، رویکرد پژوهش استقرایی قیاسی، راهبرد پژوهش نظریه داده بنیاد و نسخه گلدکل و کرونهلم انتخاب شده و روش گردآوری اطلاعات مصاحبه های نیمه ساختاریافته بوده است. بدین منظور از جامعه پژوهشی که شامل تمامی زنان مدیری بودند که در بخش دولتی در پست های مدیر کل به بالا پس از انقلاب مسئولیت بر عهده داشتند، نمونه گیری نظری صورت گرفت و از این طریق، با 35 نفر از زنان مصاحبه هایی انجام شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که مدل سبک رهبری زنان، سبک رهبری مادرانه است که عواملی مانند زمینه های فرهنگی، بسترهای حمایتی، موانع ارتباطی و ساختاری در آن تأثیرگذار است و در نهایت به پیامدهای اجتماعی و سازمانی متعددی منجر می شود. نتیجه گیری: در جمع بندی کلی می توان گفت که رهبران زن به دلیل نقش هایی همچون مادر، زن و دختر دارای هویت اجتماعی می شوند که این هویت روی تعریف آنها از خود و محیط اجتماعی که با دیگران در ارتباط هستند، تأثیر می گذارد. بنابراین زنان در مدیریت کردن و رهبری سازمان ها از این ویژگی که هم فرهنگ مردسالار آن را ستایش می کند و هم به رسمیت شناخته ترین ویژگی زنانه طی تاریخ است، استفاده کنند.
۶۳.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تمایل به باروری در بین زنان 18- 40 سال شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 289 - 316

کلیدواژه‌ها: تمایل به باروری عوامل اجتماعی یادگیری اجتماعی مدیریت بدن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۶۳۵
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تمایل به باروری زنان همسردار 40-18 سال شهر ایلام و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن است. روش پژوهش، پیمایش است. پیمایش با نمونه ی 190 نفری (با توجه به واریانس به دست آمده و استفاده از فرمول کوکران)، با روش نمونه گیری خوشه ای و ابزار پرسش نامه و تکنیک مصاحبه انجام شده است. سپس، داده ها با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها حاکی از آن است که میزان تمایل به باروری در بین زنان شهر ایلام زیر حد جایگزینی قرار دارد. در تحلیل رگرسیون چند متغیره نیز متغیرهای نقش منفی ماهواره و تلویزیون بر داشتن تعداد فرزندان زیاد، نقش مثبت تلویزیون بر داشتن تعداد فرزندان زیاد، دلسردکردن از طریق خانواده و اطرافیان، تبلیغات مثبت شبکه های مجازی، ورزش عمومی و سن پاسخگو، 7/43 درصد از واریانس میزان تمایل به باروری را تبیین می کنند. در تحلیل مسیر، شاخص نقش مثبت تلویزیون بر داشتن تعداد فرزندان زیاد، بیشترین تأثیر (323/0) و شاخص ورزش عمومی کمترین تأثیر (124/0) را بر میزان تمایل به باروری دارند. در مجموع، نظریه های یادگیری اجتماعی و مدیریت بدن جهت تبیین رابطه ی عوامل اجتماعی با میزان تمایل به باروری مناسب به نظر می رسند.
۶۴.

مطالعه انسجام های معاشرتی، اظهاری، ساختاری و رابطه آنها با یکدیگر در خانواده های تهرانی

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال دوم تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: انسجام معاشرتی انسجام اظهاری انسجام ساختاری رابطه والدین و فرزندان ازدواج کرده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۴۹۱
از میان انواع روابط خانوادگی که در تحقیقات جامعه شناسانه مورد بررسی قرار گرفته اند، به رابطه والدین و فرزندان ازدواج کرده که رابطه ای در دوره بزرگسالی است، کمتر توجه شده است. لذا، در تحقیق حاضر با استفاده از مدل مفهومی انسجام خانوادگی_که اشاره دارد به پیوستگی میان والدین و فرزندانی که منزل پدری را ترک کرده و زندگی جدید خود را بنا نهاده اند_ به بررسی سه بعد از ابعاد انسجام خانوادگی (انسجام معاشرتی، اظهاری، ساختاری) می پردازیم. این پژوهش با روش پیمایش، ابزار پرسشنامه، روش نمونه گیری خوشه ای و با نمونه ای مشتمل بر 256 نفر که شامل فرزندان ازدواج کرده 20 تا 60 ساله ی سه منطقه از شهر تهران است، به اجرا درآمد. نتایج نشان دادند که میزان انسجام معاشرتی و اظهاری در خانواده های تهرانی بالاتر از حد متوسط است و از میان مولفه های انسجام ساختاری، می توان گفت که فاصله جغرافیایی و متغیر ترتیب تولد تنها با انسجام معاشرتی رابطه داشته اند؛ هم چنین متغیر وضعیت سلامتی والدین و فرزندان ازدواج کرده، با انسجام معاشرتی و نیز انسجام اظهاری رابطه برقرار نمودند؛ در ادامه متغیر وضعیت والدینی فرزندان ازدواج کرده (والدین بودن فرزندان ازدواج کرده) با هر دو انسجام معاشرتی و اظهاری رابطه داشت. هم چنین نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که 33.4 درصد از تغییرات انسجام معاشرتی و 20.5 درصد از واریانس انسجام اظهاری به واسطه متغیرهای مورد نظر تبیین شده اند.
۶۵.

تحلیل جامعه شناختی نقش فرسودگی شغلی در ایجاد بطالت شغلی؛ مورد مطالعه کارمندان دانشگاه صنعتی شریف

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۱) 1-14

کلیدواژه‌ها: فرسودگی شغلی بطالت شغلی ک‍ارم‍ن‍دان نظریه داده بنیاد بی انگیزگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۶۱۲
فرسودگی شغلی نوعی خستگی هیجانی میباشد که این خستگی باعث شخصیت زدایی و ایجاد نگرشهای منفی، بیعاطفه و بدبینانه به مراجعهکنندگان و ماهیت شغل میگردد. از سوی دیگر، بطالت شغلی یکی از دغدغههای سازمانها دولتی و خصوصی میباشد. بطالت رفتاری است که ممکن است همه کارکنان سازمان در همه سطوح بهنوعی مرتکب آن شوند. این پژوهش با هدف بررسی علل و زمینههای به وجود آورنده بطالت، در میان کارمندان دانشگاه صنعتی شریف، انجام شده است. روش پژوهش نظریه داده بنیاد میباشد که دادههای مورد نیاز آن از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 35 نفر از کارمندان انجام شده است. شیوه انتخاب مشارکتکنندگان، هدفمند و تعیین تعداد آنها با رسیدن به مرحله اشباع، مشخص گردید. از مجموع 665 دادهی خام، 385 مفهوم، 35 خرده مقوله و 14 مقوله اصلی از دادههای اولیه استخراج گردید. در نهایت مفهوم محوری فرسودگی شغلی، بهعنوان پدیده اصلی که بقیه مقولات را پوشش میداد، انتخاب گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که مهمترین عوامل به وجود آوردن حس بطالت و کمکاری شغلی در مشارکتکنندگان، 1- بیاعتمادی ادراک شده،2 - بطالت آموختهشده و 3- بیانگیزگی میباشد. این عوامل در نتیجه 1- نا همنوایی ساختاری در شغل ؛ 2- شخصیت زدایی شغلی و 3- نهادینهشدگی بطالت به وجود میآید که پیامدهایی مانند؛ 1- بطالت ناشی از اثر مدیران؛2 - ناهمنوایی اهداف و 3- عملکرد ضعیف را در پی دارد.
۶۶.

تجربه زیسته دختران حاشیه نشین از مفهوم «محرومیت»: مورد مطالعه منطقه حاشیه نشین دولت آباد-استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۶) 33 - 54

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته پدیدارشناسی محرومیت دختران حاشیه نشینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۲۲۴
رشد ناهمگون و نامتوازن شهرنشینی و به تبع آن گسترش پدیده حاشیه نشینی یک معضل اجتماعی است که ساکنان این مناطق را با محدودیت های متعدّدی مواجه کرده است. در این میان، دختران به عنوان بخش وسیعی از جامعه از این امر مستثنی نیستند؛ بنابراین پژوهش حاضر برای رسیدن به درک عمیق تر از تجربه زیسته دختران حاشیه نشین از محرومیت، به صورت کیفی و با تأکید بر رویکرد پدیدارشناسی (به روش کولایزی) انجام شده است. برای گردآوری داده ها با هجده نفر از دختران حاشیه نشین بالاتر از هجده سال، مصاحبه نیمه ساختار یافته و عمیق انجام شد. مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری هدفمند ازمیان دخترهای محروم منطقه حاشیه نشین دولت آباد (استان کرمانشاه) انتخاب شدند. همچنین، با استفاده از نرم افزار Maxqda داده های پژوهش تحلیل شد و برمبنای فایل های متنی وارد شده به نرم افزار، مضامین اصلی و خرده مضامین استخراج شدند. بر این اساس، تجربه زیسته دختران حاشیه نشین از محرومیت، در دو مضمون اصلی«باور های محدودکننده فردی» و «فضای نامطلوب جامعه حاشیه نشین» و با تعداد نه مورد خرده مضمون، دسته بندی شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که زندگی در منطقه حومه شهر، دختران را با مسائل متعدّدی رو به رو می کند که این امر نه تنها از بسترهای آسیب پذیر اقتصادی و اجتماعی فضای حاشیه شهری، تاحدودی از طرح واره های ذهنی آنها نشئت می گیرد.
۶۷.

ارائه مدلی تجربی از شرایط برسازنده کنش جمعی محله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 799 - 826

کلیدواژه‌ها: بسیج منابع چارچوب دهی سرمایه اجتماعی کنش جمعی نفع عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۵۰۸
هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی تجربی از شرایط و فرایندهایی است که برسازنده امکان کنش جمعی در سطح محله ای هستند. با بهره گیری از روش مطالعه موردی، چهار کنش جمعی در محله های اکباتان، اوین، شهرک دانشگاه شریف و شهرک راه آهن، به عنوان موردهای پژوهش انتخاب شده است تا از خلال مطالعه میدانی آن ها به درکی از عناصر مشترکی دست یابیم که با وجود تفاوت در بستر و هدف کنش جمعی آن را ممکن ساخته اند. داده ها با روش های متعددی مانند مصاحبه نیمه ساخت یافته، بررسی اسناد، مشاهده میدانی و گروه کانونی گردآوری شدند. یافته های پژوهش در دو سطح شرایط و بستر کنش جمعی و راهبردهای شکل دهنده آن تنظیم شدند. در سطح بستر کنش جمعی، مفاهیم عاملیت آغازگر، سرمایه اجتماعی محلی و ساختار قدرت محلی به عنوان مقوله های اثرگذار بر شرایط امکان کنش جمعی از داده ها انتزاع شدند. در سطحراهبرد ها نیز مفاهیم چارچوب دهی مسئله کنش و بسیج منابع کنش، کنش های صورت گرفته برای شکل گیری و استمرار کنش جمعی را بازنمایی می کنند. مدل نشان می دهد چگونه هرکدام از مفاهیم موجود در منظومه مفهومی ارائه شده، بر امکان شکل گیری و استمرار کنش جمعی اثرگذار هستند و چگونه رابطه متقابل میان مفاهیم مدل و تأثیر آن ها بر یکدیگر و تعامل و مشروط کنندگی متقابل میان عاملیت کنشگران اجتماعی و ویژگی های ساختاری بستر کنش، برسازنده امکان کنش جمعی است.
۶۸.

تحلیل جامعه شناختی عوامل و پیامدهای اجتماعی و فردی خشونت خانگی (مورد مطالعه قربانیان خشونت خانگی شهرهای زلزله زده تازه آباد و جوانرود)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۴۳) 7 - 26

کلیدواژه‌ها: خشونت خانگی سلطه قربانی خشونت نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۳۴۰
خشونت خانگی یک رفتار عامدانه و نوعی فرافکنی نادرست احساسات درونی است که ممکن است همه افراد در شرایط و موقعیت های مختلف، مرتکب آن شوند. رفتارهای خشونت آمیز به ویژه در چارچوب خانه، همواره قربانیانی داشته که بنا به دلایلی ترجیح به سکوت و تحمل شرایط خشونت آمیز را داشته اند. این پژوهش با هدف بررسی علل بوجود آورنده و پیامدهای ناشی از آن، در میان قربانیان خشونت خانگی در شهرهای تازه آباد و جوانرود بعد از زلزله سال 1397، می باشد. روش پژوهش نظریه داده بنیاد می باشد که داده های مورد نیاز آن از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافت با 15 نفر از مشارکت کنندگانی که سابقه قربانی بودن خشونت خانگی را داشتند، به دست آمده است. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان، هدفمند و تعیین تعداد آنها با رسیدن به مرحله اشباع،  مشخص گردید. از مجموع 468 داده ی خام، 298 مفهوم، 39 خرده مقوله و 14 مقوله اصلی از داده های اولیه استخراج گردید. در نهایت مفهوم محوری "اعمال سلطه"، به عنوان پدیده اصلی که بقیه مقولات را پوشش می داد، انتخاب گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که مهم ترین عوامل بوجود آوردن خشونت خانگی در مشارکت کنندگان، پرخاشگری؛ اختلافات خانوادگی؛ تحمیل عقیده می باشد. شرایط مداخله گر  پدیده " اعمال سلطه" عبارت است از،  تحکّم و فرداستی مردانه و فقر. پیامدهای اعمال سلطه شامل، مبارزه جویی و انتقام؛ خودکم بینی؛ دلسردی و احساس فرودستی می باشد.
۶۹.

نقدی جامعه شناختی بر هویت های مرگ بار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم دی ۱۳۹۸ شماره ۹ (پیاپی ۷۴) 159-177
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۳۸۲
هدف مقاله حاضر ارزیابی نقادانه کتاب هویت های مرگ بار ازمنظری جامعه شناختی است؛ اثری برخاسته از تجربه زیسته نویسنده فرانسوی لبنانی تبار، امین معلوف، که با هدف تبیین مسئله ای بسیار مهم نگاشته شده است: اگر هویت ها تحقیر و تهدید به نابودی شوند فاشیسم، سلطه طلبی، سرکوب گری، و درنهایت «هویت های مرگ بار» سر برمی آورند. ازآن جاکه هویت انسان ها متشکل از عناصر متعدد و گاهی متعارض است، نمی توان تنها یک تعلق خاص را به آن ها نسبت داد، زیرا هویت افراد ترکیبی بوده و هر فرد می بایست تمامی تعلقاتش را مطالبه کند. مقصود نویسنده از ترکیبی بودن هویت بیان این نکته است که فرد می تواند دو ملیت داشته باشد، از والدینی با دو دین متفاوت حیات یابد، در مرز های چندین زبان زندگی کند و درعین حال خود را متعلق به تمامی آن ها بداند و آن ها را نیز از آن خود بداند. در این معنا، کرامت انسان ها فارغ از تفاوت های هویتی می بایست حفظ شود. مهم ترین نتایج حاصل از نقد کتاب در بخش صوری شامل حروف چینی، تلفظ اشتباه واژگان انگلیسی، و ایرادات دستوری است و در بخش محتوایی توجه نکردن نویسنده به عاملیت و فرایند ساخت بندی هویت است.
۷۰.

مطالعه تفاسیر زیارت کنندگان مسجد جمکران از آموزه غیبت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 29-54

کلیدواژه‌ها: آموزه غیبت موعودگرایی فانتزی صورت نمادین اسطوره ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۵۳۰
در این نوشتار، آموزه غیبت به عنوان یک ایده موعودگرایانه از خلال تفاسیر زیارت کنندگان مسجد جمکران مطالعه گردید و نشان داده شد که موعودگرایی متاثر از نوعِ نگاه سوژه به پایان هستی (یا تاریخ) و نوعِ رستگاریِ مورد انتظار، در یک صورت نمادین تفسیر می شود. با وام گیری دستگاه مفهومی لاکان، سوژه ها، مفسرانی در نظر گرفته شدند که این ایده را در ساحت نمادین صورت بندی می کنند؛ این صورت بندی از طریق دو فانتزی 1. تحقق جامعه ای عاری از هرگونه بی عدالتی و 2. تحقق جامعه ای عاری از هرگونه فساد، میل به همان انگاری را در جهت جبرانِ فقدان بنیادی ناشی از غیبت منجی ایجاد می کند. پیامد این میل در فانتزی اول، تفسیر آموزه غیبت در صورت نمادین اسطوره ای است و نقش سوژه برای جبران این فقدان، شرکت در مناسکی چون خواندن نماز و دعا برای ظهور منجی در نظر گرفته می شود. در فانتزی دوم اما، آموزه غیبت در صورت نمادین علمی تفسیر می شود و نقش سوژه برای جبران فقدان، مبارزه با مصادیق فساد از طریق امر به معروف ها و نهی از منکراتی است که فرایند تکوینی ظهور را تند یا کند می کنند.
۷۱.

بررسی رابطه استفاده از رسانه های ارتباطی با احساس ستمگری، نابرابری و تفاوت در زنان (مورد مطالعه: زنان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۹ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۳) 43 - 55

کلیدواژه‌ها: زنان رسانه نابرابری ستمگری تفاوت سیاستگذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۵۵۹
پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه استفاده از رسانه ارتباطی چون مطبوعات، شبکه مجازی و شبکه تلویزیونی و ماهواره ای با احساس ستمگری، نابرابری و تفاوت در میان زنان است که با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه محقق ساخته در میان نمونه 400 نفری از زنان 25 تا 55 ساله شهر تهران انجام شده است. داده به دست آمده، با نرم افزار SPSS تحلیل شده و همبستگی میان فرضیه پژوهش از طریق آزمون همبستگی موردازمون قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، شناخت تأثیر استفاده از رسانه ارتباطی بر شکل گیری احساس ستمگری، نابرابری و تفاوت در میان زنان است. یافته ها نشان می دهند که استفاده زنان از رسانه ارتباطی، بر احساس ستمگری، نابرابری و تفاوت در آنان تأثیر قابل توجهی دارد. مثبت بودن ضریب همبستگی، نشانه ارتباط مستقیم بین مؤلفه آزمون است، بدین معنی که با افزایش استفاده از رسانه ها، میزان احساس ستمگری، نابرابری و تفاوت در زنان افزایش می یابد و بالعکس. باتوجه به نتایج پژوهش، در پایان پیشنهادی جهت سیاستگذاری مؤثرتر و کارآمد در راستای برنامه رسانه ای ارائه شده است.
۷۲.

تبیین جامعه شناختی عوامل موثر بر تعارض هویتی زنان شهر نقده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۲) 9 - 10

کلیدواژه‌ها: مدرنیته جهانی شدن تعارض فردی هویت تعارض جمعی هویت زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۵۲۳
مقاله حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی عوامل موثر بر تعارض هویتی زنان شهر نقده انجام شد. روش تحقیق پیمایش از نوع همبستگی و تحلیلی می باشد. جامعه آماری شامل زنان متاهل و شاغل 18 تا 45 سال شهر نقده در سال 1395 به تعداد 3062 نفرمی باشد که به صورت تصادفی نسبتی و با استفاده از فرمول کوکران 341 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود که جهت سنجش اعتبار پرسشنامه از اعتبار محتوایی و اعتبار سازه ای و جهت سنجش پایایی پرسشنامه نیز ار آلفای کرون باخ استفاده شد که تایید شدند. نتایج حاصل از spss و ازمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی نشان داد که مدرنیته و شاخصهای آن جامعه پذیری مدرن- عناصرهویتی مدرن- منابع فرهنگی و ساختار رفتار گروهی و همچنین جهانی شدن و شاخصهای َآن امپراطوری رسانه ها و شیوه زندگی مدرن در تعارض هویتی زنان تاثیر دارند. نتایج رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر نیز نشان داد که مجموع شاخص ها 49 درصد تعارض هویتی زنان شهر نقده را تبیین می کنند که بیشترین سهم را شیوه زندگی مدرن با با بتای541/0 = β و امپراطوری رسانه ها با بتای 44/0 = β و پس از ان جامعه پذیری مدرن با بتای241/0 = β و مولفه منابع فرهنگی با بتای128/0 = β و دو مولفه عناصر هویتی مدرن با بتای 096/0 = β و ساختار ارتباط گروهی با بتای 09/0 = β کم اثرترین شاخصها در تبیین تعارض هویتی زنان بودند.
۷۳.

مطالعه تجربه زیسته مادری و همسری زنان سرپرست خانوار تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره نوزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۶) 7-44

کلیدواژه‌ها: مادران سرپرست خانوار پدیدارشناسی تیپ شناسی رنج مضاعف طرد اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۳۵۱
خانواده نقش مهمی در سلامت روانی و اجتماعی اعضای خود و پس از آن در سلامت اجتماعی جامعه ایفا می کند. عدم حضور هر یک از والدین در محیط خانواده تعادل آن را به هم زده و موجب تضعیف کارکردهای آن می شود. خانواده های زن سرپرست علاوه بر وظایف و مسئولیت های مادری، نقش و وظایف جدیدی در خانواده پیدا می کنند. وخامت این شرایط زمانی مضاعف می شود که جایگاه فرودست زنانه با پایگاه فرودست طبقاتی همراه شده و این دو شکاف عمده بر هم متراکم می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی مسائل و دغدغه های مادران سرپرست خانوار و نحوه مواجهه آنها با چالش های پیش رو با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شده است. به این منظور با 19 نفر از مادران سرپرست خانوار ساکن در شهر تهران، مصاحبه هایی نیمه ساختاریافته و عمیق انجام شد، و برای گزینش آن ها روش نمونه گیری هدفمند به کار گرفته شد. پس از تجزیه و تحلیل یافته ها 11 مضمون به دست آمد. این مضامین روند زندگی مادران سرپرست خانوار را در دوران پیش از سرپرستی و دوران سرپرستی نمایان می سازد. در نهایت به شناسایی 5 تیپ از زنان سرپرست خانوار (زنان آسیب دیده و مطرود، زنان با انگیزه برای بهبود و تغییر شرایط، زنان دارای حمایت نسبی خانواده، زنان پرستار همسر و فرزندان در خانواده، فرزندان حامی زنان و مادران سرپرست) با توجه به داده های تحقیق نائل آمدیم. رنج مضاعف، طرد و انزوای اجتماعی (اجباری یا خودخواسته)، بازسازی هویت از مقولات محوری و مشترک زنان سرپرست خانوار در این مطالعه است.
۷۴.

واکاوی وضعیت روابط نسلی از دیدگاه دانشجویان دختر 26-20 سال دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال 1395؛ با تأکید بر عوامل اجتماعی و فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی عوامل فرهنگی روابط نسلی تفاوت نسلی تفاوت دانشی و تفاوت نگرشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۶۵۹
هدف این پژوهش، «واکاوی وضعیت روابط نسلی از دیدگاه دانشجویان دختر 26-20 ساله است. روش پژوهش ترکیبی (کیفی و کمی) است. بنابراین ابتدا یک مطالعه اکتشافی کیفی با رویکرد پدیدارشناسی و تئوری زمینه ای از طریق نمونه گیری نظری و تکنیک مصاحبه انجام و ابعاد روابط نسلی در سه بعد تفاوت دانشی، نگرشی و رفتاری شناسایی شد. سپس به روش کمی تأثیر متغیرهای مستقل عوامل اجتماعی و عوامل فرهنگی بر متغیر وابسته روابط نسلی از طریق رگرسیون چندمتغیره بررسی شد. جامعه آماری 11406 نفر بود که از این میان ۳۸۲ نفر به وسیله پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری شد. جهت بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد و نتایج نشان داد که متغیرهای وارد شده به معادله توانسته اند 55 درصد از واریانس تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین نمایند. ضرایب تأثیر مدل تبیین کننده روابط نسلی نیز نشان داد که از میان 7 متغیر وارد شده به معادله رگرسیون چهار متغیر «سبک زندگی، معاشرت با گروه همسالان، ارتباط و تعامل درون خانواده، دسترسی به وسایل ارتباط جمعی» معنادار شدند و سبک زندگی به واسطه تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بیشترین تأثیر را بر متغیر روابط نسلی نشان می دهد. درنهایت با توجه به یافته های پژوهش، روابط نسلی از نوع تفاوت نسلی ارزیابی شد.
۷۵.

طرد زنان در فضای شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 45 - 83

کلیدواژه‌ها: طرد اجتماعی زنان فضای شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۳۴۰
زنان به عنوان بخشی از نیروهای اجتماعی جامعه همواره بر اساس ایستارهای حاکم در جامعه در حاشیه قرار گرفته اند. با پیدایش و گسترش شهرنشینی در ایران این مسئله (طرد زنان) مورد توجه قرار می گیرد. بدین ترتیب این پژوهش تلاش کرده است به مطالعه طرد اجتماعی زنان در فضای شهری بپردازد. این پژوهش از روش نظریه زمینه ای استفاده و از طریق نرم افزار مکس کیو دی ای اقدام به کدگذاری کرده است و بر اساس روش نمونه گیری هدفمند 29 نفر از زنان تهران در فاصله سنی 20 تا 45 سال انتخاب شدند و با آنها مصاحبه انجام گرفت. یافته های این پژوهش حاکی از این است که بی پناهی اجتماعی زنان ناشی از ساختار مردسالارانه پدیده مرکزی است و در این پدیده شرایط ساختاری، زمینه ای و علی دخیل بوده اند. استراتژی این امر شامل مقولاتی نظیر عدم حضور یا حضور کمرنگ زنان ناشی از حس ناامنی در شهر، کمرنگ شدن ارتباطات اجتماعی ناشی از داغ ننگ اجتماعی و خودمراقبتی در زنان ناشی از شکسته شدن حریم زنانه گردیده است و پیامدهای این پدیده به مقولاتی نظیر آسیب دیدن زنان، بی تفاوتی و عادی انگاری و بروز احساسات ناخوشایند منتهی گردیده است.
۷۶.

پدیدارشناسی تجربه زیسته مادری (مورد مطالعه مادران 20 تا 45 ساله شهر اراک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 37 - 62

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی باز اندیشی هویت یابی فشار اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۷۳
اهداف: هدف اصلی این پژوهش توصیف عمیق درک مادران از تجربه ی مادریشان است. روش مطالعه : روش انجام پژوهش از نوع کیفی و به شیوه پدیدارشناسی است. جامعه ی موردمطالعه ی این تحقیق، مادران 20 تا 45 ساله شهر اراک است و جمع آوری داده ها با استفاده از مصاحبه های عمیق فردی صورت گرفته است. نمونه ها به صورت هدفمند انتخاب شدند و پس از انجام 24 مصاحبه، اشباع نظری حاصل شد. پس از ضبط مصاحبه ها، داده ها مکتوب شدند و مورد تحلیل قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از روش کولایزی (1978) که موستاکاس (1994) نیز آن را تشریح کرده، کمک گرفته شده است. یافته ها: تحلیل داده ها نشان می دهد که مادران شرکت کننده باوجود تفاوت هایشان در تحصیلات و شغل، به اشکال مختلف سه مقوله ی اصلی بازاندیشی، هویت یابی و فشار اجتماعی را در تجربه ی مادریشان داشته اند. نتیجه گیری: بازاندیشی با خرده مقولاتِ: مادری همدلانه، جبرانی، آگاهانه، رقابتی و مادری به معنای برنامه ریزی، نشان می دهد که مادران امروز در مورد چگونگی مادریشان بازبینی می کنند. هویت یابی نیز با خرده مقولاتِ: خلق فراغت و تلاش برای ایجاد یا گسترش شبکه های ارتباطی، نشان می دهد که مادران در جریان کنش مادری درصدد کسب بسته های جدید هویتی نیز هستند. همچنین فشار اجتماعی با خرده مقولاتِ: فقدان نهادهای حمایتی و مادر مسئول اصلی در قبالِ فرزند، اشاره به فشاری می کند که مادر از جانب جامعه در ارتباط با چگونگی ایفای نقش خود حس می کند.
۷۷.

سلامت خانواده و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در شهرهای تهران و یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۴) 163 - 192

کلیدواژه‌ها: سلامت خانواده ساختار قدرت خانواده جهت یاب روابط خویشاوندی یزد تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۶۱
سلامت خانواده، یکی از حوزه های کلیدی است که حصول شناخت صحیح و علمی نسبت به آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. مقاله ی حاضر درصدد است، میزان سلامت خانواده و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن را در بین خانواده های ساکن در شهرهای یزد و تهران مورد بررسی قرار دهد. نظریه های تبادل اجتماعی، یادگیری اجتماعی، نظریه سیستمی (به ویژه دیدگاه برادشاو و مک گراو)، شبکه خویشاوندی و نظریه اکولوژی به عنوان چارچوب نظری در این مقاله استفاده شده است. روش مورد استفاده، از نوع پیمایشی است و داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه و به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، از400 نفر از خانواده های ساکن شهر یزد و تهران گردآوری شده است. یافته های تحقیق از بالاتر بودن میزان سلامت خانواده در شهر یزد، نسبت به شهر تهران حکایت دارد. همچنین میزان سلامت اکثریت خانواده های مورد مطالعه در سطح متوسط جای گرفت. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر، حاکی از نقش معنادار سه متغیرِ ساختار قدرت در خانواده، نابسامانی خانواده جهت یاب و روابط خویشاوندی بر میزان سلامت خانواده در هر دو شهر یزد و تهران است. در این میان ساختار قدرت در خانواده بیشترین نقش را در تبیین متغیر سلامت خانواده ایفا می کند. همچنین دو متغیر تحصیلات و رسانه های جمعی نیز بر سلامت خانواده های تهرانی به ترتیب اثرات مثبت و منفی گذاشته است.
۷۸.

عملکرد کودکان در فعالیت های مشارکتی محیط زیستی؛ موردکاوی محلۀ سنبلستان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی و دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۲) 151 - 173

کلیدواژه‌ها: مشارکت عملکرد مشارکتی مشارکت کودکان محیط زیست محله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۲۴۱
مطابق ادعای ایده پردازان جامعۀ ایرانی، مشارکت اجتماعی از مهم ترین و تأثیرگذارترین مسائل مربوط به توسعۀ ایران است. اگر گام نخست نهادینه کردن مشارکت را تمرین آن بدانیم، باید بپذیریم که کودکان بهترین گروهی هستند که می توانند مشارکت را تمرین کنند و در خانواده و جامعه اشاعه دهند؛ ازاین رو، این پژوهش به مبحث مشارکت کودکان پرداخته و در فرایند پژوهشی اقدام پژوهانه، کنش های مشارکتی - غیرمشارکتی کودکان را در فعالیت های عملی بررسی کرده است. چارچوب مشارکت، محلۀ سنبلستان اصفهان و زمینۀ انتخاب شده برای مشارکت، محیط زیست محله است. داده های این پژوهش در چارچوب روش اقدام پژوهی ازطریق مشاهده و مصاحبه با 14 کودک دختر در خلال انجام 8 فعالیت علمی به دست آمد و ازطریق روش تحلیل مضمون تحلیل شد. یافته ها نشان می دهند این کودکان در 3 مرحلۀ ورود، اجرا و اتمام فعالیت عملی تمایل دارند در قالب یک جمع قرار بگیرند؛ ولی به صورت انفرادی عمل کنند. پژوهشگران این وضعیت را «جمع طلبی غیرمشارکتی» نام نهاده اند. معنادارنبودن مشارکت برای کودکان، نبود الگوهای مشارکتی در خانه و مدرسه، مرزبندی های پررنگ جنسیتی در خانواده ها و ناتوانی در قدرشناسی، بخشی از دلایلی اند که کودکان نمی توانند عملکرد مطلوبی در یک فعالیت مشارکتی داشته باشند؛ البته یافته های این پژوهش که در طول بیش از یک سال کار با کودکان به دست آمده اند، نشان می دهند استمرار در تمرین مشارکت، بسیاری از موانع بر سر راه کار مشارکتی مانند اصرار بر آشناگزینی، وجودنداشتن مسئولیت پذیری، ناتوانی در ارزیابی سهم و ... را تخفیف می دهد.
۷۹.

تحلیل جامعه شناختی علل و پیامدهای خشونت خانگی (مورد مطالعه: شهرهای زلزله زده تازه آباد و جوانرود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 125 - 148

کلیدواژه‌ها: اقتدارگرایی خشونت خانگی کتمان ناتوانی ناسازگاری نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۴۱۶
این پژوهش با هدف بررسی علل به وجود آورنده و پیامدهای ناشی از آن، در میان عاملان خشونت خانگی در شهرهای تازه آباد و جوانرود در استان کرمانشاه، بعد از زلزله سال 1397 می باشد. هدف این پژوهش بررسی درک عاملان خشونت از علل، شرایط مداخله گر و زمینه های شکل گیری خشونت خانگی و پیامدهای آن می باشد. روش پژوهش نظریه داده بنیاد می باشد که داده های مورد نیاز آن از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافت با 11 نفر از عاملان خشونت های خانگی، به دست آمده است. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان، هدفمند و تعیین تعداد آن ها با رسیدن به مرحله اشباع، مشخص گردید. از مجموع 468 داده ی خام، 298 مفهوم، 39 خرده مقوله و 14 مقوله اصلی از داده های اولیه استخراج گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سردی روابط و پیامدهای منفی خانوادگی از جمله تبعات خشونت ناشی از اقتدارگرایی و احساس ندامت و آسیب های شخصیتی، از جمله پیامدهای پدیده کتمان ناتوانی می باشد.  
۸۰.

تحلیل محتوای کیفی مصوبات مجلس شورای اسلامی با محوریت زنان در بازه زمانی بیست ساله (1376 تا 1396)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)

کلیدواژه‌ها: مصوبات مجلس زنان عدالت جنسیتی برابری جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۵۷
کیفیت زندگی گروه های مختلف اجتماعی تابعی از قوانین و سیاست های جامعه است.جایگاه گروههای مختلف اجتماعی در قوانین کشور از مهمترین عوامل موثر بر شرایط و کیفیت زندگی آنها می باشد.این پژوهش با هدف بررسی قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی ایران از سال 1376 تا 1396در حوزه مسائل زنان انجام شد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوای کیفی بود. مصوبات مذکور در نرم افزار MAXQDA2020 در سه مرحله کد گذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل و بررسی شدند. جهت اعتبارپذیری دادهها از مرور مطالعات و تکنیک کسب اطلاعات موازی و تثلیث، ارائه تحلیلهای دادهای و برای کسب پایایی، از ضریب توافق کاپا استفاده گردید که با مقدار 68/0 پایایی نتایج مورد تایید قرار گرفت. پس از تحلیل داده ها، چهار مضمون اصلی استخراج شده: نابرابری در حقوق مرتبط با طلاق، عدالت جنسیتی،حمایت از منشور حقوق زنان،برابری جنسیتی در امتیازات گروههای خاص و تقویت نقش های سنتی زنان است. مدل استخراج شده، نشان می دهد که مصوبات بر تقویت نقش های سنتی زنان تاکید دارد. در ایران نگاه جامع نسبت به مساله زنان، خانواده و توسعه بعنوان یک برنامه همه جانبه کم رنگ است. برنامه ریزی برای زنان بدون مشارکت آنها میسر نمی شود و توانمندسازی بانوان مقدم بر ایجاد فرصت های برابر است. همچنین، آموزش مدیران سازمانی و همراه نمودن آنها جهت تسهیل گری و سوق دادن جامعه به عدالت بسیار حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان