فراترکیب تبیین نقش راهبردی هوش مصنوعی در توانمندسازی نوآوری اجتماعی جهت مقابله با فقر چند بُعدی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پایان دادن به فقر، نخستین هدف از اهداف اصلی توسعه پایدار است و بهره گیری از نوآوری های اجتماعی و فناورانه، ازجمله راهبردهای کلیدی برای دستیابی به این مهم قلمداد می شود. با این وجود، همچنان چارچوبی منسجم که شیوه نقش آفرینی هوش مصنوعی در توانمندسازی نوآوری اجتماعی برای کاهش فقر چندبُعدی را تبیین کند، به طور نظام مند ارائه نشده است. در این پژوهش، با تکیه بر رویکرد مفهومی نوآوری اجتماعی دیجیتال، به شکل دهی راه حل های نوین اجتماعی برای رفع فقر چندبُعدی جهت رفع این شکاف، پرداخته شده است. مطالعه کنونی با رویکرد کیفی و روش فراترکیب، به تحلیل نظام مند ۳۰ مقاله علمی برتر از پایگاه داده وب آوساینس در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴ پرداخته است. طی فرایند تحلیل مقالات، شناسه گذاری سه مرحله ای، اعتبارسنجی یافته ها و سپس تلفیق آنها در یک چارچوب مفهومی پنج بُعدی اعم از کارکردهای هوش مصنوعی، موانع، پیش نیازهای موفقیت، پیامدها و شرایط زمینه ای انجام شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که هوش مصنوعی می تواند از طریق مقیاس بندی ظرفیت جمعی، تسهیل کنش جمعی مبتنی بر داده، ایجاد بسترهای نوآوری مشارکتی و ارتقاء حکمرانی داده محور، نوآوری اجتماعی را شتاب داده و مسیرهای جدیدی برای کاهش فقر بگشاید. این پژوهش رویکرد مفهومی نوآوری اجتماعی دیجیتال را به طور خاص برای عصر هوش مصنوعی توسعه می دهد.A Meta-Synthesis of the Strategic Role of Artificial Intelligence in Empowering Social Innovation to Combat Multidimensional Poverty
Ending poverty is the first and foremost goal among the Sustainable Development Goals (SDGs), and the utilization of social and technological innovations is considered one of the key strategies to achieve this objective. However, a coherent framework that systematically explains how artificial intelligence (AI) can empower social innovation to reduce multidimensional poverty has yet to be developed. This study addresses this gap by drawing on the conceptual approach of digital social innovation, aiming to explore novel social solutions to alleviate multidimensional poverty. This research employs a qualitative approach using the meta-synthesis method to systematically analyze 30 academic papers from the Web of Science (WOS) database, covering the period from 2010 to 2024. The analysis process involved three-stage coding, validation of findings, and their integration into a five-dimensional conceptual framework comprising the functions of AI, barriers, prerequisites for success, outcomes, and contextual conditions. The findings indicate that AI can accelerate social innovation and open new pathways for poverty reduction by scaling collective capacities, facilitating data-driven collective action, creating platforms for collaborative innovation, and enhancing data-oriented governance. This paper advances the conceptual approach of digital social innovation specifically for the age of artificial intelligence.
تبلیغات
