مقدمه: در زمینه درک مطلب، پژوهشگران یا دیدگاه شناختی-اجتماعی دارند و یا دارای دیدگاه یادگیری خودتنظیم هستند. خلاء تلفیق دیدگاه شناختی-اجتماعی و یادگیری خود تنظیم وجود دارد. هدف پژوهش حاضر تلفیق دیدگاه شناخت اجتماعی (سکوسازی) و یادگیری خود تنظیم (راهبردهای خودنظارتی و فراشناختی) جهت بهبود درک مطلب و انگیزش خواندن دانش آموزان می باشد. روش کار: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه شامل 53 دانش آموز پایه چهارم ابتدایی (28 نفر گروه آزمایش، 25 نفر گروه کنترل) بود که با روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای جمع آوری اطلاعات، آزمون سواد خواندن پرلز و پرسشنامه انگیزش خواندن ویگفیلد و گاتری بود. در ابتدای پژوهش برای هر دو گروه آزمایش و کنترل پیش آزمون درک مطلب و نیز پرسشنامه انگیزش خواندن اجرا شد. سپس گروه آزمایش به مدت 18 جلسه آموزش ترکیبی راهبردهای خودنظارتی و سکوسازی فراشناختی را دریافت نمود در حالی که گروه کنترل با روش مرسوم آموزش دید. در پایان، پس آزمون درک مطلب و انگیزش خواندن بر روی هر دو گروه انجام شد. یافته ها: جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان درک مطلب و انگیزش خواندن دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش یافته بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده می توان بر اهمیت آموزش تلفیقی راهبردهای خودنظارتی و سکوسازی فراشناختی بر درک مطلب و انگیزش خواندن دانش آموزان اشاره کرد. بنابراین از این روش می توان برای افزایش مهارت درک مطلب و انگیزش خواندن دانش آموزان بهره برد.
