اهداف : در مورد راهبردهای یادگیری به طور کلی بر دو نوع راهبرد شناختی و راهبرد فراشناختی تاکید شده است. طرفداران و منتقدان راهبردهای فراشناختی در زمینه توانایی این مفهوم در پیش بینی پیشرفت تحصیلی اظهارات ضد و نقیض دارند. هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی با موفقیت تحصیلی در دانشآموزان شهری و روستایی بود.
روشها: این پژوهش از نوع همبستگی در سال 1385 روی 278 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهری و روستایی شهرستان گیلانغرب انجام شد. مدارس به روش تصادفی و دانشآموزان مورد مطالعه بهروش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری، پرسش نامه راهبردهای یادگیری بود که پس از تایید پایایی و روایی مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل دادهها از روش های آمار توصیفی، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل با کمک نرمافزار SPSS 16 استفاده شد.
یافتهها: بین استفاده از راهبردهای فراشناختی و معدل رابطه مثبت معنی دار وجود داشت (012/0= p ). همچنین بین استفاده از راهبردهای شناختی و معدل نیز رابطه مثبت معنی دار مشاهده شد (001/0= p ). بین میانگین نمره دانشآموزان شهری و روستایی در استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی تفاوت معنی دار وجود داشت (01/0 =P ) و دانشآموزان شهری از هر دو راهبرد بیشتر استفاده می کردند.
نتیجهگیری: هم استفاده از راهبردهای شناختی و هم استفاده از راهبردهای فراشناختی در موفقیت تحصیلی تاثیرگذار است و همچنین محل سکونت (شهر یا روستا) نیز در استفاده از این راهبردها موثر است، بهطوری که دانشآموزان شهری بیش از دانش آموزان روستایی از هر دو راهبرد استفاده می کنند.
