سفرنامه هایِ به زبان اردو درباره ایران: دوره قاجار 1157-1304ش/ 1800-1925
آرشیو
چکیده
در جنوب آسیا از نیمه دوم قرنِ نوزدهم میلادی، سفرنامه نویسی به زبان اردو رواج یافت. به ترتیب: درباره سفر به مکه معظّمه و مدینه منوّره (برای حج/عمره، زیارت) و سفرهایِ زیارتی (عراق، قسطنطنیه، شام، بیت المقدّس، ایران) بیشترین تعداد سفرنامه اردو نوشته شده اند. برای مردم جنوب آسیا ایران به چند دلیلِ نمایان، جاذبه سفر داشته است: زبانِ شیرینیِ فارسی، مزار شاعرانِ مشهور (فردوسی، سعدی، حافظ)، مزار عارفان (خراسان)، حرم امام رضا ع و حضرت معصومه س (مشهد و قم)، مزار فیلسوفان (ملاصدرا)، عمارت هایِ تاریخی (اصفهان، رِی). برپایه همین علاقه، مسافرانِ جنوب آسیا در حین سفر یا پس از برگشت به کشورشان، روزنامچه، خاطرات یا سفرنامه اشان را نوشته و چاپ می کردند. این مقاله ابتدا نگاهی کوتاه به سفرنامه نویسی در زبان اردو دارد. سپس تاریخچه سفرنامه نویسی در زبان اردو درباره ایران تحلیل می شود. از آنجایی که نخستین سفرنامه چاپ شده به زبان اردو درباره ایران در سال 1886/ 1265ش یعنی در دوره قاجار چاپ شد، مقاله در ادامه به سفرنامه هایِ به زبانِ اردو درباره ایران می پردازد که سفرنامه نویس در دوره قاجار (1157-1304ش/1800-1925) به ایران سفر کرده است و سفرنامه اش هم در همین دوره در هندوستانِ متّحده چاپ شده است.Urdu Travelogues about Iran – Part One: The Qajar Era (1800-1925)
In South Asia, Urdu travelogue writing gained popularity in the second half of the 19th century. The most common Urdu travelogues were written about journeys to Mecca and Medina (for Hajj/Umrah and pilgrimage) and other religious visits to places like Iraq, Constantinople, Syria, Jerusalem, and Iran. For South Asian people, Iran was an attractive travel destination for several reasons: the sweet Persian language, the tombs of famous poets (Ferdowsi, Saadi, Hafez), the shrines of mystics (in Khorasan), the holy shrines of Imam Reza (A) and Lady Masoumeh (S) in Mashhad and Qom, the resting places of philosophers (such as Mulla Sadra), and historical architecture (in Isfahan and Rey). Due to this interest, South Asian travelers documented their experiences during their journeys or upon their return in the form of diaries, memoirs, or travelogues, which they published. This paper first provides a brief overview of travelogue writing in the Urdu language. It then analyzes the history of Urdu travelogues about Iran. Since the earliest printed travelogue in Urdu about Iran dates back to 1886 (1265 AH) during the Qajar era, the paper specifically focuses on Urdu travelogues written by travelers who visited Iran during the Qajar period (1800-1925) and whose accounts were published in British India during that time.
تبلیغات
