مطالعات علوم مدیریت دریایی
مطالعات علوم مدیریت دریایی دوره 4 زمستان 1402 شماره 4 (پیاپی 14) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف : تحقیق حاضر باهدف کاهش خاموشی هوشیارانه کارکنان با تأکید بر متغیرهای شفافیت سازمانی و آوای کارکنان انجام شده است.روش: این تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی و ازنظر روش از نوع توصیفی-پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش 385 نفر از کارکنان دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) در سال 1399 تشکیل گردیده است. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 191 نفر تعیین و از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیده اند. داده های تحقیق به وسیله پرسشنامه های شفافیت سازمانی راولینز(2008)، خاموشی هوشیارانه رامینگونگ و اسنانسینگ (2013) و آوای کارکنان ون داین و همکاران (2003) جمع آوری گردید و پایایی آنان با محاسبه آلفای کرونباخ به ترتیب 76/0، 78/0 و 84/0 تائید شد. تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده به وسیله نرم افزار آماری smart pls انجام پذیرفت.یافته ها : تحلیل داده های آماری حاکی از آن است که میزان تاثیر شفافیت سازمانی بر خاموشی هوشیارانه 86/0، شفافیت سازمانی بر آوای کارکنان 89/0 و آوای کارکنان بر خاموشی هوشیارانه 87/0 می باشد. همچنین میزان تاثیر شفافیت سازمانی از مسیر آوای کارکنان بر خاموشی هوشیارانه 77/0 می باشد. نتیجه گیری : متغیر شفافیت سازمانی هم به طور مستقیم و هم به طور غیر مستقیم و اوای کارکنان نیز به طور مستقیم بر خاموشی هوشیارانه کارکنان تاثیر گذار می باشد و موجبات کاهش این متغیر را فراهم می نمایند. درنتیجه می توان گفت سرمایه گذاری بر آوای کارکنان در کنار شفافیت سازمانی می تواند در غلبه بر خاموشی هوشیارانه کارکنان کمک نماید.
طراحی مدل توسعه ورزش های رزمی و دفاع شخصی در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدل توسعه ورزش های رزمی و دفاع شخصی در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر است.روش: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی - تحلیلی است که برحسب نحوه گردآوری داده ها، آمیخته و ازنظر هدف، کاربردی است. جامعه پژوهش شامل فرماندهان علوم دریایی، مربیان ورزش های رزمی، مدیران، کارشناسان تربیت بدنی دانشگاه علوم دریایی و دانشجویان دانشگاه علوم دریایی بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. در مرحله اول از طریق تحلیل محتوای پژوهش های انجام شده، کدهای مربوطه استخراج شد و در مرحله دوم پس از مصاحبه با متخصصان، عوامل توسعه شناسایی شد. در مرحله اول و دوم، عوامل شناسایی شده در گروه دلفی بررسی شد؛ در این دو مرحله عواملی که حداقل 70 درصد دارای پاسخ مثبت بودند برای مرحله بعد باقی ماندند. در مرحله نهایی رتبه بندی عوامل شناسایی شده در دو مرحله قبل با استفاده از پرسشنامه پنج گزینه ای لیکرت انجام شد و در این مرحله پرسشنامه در بین 25 نفر از جمله مربیان ورزش های رزمی، مدیران، کارشناسان تربیت بدنی و دانشجویان دانشگاه علوم دریایی پخش شد. برای روایی محتوایی پرسشنامه با 6 تن از اساتید مدیریت ورزشی مشورت شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون فریدمن استفاده شد.یافته ها: بر اساس یافته های این تحقیق مهم ترین بخش عوامل شناسایی شده در بعد آموزش، اجباری کردن ورزش رزمی در دانشگاه علوم دریایی، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (63/10)، همچنین در بعد برنامه ریزی، استفاده از مشوق های شغلی و رفاهی برای حضور مستمر در فعالیت های ورزش های رزمی در بین کارکنان دانشگاه علوم دریایی، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (95/8)، در بعد منابع انسانی، گزینش و به کارگیری فرماندهان ورزشی، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (26/8)، در بعد مدیریت، پیگیری و نظارت قوی مسئولان تربیت بدنی دانشگاه علوم دریایی در زمینه توسعه ورزش های رزمی، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (33/7)، در بعد بودجه و مالی، تخصیص بودجه و نگرش سرمایه گذاری در زمینه ورزش های رزمی در دانشگاه، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (17/4)، در بعد فرهنگی، تدابیر مقام معظم رهبری نسبت به ورزش نیروهای مسلح، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (20/4)، در بعد سیستم و فناوری، مطرح شدن ورزشکاران دانشگاه با استفاده از ظرفیت های رسانه ای سازمان، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (21/4) و در بعد زیرساخت، توسعه و استانداردسازی تجهیزات و اماکن ورزشی دانشگاه علوم دریایی در زمینه ورزش رزمی، دارای بالاترین میانگین رتبه ای (14/3) می باشند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان به عنوان ابزار تحلیلی پیرامون عوامل مؤثر بر توسعه ورزش رزمی و دفاع شخصی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر مبنای عمل قرار گیرد تا به گونه ای منطقی و اصولی به حل چالش های این حوزه و توسعه ورزش رزمی و دفاع شخصی در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر پرداخت.
شناسایی و اولویت بندی شرایط علی توسعه منابع انسانی در نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی با رویکرد ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف تحقیق حاضر شناسایی و اولویت بندی شرایط علی توسعه منابع انسانی در نیروی دریایی با رویکرد ساختاری تفسیری می باشد.روش شناسی:در این تحقیق در گام اول با استفاده از نظرات خبرگان مقولات و مولفه های مرتبط با موضوع تحقیق شناسایی و کدگذاری گردید. روایی و پایایی تحقیق با توجه به مشارکتی بودن تحقیق همزمان توسط مشارکت کنندگان براساس اعتماد پذیری، انتقال پذیری، و تعمیم پذیری با واقعیت مورد تایید قرار گرفت. در گام بعد با استفاده از یک متدولوژی تحلیلی تحت عنوان الگوسازی ساختاری- تفسیری روابط بین شرایط علل، و سطح بندی آنها به صورت یکپارچه مورد تحلیل قرار گرفت. با استفاده از این تکنیک و پرسشنامه(ماتریس خودتعامل)، راهبردها در 3 سطح، طبقه بندی شدند.یافته ها براساس نتایج تحقیق، اساسی ترین علل موثر در تحقق توسعه منابع انسانی در نیروی دریایی در شرایط علی توسعه ی منابع انسانی سه معیار عناصر ساختاری، فرهنگی و فراسازمانی مشخص گردید. و بر اساس تحلیل MICMAC متغیرها برحسب میزان نفوذ و وابستگی برگرفته از نظر خبرگان دسته بندی شدند. نتیجه گیری: نتایج حاصله از نظریه داده بنیاد و تفسیر ساختاری نشان دهنده تاثیر 7 مورد در توسعه منابع انسانی بوده که شامل عناصر ساختاری، عناصر فرهنگی، عناصر فراسازمانی، رهبری سازمان، کنترل سازمانی، اثربخشی سازمان و بهره وری سازمان می باشد. عناصر ساختاری، فرهنگی و فراسازمانی طبق تحلیل ساختاری تفسیری ISM و تجزیه و تحلیل سیستمی MICMAC بیشترین تاثیرگذاری را در بین راهبردهای احصاء شده دارند. از طرف دیگر اثربخشی و بهره وری سازمان بیشترین تاثیرپذیری را دارند. لذا برای حصول نتایج بهتر در امر توسعه منابع انسانی توجه ویژه به عناصر ساختاری، فرهنگی و فراسازمانی ضروری است.
طراحی الگوی سرمایه فکری مبتنی بر ارتقاء اقتدار توان دفاعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: دگرگونی در ماهیت و شکل نبرد و تغییر در ماهیت تهدیدات نظامی و شکل گیری صنایع دفاعی موج چهارم، اهمیت توجه به رویکرد سیستمی در سنجش و مدیریت سرمایه فکری برای وزارت دفاع را بیشتر می کند. از این رو هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی بومی سرمایه فکری بمنظور سنجش آن در وزارت دفاع می باشد.
روش شناسی:روش پژوهش کیفی بوده و در این روش، پس از انجام مصاحبه اکتشافی با خبرگان و محققین حوزه سرمایه فکری، با استفاده از روش داده بنیاد ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های بومی شناسایی شده و با استفاده از روش دلفی در دو مرحله، الگوی نهایی پژوهش احصاء شد.
یافته ها: این الگو مشتمل برسه بعد، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه اجتماعی بوده و بمنظور سنجش وضعیت سرمایه فکری در وزارت دفاع پیاده سازی خواهد شد.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش مبین این مطلب است که این مدل مشتمل برسه بعد، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه انسانی می باشد. همچنین این ابعاد داری 13 مؤلفه و 72 شاخص می باشد.
ارزیابی ارزش های حاصل از حضور جمهوری اسلامی ایران در جنوبگان با رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: حضور ایران در جنوبگان از ابعاد علمی، راهبردی، سیاسی و اقتصادی اهمیت داشته اما بدلیل عدم شفافیت ارزش های حاصل شده، بطور جدی دنبال نشده است. بعلاوه امکان استفاده از تمامی پتانسیل های قاره جنوبگان برای ایران در ابتدای امر وجود ندارد و نیاز است اهمیت و اولویت این ارزش ها مشخص گردد. همچنین بررسی ادبیات نشان می دهد این موضوع بسیار کم مورد توجه محققین قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی ارزش های حاصل شده از حضور ایران و تاسیس پایگاه در قطب جنوب انجام گرفت.
روش: پژوهش حاضر کاربردی و ازنظر گرد آوری داده ها، میدانی است. ازنظر نوع داده ها و روش حل از نوع کمّی و در حوزه تصمیم گیری چندشاخصه قرار دارد. جهت تعیین اهمیت ارزش های مورد نظر از روش بهترین-بدترین فازی استفاده شد. مقایسات زوجی توسط 15نفر از اساتید و صاحبنظران حوزه جنوبگان انجام گرفت.
یافته ها: براساس نتایج ارزش های مصرفی غیرمستقیم، ارزش های مصرفی مستقیم غیراستحصالی و ارزش های مصرفی مستقیم استحصالی به ترتیب مهمترین ارزش های حاصل از حضور ایران در جنوبگان می باشند.
نتیجه گیری: طبق نتایج درحال حاضر انجام تحقیقات علمی، پایش ماهواره ها و حضور نظامی بیشترین ارزش را برای ایران دارد چراکه با ایجاد پایگاه دائمی در این منطقه عمق استراتژیک ایران بیشتر شده و تردد مکرر میان قطب جنوب و سواحل ایران، حضور بیشتر ایران در اقیانوس های مهم را درپی دارد که بر تجارت کالا، انرژی و امنیت تجاری جهان تاثیر مثبت دارد. مجموعه این عوامل ایران را از قدرت منطقه ای به قدرت بین المللی تبدیل می کند. لذا باید برنامه ریزی های لازم جهت حضور ایران در جنوبگان هرچه سریع تر انجام گیرد.
واکاوی نقش تعامل دریابانی استان بوشهر با مردم محلی در ارتقاء امنیت مرزهای آبی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: توسعه تعاملات برون سازمانی دریابانی استان بوشهر با مردم محلی، موضوعی راهبردی است که از منظر نظری در سال های اخیر با طرح شعارهایی مانند «پلیس جامعه محور» و «سرمایه اجتماعی نیروی انتظامی» بدان پرداخته شده، است. چگونگی و یافتن راهکارهایی عینی، کاربردی و مبتنی بر جغرافیای محیطی و بوم زیستِ دریابانی استان بوشهر دستاویزی برای انجام این پژوهش باهدف واکاوی نقش تعامل دریابانی استان بوشهر با مردم محلی در ارتقاء امنیت مرزهای آبی استان بوده است.
روش شناسی:روش تحقیق از منظر هدف کاربردی و از منظر نوع داده ها، کیفی است که با شیوه تحلیل مضمون انجام شد. جامعه آماری شامل خبرگان و نخبگان سازمانی و مدیران برون سازمانی بود. از بین جمعیت حاضر در مطالعه، تا رسیدن به اشباع نظری به صورت هدفمند با 16 نفر مصاحبه انجام شد (9 نفر درون سازمانی و 7 نفر برون سازمانی). ابزار گرداوری اطلاعات، مصاحبه عمیق بود. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات، محقق از روش تحقیق کیفی تحلیل مضمون استفاده کرد.
یافته:تعاملات برون سازمانی فرماندهی دریابانی بوشهر با سازمان های مردم محلی مشتمل بر 24 مضمون سازمان دهنده از جمله: «شفاف سازی منابع تنش آفرین، ناامن ساز و موجد بحران های اجتماعی در جامعه بومی محلی »؛ «پاسخ به موقع، شفاف و مبسوط در خصوص شایعات ناامن ساز »؛ «انعکاس عملکرد دریابانی بوشهر در مقابله با مجرمان به مردم محلی»؛ «حضور فرماندهان دریابانی در مراسم های فرهنگی مذهبی »؛ «تعامل فرماندهان دریابانی در نشست با متنفذین رسمی (دولتی) و غیررسمی (محلی) »؛ «تعامل مستمر با مخبران محلی برای دریافت اخبار مربوط به مجرمان »؛ «آشناسازی جامعه بومی-محلی با سامانه اطلاع رسانی برای دریافت سریع اخبار سوء امنیتی »؛ «ارائه آموزش تخصصی به مخبران برای انعکاس به موقع اخبار قاچاقچیان» بود.
نتیجه گیری: معاونت اجتماعی دریابانی باید با تغییر رویکردهای یکجانبه نگرانه و صرفا نمایشی، با آموزش چگونگی دسترسی آسان و تعامل دوسویه با مردم محلی به تعمیق سرمایه اجتماعی دریابانی کمک نماید.