جمشید صالحی صدقیانی

نظام اداری ابزاری اساسی در پیشبرد اهداف و آرمان های مورد نظر نظام جمهوری اسلامی ایران است. لذا شاهد آن هستیم که با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی، اسناد بالادستی و سیاستگذاری کشور شامل قانون اساسی، سند چشم انداز، سیاست های کلان ابلاغی و برنامه های پنج ساله توسعه، اهمیت ویژه ای برای آن قائل هستند و جهت گیری کلی آن ها به سوی نقطه مطلوب و تعالی نظام اداری است. هدف اصلی پژوهش، طراحی مدلی برای تحول نظام اداری از منظر خط مشی های فرهنگی است. پژوهش حاضر برحسب هدف از نوع تحقیقات توسعه ای و برحسب نتیجه از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را خبرگان علمی و اجرایی کشور تشکیل داده اند. با استفاده از روش نمونه گیری شبکه ای، هیئت خبرگان علمی ۱۴ نفر و هیئت خبرگان اجرایی ۱۶ نفر تعیین شد. در ادامه با انجام روش دلفی در سه مرحله با تعیین فراوانی پاسخ های جمع آوری شده، ابعاد و شاخص های تحول نظام اداری از منظر خط مشی های فرهنگی شامل ابعاد مؤثر بر تحول نظام اداری (فرهنگی، سیاسی، اداری و اقتصادی)، اجزای نظام اداری (مدیریتی، سیاسی، قانونی و حرفه ای)، سطوح نظام اداری (فردی، سازمانی و فراسازمانی)، فرایندهای تحول (ساختار، ارزش ها، کارکردها و منابع انسانی) و رویکرد دولت ها در مواجهه با تحول (یادگیری، رقابت و تقلید) شناسایی شد.

فرایند Six sigma یکی از دست آوردهای مهم نظام مدیریت کیفیت جامع است که به طور فزاینده ای در شرکت های معتبر و موفق دنیا به کار گرفته شده است. این فرایند با تکیه بر اهداف زیر عمل می کند: 1- رضایت مشتری 2- تولید با خطای تقریبا صفر 3- صرفه جویی در منابع 4- بازگشت سرمایه 5- نهادینه کردن کیفیت در سازمان 6- بهبود مستمر و حفظ فرایند بهبود شش زیگما به عنوان نوعی ابزار عملی قابل سنجش و تحلیل هوشمند، این امکان را فراهم می سازد که تفکر کیفیت و تفکر فرایندی به عنوان نوعی نظام یکپارچه در سطح جهان به عنوان فرایند غالب در هر سطح و عملیاتی در سازمانها بکار گرفته شوند....

زنجیرههای تامین کنونی در محیطی فعالیت میکنند که همواره به دنبال بهبود و کااه هزیناه هاا و اساتفاده از راهکارها و راهبردهایی در این جهت هستند. راهبرد ناب یکی از این راهبردها است که به زنجیرههای تامین در جهت حذف ضایعات به عنوان اصلیترین هدف کمک مای کناد. از ایان رو، ایان تحییاد در راساتای حراحای الگویی برای زنجیره تامین ناب با تاکید بر محیط فعالیات پلایا اسات. ایان تحییاد از لحاات روش توصایفی - تحلیلی و از لحات هدف کاربردی است. جامعه آماری این تحیید، شاام کلیاه مادیران و کارشناساان زنجیاره تامین پلیا و نمونه آماری شام 106 نفر است که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدهاناد. در این تحیید پا از بررسی مدلهای مختلف زنجیره تامین نااب و اساتخرام مولفاه هاای آن، باا اساتفاده از روش دلفی دو دور، مولفهها مطابد با شرایط سازمان پلیا بومیسازی گردید و با استفاده از پرسشنامه محیاد سااهته احلاعات، جمعآوری و با به کارگیری روش معادلات ساهتاری و نرم افزار PLS دادههای تحیید مورد تحلی قرار گرفت. نتایج حاص از تحیید بیانگر آن است که ابعاد زنجیره تامین نااب پلایا شاام عناصار مادیریتی، تولید و هدمات، راهبردی، تامین کنندگان و مشتری مداری میباشد.

امروزه استفاده از بانکداری الکترونیکی در بانکها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. سرعت تغییرات در محیط کسب وکار به طور متناوب در حل افزایش است و بانک ها دائما در جستجوی ایجاد خدمات و فرآیندهای نوآورانه برای مشتریان خود هستند تا بتوانند به طور موثر با هم به رقابت بپردازند.IT نقش مهم ایجاد کننده این فرآیندها را ایفا می کند. مسئله موجود اینست که پیاده سازی پروژه های بانکداری الکترونیکی که به قصد حمایت و تواناسازی از فعالیت های کسب و کار است بسیار حساس و دارای ریسک می باشد. بانک ها مقدار قابل توجهی از منابع خود را صرف پروژه های IT ای می کنند که با عدم پذیرش توسط مشتریان مواجه می شود. بر این اساس، هدف ازاین پژوهش بررسی عوامل تاثیر گذار بر اجرای پروژه های فناوری اطلاعات در حوزه بانکی، یعنی بانکداری الکترونیکی در ایران میباشد تا کمکی به سایر سازمانها جهت ارزیابی آمادگی سازمان برای تمرکز بر عواملی که تاثیر زیادی بر موفقیت این پروژه ها دارد؛باشدتا چنانچه مشکلی در عوامل اصلی تاثیرگذار بر اجرای پروژه های بانکداری الکترونیکی وجود دارد اصلاح نموده و سپس اقدام به پیاده سازی پروژه نمایند تا هزینه و وقت کمتری و احتمال موفقیت بالاتری داشته باشند. برای این کار در مرحله اول با مطالعه مستندات و تحقیقات پیشین و مصاحبه با افراد درگیر درپروژه های فناوری اطلاعات، عوامل موثر بر این پروژه ها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی در سه دسته کلی، دسته اول ارزیابی و آمادگی برای اجرای تغییر، دسته دوم شناخت، دسته سوم تغییر استخراج گردیدند. در مرحله دوم این عوامل در قالب پرسشنامه ای از بین45 نفر از خبرگان،کارشناسان و مجریان پروژه های مختلف بانکداری الکترونیکی اجرا شده در ایران مورد سؤال قرارگرفت و از میان39پرسشنامه دریافت شده عوامل با توجه به میزان تاثیرپذیری اولویت بندی گردیدند،بر اساس پاسخهای ارائه شده با استفاده از نتایج، ابتدا به تعیین شکاف میان وضع موجود و وضعیت مطلوب پیاده سازی پروژه های فناوری اطلاعات، در هر یک از مولفه های سه دسته کلی،دسته اول آمادگی و برنامه ریزی سازمان برای اجرای تغییر، دسته دوم شناخت، طراحی و ارزیابی،دسته سوم فرهنگ و تغییر مرتبط با عوامل تاثیر گذار بر پروژه های فناوری اطلاعات پرداخته شده که با آزمون آماری ویل کاکسون ادعای موجود بودن این شکاف مورد تایید قرار گرفت، سپس با استفاده از میزان شکاف و اهمیت عوامل، اولویت اقدام جهت سرمایه گذاری برای آماده سازی شرکتها جهت پیاده سازی صحیح پروژه های بانکداری الکترونیکیتعیین شدند .

در سالهای اخیر ورود سامانههای ""برنامهریزی منابع سازمانی"" ) ERP ( به سازمانهای کوچک و متوسط ) SMEs ( موردتوجه شرکتهای ایرانی قرارگرفتهاند. نیاز روزافزون به این ابزار و وجود چالشها در مسیر اجرا، مطالعه، شناخت و بررسی ابعاد مدیریتی این سامانهها را ضروری میسازد. هوشمندی رقابتی بهعنوان یکی از مفاهیم نوین مدیریتی موجب تسریع جریان تبادل اطلاعات و دانش در سازمان شده و اثربخشی تفکر راهبردی و سیستم تصمیمگیری را بهبود میدهد. در این پژوهش به بررسی ارتباط مزایای سامانههای برنامهریزی منابع سازمان با هوش رقابتی و پشتیبانی تصمیمگیری در حوزه فعالیت کسبوکارهای کوچک و متوسط پرداخته شده است، نمایندگیهای شرکت بیمه معلم استان تهران بهعنوان مطالعه موردی انتخاب شد و با استفاده از تحلیلهای آماری، فرضیههایی در زمینه وجود و شدت ارتباط میان مؤلفههای مزایای ERP و  کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران ) نویسنده مسئول ( Mehran_emba@yahoo.com هوش رقابتی شرکت بررسی و تائید شدند. نتایج مطالعه مقیاسهایی را برای مدل اثر مزایای ERP بر ظرفیتهای CI ارائه کرده است.

تحقیق حاضر به منظور بررسی نیازهای مهارتی حسابرسان مستقل؛ مدیران مالی و تحلیل گران مالی در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران انجام گردیده است. در این تحقیق، به منظور ارزیابی مهارت های موردنیاز از «مدل مهارت های کاتز» که شامل مهارت های «فنی»، «انسانی» و «ادراکی» است، استفاده شده است. این پژوهش از نوع «توصیفی –پیمایشی» است. جامعه آماری متشکل از کلیه حسابرسان مستقل؛ مدیران مالی و تحلیل گران مالی شاغل در شرکت های موجود در بازار بورس تهران در سال های 1382 تا 1392 می باشد. تعداد نمونه های این تحقیق 456 نفر بودند. ابزار تحقیق نیز پرسشنامه بود که پایایی آن توسط نرم افزار SPSS و با ضریب آلفای کرونباخ 92/. محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان داد در سؤال یک میزان نیاز افراد جامعه تحقیق به مهارت فنی بیش از سایر نیازها می باشد. در سؤال دوم رابطه ای بین تحصیلات و نیازهای مهارتی افراد وجود ندارد. نتایج سؤال سوم عدم وجود رابطه بین سنوات خدمت و نیازهای مهارتی افراد را نشان داد. همچنین نتایج سؤال چهارم نشان دهنده عدم وجود رابطه بین حوزه فعالیت تخصصی با نیازهای مهارتی افراد را نشان داد.

بیش از 70% تلاش های تغییر، در تحقق اهداف پیش بینی شده ناکام می مانند. یکی از مهمترین دلایل این ناکامی، عدم هماهنگی گونه های تغییر با گونه های قدرت سازمانی می باشد. هدف از این مقاله، بررسی هماهنگی گونه های قدرت با گونه های تغییر و تاثیر آن بر عملکرد در 18 مورد از شرکت های بازرگانی وزارت دفاع (غیرنظامی) می باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف، توصیفی، از نظر نتیجه، کاربردی- توسعه ای و از نظر نوع داده، ترکیبی می باشد. در تحقیق کمّی، 105 پرسشنامه از استراتژیست های شاغل در شرکت ها جمع آوری شد. در این تحقیق برای بررسی روابط بین متغیر های تحقیق از ""مدل معادلات ساختاری"" و بطور اخص تکنیک تحلیل مسیر با بهره گیری از نرم افزار اسمارت پی ال اس نسخه 3 و برای ""تحلیل خوشه ای"" و ""تحلیل واریانس"" از نرم افزار اس پی اس اس استفاده شد. همچنین برای تحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه های ساختار یافته با 36 نفر از مدیران ارشد، از تحلیل محتوا و برای تعیین معیار مقایسه عملکرد شرکت ها، از تکنیک دلفی استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد شرکت های با هماهنگی بالاتر در گونه های تغییر و قدرت، دارای عملکرد بهتری هستند.

نظریه های پست مدرن مدعی اند تحولاتِ فضای کسب وکار، اثربخشی سازوکارهای سنتی کنترل سازمان را از بین برده و نظام هنجاری را جایگزین آنها کرده است. اختلال در نظام هنجاری، فضای آشفته ای به وجود می آورد که سازمان و اعضای آن از دستیابی به چارچوب راهنمای رفتاری محروم می شوند. این اختلال با عنوان نظریه "آنومی" در جامعه شناسی شناخته شد و این پژوهش تلاش کرده است به بسط مفهومی آنومی سازمان و عوامل ایجادکننده آن بپردازد. پژوهش حاضر با روش شناسی کیفی، الگوی مستخرج از ادبیات جامعه شناسی و مدیریت را از طریق تحلیل محتوای قیاسی و استقرایی مصاحبه های انجام شده با خبرگان دانشگاهی (10 مصاحبه با روش نمونه گیری قضاوتی و گلوله برفی) جرح وتعدیل کرده است. در الگوی نهایی، پنج بُعد برای آنومی سازمانی شناسایی شد: عدم التزام به هنجارها، تعارض در هنجارها، ضعیف بودن هنجارها، ابهام در هنجارها، و فقدان هنجار. یافته ها نشان می دهد علاوه بر اهمیت متغیرهای نهادی در ایجاد فضای آنومیک، متغیرهای درون سازمانی متعددی نیز نقش دارند (15 متغیر) که به حوزه های مختلفی به ویژه فرهنگ و راهبرد مربوط است. بنابراین مدیران سازمان ها می توانند از طریق تقویت عناصر مؤثر در فرهنگ سازمان و ایجاد هماهنگی بین عناصر مختلف سازمان (فرهنگ، ساختار، محیط، راهبرد) عوامل بسترساز را تضعیف نمایند. باتوجه به جای گیری نظریه اصلی آنومی در پارادایم کارکردگرایانه، درنتیجه گیری و ارائه پیشنهادها به پارادایم پست مدرن نیز توجه شده است. درنهایت پیشنهادهای کاربردی برای مدیران به منظور کنترل وضعیت آنومیک ارائه می شود.

روابط فردی مؤثر همراه با دانش و تجربه کافی در زمینه مراقبت سلامت، منجر به ارائه خدمات با کیفیت و مناسب به بیماران می شود. از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی روابط فردی و انباشته دانش و نحوه اثرگذاری آنها بر عملکرد خدمات مراقبت سلامت در بیمارستانهای آموزشی منتخب شهر تهران انجام شده است. یافته ها حاصل از تحقیق با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری نشان میدهد که روابط فردی روابط فردی از طریق حافظه فردی و سازمانی اثر مثبت و معنی دار قوی بر عملکرد خدمات مراقبت سلامت در بیمارستان دارد. همچنین یافتهها نشان میدهد که روابط فردی اثر مستقیمی بر عملکرد خدمات ندارد. از آنجا که در ارائه مراقبت سلامت با جان انسانها سرو کار داریم مسئله عملکرد و کیفیت ارائه خدمات از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بنابراین مدیران بیمارستانها باید زمینه های بهبود و ارتقا روابط فردی پرسنل را در جهت خلق و تسهیم دانشسازمانی فراهم نمایند تا به عملکرد بهتر خدمات مراقبت سلامت دست یابند

تحقیقات نشان می دهد بیش از ۷۰% تلاش ها برای تغییر، در تحقق اهداف پیش بینی شده شکست خورده اند. شکست در اجرای تغییر دلایل زیادی دارد، اما چیزی که در سطح استراتژیک و کلان می تواند منجر به شکست در تغییرات شود، شاید نبود هماهنگی بین استراتژی کسب و کار و گونه های تغییر باشد. در این مقاله، هماهنگی استراتژی کسب و کار با گونه های تغییر و تأثیر آن بر بهبود عملکرد در ۱۸ مورد از شرکت های بازرگانی وزارت دفاع که در بازار تجاری (غیرنظامی) فعال هستند، بررسی شد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش، توصیفی و از نظر نوع داده، ترکیبی (کیفی - کمی) است. در تحقیق کمی، ۱۰۵ پرسشنامه از مدیران و محققان مطلع به امور استراتژیک شرکت ها جمع آوری شد. در این تحقیق برای تایید مدل (روایی پرسشنامه ها) از تحلیل عاملی تاییدی، و برای پاسخ به سوال های تحقیق از آزمون تی مستقل و آزمون لون استفاده شد. همچنین، برای تحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه های ساختار یافته با ۳۶ نفر از مدیران ارشد، از تحلیل محتوا و برای تعیین معیار مقایسه عملکرد شرکت ها، از تکنیک دلفی استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد شرکت هایی که در آنها گونه های تغییر و استراتژی کسب و کار هماهنگ تر هستند، عملکردشان بهتر است. همچنین، نتایج حاصل از تکنیک دلفی، نسبت سود به درآمد را به عنوان معیار عملکرد نشان داد.

مدیریت دانش به عنوان یکی از منابع حیاتی در راستای کسب مزیت رقابتی محسوب می گردد. یکی از اساسی ترین مباحث در حوزه مدیریت دانش، چگونگی پذیرش این رویکرد می باشد. در این تحقیق به منظور شناسایی و اولویت گذاری، نخست با مطالعه ادبیات نظری موضوع مجموعه عوامل کلیدی و تاثیر گذار بر پذیرش مدیریت دانش از نقطه نظر صاحب نظران مختلف جهانی شناسایی گردید. سپس به مدل های ارائه شده توسط خبرگان امر مدیریت دانش بررسی و در نهایت مدل مفهومی تحقیق تبیین گردید. در این مدل چهار عامل کلیدی به عنوان عوامل موثر بر آمادگی جهت پذیرش مدیریت دانش شناسایی شد. در ادامه برای هر یک از چهار عامل مزبور، شاخص های سنجش استخراج و تبیین گردید و نظرات خبرگان مدیریت دانش در خصوص شاخص های انتخابی ارزیابی شد و از این رو بواسطه جمع بندی نتایج حاصل از مصاحبه ها ، از صحت و اعتبار شاخص ها اطمینان حاصل گردید.گام دوم طراحی پرسشنامه به منظور ارزیابی وضعیت سازمان مورد مطالعه در خصوص هر یک از عوامل موثر بر پذیرش مدیریت دانش می باشد. بدین منظور برای هر یک از شاخص های مرتبط با هر یک از عوامل سوالاتی تدوین و در قالب پرسشنامه در اختیار خبرگان سازمانی قرار داده شد. برای سنجش اعتبار عاملی از تحلیل عامل اکتشافی استفاده گردید. جهت اعتبار سنجی مدل آزمون تی تک نمونه ای انجام شد.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مؤلفههای هوشمندسازی صنعت گردشگری در ایران بوده است. پژوهش از نوع آمیخته و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قراردادی در بخش کیفی و پیمایش در بخش کمّی انجام گرفته است. در بخش کیفی، با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی تعداد سیزده نفر از مدیران گردشگری کشور مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. نمونه بخش کمّی نیز با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونهگیری تصادفی، تعداد 390 نفر از کارشناسان آژانسهای مسافرتی و گردشگران این سه شهر تعیین گردید. پس از تحلیل دادهها از طریق مدلیابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی، مشخص شد که تمامی متغیرهای مشاهدهپذیر و پنهان در سطح 05/0 معنیدار بوده و مورد تائید قرار گرفتند. بر اساس یافتههای پژوهش، چهار مؤلفه؛ حکمرانی هوشمند، توانمندسازی اجتماعی- فرهنگی، توسعه کاربرد فنّاوریهای نوین هوشمند و هوشمندسازی جامع خدمات گردشگری، بهعنوان مؤلفههای هوشمندسازی صنعت گردشگری در ایران شناسایی شدند.