ناصر بیات

ناصر بیات

مدرک تحصیلی: استادیار گروه جغرافیا، دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشگاه علوم انتظامی امین، عضو پیوسته انجمن علمی پژوهش های انتظامی ایران، (نویسنده مسئول

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۰ مورد.
۲۱.

چالش های تعاملی پلیس و شهرداری در پیشگیری اجتماعی از سرقت منزل (مطالعه موردی شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 173 - 196

کلیدواژه‌ها: چالش های تعاملی پلیس شهرداری پیشگیری اجتماعی سرقت منزل اهواز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۶۲
زمینه و هدف: پیشگیری اجتماعی از جرم علیه اموال شهروندان بویژه، اماکن مسکونی، یکی از حوزه هایی است که نیازمند تعامل سازنده میان پلیس و شهرداری ها است.این پژوهش با هدف شناخت و بررسی چالش های تعاملی پلیس و شهرداری در پیشگیری اجتماعی از سرقت منازل شهری انجام گرفته است. روش شناسی: این پژوهشبه لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ شیوه اجرا از نوع پژوهش های آمیخته است. جامعه مشارکت کننده در مرحله کیفی شامل مدیران سازمان های پلیس و شهرداری در شهر اهواز بود که 12 نفر از آن ها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش در مرحله کمّی شامل دو گروه فرماندهان و مدیران انتظامی و مدیران شهرداری اهواز به تعداد 76 نفر بود حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 69 نفر تعیین شد. در مرحله کیفی از نشست طوفان ذهنی به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. در مرحله کمُی از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار سنجش توسط 7 نفراز متخصصان کنترل و پس از اعمال نظرات آن ها به تأیید نهایی رسید، پایایی پرسش نامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر با 86/0 بدست آمد. داده های مرحله کمی با استفاده از آزمون تی مستقل با استفاده از نرم افزارSPSS  تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج آزمون لوین در مورد یکسانی واریانس ها نشان می دهد تنها در سه مورد در سطح 05/0 معنادار بدست آمده است و فرض H1 مبنی بر نابرابری واریانس دیدگاه دو گروه تأیید می شود. در 8 مورد دیگر از چالش های تعاملی مدیریت انتظامی و نهاد شهرداری در زمینه پیشگیری اجتماعی از سرقت منزل در اهواز، سطح معناداری آزمون لوین بالاتر از عدد 05/0 مشاهده می شود. نتیجه گیری: برآیند یافته های پژوهش بیانگر آن است که در بیشتر چالش های تعامل ناجا و نهاد شهرداری در مدیریت پیشگیری از سرقت منزل اختلاف نظر وجود ندارد. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد در حوزه های تعاملی پلیس و شهرداری به لحاظ نظری اختلاف دیدگاه میان مدیران این دو سازمان وجود ندارد و بنابراین ضرورت عملیاتی کردن راهبردهای تعاملی در این زمینه آشکار به نظر می رسد.
۲۲.

کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS در مدیریت پیشگیری از جرم کیف قاپی (موردمطالعه شهر بابل سال 1396)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۸۲) 151 - 176

کلیدواژه‌ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی جغرافیای جرم تحلیل مکانی - فضایی کیف قاپی شهر بابل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۴۹۰
زمینه و هدف: جرم کیف قاپی یکی از اشکال سرقت است که به لحاظ مکانی بیشتر در قلمرو جغرافیایی شهرها رخ میدهد. هدف این پژوهش تحلیل مکانی-فضایی کیف قاپی در شهر بابل، از طریق نقشه سازی بر پایه سیستم اطلاعات جغرافیایی، برای دستیابی به رهیافتهای مدیریت پیشگیری از این نوع جرم است. از دیدگاه بسیاری از متخصصان جرم شناسی کیفقاپی ذیل جرایم شهری خشن طبقه بندی می شود. روش : پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ منطق گردآوردی و پردازش داده ها در چارچوب مکتب جغرافیای کمّی، به روش توصیفی و تحلیل مکانی-فضایی است. کل جرایم کیف قاپی رخ داده در سال 1396 مبنای ایجاد بانک داده برای نقشه سازی قرار گرفت. داده ها از سامانه GIS فرماندهی انتظامی استان مازندران به عنوان یکی از استان های پیش رو در این زمینه و همچنین پرونده های ثبت شده، گردآوری و با نرم افزارArcGIS تجزیه تحلیل شد. از بیضی انحراف معیار و آزمون مرکز ثقل برای آشکارسازی کانون جرم استفاده شد. یافته ها : اکثریت کیف قاپان مردان جوان و میانسال، متاهل، بیکار، فاقد تحصیلات دانشگاهی، و دارای سابقه کیفری هستند. از پیرامون به سوی مرکز شهر فراوانی کیف قاپی افزایش یافته و مرکز ثقل آن بر مناطق مرکزی شهر انطباق دارد. الگوی روزانه کیف قاپی به یک سوم پایانی شبانه روز، و الگوی فصلی آن به تابستان متمایل است. نتایج: برآیند یافته های پژوهش نشان می دهد امروزه مدیریت انتظامی در پیشگیری و مقابله با جرایمی چون کیف قاپی، نیازمند بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی است؛ تحلیل فضایی کیف قاپی در شهر بابل ضرورت پاکسازی نواحی مرکزی شهر بابل از این جرم را آشکار می سازد. موفقیت در این زمینه نیازمند بهسازی و نوسازی بافت شهری فرسوده بر پایه ی اصول پیشگیری وضعی از جرم، و تقویت پیشگیری اجتماعی و کیفری است.
۲۳.

پیامدهای امنیتی و انتظامی مشاغل کاذب در شهرستان رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 305 - 322

کلیدواژه‌ها: مشاغل کاذب پیامدهای امنیتی پیامدهای انتظامی شهر رشت جرائم و آسیب های اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۲۵۰
زمینه و هدف: مشاغل کاذب که بیشتر متأثر از معضل بیکاری است، می تواند پیامدهای منفی از لحاظ امنیتی-انتظامی به دنبال داشته و باعث ایجاد مشکلات بسیاری برای افراد جامعه و افزایش جرم و آسیب های اجتماعی شود. این پژوهش با هدف اصلی شناسایی پیامدهای امنیتی و انتظامی مشاغل کاذب در شهر رشت انجام شد. روش شناسی: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیتی از نوع پژوهش های کیفی و اکتشافی است. مشارکت کنندگان پژوهش را مدیران و فرماندهان ارشد پلیس، استادان دانشگاه های رشت (در حوزه جامعه شناسی، اقتصاد و مدیریت) و کارشناسان خبره نهاد مدیریت شهری (شهرداری) تشکیل می دهند. نمونه گیری به صورت هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری از طریق انجام مصاحبه های عمیق با 10 نفر از خبرگان ادامه یافت. روش تحلیل مضمون برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل مضمون بیانگر نه پیامد امنیتی-انتظامی مشاغل کاذب در شهر رشت بود که عبارت اند از: ایجاد پاتوق برای افراد با اندیشه مجرمانه، خرید، فروش و توزیع مواد مخدر و مشروبات الکلی، سرقت و دزدی، ناهنجاری های اجتماعی و فرهنگی، تجاوز به عنف، نزاع، آدم ربایی، قتل و کلاهبرداری. نتایج: بیشتر مشاغل کاذب به تخصص خاصی نیاز ندارند و ورود به این مشاغل سهل و آسان است. با توجه به طیف گسترده مشاغل کاذب و پیامدهای متفاوت آن ها به لحاظ امنیتی و انتظامی لازم است متناسب با آنها، برنامه ریزی و اقدامات مدیریتی متناسب بکار گرفته شود. با توجه به چند وجهی بودن اغلب مشاغل کاذب ، تعدیل پیامدهای منفی امنیتی انتظامی نیازمند جلب مشارکت سازمان ها و نهادهای مختلف و همچنین بهره گیری از دانش، تجربه و تخصص ذینفعان مختلف است.
۲۴.

عوامل مدیریتی مؤثر در پیشگیری از آسیب پذیری کارکنان مرزبانی در برابر گروهک های تروریستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 591 - 614

کلیدواژه‌ها: عوامل مدیریتی پیشگیری آسیب پذیری آسیب پذیری کارکنان مرزبانی استان سیستان و بلوچستان گروهک های تروریستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۴۶
زمینه و هدف: هدف از این پژوهش، شناخت عوامل مدیریتی مؤثر در پیشگیری از آسیب پذیری کارکنان مرزبانی استان سیستان و بلوچستان در برابر گروهک های تروریستی طی سال های 1388 تا 1396 است. روش: بنیان روش شناسی پژوهش مبتنی بر رویکرد ترکیبی یا آمیخته است. مشارکت کنندگان مرحله کیفی، شامل 17 نفر از خبرگان دارای سابقه خدمتی در مشاغل فرماندهی و مدیریتی در مرزبانی استان سیستان و بلوچستان است که براساس اصل اشباع نظری تعیین و نظرهای ایشان با رویکرد تلخیصی تحلیل و تفسیر شد. جامعه آماری بخش کمی شامل فرماندهان و مدیران ارشد مرزبانی استان سیستان و بلوچستان است که 32 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. داده های پرسشنامه ها با استفاده از آمارهای توصیفی و آزمون های کای دو، کولموگروف – اسمیرنوف و فریدمن تحلیل شد. یافته ها: به تفکیک کارکردهای مدیریتی، مهم ترین گزاره های مؤثر در هریک از عوامل، از دیدگاه فرماندهان، نخبگان و صاحب نظران فرماندهی مرزبانی استان سیستان و بلوچستان شناسایی و استخراج شد. نتایج: «ایجاد تغییر مداوم در ساعت های اعزام نیروها به گشت و یا استقرار در کمین گاه های مرزی» در بعد برنامه ریزی، «واگذاری مشاغل فرماندهی و مدیریتی به کارکنان لایق، باتجربه، باانگیزه، شجاع و مستعد» در بعد هدایت و رهبری، «حمایت دستگاه قضایی از تیراندازی کارکنان مرزبانی در محدوده حریم امنیتی مرز» در بعد سازماندهی و هماهنگی و «نظارت و کنترل فرماندهان و مسئولان بر عملکرد کارکنان زیرمجموعه خود» در بعد نظارت و کنترل به عنوان مهم ترین گزاره ها شناسایی شدند.
۲۵.

بخش بندی گردشگری در نواحی روستایی با تاکید بر عوامل انگیزشی: مورد مطالعه حوضه آبریز رودخانه کُلان ملایر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال هجدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۹

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی بخش بندی گردشگری عوامل انگیزشی گردشگر حوضه آبریز رودخانه کلان شهرستان ملایر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۴۸۱
چکیده: گردشگری یکی از برجسته ترین راهبردهای نوین اقتصادی برای توسعه نواحی روستایی شناخته می شود. همانند سایر بخش های اقتصادی بخش گردشگری نیز متشکل از نظام عرضه و تقاضا است، و ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضای گردشگری شرط لازم برای پویایی سیستم گردشگری و ایجاد رشد و توسعه اقتصادی است. بخش بندی بازار گردشگری متداول ترین شیوه در زمینه مطالعه و شناخت ساختار تقاضای گردشگری است، که به بهره گیری مطلوب از منابع عرضه گردشگری در راستای نیازهای واقعی و گوناگون گردشگران کمک می کند. این پژوهش به بخش بندی گردشگران در منطقه نمونه گردشگری حوضه آبریز رودخانه کُلان شهرستان ملایر می پردازد. جامعه آماری گردشگرانی است که به قصد تفریح و گردش و گذران اوقات فراغت به محدوده مورد مطالعه سفر می کنند. ابزار پژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته است و به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 200 مورد پرسشنامه از گردشگران بدست آمد. آمار توصیفی، و روش های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل خوشه ای برای تجزیه و تحلیل داده ها به کار رفت. بر مبنای نتایج تحلیل عاملی 7 عامل اصلی انگیزشی گردشگری در سطح منطقه شناسایی شد، شامل: روستاگرایی، وابستگی و تعلق مکانی، آسایش و استراحت، طبیعت گردی و ورزش، تفریحات گروهی، خرید تولیدات روستایی، هیجان و تازگی، معنویت و خلوت؛ بر اساس این عوامل انگیزشی نتیجه نهایی بخش بندی گردشگران نشان می دهد که بازار تقاضای گردشگری در منطقه قابل تقسیم به 7 بخش است. این نتایج می تواند در راستای بهره گیری بهینه از انواع منابع موجود در منطقه، توسط مدیران و مسئولان محلی، و همچنین صاحبان کسب و کارهای گردشگری، متناسب با نیازهای واقعی بخش های متنوع بازار گردشگر روستایی به کار گرفته شود.
۲۶.

مدیریت پیامدهای امنیتی و انتظامی اقامتگاه های غیررسمی در مقصد گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 235 - 260

کلیدواژه‌ها: مدیریت پیامدهای گردشگری پیامدهای امنیتی امنیت گردشگری اقامتگاه غیررسمی همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۶۱
زمینه و هدف: پژوهش حاضر بر مدیریت پیامدهای منفی امنیتی رشد مدیریت نشده ی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در همدان تاکید دارد و بر این پایه شناخت و تحلیل مهمترین رهیافت های موجود و تفاوت های نگرشی میان مدیران و متخصصان نهادها و سازمان های مرتبط با امنیت گردشگری را در کانون هدف قرار می دهد. روش: پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ فرایند روش شناختی از نوع آمیخته (کیفی-کمّی) است. گزاره های بدست آمده از مطالعه کیفی مبنای طراحی پرسشنامه محقق ساخته در مرحله کمّی قرار گرفت. جامعه آماری در مرحله کمّی مدیران عالی سازمان های ذینفع از امنیت گردشگری در همدان است. با استفاده از جدول مورگان 60 نفر به روش طبقه ای انتخاب شدند. داده های پرسشنامه با استفاده از آمارهای توصیفی و آزمون های کای اسکوئر، فریدمن و کروسکال-والیس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: براساس یافته های مرحله کیفی 17 گزاره به عنوان رهیافت های مدیریت پیامدهای امنیتی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی شناسایی شد. یافته های بدست آمده از داده ها بیانگر آن است که در بیشتر موارد، پاسخگویان میزان اهمیت 17 گزاره استخراج شده را در سطح بالایی تایید می کنند، اما در 4 مورد از رهیافت ها اختلاف نظر معناداری میان شش گروه از افراد نمونه مشاهده می شود. نتیجه گیری: پنج گزاره نخست به طور غالب بر اهمیت رویکرد «آموزش و اطلاع رسانی به ذینفعان گردشگری» تاکید دارند؛ در رتبه های میانی بیشتر گزاره ها بر رویکرد «تقویت قانون گرایی و کنترل و نظارت رسمی» تاکید دارند؛ در رتبه های پایانی نیز بیشتر بر مفاهیم «پیشگیری و مقابله با جرم» تاکید می شود. نتایج تحلیل مقایسه ای دیدگاه شش گروه نیز نشان می دهد که به طور خلاصه جامعه هتلداران همدان در مقایسه با 5 گروه دیگر بیشتر از رهیافت های سلبی علیه فعالیت اقامتگاه های گردشگری غیررسمی حمایت می کنند.
۲۷.

تحلیل مقایسه ای ادراکات ساکنان محلی به اثرات گردشگری در نواحی روستایی (مورد مطالعه: روستاهای حوضه آبریز رودخانه کُلان شهرستان ملایر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 478 - 495

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی تحلیل مقایسه ای اثرات گردشگری نظریه تبادل اجتماعی حوضه آبریز رودخانه کُلان ملایر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۶۰۱
تاکنون بخش وسیعی از مطالعات گردشگری در نواحی روستایی بر شناخت اثرات مثبت و منفی آن در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، و محیط زیستی متمرکز شده است. اما با در نظر گرفتن ناهمسانی دیدگاه های مردم محلی از اثرات یاد شده، پژوهش های اندکی در زمینه مقایسه ادراکات ذینفعان، به ویژه ساکنان روستایی انجام شده است. این پژوهش به تحلیل مقایسه ای ادراکات ساکنان محلی از اثرات گردشگری در منطقه حوضه آبریز رودخانه کُلان شهرستان ملایر می پردازد. روش پژوهش ترکیبی است. در مرحله کیفی طی6 نشست بارش افکار گروهی، با مشارکت 60 نفر از داوطلبان محلی اثرات مثبت و منفی گردشگری شناسایی و مبنای طراحی پرسشنامه به عنوان ابزار سنجش در مرحله کمّی قرار گرفت. سرانجام 350 پرسشنامه از 10 درصد جمعیت بالای 15 سال گردآوری شد. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل خوشه ای، تحلیل تشخیص، خی-دو، و تحلیل واریانس یک طرفه تجزیه وتحلیل شد. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی اثرات مثبت به سه دسته در ابعاد اقتصادی، محیطی، و اجتماعی، و اثرات منفی نیز به سه دسته در ابعاد محیط زیستی، اجتماعی و فرهنگی تقسیم شد. نتایج تحلیل خوشه ای ادراکات مردم محلی از اثرات مثبت و منفی گردشگری بیانگر سه دیدگاه متفاوت است. در اغلب موارد تفاوت معناداری میان ادراکات ساکنان محلی از اثرات مثبت و منفی گردشگری مشاهده شد. نتایج پژوهش منطبق بر اصول نظریه تبادل اجتماعی است، به طوری که ادراکات ساکنان محلی تابع میزان اثرپذیری آن ها از ابعاد مختلف اثرات مثبت و منفی گردشگری است.
۲۸.

تحلیل فضایی جرم کیف قاپی در شهر ساری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 125 - 146

کلیدواژه‌ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی جغرافیای جرم تحلیل فضایی کیف قاپی شهر ساری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۴۵۴
زمینه و هدف: جرم کیف قاپی از جرایم شایع در نواحی شهری کشور است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی جغرافیای کیف قاپی در شهر ساری انجام شده است. کیف قاپی یکی از جرایم علیه اموال و اشخاص شناخته می شود که کنترل و مقابله و پیشگیری از آن تأثیر بسزایی در افزایش احساس امنیت شهروندان دارد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ شیوه اجراء توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری کل جرایم کیف قاپی در شهر ساری طی سال 1396است. داده های جرم از سامانه GIS فرماندهی انتظامی استان مازندران به عنوان یکی از استان های پیش رو در این زمینه و همچنین پرونده های ثبت شده، گردآوری و با نرم افزار ArcGIS تجزیه تحلیل شد. بر این اساس پراکندگی مکانی جرایم کیف قاپی، شناسایی مرکز ثقل و و ترسیم بیضی انحراف معیار جرم کیف قاپی در دستور کار قرار گرفت. یافته ها: اکثریت بالایی از کیف قاپان مردهای جوان و میان سال به شمار می آیند که بیکار و فاقد تحصیلات دانشگاهی، و دارای سابقه کیفری هستند. پراکنش کیف قاپی از پیرامون به سمت مرکز شهر متراکم تر می شود و مرکز ثقل کیف قاپی بر مناطق مرکزی شهر انطباق دارد. الگوی زمانی وقوع کیف قاپی به نیمه دوم شبانه روز، روزهای میانی هفته، و فصل تابستان متمایل است. نتیجه گیری: برآیند یافته های پژوهش بیانگر آن است که امروزه مدیریت انتظامی جرم از جمله کیف قاپی نیازمند بهره گیری از سامانه اطلاعات مکانی جرم است. تحلیل فضایی کیف قاپی در شهر ساری ضرورت پاک سازی نواحی مرکزی شهر ساری از جرم کیف قاپی را آشکار می سازد. موفقیت در این زمینه نیازمند بهسازی و نوسازی بافت شهری بویژه بافت فرسوده بر پایه نقش طراحی شهری در پیشگیری از جرم، و تقویت سیاست ها و برنامه های پیشگیری وضعی، اجتماعی و کیفری از جرم است.
۲۹.

رهیافت های ساماندهی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در ایران با رویکرد ایمنی و امنیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۵ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 143 - 159

کلیدواژه‌ها: اقامتگاه غیررسمی گردشگری ایمنی و امنیت ساماندهی روش کیو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۴۸۵
از نیمه دوم سده بیستم میلادی خدمات صنعت گردشگری به یکی از عوامل کلیدی برای پیشرفت اجتماعی-اقتصادی تبدیل شده است و امنیت گردشگری یکی از مهم ترین نیازهای اساسی رشد و توسعه آن شناخته می شود. مسئله پژوهش حاضر بر رشد اقامتگاه های گردشگری غیررسمی به عنوان یکی از عوامل تهدید ساز ایمنی و امنیت گردشگری در ایران تمرکز دارد. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی-کمّی) در چارچوب روش شناسی ترکیبی کیو است. در مرحله مطالعه کیفی هرگونه سند و مدرک و اثر علمی مرتبط با موضوع به عنوان منبع داده گردآوری و سرانجام 25 رهیافت استخراج گردید. در مرحله کمّی از مشارکت 40 نفر از اهالی فضای گفتمان برای مرتب سازی نمودار بهره گیری شد و روش های تحلیل خوشه ای و تحلیل تشخیص برای تجزیه وتحلیل به کار رفت. یافته های پژوهش دربردارنده 4 الگوی ذهنی درزمینه ساماندهی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی است. گروه یک 6 نفر، گروه دو 26 نفر، گروه سه 2 نفر، و گروه چهار 4 نفر از مشارکت کنندگان را در برمی گیرد. از مجموع 25 گزاره کیو در 20 مورد تفاوت معناداری میان دیدگاه 4 گروه یا خوشه مشاهده شد. رهیافت های مبتنی بر "آموزش ذینفعان" در اولویت گروه یک، رهیافت های مبتنی بر "تعامل و وحدت رویه بین سازمانی" در اولویت گروه دوم به عنوان الگوی ذهنی غالب با اکثریت 70 درصدی از مشارکت کنندگان، رهیافت های مبتنی بر "آموزش ذینفعان" در کنار "مدیریت یکپارچه" در اولویت الگوی ذهنی گروه سوم، رهیافت های مبتنی بر"آموزش ذینفعان" و "کنترل انتظامی پلیس" در اولویت گروه چهارم جای دارند.
۳۰.

ژئوماتیک و کاربرد آن در ناجا (نمونه موردی: شناسایی موادمخدر)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال چهارم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۵) 133 - 152

کلیدواژه‌ها: ژئوماتیک سنجش از دور خشخاش پلیس موادمخدر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۲۷۵
ژئوماتیک با گستره وسیعی از دانش های مهندسی در ارتباط است. این علوم زیر شاخه ای از دانش و فناوری ژئوماتیک هستند که می توان از گستره این دانش در حوزه های مختلف پلیس از جمله در بخش مبارزه با مواد مخدر که در راستای همکاری بین المللی توسط سازمان UNODC با کشورهای همجوار با افغانستان یعنی ایران و پاکستان تحت عنوان ابتکار سه جانبه در راستای مبارزه با مواد مخدر با همکاری UNODC ایجاد شد، استفاده کرد. اولین دوره آموزشی در آبان ماه سال گذشته با حضور ده نفر از کارشناسان وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان طی ده روز با موضوع آموزشی آشنایی با دوره GIS، سامانه الکترونیک برای کسب اطلاعات جغرافیایی و طریقه استفاده از این تکنولوژی سنجش از دور در تهران برگزار شد. در این راستا، قرار است دوره های بعدی آموزشی هر چه پیشرفته تر(سنجش از دور) برگزار گردد. روش نمونه گیری زمینی به این صورت است که با استفاده از دستگاه طیف سنج با طول موج 1050 نانومتر یا دستگاه فیلد اسپک 3 با طول موج 2500 نانومتر نمونه گیری زمینی در مراحل مختلف رشد با تکرارهای مختلف انجام گیرد. این تحقیق به این نتیجه رسیده که اگر طبقه بندی در زمان های مختلف رشد آن صورت گیرد، می تواند نتایج دقیق تری در سطح وسیع به همراه داشته باشد. نتایج نشان می دهد که بیشترین زمان تشخیص این گونه از سایر گونه ها در زمان گل دهی می باشد که می توان نتیجه گرفت که تصاویر ابر طیفی-زمان می توانند در رسیدن به اهداف مورد استفاده باشند.
۳۱.

اثرات منفی امنیتی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در شهر همدان پژوهشی در چارچوب روش شناسی کیو

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال چهارم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۴) 51 - 80

کلیدواژه‌ها: اثرات امنیتی اقامتگاه غیر رسمی گردشگری روش کیو همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۷
تجربه جهانی طی چند دهه گذشته نشان می دهد که توسعه گردشگری در فضاهای جغرافیایی و از جمله نواحی شهری همواره به اشکال و درجات مختلف پیامدهای مثبت و منفی گوناگونی در ابعاد امنیتی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و محیطی به همراه داشته است. پژوهش حاضر بر شناخت و تحلیل اثرات منفی امنیتی ناشی از فعالیت اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در شهر همدان تمرکز دارد. بنیان روش شناسی پژوهش مبتنی بر روششناسی کیو به عنوان یک روش ترکیبی یا آمیخته است. روش کیو یک بسته روش شناسی کامل است که به ترتیب مراحل مطالعه کیفی و مطالعه کمّی را در بر می گیرد. همچنین، تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی به شمار می آید. 64 نفر از میان اهالی فضای گفتمان به روش نمونه گیری هدفمند برای مشارکت در پژوهش انتخاب شد. بر اساس یافته های مطالعه ی فضای گفتمان در مرحله کیفی اثرات منفی فعالیت اقامتگاه های غیررسمی شامل 16 گزاره شناسایی شد. در مرحله کمّی برای کشف الگوهای ذهنی موجود درباره اثرات منفی امنیتی از روش های تحلیل خوشه ای و تحلیل تشخیص استفاده شد و بر این اساس 5 الگوی ذهنی متمایز شناسایی شد. به طور خلاصه دیدگاه نخست، سرپوش گذاشتن بر جرم و ناهنجارهای اجتماعی؛ دیدگاه دوم، قانون گریزی و تخریب وجهه یا تصویر مقصد گردشگری؛ دیدگاه سوم، تضعیف امنیت جوامع میهمان و میزبان، دیدگاه چهارم، تهدید امنیت اقتصادی مقصد گردشگری و دیدگاه پنجم، تضعیف کنترل اجتماعی و کنترل انتظامی را مورد تاکید قرار می دهد.
۳۲.

اثرات امنیتی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در شهر همدان: پژوهشی در چارچوب روش شناسی کیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 659 - 682

کلیدواژه‌ها: اثرات امنیتی اقامتگاه غیر رسمی گردشگری روش کیو همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۲۲۹
زمینه و هدف: تجربه جهانی طی چند دهه گذشته نشان می دهد که توسعه گردشگری در فضاهای جغرافیایی و از جمله نواحی شهری، همواره به شکل ها و درجه های مختلف، پیامدهای مثبت و منفی گوناگونی در ابعاد امنیتی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی به همراه داشته است. پژوهش حاضر بر شناخت و تحلیل اثرات منفی امنیتی ناشی از فعالیت اقامتگاه های گردشگری غیر رسمی در شهر همدان تمرکز دارد. روش: بنیان روش شناسی پژوهش حاضر مبتنی بر روششناسی کیو به عنوان یک روش ترکیبی یا آمیخته است. روش کیو یک بسته روش شناسی کامل است که به ترتیب مراحل مطالعه کیفی و مطالعه کمّی را در بر می گیرد. همچنین تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی به شمار می آید. 64 نفر از میان اهالی فضای گفتمان به روش نمونه گیری هدفمند برای مشارکت در پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: براساس یافته های مطالعه فضای گفتمان، در مرحله کیفی اثرات منفی فعالیت اقامتگاه های غیر رسمی شامل 16 گزاره شناسایی شد. در مرحله کمّی برای کشف الگوهای ذهنی موجود درباره اثرات منفی امنیتی از روش های تحلیل خوشه ای و تحلیل تشخیص استفاده شد و بر این اساس، 5 الگوی ذهنی متمایز شناسایی شد. نتیجه گیری: به طور خلاصه دیدگاه نخست، سرپوش گذاشتن بر جرم و ناهنجارهای اجتماعی؛ دیدگاه دوم، قانون گریزی و تخریب وجهه یا تصویر مقصد گردشگری؛ دیدگاه سوم، تضعیف امنیت جوامع میهمان و میزبان، دیدگاه چهارم، تهدید امنیت اقتصادی مقصد گردشگری، و دیدگاه پنجم، تضعیف کنترل اجتماعی و کنترل انتظامی را مورد تأکید قرار می دهد.
۳۳.

تحلیل محتوای کیفی گفتمان توسعه گردشگری ادبی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۴ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 1 - 14

کلیدواژه‌ها: گردشگری ادبی میراث ادبی گردشگری فرهنگی تحلیل محتوای کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۶ تعداد دانلود : ۶۶۸
در جهان کنونی بخش گردشگری از اهمیت بسزایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی برخوردار است. کشور ایران علی رغم برخورداری از پتانسیل های فراوان به لحاظ جاذبه های گوناگون طبیعی و انسانی-فرهنگی تا کنون نتوانسته است به موقعیت قابل توجهی در این زمینه دست یابد. در این شرایط"گردشگری ادبی" به عنوان یکی از زیربخش های گردشگری فرهنگ و میراث شناخته می شود که در مقایسه با دیگر اشکال گردشگری از مزیت نسبی برای کشور برخوردار می باشد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی، از طریق گردآوری فضای گفتمانی موجود پیرامون گردشگری ادبی در ایران، به واکاوی، بازنمایی و تحلیل و استنتاج در این باره می پردازد. هر گونه متنی یا نوشته ای که به طور مستقیم و غیر مستقیم به موضوع گردشگری ادبی در ایران می پردازد، به عنوان منبع داده گردآوری گردید، مانند: مقاله، متن سخنرانی، متن مصاحبه های منتشر شده در انواع رسانه ها، گزارش های علمی و خبری، یاداشت ها و نوشته های شخصی و غیره. بر اساس یافته های پژوهش گزاره های مطرح در گفتمان گردشگری ادبی در ایران ذیل چهار موضوع کلی قابل دسته بندی است. مفهوم و تعریف گردشگری ادبی؛ مسائل و مشکلات و موانع توسعه گردشگری ادبی؛ راهکارهای توسعه و ترویج گردشگری ادبی؛ کارکردها و پیامدهای گردشگری ادبی. نتایج پژوهش دربردارنده دستاوردهای نظری و کاربردی برای مجموعه ذینفعان توسعه گرشگری ادبی است.
۳۴.

چالش ها و رهیافت های توسعه گردشگری ادبی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۳)

کلیدواژه‌ها: گردشگری فرهنگی تحلیل مضمون جغرافیای ادبی گردشگری ادبی میراث ادبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۷۰
امروزه مطالعات میان رشته ای از اهمیت بسزایی در بسیاری از شاخه های علمی به ویژه در حوزه علوم انسانی و اجتماعی برخوردار است. پژوهش درباره گردشگری فرهنگی و زیرشاخه های آن همچون گردشگری ادبی نیز از حوزه های مطالعاتی میان رشته ای است، بویژه در حوزه رشته های ادبیات، جغرافیا و مطالعات فرهنگی. علی رغم غنای ادبیات و میراث ادبی ایران این شاخه از گردشگری تاکنون در کشورمغفول مانده است. این پژوهش با بهره گیری از روش کیفیِ تحلیل مضمون از طریق گردآوری دیدگاه ها و داده های متنی موجود پیرامون گردشگری ادبی در ایران، در گام نخست چالش های توسعه گردشگری ادبی در ایران را شناسایی کرده و در گام دوم رهیافت های لازم برای غلبه بر آن ها را شناسایی و تجزیه و تحلیل نموده است. یافته های پژوهش نشان می دهد چالش های یاد شده قابل دسته بندی به 6 مضمون اصلی و 43 مضمون فرعی و رهیافت های مورد نظر نیز قابل دسته بندی به 10 مضمون اصلی و 69 مضمون فرعی است.
۳۵.

جایگاه پلیس در مدیریت یکپارچه شهری (مورد مطالعه: استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 29 - 54

کلیدواژه‌ها: نیروی انتظامی مدیریت یکپارچه شهری امنیت شهری فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۲۴۳
زمینه و هدف: این پژوهش از یک سو از طریق مولفه های مطرح در ادبیات مطالعاتی رویکرد مدیریت یکپارچه شهری به شناخت و تحلیل جایگاه نیروی انتظامی در این زمینه می پردازد و از سوی دیگر به تأثیر تعاملات برون سازمانی پلیس با 26 سازمان مختلف عهده دار مأموریت های سازمانی و نهادی گوناگون در اداره امور شهر در چارچوب دیدگاه مدیریت یکپارچه شهری می پردازد. روش: نوع، پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی است و ابزار آن پرسش نامه محقق ساخته است. جامعه آماری در بردارنده فرماندهان و مدیران انتظامی، مدیران و کارشناسان ارشد سازمان های متعدد شهری در استان کرمانشاه است که براساس روش نمونه گیری خوشه ای و طبقه ای تعداد 168 نفر از آنها به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. از آزمو های توصیفی و استنباطی به ویژه آزمون های «تی تک نمونه ای»، «ضریب همبستگی پیرسون»، «آزمون خی دو» و «تحلیل عاملی اکتشافی برای تجزیه و تحلیل داده ها بهره گیری شد. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر تأثیر عوامل سن، سطح تحصیل پاسخ گویان و سابقه خدمتی آنها بر تفاوت نگرش آنها نسبت به برخی از مؤلفه های جایگاه پلیس در مدیریت یکپارچه شهری استان کرمانشاه است. براساس نتایج آزمون تی تک نمونه ای از دیدگاه پاسخ گویان جایگاه پلیس در مدیریت یکپارچه شهری استان کرمانشاه در همه مؤلفه های مورد نظر فراتر از حد متوسط معنادار است. نتایج: جایگاه پلیس در مدیریت یکپارچه شهری در چارچوب 7 عامل امنیت شهری مانند امنیت فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، قضایی، اقتصادی، و محیط زیست شهری قابل تبیین است. از سوی دیگر نفش تعاملات پلیس با 21 سازمان دست اندرکار مدیریت شهری معنادار است.
۳۶.

شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر رکود صنعت قالی بافی در نواحی روستایی با استفاده از روش کیو (مورد مطالعه: شهرستان گنبدکاووس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره هفتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد روستایی روش کیو رکود فرش بافی شهرستان گنبدکاووس فرش دست باف ترکمن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۱ تعداد دانلود : ۱۲۵۲
صنعت فرش دست باف یا به عبارتی قالی بافی از کهن ترین صنایع بومی نواحی روستایی ایران ازجمله استان گلستان شناخته می شود. این صنعت در چند دهه گذشته با دلایل گوناگونی که اغلب ناشی از تحولات پیشرفته در ساختار اقتصادی و اجتماعی کشور است، با در زمینه تولید مشکل و رکود مواجه شده است. در این پژوهش سعی بر آن شد تا با بهره گیری از روش شناسی کیو، بر پایه نتایج پژوهش های مرتبط با فرش دست باف ایران و تجزیه وتحلیل فضای گفتمانی موجود، شناخت جامعی از علل رکود صنعت فرش بافی در منطقه بررسی شده ارائه شد. پس ازآن با استفاده از مشارکت متخصصان دیدگاه های مختلف شناسایی و دسته بندی شد. بدین صورت گامی فراتر از مجموعه تحلیل هایی که تاکنون ارائه شده برداشته شد. در گام بعدی به روش نمونه گیری هدفمند 26 نفر از خبرگان فرش دست باف ترکمن برای انجام مرحله مرتب سازی کیو مشارکت کردند. پس از پایان مرتب سازی، ماتریس داده ها برای تحلیل در نرم افزار SPSS تشکیل شد. برپایه منطق روش شناسی کیو، از روش تحلیل عاملی کیو استفاده شد که اصلی ترین روش برای تحلیل ماتریس داده های کیو بود.یافته های پژوهش نشان می دهد از دیدگاه کارشناسان از میان مجموعه عوامل تأثیرگذار بر رکود صنعت قالی بافی در نواحی روستایی شهرستان گنبدکاووس دو عامل «عقب ماندگی فنی در تولید فرش دست باف» و «بهره وری کمتر فرش بافی در مقایسه با دیگر فعالیت های اقتصادی» تأثیر بیشتری داشت. براساس نتایج پژوهش به نظر می رسد چیرگی بر رکود فعالیت قالی بافی در منطقه مطالعه شده بیش از هر چیز به عواملی از این دست نیاز دارد: نگرش سیستمی به اقتصاد روستایی و برنامه ریزی راهبردی مبتنی بر جریان های متنوع و متناسب با شرایط متغیر آینده در بازار فرش دست باف.
۳۷.

بخش بندی گردشگران روستایی بر اساس انگیزه های گردشگری (مطالعه موردی: دهستان سروستان، شهرستان بوانات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۷ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۹۴)

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی انگیزه های گردشگر بخش بندی گردشگری دهستان سروستان شهرستان بوانات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۱ تعداد دانلود : ۷۵۰
به شناخت و بخش بندی گردشگران روستایی به عنوان نقش آفرینان اصلی توسعه گردشگری در نواحی روستایی کمتر توجه شده است. بخش بندی گردشگران براساس ویژگی های مختلف، از جمله متغیرهای انگیزشی است که برای سیاستگذاری های هدفمند و بهره گیری مطلوب از ظرفیت های بازار گردشگری، اهمیت بسزایی دارد. همچنین اطلاعات ارزشمندی دربارة سلیقه های مختلف فراهم می آورد و از این راه، زمینة پاسخگویی مطلوب به نیازهای متنوع گردشگران، دستیابی به وضعیت بهتر در بازار گردشگری و بهبود سطح رقابت پذیری در بخش گردشگری را امکان پذیر می سازد. بررسی ادبیات پژوهش نشان می دهد که در ایران نیز تاکنون پژوهشی در زمینه بخش بندی گردشگران روستایی انجام نشده است؛ بنابراین، پژوهش حاضر با بهره گیری از پرسشنامه محقق ساخته، به بخش بندی گردشگران روستایی در محدودة دهستان سروستان از توابع بخش مزایجان شهرستان بوانات در استان فارس می پردازد. این دهستان با محوریت روستای بزم طی سال های گذشته، به یکی از برجسته ترین مقصدهای گردشگری روستایی در منطقه تبدیل شده است. یافته های تحلیل داده های 246 نمونه، با استفاده از روش های تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای، بیانگر پنج بخش در بازار تقاضای گردشگری روستایی منطقه است که عبارت اند از: طبیعت گردی و بازدید از آثار تاریخی (6/14 درصد)، گروه منفعل (9/4 درصد)، روستاگرایی و آرامش و استراحت (7/42 درصد)، آرامش و استراحت (7/20 درصد)، طبیعت گردی و تعلق مکانی (1/17 درصد). نتایج پژوهش، اطلاعات ارزشمندی در زمینه ساختار حاکم بر وضعیت تقاضای گردشگری روستایی برای نهادهای دولتی، فعالان کسب وکار گردشگری و جامعه محلی فراهم می آورد؛ به طوری که مطابق نیازهای بخش های مختلف بازار گردشگری می توان به راهبردهای مدیریتی، توسعه ای و بازاریابی مناسب دست یافت.
۳۸.

شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر تقاضای دریافت تسهیلات اعتباری مسکن روستایی با تأکید بر عوامل مکانی- فضایی، مورد: سکونتگاه های بخش وراوی- شهرستان مهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۳ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۴۷ ۱۶-۳

کلیدواژه‌ها: اعتبارات خرد مقاوم سازی مساکن توسعه روستایی مساکن روستایی استان فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۴۲
پرداخت اعتبارات خرد از رهیافت های مهمی است که با اهداف مختلفی از جمله بهسازی و مقاوم سازی مسکن در جوامع محلی مورد توجه قرار می گیرد. در ایران نیز اعتبارات مقاوم سازی مسکن روستایی از برنامه چهارم توسعه با حمایت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شروع گردید و اکنون بیش از 7 سال از اجرای آن می گذرد. پژوهش حاضر، به شناخت و تحلیل عوامل مؤثر بر تقاضای دریافت تسهیلات اعتباری مسکن روستایی با تأکید بر عوامل مکانی- فضایی در سکونتگاه های بخش وراوی شهرستان مهر استان فارس پرداخته است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی با بهره گیری از داده های کمی و کیفی است. در این راستا ابتدا وضعیت مساکن 11 سکونتگاه بخش به تفکیک بر اساس داده های میدانی و طرح های هادی، شناسایی و با میزان متقاضیان اعتبارات مسکن در هر روستا مقایسه گردیده و سپس شاخص های مرکزیت مکانی، جمعیت، نرخ رشد جمعیتی، فاصله و نظام دسترسی در تقاضای دریافت تسهیلات مسکن مورد کنکاش قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که بین نیاز روستائیان به وام مسکن با میزان تقاضای آنان برای دریافت وام، در سکونتگاه های مرکزی و پیرامونی تفاوت وجود دارد، به نحوی که نزدیک به 80 درصد متقاضیان اعتبارات مسکن روستایی از دو سکونتگاه وراوی (مرکز بخش) و خوزی (مرکز دهستان) بوده اند. ضریب همبستگی دریافت تسهیلات مسکن با شاخص میزان مرکزیت مکانی برابر با 0.981 و شاخص تعداد جمعیت سکونتگاه ها برابر با 0.954 است که نشان از معناداری این شاخص ها با تقاضای دریافت تسهیلات اعتباری مسکن دارد اما در شاخص نرخ رشد جمعیت برابر با 0.183- در شاخص وضعیت مساکن قدیمی و مخروبه برابر با 0.531- و در شاخص میزان دسترسی به مراکز کانونی برابر با 0.577- است که عدم معناداری با تقاضای دریافت تسهیلات را نشان می دهد. به طور کلی براساس یافته های پژوهش می توان استنباط کرد که در محدوده مورد مطالعه، ساکنان دو سکونتگاه مرکزی وراوی و خوزی که دارای فرایند رو به بهبود از نظر توسعه ای و رشد مثبت جمعیتی هستند گرایش بالاتری به دریافت تسهیلات اعتباری و بالعکس ساکنان اغلب سکونتگاه های پیرامونی و کوچک تر که با رکود توسعه ای و رشد منفی جمعیتی مواجه اند گرایش کمتری به دریافت تسهیلات اعتباری یاد شده دارند.
۳۹.

فراتحلیلی بر مطالعات گردشگری روستایی در ایران: پژوهشی درچارچوب روش شناسی کیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل گردشگری روستایی روش شناسی کیو مطالعات گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۶ تعداد دانلود : ۶۵۶
هدف: در این پژوهش تلاش می شود تا شناخت جامعی از مجموعة راهکارها و راهبردهای برنامه ریزی و مدیریت توسعة گردشگری روستایی در ایران، به دست آورده شود. سپس، با بهره گیری از مشارکت متخصصان، دیدگاه های مختلف در این زمینه شناسایی و دسته بندی شود و گامی فراتر از مجموعة تحلیل های ارائه شده برداشته شود. روش: در چند دهة گذشته، گردشگری روستایی به عنوان یکی از برجسته ترین بخش های فعالیتی برای متنوع سازی و بازساخت مطلوب اقتصاد روستایی موردتوجه اندیشمندان و برنامه ریزان توسعه قرار گرفت. این موضوع از آغاز دهة 1380 هجری شمسی، به تدریج وارد ادبیات علمی- دانشگاهی کشور به ویژه رشتة جغرافیا شده است؛ اما در سطوح اجرایی توسعة روستایی به عنوان راهبردی برای توسعة اقتصاد نواحی روستایی، هنوز موردتوجه قرار نگرفته است. این پژوهش با بهره گیری از روش شناسی کیو، نخست برپایة نتایج پژوهش های گردشگری روستایی در ایران و تجزیه وتحلیل فضای گفتمانی موجود، شناخت جامعی از مجموعة راهکارها و راهبردهای برنامه ریزی و مدیریت توسعة گردشگری روستایی در ایران به دست داده است. یافته ها: یافته های پژوهش برپایة تحلیل عاملی کیو بیانگر سه دیدگاه درزمینة برنامه ریزی و مدیریت توسعة گردشگری روستایی در ایران است. دیدگاه نخست، دارای ویژگی های «نهادگرا، جامع نگر، یکپارچه نگر، مشارکت گرا، و جامعه محور» است و تأکید زیادی بر برنامه ریزی توسعة گردشگری روستایی دارد. دیدگاه دوم، «محیط زیست نگر- حفاظت گرا، و یکپارچه نگر» است و بیشتر بر مدیریت توسعة گردشگری روستایی در ابعاد مختلف تأکید دارد و دیدگاه سوم، دارای ویژگی های «مشارکت گرا، حمایتگر- تسهیلگر، و حفاظت گرا» است که بر برنامه ریزی کاربری زمین تأکید دارد و درزمینة مدیریت توسعة گردشگری، حفاظت از اراضی روستایی دربرابر تغییرات غیراصولی را در دستور کار خود قرار می دهد. محدودیت ها/ راهبردها: جلب مشارکت واقعی متخصصان برای مشارکت در روش شناسی کیو زمان بر و دشوار است. اصالت و ارزش: پس از گذشت یک دهه از سابقة مطالعات گردشگری روستایی در ایران، این پژوهش به کشف الگوهای تفکر درزمینة گردشگری روستایی کمک می کند و انتظار می رود که شرایط لازم برای نگریستن به همة ابعاد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی (طبیعی، انسان ساخت) توسعة گردشگری روستایی از زاویه های دید گوناگون فراهم گردد تا به این وسیله بستر مناسب برای پرداختن به توسعة گردشگری روستایی یکپارچه درراستای توسعة پایدار روستایی پدید آید.
۴۰.

تحلیل جایگاه گردشگری روستایی در برنامه های کلان توسعه ی کشور (با تأکید بر برنامه های پنج ساله ی توسعه ی ملی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹ 11 - 30

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی توسعه ی ملی برنامه های پنج ساله ی توسعه ی کشور توسعه ی روستایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۲۶
در دهه های گذشته، گردشگری به یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت ها سیاست های مختلفی را به منظور توسعه ی گردشگری و زیربخش های آن در مقیاس های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی، به کار گرفته اند و در این باره همکاری های بین المللی نیز رو به گسترش است. گردشگری روستایی نیز یکی از انواع مهم و روبه رشد بخش گردشگری شناخته می شود که فعالیت های مختلفی را دربر می گیرد. در دهه های گذشته به ویژه از دهه ی 1990، به دلیل رکود بخش کشاورزی و مشکلات فراروی جوامع روستایی، همواره متخصصان و برنامه ریزان توسعه ی روستایی بر اهمیت توسعه ی گردشگری روستایی، به عنوان راهبردی برای کمک به فرایند کلی توسعه ی روستایی تأکید کرده اند. مقاله حاضر با استفاده از شیوه اسنادی و تحلیل متون توسعه، جایگاه گردشگری روستایی در برنامه های کلان توسعه ی کشور با تأکید ویژه بر برنامه های پنج ساله ی توسعه را مورد ارزیابی قرار می دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که تا برنامه ی چهارم ( 1388-1384 ) گردشگری روستایی جایگاه مشخص و قانونی در برنامه ی توسعه ی کشور نداشته است، در این برنامه به طور هر چند گذرا توسعه ی گردشگری روستایی به عنوان یکی از فعالیت های دارای مزیت نسبی در نواحی روستایی معرفی شده است. در برنامه ی پنجم (1394-1390)، برای نخستین بار حمایت از گردشگری روستایی در چارچوب اختیارات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مطرح گردید. اما در این برنامه نیز جایگاه گردشگری روستایی در چارچوب فرایند کلی توسعه ی یکپارچه ی روستایی به روشنی مشخص نشده است و به عنوان پدیده ای که می تواند، با توجه به ویژگی های متنوع سکونتگاه های روستایی کشور به صورت اشکال و الگوهای متعدد توسعه یابد به متنوع سازی فعالیت ها و توسعه ی اقتصادی روستاها کمک کند، مورد توجه قرار نگرفته است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان