علی شریفی

علی شریفی

مدرک تحصیلی: استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۸ مورد.
۲۱.

اثربخشی آموزش مهارت های حل مسئله بر تعامل والد-کودک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴۵ 14-3

کلیدواژه‌ها: مهارت های حل مسئله تعامل والد - کودک پذیرش بیش حمایتگری سهل گیری طرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۳ تعداد دانلود : ۵۷۴
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش حل مسئله بر رابطه والد-کودک اجرا شد. این پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون تک گروهی بود.گروه نمونه شامل 61 نفر از مادران کودکان 4 تا 7 سال بود. مهارت های حل مسئله طی 9 جلسه دو ساعته در طول 9 هفته (هر هفته یک جلسه) توسط مجریان آموزش دیده اجرا شد. برای ارزیابی اثربخشی برنامه آموزشی، مقیاس ارزیابی رابطه مادر- کودک (رابرت، 1961) مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تحلیل یافته های پژوهش از روش اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها نشان دادند کارگاه تربیت کودک اندیشمند کاهش بیش حمایتگری، کاهش طرد فرزند و افزایش پذیرش فرزند و بهبود رابطه مادر-کودک را در پی داشته است. با این وجود تحلیل یافته ها، تفاوت معناداری را در زمینه مؤلفه سهل گیری نشان ندادند. با توجه به نتایج این پژوهش و اهمیت نقش والدین در تحول و اجتماعی شدن کودکان می توان دریافت آموزش مهارت های حل مسئله بهبود تعامل های بین افراد خانواده به ویژه والدین و فرزندان را در پی دارد.
۲۲.

اثربخشی مداخلات گروهی مبتنی بر رابطه والد-کودک بر فرزندپروری مادران دارای کودک 11-8 ساله مبتلا به اختلال بیش فعالی – کمبود توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۵)

کلیدواژه‌ها: رابطه والد - کودک اختلال بیش فعالی - کمبود توجه فرزند پروری مادران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۲ تعداد دانلود : ۹۶۸
هدف پژوهش حاضر اثربخشی برنامه گروهی مداخلات مبتنی بر رابطه والد – کودک بر فرزند پروری مادران دارای کودک 11-8 ساله مبتلا به اختلال بیش فعالی – کمبود توجه است. این مطالعه یک تحقیق نیمه آزمایشی بر اساس طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده و جامعه پژوهش شامل کلیه مادران کودکان 11-8 ساله مبتلا به ADHD است که در سال 1393 به درمانگاه مرکز طبی اطفال و کلینیک های ونک و راه سبز مراجعه کرده بودند. از جامعه آماری به روش نمونه گیری در دسترس، نمونه ای مرکب از مادران 30 کودک مبتلا به ADHD انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. سپس مادران گروه آزمایش، به مدت 10 جلسه تحت آموزش برنامه گروهی مداخلات مبتنی بر رابطه والد – کودک بر اساس الگوی لندرث قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده مقیاس فرزند پروری آرنولد و چک لیست رفتاری کودکان فرم والدین (CBCL) بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون یومن ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد اجرای برنامه گروهی مداخلات مبتنی بر رابطه والد – کودک منجر به بهبود فرزند پروری کلی مادران دارای کودک ADHD در مقایسه با گروه کنترل شد. با توجه به یافته های مطالعه حاضر , می توان چنین نتیجه گرفت که برنامه گروهی مداخلات مبتنی بر رابطه والد – کودک در بهبود فرزندپروری مادران دارای کودک ADHD سودمند است.
۲۳.

راهبرد قرآن کریم و روایات در کاهش رنج های بشری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 67 - 98

کلیدواژه‌ها: قرآن روایات رنج راهبرد دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۴ تعداد دانلود : ۵۱۸
آنچه که وقوع رنج را در زندگی بسیار بحران ساز میکند «بی معنا» بودن رنج است. از جانب یک فرد مسلمان رنجهایی که برای او رخ میدهند در قالب قرآن، سنت و آموزههای آنها، معنادهی میشوند. این پژوهش با تکیه بر این اصل، با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی مسئله رنج و معنای آن، از منظر قرآن و روایات پرداخته است. قرآن و روایات با ارائه تفاسیر و آموزههای خاص از رنج، این توانایی را دارند تا معنای رنجهای عظیم بشری را با وساطت ایمان به یک نظام مقدس، روحانی و هوشمند پیوند زنند و آنها را هدفمند سازند.اصلیترین، راهبرد قرآن و روایت در کاهش رنجهای بشری برساختن معنا برای رنج است. این آموزهها مجموعهای از متغیرها را به هم پیوند میدهند. این متغیرهای زنجیرهای، از ایمان به خدا و معاد شروع میشود و با بهرهگیری از متغیرهای میانجی چون؛ توکل، صبر، جهاد و هجرت به متغیر نهایی یعنی رهایی از رنج و رستگاری در دو بُعد دنیا و آخرت ختم میشود. رنجی که تحمل وگاه مبارزه با آن موجب تحقق کمال و ایدهآل دنیوی و نیز نیل به سعادت اخروی است و مبتنی بر اهدافی معین است و همین هدفمندی، راهبرد غایی و عالی آن در جهت جلوگیری از بحران معنا برای معتقدان به این آموزه هاست.
۲۴.

نقد تحلیلی شبهات وارد بر تاریخ قرآن نولدکه پیرامون تحریف به نقصان قرآن

نویسنده:
منبع: الاهیات قرآنی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 13 - 39

کلیدواژه‌ها: قرآن تحریف شرق شناسان نولدکه حدیث ضعیف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۵۸
تحریف، عاملی است که اصالت و اعتبار هر کتاب و کلام معتبری را با آسیب همراه می کند. نسبت تحریف به قرآن مجید، خواسته و یا ناخواسته در همین راستاست. اگر مسئله تحریف ناپذیری قرآن به اثبات نرسد، اعتبار قرآن به چالش کشیده می شود و هرگونه استناد به آن با مشکل اساسی روبه رو می گردد. دسته ای از شبهات مربوط به تحریف، از سوی مستشرقان ازجمله آقای نولدکه آلمانی مطرح شده است.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا کلمات و آیاتی از قرآن حذف و جابجا شده است یا خیر؟ شبهات مربوط به تحریف در این مقال، حدود چهار شبهه است. نولدکه و دیگر مستشرقان، با پیش فرض های نادرست و با استناد به برخی از احادیث ضعیف و گاه جعلی که بیشتر در منابع نامعتبر اهل سنت یافت می شوند و هم چنین برخی احادیث ضعیف که دست آویز غلات شیعه است و عدم درک تناسب و مفهوم برخی آیات قرآن و مطالب مستفاد از برخی منابع روایی، تفسیری و تاریخی، به طرح این آراء مبادرت ورزیده اند. آراء و شبهات آنان، با استفاده از همان منابع و روش ایشان و ایضاح مفهوم حقیقی آیات، روایات و برخی اصطلاحات تخصصی، بررسی و مورد نقد جدی قرار گرفته است.
۲۵.

بررسی تطبیقی جایگاه «عقل» در تفسیر قرآن از منظر امام موسی صدر و شیخ محمد عبده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سراج منیر سال هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۷ 67 - 90

کلیدواژه‌ها: عقل گرایی امام موسی صدر شیخ محمد عبده تفسیر روش تطبیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۴۰۹
پژوهش حاضر با روش توصیفی و مطالعات کتابخانه ای به مقایسه تطبیقی آرای امام موسی صدر و شیخ محمد عبده به عنوان نمونه هایی از عقل شیعی و نومعتزلی پرداخته، جایگاه «عقل» را نزد آنان روشن کرده است و از طریق استناد به نمونه هایی از آیات قرآن، سعی در نشان دادن استدلال عقلی آن ها در تفسیر قرآن با تأکید بر مسائل اجتماعی دارد. پرسش اصلی تحقیق چنین مطرح می شود: موضع مشترک امام موسی صدر و شیخ محمد عبده درباره «عقل» و جایگاه آن در تفسیر چیست؟ در پاسخ به این سؤال، بر حجیت عقل به عنوان یکی از مدارک تفسیر عقلی تکیه می شود. سرانجام، با بررسی نظرات ایشان به این نتایج می رسد که هر دو در امکان فهم و جواز تفسیر قرآن برای همه انسان ها اتفاق نظر دارند. همچنین، هر دو قائل به حجیت عقل در تفسیر قرآن هستند و در پایان، هر دو از عقل در تفسیر قرآن، به عنوان قوه درک بدیهیات، تبیین و توضیح، استنباط گزاره های نظری و تأویل بخشی از ظواهر قرآن بهره کافی را برده اند.
۲۶.

تحلیل و نقد آرای تئودور نولدکه در تحریف به زیادت باتوجه به بافت آیات و دیدگاه مفسران

نویسنده:
منبع: تفسیرپژوهی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱ 61 - 31

کلیدواژه‌ها: تحریف به زیادت شرق شناسان نولدکه شبهه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۸ تعداد دانلود : ۲۶۵
تحریف، عاملی است که اصالت و اعتبار هر کتاب و کلام معتبری را با آسیب همراه می کند. نسبت تحریف به قرآن مجید، خواسته و یا ناخواسته در همین راستاست، اگر مسئله تحریف ناپذیری قرآن به اثبات نرسد اعتبار قرآن به چالش کشیده می شود و هر گونه استناد به آن با مشکل اساسی روبه رو می شود. دسته ای از شبهه های وارده از سوی شرق شناسان، در تحریف قرآن است که این شبهه ها، با رویکرد بی- اعتبار ساختن مطرح می شود. استاد و بزرگ آنان نولدکه آلمانی است که سامان دهنده مستندها و نظر- های شرق شناسان پیش از خود، تأثیر گذار بر افراد پس از خود در طرح این موارد است. شبهه های مربوط به تحریف به زیادت، 4 شبهه است، شامل آیات(بخشی از آیه 23/ سجده؛ 15/ احقاف؛ 20/ مزمل؛ 44/ آل عمران؛ 40/ احزاب؛ 2/ محمد؛ 2/ فتح) است. نولدکه و دیگر شرق شناسان با پیش فرض های نادرست از جمله اعتقاد به نگارش قرآن بعد از وفات محمد(ص)، عدم درک تناسب برخی آیات قرآن، معیار اشتباه در تقسیم بندی آیات به مکی و مدنی، مطالب برخی از منابع روایی، تفسیری، تاریخی و عدم توجه به اسناد معتبر تاریخی به طرح این آراء مبادرت ورزیده اند؛ در این پژوهش که گردآوری به روش کتابخانه ای و استنادی؛ تجزیه و تحلیل به صورت تحلیل محتوایی کیفی(توصیفی-تحلیلی) انجام شد، اثبات گردید آیات مورد ادعا در کمال تناسب اعجازین با آیات قبل و بعد قرار دارند و تمام این شبهه ها به دلیل مبنای غلط و در نتیجه بی اساس می باشد.
۲۷.

ارتباطات انسانی در فرهنگ رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال سوم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۱ 77-108

کلیدواژه‌ها: امام رضا (ع) ارتباطات انسانی ارتباطات کلامی ارتباطات غیرکلامی فرهنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۲۲
ارتباطات انسانی یکی از دانش های نوینی است که اهمیت آن به دلیل پیشرفت های علمی و تغییرهای رخ داده در سبک زندگی بشری، روز به روز بیشتر می شود. توجه به اصول و مبانی این دانش نوین برای بهبود زندگی اجتماعی انسان و داشتن ارتباط صحیح با دیگران ضروری است. هدف، پیگیری و پیوند دادن مبانی این دانش نوین با فرهنگ و سیرة اخلاقی امام رضا (ع) است تا بتوان به فهمی عمیق از سیرة عملی ایشان در همة سطوح ارتباطات انسانی دست یافت. آنچه که از مجموع روایت های ائمه (ع) و گزارش های تاریخی به دست می آید، ارتباطات گسترده و مؤثر امام رضا (ع) با فرهنگ ها و طبقات مختلف اجتماع است. در این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی تلاش می شود در مرحلة اول، الگویی برای عمل مسلمانان به این آموزه های دینی ارائه داد و در مرحلة بعد، سیاستگذاری های فرهنگی و ارتباطی را در جامعة اسلامی پایه ریزی کرد.
۲۸.

تحلیل نیمرخ عملکردی حافظه و توجه در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، کودکان با اختلال یادگیری و کودکان با شرایط همبود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 55 - 96

کلیدواژه‌ها: نارسایی توجه/بیش فعالی اختلال یادگیری شرایط همبود حافظه توجه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۴۸۲
پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ عملکردی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، کودکان با اختلا ل یادگیری و کودکان با شرایط همبود اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و اختلال یادگیری در انواع حافظه و توجه انجام گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پس-رویدادی بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 دانش آموز عادی، 30 دانش آموز دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، 30 دانش آموز دارای اختلال یادگیری و 30 دانش آموز با شرایط همبود پس از شناسایی، ارزیابی و تشخیص؛ در انواع مولفه های حافظه و توجه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. از روش تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی شفه به همراه رسم نیمرخ عملکرد گروه ها به منظور تحلیل داده های گردآوری شده استفاده شد. نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین عملکرد کودکان عادی با هر سه گروه کودکان دارای اختلال در همه زیر نوع های حافظه و توجه بود (01/0 > p). همچنین ضعیفترین عملکرد در کارکرد حافظه متعلق به گروه همبود و ضعیفترین عملکرد در زیر مقیاس های توجه نیز در گروه کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مشاهده شد. همچنین مقایسه دو به دویی در همه مولفه ها حاکی از وجود تفاوت بین چهار گروه بود. با توجه به این یافته ها به نظر می رسد که همراه بودن دو اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و اختلال یادگیری می تواند ضعف بیشتر در عملکردهای مبتنی بر حافظه را برای فرد به همراه داشته باشد هرچند این همبودی درزمینهٔ توجه نقش تعدیل کننده داشته و می تواند منجر به بهبود عملکرد فرد با اختلال همبود در مقایسه با زمانی شود که فرد تنها اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی را دارد.
۲۹.

کاربست اعتبارسنجی روایات و منقولات تاریخی در نق د خوانش ادبی مع اصر از قصص قرآن با تأکید بر دیدگاه ادبی آیت الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 88 - 118

کلیدواژه‌ها: داستان های قرآن روایات نقل های تاریخی تفسیر ادبی زبان دین آیت الله جوادی آملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۳۱۸
داستان های قرآن در مواضع و سیاق های گوناگون ذکر شده است. این پراکندگی و تفاوت سبک های بیان قصص در گفتمان آیات، شبهه راهیابی تعارض به متن قرآن را در ذهن مخاطب تداعی می نماید؛ این در حالی است که با بهره گیری از قراینی می توان ضمن پاسخ گویی به شبهاتی چون تاریخ مندی و متن ادبی و بلاغی بودن قرآن، در رد ادعای مذکور مبادرت ورزید. روایات منتسب به معصومین از جمله قراین ناپیوسته ای به شمار می روند که نقش مؤثری در تبیین آیات الهی ایفا می نمایند. لکن با عنایت به احتمال ورود اسرائیلیات به منابع روایی، ارجاع به این مصادر را با مشکل مواجه ساخته و زمینه را برای ادبی و بلاغی دانستن قصه های تاریخی قرآن می گشاید. از سویی از آنجا که موارد گوناگونی از اشتراک میان داستان های قرآن و نقل های تاریخی مشاهده می شود، با نظر به اینکه گاه حلقه های مفقود قصص در تاریخ یافت می شود، کاربست داده های تاریخی در تفسیر داستان های قرآن نافع می نماید و کمک شایانی نیز در پاسخ گویی به شبهاتی که، تنها روش فهم قرآن را روش ادبی و تحلیل متن می داند، خواهد نمود. بر این اساس پژوهش حاضر از رهگذر تأمل در آرای اندیشمندان مسلمان به ویژه آیت الله جوادی آملی و با تکیه بر روش توصیفی – تحلیلی به این پرسش کلیدی که «کارکرد روایات و منقولات تاریخی در نقد خوانش ادبی معاصر از قصص قرآن چگونه ارزیابی می شود؟» پاسخ داده است.    
۳۰.

مروری بر زمینه ها، انواع و پیامدهای مهاجرت بین المللی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 53 - 74

کلیدواژه‌ها: زنان مهاجرت بین المللی جهانی شدن جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۲۹۳
امروزه زنان از نظر جمعیتی تقریبا نیمی از جریان های مهاجرتی را در سطح بین المللی تشکیل می دهند. این هم وزنی مهاجرت های مردان و زنان، یکی از مهم ترین تحولات مهاجرتی اخیر بوده است که از دهه ی 1970 میلادی توجه محققان حوزه مهاجرت را به خود جلب کرده است. مطالعه حاضر به بررسی روندها، انواع، و ویژگی های مهاجرت های بین المللی زنان، مطابق با آخرین آمارها و گزارش های سازمان های جهانی پرداخته است. نتایج مطالعه نشان داد که این روند را می توان در بسترهای جهانی شدن و جنسیت مورد مداقه قرارد داد؛ به ویژه جهانی شدن تقاضا برای نیروی کار زنانه ی ارزان و فرمان بر را به طور چشمگیری افزایش داده است. زنان ممکن است آزادانه و یا به اجبار دست به مهاجرت بزنند. همچنین برای زنان، مهاجرت می تواند به انگیزه ی رهایی از تبعیض ها و هنجارهای جنسیتی منقاد کننده ی زنان باشد. امکان ایجاد فرصت های برابر برای زنان در جابجایی های بین المللی و کسب فرصت های اقتصادی و اجتماعی مقتضی به دور از کلیشه های جنسیتی را می توان به عنوان مصداقی از سطوح توسعه در نظر آورد؛ گرچه زنان در این فرایند ممکن است با چالش هایی نیز مواجه شوند. از یکسو تقسیم جنسیتی کار در اقتصاد جهانی و از سوی دیگر کلیشه های جنسیتی، منافع مهاجرتی زنان را به نسبت مردان بیشتر در معرض خطر قرار می دهند. مهاجران زن غیر قانونی و همچنین زنان مهاجر غیر ماهر، بیشتر در معرض چنین مخاطراتی قرار دارند.
۳۱.

ارزیابی حس عمقی و قدرت عضلات مفصل زانو پس از بازتوانی آسیب لیگامنت متقاطع قدامی در مقایسه با افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات طب ورزشی پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۶ 49 - 66

کلیدواژه‌ها: عمل بازسازی گشتاور عضلانی لیگامنت متقاطع قدامی حس عمقی بازیکنان بسکتبال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۴۷۴
کاهش قدرت عضلانی و حس عمقی از پیامدهای پارگی لیگامنت متقاطع قدامی است که بعد از عمل بازسازی همراه فرد باقی می ماند. این پژوهش با هدف مقایسه حس وضعیت مفصل و قدرت عضلانی مفصل زانو بین افراد آسیب دیده که دوره توان بخشی ورزشی را گذرانده اند و به فعالیت بازگشته اند، با افراد سالم انجام شد. 25 نفر از بازیکنان مرد بسکتبال (11 نفر با عمل بازسازی اتوگرفت و 14 نفر سالم) در این مطالعه شرکت کردند. حداکثر گشتاور فلکسوری و اکستنسوری زانو در سرعت های زاویه ای 60 و 180 درجه بر ثانیه و حس عمقی در زاویه 45 درجه در پای برتر و غیربرتر توسط دستگاه دینامومتر ایزوکنتیک اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون F و آزمون تی مستقل تحلیل شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین گروه آسیب دیده و سالم در حداکثر گشتاور فلکسوری و اکستنسوری در سرعت زاویه ای 60 درجه در ثانیه (483/0 p =) گشتاور فلکسوری در زاویه 180 درجه پای برتر و غیربرتر (371/0p = ، 890/0 p =) و حس وضعیت مفصل پای برتر و غیربرتر (896/0 p =) تفاوت معنادار وجود نداشت، اما گشتاور اکستنسوری در زاویه 180 درجه هر دو پای برتر (034/0p = ) و غیربرتر (043/0 p =) در گروه آسیب دیده کمتر از گروه سالم بود. از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که بعد از انجام دادن کامل تمرین های بازتوانی، عواقب ناشی از عمل جراحی بهبود می یابد و احتمال آسیب مجدد در ورزشکاران کاهش می یابد. 
۳۲.

تحلیلی بر اصل سنخیت در جریان وحی زبانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علم و دین سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 1-19

کلیدواژه‌ها: اصل سنخیت قرآن کریم بشری بودن وحی زبانی خلق بی واسطه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۲۷۷
تحلیل فلسفی وحی و تکلّم الهی، یکی از ضرورت های دینی است. بشری بودن الفاظ قرآن کریم، انگاره ای است که حداقل از اوایل قرن چهارم هجری، برای تبیین نحوه تکلّم الهی به وجود آمده است و برخی در این میان برآنند که با توجه به اصل «سنخیت» ممکن نیست قرآن مخلوق بی واسطه خداوند باشد و بنابراین در جریان وحی، تنها معانی بدون شکل بر پیامبر اکرم (ص) نازل شده و ایشان خود به شکل دهی و عربی کردن معانی مبادرت ورزیده است. ازاین رو، پس از تبیین نحوه تمسک قائلان به بشری بودن الفاظ قرآن کریم، به اصل سنخیت، برداشت آنان تحلیل و نقد شده است و چنین به دست آمد که پذیرش اصل سنخیت مانع الهی دانستن الفاظ قرآن کریم نیست و با توجه به مبانی فلسفی، ازجمله مبانی وحدت وجود و تشکیک در وجود، می توان با فرض پذیرش اصل سنخیت و بساطت ذات، همچنان الفاظ قرآن کریم را مخلوق بی واسطه خداوند دانست
۳۳.

کاوشی نو در ماهیت دیه از منظر فقه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 357 - 382

کلیدواژه‌ها: جبران خسارت بدنی جلب رضایت ماهیت دیه مجازات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۵۹۸
ماهیت دیه از مباحث تأثیرگذار در بحث دیات است و تاکنون سه دیدگاه عمده در این زمینه ابراز شده است. مقاله حاضر دیدگاه کمتر شناخته شده ای را تقویت کرده است که دیه را بدل رضایت می داند. این دیدگاه بر آن است که دیه نه مجازات است، نه جبران خسارت و نه تلفیقی از این دو، بلکه ماهیت آن بدل رضایت است. در این دیدگاه دیه ماهیت شرعی ندارد، بلکه ماهیت کاملاً عرفی دارد که شرع بدون تغییر ماهیت آن را امضا کرده است. در کارکرد عرفی، دیه در قدم اول مالی است که برای جلب رضایت مجنی علیه و اولیای دم پرداخت می شود تا آتش نزاع و کینه خاموش شود. در عین حال، التیامی بر بعضی زخم ها و جبرانی برخی خسارت های آنها نیز می شود. مطابق این دیدگاه دست حکومت اسلامی در تغییر میزان دیه با توجه به اقتضائات زمان باز است.
۳۴.

تأثیر مداخلات شناختی به شیوه حل مسأله اجتماعی در بهبود روابط بین فردی و کارکردهای اجرایی دانش آموزان دیرآموز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۵۲ 490-504

کلیدواژه‌ها: روش حل مسأله تعامل اجتماعی کارکرد اجرایی مشکلات رفتاری کودکان دیرآموز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۲۹۶
پژوهش حاضر با هدف شناخت کارآیی آموزش حل مسأله اجتماعی بر کاهش مشکلات رفتاری بین فردی، بهبود کارکردهای اجرایی و افزایش توانش حل مسأله در روابط بین فردی در دانش آموزان دیرآموز انجام گرفته است. نمونه پژوهش 21 دانش آموز (11 دختر و 10 پسر) پایه چهارم و پنجم بود. برنامه حل مسأله به صورت گروهی، دو جلسه در هفته و طی سه ماه، آموزش داده شد. برای ارزیابی برنامه از مقیاس راه حل های مختلف و آزمون برج لندن استفاده گردید. همچنین، با روش مشاهده نظام دار رفتارهای مشکل ساز بین فردی شامل شکایت کردن، بحث و مجادله، زورگویی و تهدید، پرخاشگری و عدم رعایت نوبت در سه مرحله خط پایه، مداخله و پیگیری در کلاس مشاهده و ثبت شدند. نتایج آزمون t وابسته نشان می دهد که برنامه در افزایش ارائه راه حل ها و طبقات راه حل ها و حل مسأله مؤثر بوده و تفاوت میانگین ها معنادار می باشد. همچنین نتایج تح ل یل اندازه گیری های مکرر برای رفتارهای مشکل ساز نشان داد که تفاوت میانگین ها در سه مرحله خط پایه، مداخله و پیگیری برای رفتارهای شکایت کردن، بحث و مجادله و عدم رعایت نوبت معنادار است. بنابراین آموزش در کاهش این رفتارهای مشکل ساز بین فردی مؤثر بوده است. البته نتایج تحلیل داده ها، تفاوت معناداری در میانگین های رفتار زورگویی و تهدید و پرخاشگری نشان نداد.
۳۵.

تحلیل انتقادی خوانش هرمنوتیکی ماسیمو کامپانینی از آیات علمی قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علم و دین سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 107-126

کلیدواژه‌ها: تفسیر علمی قرآن ماسیمو کامپانینی هرمنوتیک فلسفی علوم تجربی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۲۵۴
یکی از ثمرات جهش و پیشرفت علوم تجربی افزایش توجهات به رابطه علم و قرآن و تفسیر علمی قرآن بود، در معرض توجه قرار گرفتن تفسیر علمی هم موجب اتخاذ رویکردهای گوناگونی در این مسئله در میان مسلمانان شده، و هم به بحث‌های کلامی قلمرو قرآن دامن زده است. اما مستشرقان که در سده‌های اخیر وارد مطالعه جدّی در حوزه قرآن و علوم مرتبط با آن شد‌ه‌اند هم به تأمّلاتی در این زمینه پرداخته‌اند، از جمله آنان ماسیمو کامپانینی است که تفسیر علمی قرآن را براساس مبانی هرمنوتیک فلسفی تعریف کرده است. اندیشه‌های وی در این مسئله مواضع مشترکی با دیدگاه‌های روشن‌فکران مسلمان معاصر و متأثر از اندیشه‌های غربی دارد. پژوهش حاضر با روش تحلیلی-انتقادی به بررسی آرای وی پرداخته و درنهایت اثبات شده که مؤلفه‌ها و شاخصه‌های اندیشه وی نظیر مساوی دانستن کاربست هرمنوتیک فلسفی در فهم قرآن با تأویل آن، عبور بدون ضابطه از معانی لغوی و حجیت ظاهری الفاظ قرآن، تاریخمندی قرآن و نگاه پدیدارشناختی به آیات قرآن از شرایط و ضوابط عام تفسیر و نیز ضوابط خاص تفسیر علمی قرآن پیروی نکرده و یا حتی در تقابل با این اصول و ضوابط‌ قرار دارد، در انتها هم تحلیل او از دیدگاه‌های مسلمانان درباره رابطه قرآن و علم مورد بررسی قرار گرفته و به نقاط ضعف آن اشاره شده است.
۳۶.

بررسی تأثیر تغذیه بر ابعاد روانی و معنوی انسان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰شماره ۱۴ 351 - 373

کلیدواژه‌ها: قرآن روایات اهل بیت تغذیه آثار روانی آثار معنوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۲۷۶
سلامتی در اسلام مفهوم وسیع و فراگیری دارد و فقط به سلامتی جسم محدود نیست؛ بلکه ابعاد روانی و معنوی انسان را نیز در بر می گیرد. توجه به آداب تغذیه در تأمین سلامت روان انسان بسیار موثر است. در این راستا پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانه ای و با استناد به روایات اهل بیتD و انطباق یافته ها با دستاوردهای علمی و به برخی آثار تغذیه بر پاره ای از ابعاد روانی و معنوی انسان، پرداخته است. نتایج یافته ها حاکی از آن است که تغذیه در دو بُعد روانی و معنوی انسان اثرگذار بوده و در بُعد روانی، به تأثیرات تغذیه مناسب در خلق وخوی انسان از جمله زدودن اندوه، کنترل خشم و غضب اشاره شده و در این میان، تأثیرات تغذیه بر ابعاد معنوی انسان همچون تأثیر تغذیه در تعلیم و تربیت، اصلاح نابهنجاری های رفتاری و معنوی و کنترل انگیزه های شهوانی که مقدمه عمل صالح و در نهایت عبادت و زهد ورزی می باشد مورد بررسی قرار گرفته است که انکارناپذیر است و این ارتباط دوسویه و متقابل جسم و روح مقتضی آن شده که در میان آموزه های اهل بیتD توصیه های هدایت بخشی در این زمینه ارائه شود.
۳۷.

بازشناخت علمی- دینی رابطه «مدائن سماء» و «عمود نور» در روایتی از امیرالمؤمنین (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علم و دین سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 65 - 87

کلیدواژه‌ها: مدائن سماء عمود نور مدار جاذبه خورشیدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۲۲۰
در روایتی از امام علی(ع) وجود مدائنی در آسمان که هر یک به عمودی از نور اتصال دارند، مطمح نظر قرار گرفته است. بعضی مراد از «مدائن سماء» را شهرهایی شبیه به شهرهای زمینی در آسمان دانسته اند و آن را حمل بر وجود زمین های متعدد در فضا کرده اند. برخی نیز بر جعلی بودن روایت مذکور تأکید کرده اند. بر این اساس نوشتار حاضر با عنایت به اختلاف برداشت ها، جهت تبیین چیستی مدلول روایت مذکور به بررسی متنی و سندی آن با تکیه بر روش های نقد حدیث پرداخته است. بر این اساس می توان با تکیه بر صحت سندی و معنای جامع و فراگیر«محصون بودن» برای واژه «مدائن» و «سیارات» برای «نجوم» در متن، به ترتیب به معانی «مدارهای سیارات» و «نیروی جاذبه خورشیدی» برای «مدائن سماء» و «عمود نور» دست یافت. همچنین طول عمود نور در متن حدیث و شعاع منظومه شمسی یعنی فاصله کمربند کوئیپر از خورشید با نظرداشت مرز بخش سیاره ای (با تقریب بالا) برابر است.
۳۸.

تحلیل و نقد دیدگاه فاطمه مرنیسی درمورد حجاب با تأکید بر آیه 53 سوره احزاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱شماره ۴۹ 117-146

کلیدواژه‌ها: حجاب پرده نشینی آیه 53 سوره احزاب فاطمه مرنیسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۹۰
طی چند دهه اخیر، حجاب از جمله مهمترین احکامی بوده که در حوزه زنان مورد توجه جریانهایی موسوم به نواندیشان دینی و فمینیسم اسالمی قرارگرفته است و آنها با نگرشی عرفی سعی در قرائتی نو از آیات حجاب بر مبنای رعایت حقوق زنان داشتهاند. فاطمه مرنیسی از جمله این افراد است که در یکی از آثار خود به نام »زنان پردهنشین، نخبگان جوشنپوش« با بررسی آیه 35 سوره احزاب، برخالف نظر مفسران و فقها قائل است مفهوم حجاب در آیه مورد نظر به معنای حائل بین دو مرد است. این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی و با استفاده از منابع معتبر تفسیری و دینی، به تحلیل و نقد دیدگاه و ادله این محقق درمورد مسئله حجاب میپردازد. براساس بررسیهای انجام شده، دیدگاه مرنیسی به دلیل محدودیت و عدم اتقان منابع و استفاده گزینشی از آنها، خَلط بین پردهنشینی و پوشش زنان، عدول از ظاهر آیه 35 سوره احزاب و سیاق آیات مجاور، عدم توجه به نسبیت معنایی و عدم توجه به آیاتی که به صراحت حکم حجاب را برای زنان مسلمان تشریع کردهاند و به حاشیه راندن اصل فرازمانی و فرامکانی بودن قرآن، نادرست است.
۳۹.

حکمی زاده و نقد دیدگاه او در انکار حجیت احادیث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۸ 267 - 290

کلیدواژه‌ها: حکمی زاده اسرار هزارساله حجیت احادیث قرآن بسندگی قرآنیون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۲۱۰
علی اکبر حکمی زاده قائل به دیدگاه قرآن بسندگی در دین است؛ طبق نظر وی قرآن تنها منبع قابل استفاده در استنباط معارف و احکام دینی است و برای تمام مسائل و امور دینی فقط باید از قرآن بهره گیری کرد. قائلان این دیدگاه حجیت احادیث را منکر شده اند. حکمی زاده نیز حجیت تمام احادیث را در استنباط احکام و معارف دینی منکر شده است. وی در کتاب اسرار هزارساله به این دیدگاه پرداخته و با ذکر ادله ای مدعیِ انکار حجیت احادیث شده است. طبق نظر برگزیده دیدگاه قرآن بسندگی در دین باطل است و ادله انکار حجیت تمام احادیث مردود است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی در صدد تحلیل، نقد و ردّ مطالب علی اکبر حکمی زاده در مورد دیدگاه قرآن بسندگی در دین و انکار حجیت احادیث است. گرچه برخی از علما از جمله امام خمینی، مطالب مطروحه در اثر اسرار هزارساله را مورد بررسی و نقد قرار داده اند، به نظر می رسد نقد دیدگاه حکمی زاده درباره انکار حجیت احادیث، نیازمند پژوهشی گسترده تر است.  
۴۰.

مهاجرت و توسعه: آورده های مهاجرت های بین المللی برای کشورهای مبدأ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تداوم و تغییر اجتماعی سال ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 307 - 337

کلیدواژه‌ها: مهاجرت بین المللی توسعه منافع اقتصادی مهاجرت منافع اجتماعی مهاجرت کشورهای مبدا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۲۴
زمینه و هدف: در طول تاریخ جامعه بشری، پدیده مهاجرت هم شکل دهنده به تغییرات اجتماعی و هم جزء نتایج و پیامدهای برآمده از تغییرات اجتماعی بوده است؛ در دهه های اخیر، افزایش مهاجرت ها در مقیاس بین المللی، سیاست گذاران و برنامه ریزان کشورهای در حال توسعه و مهاجرفرست را نگران کاهش سرمایه های انسانی و به تأخیر افتادن فرآیند توسعه کرده است. برای پاسخ به این نگرانی باید بررسی کرد که در بلندمدت این مهاجرت ها را می توان تسهیل گر مسیر توسعه و یا کاهنده سرمایه های انسانی کشورهای مبدأ دانست؟ روش و داده ها: نظر به کلان بودن موضوع، پژوهش حاضر از نوع مطالعات مروری روایتی بوده که با انتخاب بازه زمانی 2000 تا 2022 میلادی و با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی مطالعات منتخب و متناسب با این موضوع، در ادبیات جهانی این حوزه پرداخته است. یافته ها: بازخوانی ادبیات پژوهشی موجود نشان می دهد جریان مهاجرت های بین المللی نه تنها انتفاع فردی برای مهاجران و خانواده های شان دارد بلکه، می تواند منافع متعددی نیز برای کشورهای مبدأ به ارمغان آورد. لذا به نظر می رسد که این مهاجرت ها برای کشورهای مبدأ، بیش از آن که کاهنده سرمایه های انسانی باشند، منوط به شیوه بهره گیری از ظرفیت های آن، بتواند تسهیل گر مسیر توسعه باشد. البته در مواردی نیز این مهاجرت ها ممکن است همراه با تبعاتی برای مهاجران و کشورهای شان باشد به طوری که سطوح توسعه مورد نظر را با تهدید روبرو کرده و یا به تعویق اندازد. بحث و نتیجه گیری: آنچه هویداست لزوم توجّه به پدیده مهاجرت بین المللی به عنوان مصداقی از آزادی انتخاب و حق انتفاع افراد و اجتماعات از این گزینه و مزایای آن در مسیر زندگی خویش است. دولت ها باید سیاست هایی را دنبال کنند که مخاطرات مهاجرت ها را کاهش و منافع آن را افزایش دهند. با توجّه به یافته های مقاله، تشکیل «سازمان ملّی مهاجرت» به منظور مدیریّت مهاجرت های بین المللی در جهت ارتقای توسعه کشور پیشنهاد شده است. پیام اصلی: دولت ها می بایست در برنامه ریزی های جمعیّتی، نگرش به مهاجرت های بین المللی را از تهدید به فرصت تغییر داده و با برنامه ریزی برای بهره مندی از توانمندی های این مهاجران در راستای توسعه کشور گام بردارند. 

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان