شناسایی معیارهای شایسته گزینی مدیران از دیدگاه اسلام با تاکید بر آیات قرآن کریم (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: امروزه شایسته گزینی به عنوان عامل موفقیت سازمان ها و توسعه پایدار در استمرار نظام های سیاسی و اداری مطرح است. در این پژوهش براساس آیات قرآن، اصول شایسته گزینی مدیران مطالعه شد.روش: روش پژوهش در تعیین معیارهای شایسته سالاری، روش تدبر در قرآن کریم است که بر این اساس، معیارها و اصول شایسته سالاری استخراج شد. در پژوهش حاضر سعی شد تا ضمن روشن ساختن مفهوم شایستگی و فرایند شایسته گزینی، با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی معیارهای ارزشی و اصول شایسته گزینی مدیران از دیدگاه قرآن کریم و جهان بینی اسلامی پرداخته شود. به دلیل اهمیت موضوع، کلیدواژه های شایسته گزینی، مدیریت و نکات هر آیه به فراخور مسئله پژوهش، فیش برداری شد. همچنین از کتاب های تفسیری متقن و نزدیک به موضوع پژوهش، مبانی نظری و منابع ادبیات شایسته سالاری نیز استفاده شد. در ادامه با دسته بندی فیش های مربوط به هر آیه و دسته بندی موضوعی آنها، به تجزیه و تحلیل یافته ها و درنهایت جمع بندی و نتیجه گیری پرداخته شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که در قرآن کریم معیار شایسته گزینی بر دو اصل تعهد و تخصص به عنوان مکمل یکدیگر استوار است. برخی از شاخصه های تعهد، تقوا و ایمان به عنوان مهم ترین عامل در شایستگی افراد محسوب می شود و شایسته گزینی، بدون در نظر گرفتن این دو مؤلفه، ناقص خواهد بود.نتایج: شایسته گزینی علاوه بر کارکردهای مدیریت منابع انسانی به ویژه در موضوعاتی چون انتخاب و انتصاب کارکنان در مشاغل مدیریتی، در فرایندهای انتخاب و انتصاب و حتی نگهداری مدیران، نمود ظاهری دارد.