حمدالله سجاسی قیداری

حمدالله سجاسی قیداری

مدرک تحصیلی: استادیار جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد
پست الکترونیکی: ssojasi@um.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۴۰ مورد.
۱.

تحلیل رابطه زیست پذیری مساکن روستایی باکیفیت زندگی روستاییان (مطالعه موردی: شهرستان زیرکوه، دهستان زیرکوه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۹ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۶۶) 79 - 91

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی زیست پذیری کیفیت زندگی (ذهنی - عینی) دهستان زیرکوه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۳۶
مقدمه: کیفیت زندگی و ارتقای آن مهم ترین رویکرد در برنامه ریزی های روستایی و شهری می باشد. عوامل و عناصر متعددی می توانند در ارتقا کیفیت زندگی روستاییان تأثیرگذار باشند که یکی از آن ها مسکن قابل زیست و استاندارد می باشد. مسکن روستایی به عنوان نیاز اولیه انسان، با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی خود تأثیر بسزایی در کیفیت زندگی و توسعه پایدار روستایی دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل و بررسی رابطه بین مسکن زیست پذیر و کیفیت زندگی (ذهنی و عینی) روستاییان دهستان زیرکوه انجام شده است. روش شناسی تحقیق: در این راستا روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را روستاییان 15 نقطه روستایی تشکیل می دهند که دارای 1417 خانوار می باشند. تعداد نمونه ها 313 خانوار می باشد که با استفاده از فرمول کوکران با خطای اندازه گیری 5 درصد انتخاب شده اند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، دهستان زیرکوه است. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده، متغیر زیست پذیری با آماره پیرسون 616/0 باکیفیت زندگی دارای رابطه ای مستقیم با شدتی قوی می باشد. همچنین با توجه به سطح معناداری به دست آمده که کوچک تر از 05/0 می باشد، متغیر زیست پذیری دارای رابطه معنی داری باکیفیت زندگی است و قابلیت تعمیم به کل جامعه را دارد. تأثیر متغیر زیست پذیری مسکن بر هر دو بعد عینی و ذهنی مورد تأیید قرار گرفت اما با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده که برای بعد ذهنی کیفیت زندگی برابر با 307/0 و برای بعد عینی کیفیت زندگی 328/0 می باشد که نشان می دهد 7/30 درصد از تغییرات بعد ذهنی و 8/32 درصد از تغییرات بعد عینی در روستاهای نمونه وابسته متغیر زیست پذیری مسکن است و تأثیر متغیر زیست پذیری مسکن بیشتر بر بعد عینی کیفیت زندگی است. نتایج: نتایج پژوهش بیانگر این می باشد که روستاهای پیشبر، بمرود، محمد آباد و حسین آباد و اردکول بالاترین سطح زیست پذیری مسکن را دارا می باشند. در مقابل روستاهای مهرک، گمنج، حسن آباد و تجنود دارای پایین ترین سطح زیست پذیری مسکن از دید جامعه نمونه اند و میانگین زیست پذیری مسکن در روستاهای منطقه مورد مطالعه در حد متوسط به بالا قرار دارد و بیشترین میانگین به بعد اجتماعی (55/3) و کمترین میانگین متعلق به بعد اقتصادی (06/3) است.
۲.

تحلیل اثرات پروژه بین المللی ترسیب کربن با رویکرد توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: شهرستان اسفراین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۸ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 163 - 182

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار روستایی پروژه ترسیب کربن اثرات توسعه ای شهرستان اسفراین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۵
مقدمه: پروژه بین المللی ترسیب کربن در زمینه مسائل مربوط به منابع طبیعی، جذب کربن و توسعه فضای سبز و حفظ منابع طبیعی با مشارکت همه جانبه مردم محلی می باشد که دارای ابعاد مختلف می باشد.هدف: بر این اساس هدف از این تحقیق، تحلیل اثرات توسعه ای پروژه ترسیب کربن با رویکرد توسعه پایدار روستایی در شهرستان اسفراین است.روش شناسی: نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل جامعه آماری تحقیق شامل 8 روستا است که کل خانوار آن تحت پوشش پروژه ترسیب کربن در شهرستان اسفراین می باشد. لذا براساس فرمول کوکران و ضریب اطمینان 0.95 تعداد 244 نفر سرپرست خانواده به عنوان نمونه به صورت تصادفی بین خانوارهای روستایی انتخاب شدند. دادها نیز از طریق پرسشنامه ساختاریافته جمع آوری گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  روستاهای محل اجرای پروژه ترسیب کربن در شهرستان اسفراین می باشد.یافته ها و بحث: تحلیل داده ها نشان داد که دستیابی به نتیجه مطلوب بر اساس آزمون تحلیل واریانس، برابر نبوده و تفاوت بین رضاتمندی از ابعاد طرح وجود دارد. بطوریکه طرح ترسیب کربن در اقتصاد منطقه تاثیر مطلوبی نداشته، اما در ابعاد اجتماعی (مانند توانمندسازی، مشارکت طلبی، کاهش سطح مهاجرت) و زیست محیطی(حفظ محیط زیست، تقویت مراتع، استفاده بهینه از منابع) نسبتا مطلوب بوده است.نتیجه گیری: مردم محلی بر اساس اهداف طرح، از نتایج اقتصادی آن رضایت کامل را ندارند و نتوانسته است در معیشت خانوار تاثیر چشمگیری داشته باشد. لذا ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی طرح برای موفقیت های بعدی بسیار مهم می باشد.
۳.

شناسایی بازیگران کلیدی اکوسیستم کارآفرینی گردشگری روستایی و تحلیل استراتژیک الگوی رفتار آن ها با استفاده از رویکرد آینده پژوهی، نمونه موردی: شهرستان جیرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه تابستان ۱۴۰۳ شماره ۷۵ 1 - 26

کلیدواژه‌ها: استراتژی کارآفرینی گردشگری روستایی بازیگران کلیدی آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۵۸
اکوسیستم کارآفرینی گردشگری، مفهومی سیال و چندبُعدی است و شناخت آن نیازمند توجه به ابعاد همه جانبه است. هدف از این مطالعه ارائه الگوی رفتاری بازیگران اکوسیستم کارآفرینی گردشگری روستایی با رویکرد مبتنی ب ر آینده پژوهی است. در وهله اول به شناسایی بازیگران کلیدی اکوسیستم کارآفرینی گردشگری روستایی پرداخته شد و سپس الگوی رفتاری آن ها نسبت به استراتژی های توسعه کارآفرینی گردشگری، توسط کارشناسان خبره مورد تحلیل قرار گرفت. روش این پژوهش ازنظر جهت گیری، از نوع کاربردی با صبغه کیفی و دارای استراتژی پیمایشی است؛ بنابراین ضمن مرور و تحلیل مبانی نظری، با مراجعه به اسناد کتابخانه ای، اقدام به تهیه پرسشنامه خبره محور شده است. جامعه آماری آن را 25 نفر از نخبگان اجرایی و دانشگاهی در شهرستان جیرفت تشکیل می دهد. بدین منظور با استفاده از تکنیک تحلیل بازیگران و ابزار شبیه سازی برنامه ریزی استراتژیک به نام مکتور (MACTOR)، میزان تأثیرگذاری بازیگران کلیدی حوزه کارآفرینی گردشگری روستایی شهرستان جیرفت بر یکدیگر و میزان تأثیرپذیری آن ها از یکدیگر و همچنین موضع هر یک از بازیگران در برابر اهداف (ماتریس های بازیگر– بازیگر و بازیگر–اهداف) مشخص شد. در کل، شش بازیگر کلیدی تشخیص داده شد. بیشترین اصرار بازیگران بر استراتژی هایی نظیر بهره برداری از نیروهای انسانی بومی با توجه به وجود ظرفیت های مناسب در بخش گردشگری روستایی و نیازهای پاسخ داده نشده و کمترین آن، شفاف سازی کسب وکارها و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی از طریق اعتبارات اختصاص یافته و سیاست های تشویقی و تنبیهی (S5) است. نتیجه این پژوهش در کمک به شناخت الزامات و توانمندی های بازیگران در پرورش و توسعه اکوسیستم گردشگری روستایی برای مدیران و تصمیم گیران این صنعت بسیار مؤثر خواهد بود.  
۴.

تحلیل نقش نهاد خیریه ای امام علی (ع) در توسعه اقتصادی- اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائنات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 74 - 97

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی توسعه اقتصادی- اجتماعی نهاد خیریه ای خیریه امام علی (ع) شهرستان قائنات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۲
نواحی روستایی به عنوان بخش بزرگی از نظام اجتماعی و اقتصادی کشور دارای اهمیت است. با این وجود، روستاها با چالش های متعدد توسعه ای مواجه است و نیازمند برنامه ریزی های توسعه ای همه جانبه از سوی مسئولان و متولیان مدیریت روستاها و سیاست گذاران می باشد. باید توجه داشت که در کنار نقش و تلاش های دولتی برای اقدامات توسعه ای در روستاها، نهادهای غیردولتی نیز می توانند به عنوان بازوی مؤثری در این زمینه در کنار دولت عمل کنند. بر این اساس در مناطق محروم و روستاهای دور از مرکز، نهادهای خیریه ای می توانند نقش مؤثری ایفا کنند. در این راستا، مطالعه حاضر به تحلیل نقش نهاد خیریه ای امام علی (ع)، در توسعه اقتصادی - اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائنات در قالب شاخص ها و متغیرهای سنجش فعالیت های نهاد مذکور در 5 روستای تحت پوشش خیریه امام علی (ع) شهرستان قائنات در بین 319 سرپرست خانوار با به کارگیری ابزار پرسشنامه پرداخته است که با توجه به کم بودن تعداد جامعه آماری، نمونه گیری به صورت تمام شماری انجام شده است. یافته های تحقیق بیانگر این است که نهاد «خیریه ای امام علی (ع)» بیشترین توجه را در بین شاخص های بعد اقتصادی، به شاخص افزایش مشاغل خانگی با مقدار 37/3 و کمترین توجه را در افزایش انگیزه سرمایه گذاری با میانگین 77/2 داشته است؛ همچنین بیشترین توجه را در بعد اجتماعی – فرهنگی در شاخص تشویق به ادامه تحصیل با میانگین 97/4 و کمترین توجه را در شاخص برگزاری مراسم های ملی - مذهبی با میانگین 33/3 داشته است. به طور کلی با توجه به نتایج آزمون تی تک نمونه ای، فعالیت های این نهاد خیریه ای تأثیر مثبت زیادی در بعد کالبدی، اجتماعی- فرهنگی و بهداشت و سلامت مددجویان روستاهای مورد مطالعه داشته است. به همین منظور توانسته بر رضایتمندی مددجویان تأثیر مطلوبی بگذارد. از طرفی در بعد اقتصادی و کارآفرینی عملکرد آن ضعیف و همراه با نارضایتی بوده است.
۵.

تحلیل ادراک و الگوی رفتاری گردشگران خارجی در مقاصد روستایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۵۳) 55 - 92

کلیدواژه‌ها: ادراک گردشگری رفتار گردشگر گردشگران خارجی گردشگری روستایی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۴
تجزیه و تحلیل محتوای بصری عکس های گردشگران روشی مؤثر در شناخت رفتار و علاقه آنها در مقاصد گردشگری است. این شناخت می تواند معیاری مناسب برای بازاریابی دقیق مقاصد گردشگری از جمله روستا های گردشگری باشد. به این منظور در پژوهش حاضر از روش جدید تجزیه و تحلیل بصری داده ها استفاده شده است. در واقع، تجزیه و تحلیل محتوا مبتنی بر ویژگی های تصاویر است. به این صورت که در تجزیه و تحلیل محتوا ابتدا به توصیف ظاهر مضامین و ویژگی های خاص در مجموعه تصاویر پرداخته و سپس آیتم های اصلی و مهم، فراوانی و همزمانی و دسته بندی آ نها شناسایی و درنهایت، موارد مرتبط با یکدیگر کدگذاری می شود. در این مطالعه 548 عکس بارگذاری شده از روستا های ایران در فلیکر به عنوان نمونه بررسی و تحلیل شده است. با عکس های بررسی شده 21 منظره غالب در روستا ها شناسایی شد که در 5 جاذبه و 9 گونه گردشگری گروه بندی شده است. همچنین، برای تجزیه و تحلیل فضایی تفاوت های ادراکات و رفتار های گردشگران از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. یافته ها بیانگر این مطلب است که گردشگران خارجی به جاذبه منظر، زیرساخت و منظر خانه های روستایی بیشتر از سایر جاذبه ها با ورودی به مقاصد روستایی ایران توجه کرده اند و در بین انواع گردشگری، گردشگری روستایی نیز بیشتر درک شد ه است.
۶.

تحلیل برخورداری مدیران محلی از مهارت های مدیریتی در دهستان کرات تایباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سیاسی فضا دوره ۶ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۲۳) 159 - 177

کلیدواژه‌ها: روستا مهارت مدیریتی کرات عملکرد مدیران تایباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۷
لازمه عملکرد موفقیت آمیز مدیران در سطوح مختلف برخورداری از مهارت های مدیریتی است. لذا مدیران محلی روستایی با برخورداری از مهارت های مدیریتی می توانند مدیریت روستایی را به سمت اهداف نوین توسعه پایدار رهنمون سازند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر سنجش برخورداری مدیران محلی از مهارت های مدیریتی هست. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی بوده و برای گردآوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 350 خانوار در 9 نقطه روستایی دهستان کرات در شهرستان تایباد بوده است. نتایج نشان می دهد که بین روستاهای مورد مطالعه از نظر برخورداری از مهارت های مدیریتی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان می دهد که سهم مهارت های اجتماعی مدیران روستایی با میانگین 21/4 در مقایسه با سایر مهارت ها در بین روستاهای مورد مطالعه بیشتر است. مقایسه مهارت های مدیریتی بین دو گروه از مدیران محلی (شورا و دهیار) نشان داد که میانگین دو گروه مدیران محلی در برخورداری از مهارت های مدیریتی تفاوتی ندارد. در نهایت نتایج مدل تصمیم گیری وایکور نشان داد که مدیران روستای کوه آباد و روستای فرمان آباد در مقایسه با سایر روستاهای مورد مطالعه از نظر برخورداری از مهارت های مدیریتی در رتبه اول و رتبه آخر قرار گرفتند.
۷.

واکاوی کیفی- کمی ارتباط مزیت های منطقه ای مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی با عوامل مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی (مورد: روستاهای هدف و مقصد گردشگری استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۱۵ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۶ 27 - 1

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی مزیت منطقه ای کارآفرینی شهرستان اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۰
هدف: این پژوهش درصدد واکاوی کیفی - کمی ارتباط مزیت های منطقه ای با عوامل مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی است.روش و داده: بخش اول تحقیق به صورت کیفی انجام شده است. برای استخراج شاخص ها از دو روش استفاده شده است. در گام اول برای تبیین مزیت های منطقه ای مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی ابتدا شاخص های مورد بررسی با استفاده از استناد نظری از منابع مختلف جمع آوری شد و در گام دوم برای تحلیل عوامل مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی از روش مصاحبه کیفی استفاده شد. به موجب ماهیت این رویکرد، کدگذاری اولیه خط به خط به صورت مشاهده ژرف و لایه لایه موضوع از زوایای مختلف به شیوه استقرایی، از رونوشت ها انجام شد. سپس در کدگذاری ثانویه برای ساخت کدهای متمرکز و مدیریت داده ها از نرم افزار مکس کیودا استفاده شد. سپس نتایج کلی حاصل از هر دو گام روش کیفی برای تحلیل در بخش کمی، کدگذاری شده و با استفاده از مدل معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار اسمارت پی. ال. اس. تحلیل شد.یافته ها: در متغیر عوامل مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی در بعد نهادی عامل دسترسی آسان به نهادها و تعاونی های حامی فعالیت های کارآفرینانه و در بعد اجتماعی عامل نداشتن استرس در موقعیت های سخت و مشکل، بیشترین میزان تأثیرگذاری را در این رابطه داشته است. در متغیر مزیت های منطقه ای مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی، در بعد سیاسی - حقوقی عامل وجود مشوق های دولتی برای کارآفرینان در راستای کارآفرینی روستایی و در بعد زیرساختی عامل دسترسی به جایگاه توزیع بنزین و سوخت، بیشترین میزان تأثیرگذاری در این رابطه را نشان می دهد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد ارتباط بین مزیت های منطقه ای با عوامل مؤثر در کارآفرینی گردشگری روستایی با مقدار ۴/۳۹ تأیید می شود.نوآوری، کاربرد نتایج: بر اساس پیشینه مطالعات، تلاش هایی برای پر کردن شکاف تحقیق انجام شد. چندین رویکرد منفرد برای درک بهتر کارآفرینی گردشگری روستایی انجام شده بود؛ اما در مقابل، یک روش ترکیبی (کیفی - کمی) برای انتخاب مناسب ترین مدل برای بررسی این ارتباط با ارزیابی دیدگاه های متفاوت مورد استفاده قرار گرفت. یافته های این مطالعه در برنامه ریزی های آتی مفید خواهد بود.
۸.

گونه شناسی و صورت بندی شکاف های اجتماعی در شهرستان ممسنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال ۲۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۳) 27 - 66

کلیدواژه‌ها: شکاف اجتماعی جامعه دو شکافی متراکم گونه شناسی و صورت بندی شکاف ها و شهرستان مَمَسَنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۹۰
شکاف اجتماعی، معیار و شاخص تقسیم اعضای جامعه و زیرمجموعه آن به گروه های مختلف در بازه های زمانی و فضایی متفاوت است. شکاف اجتماعی در جوامع مختلف می تواند در اَشکال و انواع متفاوتی پدیدار شود و صورت بندی خاصی را در بطن یک جامعه خلق کند. در شهرستان ممسنی، به دلیل ساخت ایلی/عشیره ای برخی از تعارضات فعال یا منفعل به صورت تصادفی یا ساختاری شکل گرفته است. این تعارضات موجب تکوین شکاف های اجتماعی در بخش های مختلف شهرستان شده و پیامدهایی را به همراه داشته است؛ ازاین رو این سؤال مطرح است که کلیدی ترین شکاف های اجتماعی در شهرستان ممسنی کدام اند؟ گونه شناسی و صورت بندی شکاف های اجتماعی در این فضای جغرافیایی چگونه است؟ بنابراین هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین انواع شکاف های اجتماعی در شهرستان ممسنی و به لحاظ ماهیت و روش نیز پژوهش از نوعِ توصیفی-تحلیلی بود. گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای، اسنادی و مشاهدات میدانی انجام گرفت. همچنین شیوه تجزیه و تحلیل داده ها به صورت کمی و کیفی بود. نتایج پژوهش نشان داد که شکاف های جنسیتی، نسلی، قومی، طبقاتی، سنت و مدرنیته، گروه های ذی نفوذ و نیروهای اجتماعی بر دو شکاف اصلی طایفه ای و جغرافیایی بار شده و جامعه دوشکافی متراکم را در شهرستان ممسنی خلق کرده اند؛ بر این اساس، شکاف های طایفه ای و جغرافیایی را می توان زیربنایی ترین و نیرومند ترین شکاف های موجود در شهرستان ممسنی به شمار آورد که همواره بر تحولات اجتماعی و سیاسی آن تأثیرگذار بوده اند. سایر شکاف های اجتماعی نیز در کنار این دو شکاف وجود دارند و آن ها را متراکم کرده اند؛ به طوری که سایر عرصه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی از آن متأثر شده اند.
۹.

تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه کسب وکارهای خانوادگی زنان روستایی (مطالعه موردی: شهرستان فاروج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۱ 36 - 55

کلیدواژه‌ها: توسعه کارآفرینی کارآفرینی زنان کسب و کار خانگی زنان روستایی شهرستان فاروج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۰۱
زنان به عنوان نیمی از جامعه انسانی، می توانند منشأ تحولات بزرگی در زمینه های ایجاد کسب و کارها بوده و عامل تولید ثروت و ایجاد اشتغال باشند. کسب وکارهای خانوادگی به عنوان یکی از گونه های کارآفرینی محلی و در سطح خرد می باشد که زنان به ویژه در مناطق روستایی می توانند راه اندازی کنند؛ اما باید توجه داشت که راه اندازی کسب وکار در مقیاس محلی مانند روستاها، متأثر از عوامل متعددی می باشد که اجازه راه اندازی راحت کسب و کارها توسط زنان را نمی دهد. لذا هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کسب وکارهای خانگی زنان روستایی می باشد. تحقیق حاضر به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی و ازلحاظ هدف، کاربردی است. نحوه جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) در قالب دو گروه زنان دارای کسب وکار و بدون کسب وکار انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل زنان دارای کسب وکار روستایی و بدون کسب وکار می باشد. حجم نمونه به صورت هدفمند و تمام شماری 186 زن در دو گروه انتخاب گردید. یافته های به دست آمده نشان می دهد که بر اساس نتایج آزمون T، در گروه زنان دارای کسب و کار شاخص های حمایت مالی خانواده، تجربه کاری، شاخص صدور آسان مجوز مشاغل و در دسترس بودن انشعابات آب، برق و گاز در توسعه کسب و کارها تأثیرگذار می باشد؛ اما از دیدگاه زنان بدون کسب و کار، شاخص هایی مانند نزدیکی به راه های ارتباطی و نبود بروکراسی در توسعه کسب وکارهای زنان می تواند تأثیرگذار باشد.
۱۰.

تحلیل تاثیرات تحریم های اقتصادی بر کیفیت زندگی روستاییان (مطالعه موردی: روستاییان ساکن در بخش مرکزی شهرستان کاشمر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۲ 1 - 24

کلیدواژه‌ها: تحریم های اقتصادی کیفیت زندگی توسعه روستایی روستاییان کاشمر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۶۹
ارتقاء و توسعه کیفیت زندگی روستاییان به عنوان عاملی در جهت افزایش رفاه، کاهش نابرابری های روستا - شهری و دستیابی به توسعه پایدار روستایی، از اهمیت بسزایی برخوردار است. این درحالی است که تحریمهای اقتصادی ابعاد مختلف زندگی مردم ایران از جمله روستاییان را تحت تاثیر قرار داده است. لذا پژوهش حاضر با هدف تحلیل تاثیر تحریم های اقتصادی (سال های 1397 تا 1399) بر کیفیت زندگی روستاییان شهرستان کاشمر انجام پذیرفته است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، از نوع پژوهشهای کمی، از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از جهت روش، در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی به شمار می آید. اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش با بهره گیری از مطالعات اسنادی و پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (951/0) محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش شامل روستاییان ساکن در 13 روستای، بخش مرکزی شهرستان کاشمر می باشد که با استفاده از فرمول کوکران و سطح خطای 05/0، تعداد 369 خانوار به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شده است. یافته های پژوهش با توجه به سطح معناداری 00/0 کلیه شاخص ها در آزمون T تک نمونه ای، بیانگر آن است که تحریم های اقتصادی تاثیرات قابل توجهی بر ابعاد عینی و ذهنی کیفیت زندگی روستاییان برجای گذاشته است. همچنین مقادیر میانگین ها نشان می دهد که به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر تحریم ها در بعد ذهنی مربوط به شاخص های امید به آینده (02/4) و رضایت از زندگی (81/3) و در بعد عینی بیشترین تاثیر بر توانایی پس انداز (43/4) و قدرت خرید (39/4) روستاییان و کمترین تاثیر بر شاخص بهداشت و سلامت (78/3) می باشد. همچنین نتایج حاصل از مدل شاخص انتخاب ارجحیت( psi)، با توجه به امتیاز نهایی به ترتیب روستای تربقان(095/3) و جردوی(416/2)، بیشترین و کمترین میزان تاثیر را از تحریم های اقتصاد ی پذیرفته است.
۱۱.

شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر خلق تجربیات بیادماندنی گردشگران (مقاصد روستایی استان خراسان رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری دوره ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 59 - 89

کلیدواژه‌ها: تجربه بیادماندنی مقصد روستایی تحلیل عاملی اکتشافی استان خراسان رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۷۶
زمینه و هدف: گردشگران در هنگام سفر، بدنبال کسب تجربیات بیادماندنی هستند و اغلب تصمیمات آن ها تحت تاثیر همین تجربیاتی که از مقصد کسب کرده اند، قرار میگیرد. لذا شناسایی عوامل موثر بر خلق این تجربیات دارای اهمیت بسیاری می باشد. به همین منظور در پژوهش حاضر هدف اصلی شناسایی عوامل موثر بر خلق تجربیات بیادماندنی گردشگران از مقاصد روستایی می باشد.روش شناسی: به منظور جمع آوری داده ها هم از روش کتابخانه ای با بهره گیری از اسناد و مدارک و هم روش میدانی از طریق پرسش نامه استفاده شده است. 384 پرسشنامه توسط گردشگرانی که به روستاهای گردشگری شهرستان های مشهد، نیشابور و طرقبه شاندیز سفر کرده بودند، تکمیل گردید.یافته ها: به طورکلی 8 عامل تاثیرگذار بر خلق تجربیات بیادماندنی مثبت و 2 عامل تاثیرگذار بر خلق تجربیات بیادماندنی منفی استخراج گردید. موثرترین عامل در خلق تجربیات بیادماندنی مثبت عامل اصالت و اعتبار و همچنین عامل مدیریت محیطی نامناسب موثرین عامل در خلق تجربیات بیادماندنی منفی بود. نتیجه گیری و پیشنهادات: به طورکلی این عوامل می تواند تاثیر بسزایی در جذب گردشگران و ایجاد تجربیات بیادماندنی برای آن ها داشته باشد. فراهم کردن بسترهایی به منظور فرهنگ سازی و مهمان نوازی اصولی ساکنان محلی و حفظ هویت و اصالت روستایی از جمله پیشنهاداتی است که می توان ارائه کرد.نوآوری و اصالت: ادبیات نظری در زمینه عوامل موثر بر خلق تجربیات بیادمادندنی مثبت و منفی از مقاصد روستایی بسیار محدود می باشد، لذا این مطالعه درک جدیدی در رابطه با عوامل موثر بر شکل گیری تجربیات بیادماندنی از مقاصد روستایی ارائه می دهد که مورداستفاده مدیران مقاصد روستایی برای جلب وفاداری و جذب بیشتر گردشگران قرارمی گیرد.
۱۲.

استخراج تجربیات بیادماندنی گردشگران از مقاصد گردشگری روستایی (مورد مطالعه: شهرستان های مشهد، نیشابور و طرقبه شاندیز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۲ 37-84

کلیدواژه‌ها: مقاصد گردشگری روستایی تجربیات بیادماندنی روش زیمت شهرستان های مشهد نیشابور و طرقبه شاندیز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۵۰
گردشگران در هنگام سفر، بدنبال کسب تجربیات بیادماندنی هستند و اغلب تصمیمات آن ها تحت تاثیر همین تجربیاتی که از مقصد کسب کرده اند، قرار میگیرد. ازاین رو با هدف استخراج تجربیات بیادماندنی گردشگران از مقاصد روستایی از رویکرد شناختی زیمت استفاده شد. براساس اشباع نظری با 35 نفر از گردشگرانی که به روستاهای گردشگری شهرستان های مشهد، نیشابور و طرقبه شاندیز سفر کرده و درگیری ذهنی بیشتر از 83 با این مقاصد داشتند، مصاحبه صورت گرفت. به طورکلی 9 سازه پایه و 11 سازه نهایی استخراج گردید، پرتکرارترین سازه پایه، «چشم انداز طبیعی و بکر روستا» بود که تجربیات بیادماندنی مانند «سکوت و آرامش»، «احساس شادابی و رهایی» و «لذت بخش بودن» را در گردشگران ایجادکرده است. ادبیات نظری در زمینه تجربیات بیادمادندنی از مقاصد روستایی بسیار محدود می باشد، لذا این مطالعه درک جدیدی در رابطه با نحوه شکل گیری تجربیات بیادماندنی از مقاصد روستایی ارائه می دهد که مورداستفاده مدیران مقاصد روستایی برای جلب وفاداری و جذب بیشتر گردشگران قرارمی گیرد.
۱۳.

ارزیابی عوامل پیش بینی کننده دانش و آگاهی محیط زیستی طبیعت گردها، مطالعه موردی: طبیعت گردهای منطقه حفاظت شده بینالود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۱) 23 - 42

کلیدواژه‌ها: آگاهی بینالود دانش محیط زیستی رفتار گردشگران طبیعت گردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۴
توسعه آگاهانه طبیعت گردی، راهبردی مناسبی جهت حفظ محیط زیست است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی عوامل پیش بینی کننده دانش و آگاهی طبیعت گردهای منطقه حفاظت شده بینالود است. نوع تحقیق کاربردی، روش مورداستفاده توصیفی- تحلیلی و گردآوری داده ها و اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق تعداد طبیعت گردهای ورودی به منطقه، بر اساس آمار میدانی به دست آمده از دهیاران (شهریور 1398)، 12900 برآورد شده است. درنهایت، 210 نمونه به عنوان حجم نمونه مبنای تکمیل پرسشنامه و تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که بر اساس آزمون t تک نمونه ای میانگین واقعی دو شاخص برخورداری از دانش زیست محیط و به کارگیری فناوری پاک و آگاهی نسبت به قوانین و محیط طبیعی از کمتر از میانه (3) است. یافته های آزمون t دو نمونه نشان داد که طبیعت گردها ازلحاظ نگرش و رفتار محیط زیستی و بعد اجتماعی و اقتصادی محیط زیستی در وضعیت مناسبی قرار دارند، اما ازلحاظ میزان دانش محیط زیستی در وضعیت مناسبی قرار ندارند و نیاز به افزایش آگاهی آن ها در زمینه های دانش محیط زیستی است. میانگین نظر مردان در شاخص های دانش محیط زیستی (3) بیشتر از زنان (65/2) است ولی در شاخص های نگرش محیط زیستی و رفتار محیط زیستی به ترتیب زنان (30/4 و 94/3) بیشتر از مردان با میانگین (15/4 و 72/3) است و تفاوت معناداری در دو گروه وجود دارد. بر اساس آزمون رگرسیون ضریب تعیین تعدیل شده 54/0 می باشد که آشکار نمود که 54 درصد از تغییرات رفتار محیط زیستی طبیعت گردها وابسته به عوامل فردی و اقتصادی- اجتماعی است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون بیانگر رابطه معنی دار و قوی رفتار و نگرش محیط زیستی طبیعت گردها وجود دارد. جهت ارتقای دانش محیط زیستی طبیعت گردها، ایجاد مراکز بازدیدکنندگان، برگزاری دوره های آموزشی، سمینارها و غیره بر مبنای ویژگی های سنی و جنسی پیشنهاد می گردد. روش مناسب انتق ال آموزه ها استفاده از وسایل و مواد نشر آگاهی مانن د تهیه بروشور، فیلم کوتاه و آگاهی رساندن از طریق شبکه های پرطرفدار اجتماعی و تشویق سازمان های مردم نهاد برای ترویج فرهنگ طبیعت گردی است.
۱۴.

اثرات فعالیت های کارآفرینانه اجتماعی بر توانمندسازی روستاییان تحت پوشش کمیته امداد (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان بوانات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال ۲۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۹ 39 - 62

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی اجتماعی توانمندسازی کمیته امداد مناطق روستایی شهرستان بوانات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۶۴
بیان مساله: توسعه پایدار از موضوعات مهم در دنیای امروز جهت دستیابی به رشد کشورها تلقی میشود که در سطح جهان و کشورهای رشد یافته توجه جدی به آن می گردد و از این رو امروزه جهت دستیابی به پارادایم توسعه ی پایدار روستایی، برنامه ریزان روستایی بیش از هر چیز بر توانمندسازی گروه های هدف (فقیران، زنان بی سرپرست، کارگران بی زمین، کشاورزان خرده پا) تاکید دارند. به طوری که برای مبارزه با فقر و نابرابری های درآمدی و توانمندسازی اقشار جامعه روستایی، سازمانها و نهادهای رفاهی متعددی در قالب راهبردهای حمایتی ایجاد شده که از جمله آنها فعالیتهای نهاد خیریه کمیته امداد است.  در این راستا هدف تحقیق حاضر ارزیابی اثرات توانمندسازانه فعالیتهای کارآفرینانه اجتماعی نهاد خیریه کمیته امداد در بین مدد جویان تحت پوشش در مناطق روستایی شهرستان بوانات، استان فارس می باشد.روش:این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل خانوارهای روستایی، تحت پوشش در شهرستان بوانات میباشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 128 خانوار به عنوان جامعه نمونه تعیین گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد خودتعیینی، اعتماد به نفس، شایستگی، تاثیر و معناداری تعیین و در چارچوب مطالعات میدانی (تکمیل پرسشنامه ها و فرم های مشاهدات میدانی) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کندال، اسپیرمن و T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که، میزان اثرات توانمندسازانه فعالیتهای کارآفرینانه اجتماعی نهاد خیریه کمیته امداد در تمامی ابعاد مورد بررسی بالاتر از میانه ی نظری (3) است.نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که، بین ابعاد خودتعیینی، شایستگی و تاثیر و متغیرهای میزان درآمد ماهانه خانوارها و سطح تحصیلات رابطه مثبت و معنی داری در سطح 0/05 درصد وجود دارد.
۱۵.

Analysis of the Impact of Environmental Unsustainability on Social Unsustainability in Iran: Tensions and Social Damages Caused by Drought in Rural Areas(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۹ 1 - 19

کلیدواژه‌ها: Environmental Crisis Environmental Changes Social Unsustainability Social Stress Drought rural communities

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۰
Purpose- Social sustainability, especially in rural areas, is one of the most important goals of policymakers, planners and managers. However, social sustainability in local communities, such as villages, can be challenged through environmental instabilities. Accordingly, the purpose of this study is to analyze the tensions and social dangers in rural areas of Neyshabur, one of the provinces of Iran. Design/methodology/approach- In order to measure the relationship between the independent variable of drought and the dependent variable of social tension, 24 variables were identified in the context of drought, existing tensions and social damage caused by water scarcity in the study area. The required information was collected from documentary studies and also through interviews and questionnaires. One-sample t-test, Pearson correlation, single-variable regression, and VIKOR model were used to analyze the data. Findings- The results show that there is a relationship between water deficit deduced from drought and 22 social unsustainability variables. Based on the results of the regression test and the amount of obtained beta, respectively, the greatest effects of water shortages deduced from drought was on intensifying rural poverty (0.932), increasing living expenses (0.931), and the destruction of small crop and small cultivation (0.924). Also, the results of the VIKOR model showed that there is a difference between the studied villages in terms of the severity of social tensions. Originality/value- This study has been promising to focus on the effects of drought and water scarcity as an environmental unsustainability in shaping and exacerbating tensions and social injuries. Therefore, the results of this study can be effective in recognizing the social impacts of environmental changes in geographical areas and countries facing environmental changes.
۱۶.

تحلیل اثرات اجتماعی و اقتصادی یکپارچه سازی اراضی در شهرستان تربت جام مورد: شرکت سهامی زراعی نیل آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) ۲۰-۱

کلیدواژه‌ها: توسعه کشاورزی توسعه روستایی یکپارچه سازی اراضی شرکت سهامی زراعی تربت جام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۸۵
یکی از ﻣﻬﻤﺘﺮیﻦ ویﮋگی های بخش کشاورزی در ﻣﻨ ﺎﻃﻖ روﺳ ﺘﺎیی ای ﺮان، ﭘﺎییﻦ ﺑﻮدن ﺑﻬﺮه وری ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻮﻟیﺪ اﺳﺖ. قطعهﻗﻄﻌﻪ ﺑﻮدن اراﺿی زراﻋی از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در ایﻦ اﻣﺮ می باشد و مناسب ترین راﻫکﺎر، اﺟﺮای ﻃﺮح های یکﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎزی اراﺿی اﺳت. از مهم ترین آثار اجرای طرح های یکپارچه سازی اراضی کشاورزی، آثار اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی است. بر این اساس پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، توسعه ای و کاربردی است که به منظور گرد آوری اطلاعات، برحسب مقتضیات پژوهش از مطالعات پیمایشی و کتابخانه ای استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق شامل 1448 خانوار سهام دار شرکت سهامی زراعی نیل آباد تربت جام است که با استفاده از فرمول کوکران 174 سهام دار به عنوان نمونه انتخاب و مورد پرسش گری واقع شدند. داده ها و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش های آمار استنباطی و توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل از تحقیق، در بُعد اجتماعی- فرهنگی، شاخص افزایش دانش کشاورزان با میانگین 93/3 و در بعد اقتصادی- معیشتی، شاخص هزینه مصرف آب، با میانگین 82/3 نسبت به سایر شاخص ها افزایش معناداری را نشان می دهد. به طور کلی میانگین اثرات یکپارچه سازی اراضی در قالب شرکت سهامی 47/3 است که بالاتر از میانگین عددی 3 و در حد متوسط تا مطلوب ارزیابی گردیده است. بنابراین شرکت سهامی زراعی نیل آباد در بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی سهام داران تاثیر نسبتاً مثبتی داشته است. با اینحال، با گذشت ۵۰ سال از فعالیت شرکت، اکنون پایین رفتن سطح آب های زیر زمینی، عدم وجود صنایع مکمل در زنجیره تولیدی، افزایش اعضای اولیه از ۲۷۶ نفر به حدود ۲۰۰۰ نفر به عنوان عواید بگیر، عدم رضایت سهام داران از هیات مدیره شرکت سهامی زراعی، مهم ترین مسائل شرکت از دیدگاه مدیران و سهام داران است.
۱۷.

تبیین سناریوهای توسعه کالبدی- فضایی سکونتگاه های روستایی مجموعه شهری مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره هجدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 117 - 159

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی پیشران ها تحولات کالبدی فضایی سکونتگاه های روستایی سناریو ویزارد مجموعه شهری مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۲۱۰
توسعه پایدار کالبدی فضایی در سطح مجموعه شهری مشهد مقدمه و پیش نیاز دستیابی به توسعه پایدار منطقه ای (استانی) و ملی است. از این رو تدوین سناریوهایی که زمینه تحقق تحولات کالبدی فضایی پایدار را در مجموعه شهری مشهد فراهم می سازد باید مورد توجه قرار گیرد. در پژوهش حاضر تلاش شده با مشارکت مدیران استانی و خبرگان دانشگاهی پیشران های کلیدی تأثیرگذار بر تحولات کالبدی فضایی سکونتگاه های روستایی مجموعه شهری مشهد شناسایی و در نهایت سناریوهای مؤثر بر توسعه کالبدی فضایی این سکونتگاه ها تدوین شود. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری داده ها و اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی و پیمایشی (مصاحبه) بود. با بررسی منابع علمی 69 عامل مؤثر بر تحولات کالبدی فضایی شناسایی شد که در 5 بُعد دسته بندی شدند؛ که با دو گروه و در مجموع 29 نفر، شامل مدیران سازمان های مرتبط و متخصصان دانشگاهی، مصاحبه انجام شد. تجزیه وتحلیل داده ها مبتنی بر تکنیک های آینده پژوهی بود؛ از جمله مدل شوارتز، تحلیل ساختاری، تحلیل تأثیر متقابل (نرم افزارهای Micmac و Scenario wizard). نتایج نشان داد تعداد 512 سناریو با سازگاری ضعیف و تنها 1 سناریو در حالت سازگاری قوی و پایدار (ناسازگاری صفر) قرار دارد (8/2 درصد سناریوهای ممکن باورپذیرند). سناریوی اول، که یک سناریو با جهت مثبت است، دارای مجموع امتیاز اثر متقابل 771 و ارزش سازگاری 7 است؛ درحالی که سناریوی دوم، که گویای شرایط نسبتاً مطلوب برای آینده سکونتگاه های روستایی است، مجموع امتیاز اثر متقابل 736 و ارزش سازگاری 2- دارد. سناریوی سوم نیز دارای ارزش سازگاری 3- بود و با امتیاز مجموع اثر متقابل 695 می تواند از سناریوهای محتمل برای آینده تحولات کالبدی فضایی روستایی باشد.
۱۸.

تحلیل میزان رضایتمندی روستاییان از عملکرد نهاد خیریه ای امام علی (ع) در نواحی روستایی شهرستان قائن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت اقتصاد اسلامی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 151-174

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی عملکرد نهاد خیریه خیریه امام علی (ع) شهرستان قائن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۱۹
توسعه فعالیت های خیریه ای در راستای محرومیت زدایی مناطق روستایی، هنگامی محقق می شود که روستاییان از عملکرد خیریه ها رضایت مطلوب داشته باشند؛ زیرا رضایتمندی مطلوب روستاییان، عامل اصلی در افزایش کارایی و بهبود کیفیت خدمات ارائه شده در نواحی روستایی است. در این راستا، مطالعه حاضر به ارزیابی و تحلیل میزان رضایتمندی روستاییان از عملکرد نهاد خیریه ای امام علی(ع) در قالب شاخص ها و متغیرهای سنجش فعالیت های توسعه ای نهاد خیریه و شاخص های رضایتمندی از عملکرد نهاد خیریه در بین 319 سرپرست خانوار روستاهای تحت پوشش خیریه امام علی(ع) شهرستان قائن در استان خراسان جنوبی با استفاده از پرسش نامه پرداخته است. یافته های تحقیق بیانگر این است که بیشترین میزان رضایتمندی مردم از عملکرد خیریه امام علی (ع) متعلق به شاخص احترام و ارزش یکسان قائل شدن در ارائه خدمات برای روستاییان با میانگین 4.30 می باشد. کمترین میزان رضایتمندی به شاخص حضور مستمر مسئولان خیریه امام علی (ع) در روستاها با میانگین 3.36 تعلق دارد. جهت رتبه بندی روستاهای مورد مطالعه در زمینه شاخص های رضایتمندی و ابعاد توسعه، از مدل MARCOS استفاده شده است. بر این اساس، بهترین روستاها در هر دو زمینه به ترتیب متعلق به بخش آباد و خرم آباد و بدترین روستا در هر دو زمینه متعلق به چدان می باشد. طبقه بندی :JEL H83, Z18
۱۹.

تحلیل موانع گرایش زنان روستایی به مشارکت در مدیریت اجرایی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 69 - 35

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی مدیریت روستایی مشارکت زنان شهرستان زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۱۹
در سال های اخیر، توجه به مشارکت زنان روستایی در مدیریت روستایی اهمیت زیادی یافته است؛ با وجود این، ورود زنان به عرصه مدیریت روستایی با کندی چشمگیری مواجه است؛ ازاین رو هدف این پژوهش، تحلیل موانع گرایش زنان روستایی به مشارکت در مدیریت اجرایی روستا یی در شهرستان زنجان است. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده شده توصیفی و تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی بهره گرفته شد. جامعه آماری این تحقیق در دو سطح مردم محلی (267نفر نمونه) و مدیران محلی (28 نفر) در نظر گرفته شد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد، از دیدگاه مردم محلی، موانع نهادی و سازمانی با میانگین رتبه ای 3/32و موانع اقتصادی-مالی با 2/72 بیشترین و کمترین رتبه را به خود اختصاص دادند. از طرف دیگر، دیدگاه مدیران محلی نشان داد، موانع نهادی و سازمانی با میانگین رتبه ای 3/47 و موانع اطلاعاتی و ارتباطی 2/57 بیشترین و کمترین رتبه را در موانع مشارکت زنان در مدیریت اجرایی روستاها به خود اختصاص دادند. نتایج آزمون تحلیل عاملی نشان داد، از دیدگاه مردم محلی، عامل های فردی و شخصیتی، محیط اجتماعی و فرهنگی، نهادی و سازمانی، اطلاعاتی و ارتباطی و اقتصادی و از دیدگاه مدیران محلی ، عوامل محیط اجتماعی و فرهنگی، فردی و شخصیتی، نهادی و سازمانی، اطلاعاتی و ارتباطی و اقتصادی-مالی مهم ترین موانع مشارکت اجرایی زنان بودند. نتایج نشان داد، موانع بسیاری در تمایل به گرایش زنان روستایی به مشارکت در مدیریت اجرایی روستاها وجود دارد و یافته های تحقیق آن را تأیید می کند.  
۲۰.

تحلیل مقایسه ای سطح پایداری سکونتگاه های روستایی دارای طرح هادی و بدون طرح (مطالعه موردی: دهستان میان ولایت، بخش مرکزی شهرستان مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۹) 23 - 42

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار روستایی طرح های هادی پایداری روستاها تحلیل مقایسه ای دهستان میان ولایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۳
در راستای اهداف توسعه پایدار در نواحی روستایی و افزایش کیفیت زندگی همچنین ماندگاری روستاییان در محیط های روستایی، طرح ها و برنامه های متعددی انجام می شود. یکی از مهمترین و تاثیر گذارترین طرح های روستایی، تهیه و اجرای طرح هادی است تا به نوعی منجر به زیست پذیری زندگی در محیط های روستایی گردد. اجرای طرح هادی از ابعاد گوناگون، پایداری روستاها را می تواند تحت تاثیر قرار دهد. در پژوهش حاضر، به تحلیل اثرات اجرای طرح هادی بر پایداری سکونتگاه های روستایی در سطح دهستان میان ولایت، پرداخته شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. بدین منظور 7 روستای دارای طرح هادی و 7 روستای دیگر با نظر کارشناسان از میان روستاهایی که طرح در آن اجرا نشده و به لحاظ مسافتی نزدیک به روستاهایی که در آن طرح اجرا گردیده، انتخاب شده است. تعداد نمونه ها در روستاهای دارای طرح 93 نفر و در روستاهای بدون طرح نیز 91 نفر به صورت تصادفی و در سطح سرپرست خانوار بوده که با استفاده از فرمول کوکران با خطای اندازه گیری0.1 انتخاب گردید. برای تحلیل داده ها، از آزمون های "تی استیودنت، تی دونمونه مستقل و همبستگی پیرسون و همچنین مدل تصمیم گیری Waspas استفاده شد. نتایج پژوهش، نشان داد بیشترین تاثیرگذاری طرح هادی در سکونتگاه های روستایی مورد مطالعه، در دو بعد پایداری کالبدی- فضایی با میانگین 07/3 و زیست محیطی با میانگین11/3  بوده و کمترین تاثیر در بعد اقتصادی با میانگین 88/2 بوده است. در مجموع اجرای طرح هادی، بطور معناداری بر پایداری اجتماعی – فرهنگی، کالبدی – فضایی و زیست محیطی سکونتگاه ها در منطقه مورد مطالعه تاثیرگذار بوده است. همچنین وضعیت پایداری در سکونتگاه های روستایی بدون طرح در همه ابعاد در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. بنابراین اجرای طرح هادی اثرات مثبت قابل قبولی برای روستاها داشته و بهتر است جنبه های اقتصادی طرح نیز در روستاها تقویت گردد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان