علوم خبری

علوم خبری

علوم خبری سال 12 تابستان 1402 شماره 46

مقالات

۱.

نقش ارتباطات در همسان سازی اصول حقوق محاسباتی در نظام های بودجه بندی ایران و اتحادیه اروپا، در پرتو استانداردهای بودجه بندی بانک جهانی

کلید واژه ها: اصول بودجه بندی درآمدهای عمومی هزینه های عمومی لایحه بودجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 868 تعداد دانلود : 985
ارتباطات جهانی و روابط متنوع بین المللی موجب گردیده است که اصول نسبتا یکسانی در بودجه بندی کشورها طی سندی به صورت قانون انعکاس یافته و در تمامی مراحل بودجه مجرا و لازم الرعایه باشند. اصول مذکور اساساً باید در تمام مراحل بودجه مراعا باشند اما درعمل ممکن است تعدادی از آن ها در نظام محاسبات عمومی برخی از کشورها رعایت نگردند. ازمیان اصول بودجه ریزی، قانونی بودن، سالانه بودن، وحدت، جامعیت، شاملیت، عدم تهاتر، تعادل، تقدم درآمدها بر هزینه ها، پیش بینی و تقدم، برآوردی بودن درآمدها، محدود بودن مخارج، تخصیص، ناخالص بودن، انعطاف پذیری و تمرکزعایدات موردتصریح قانون گذار اساسی و عادی ایران قرارگرفته اند و اصول حاکمیت قانون، مسئولیت، صحت، تناسب، تناوب، کفایت، شفافیت، مدیریت، تنوع، تفکیک اعتبارات مستمر و غیرمستمر، قابلیت اعتماد، قابلیت پیش بینی، درعمل و به شکل ضمنی در نظام بودجه ریزی ایران کم وبیش موردتوجه قرار دارند. اصول وحدت، جامعیت، تخصیص، سالانه بودن، عدم تهاتر، تعادل، دقت، شفافیت، مدیریت صحیح مالی و محاسبه براساس واحدپول مشترک در مصوبه مالی شماره 1605 مصوب 25 ژوئن 2002 شورای وزیران اتحادیه اروپا مورداشاره قرارگرفته اند. ازمیان اصول مذکور، اصل تنظیم بودجه براساس واحدپول مشترک، خاص نظام بودجه بندی اتحادیه اروپا می باشد. بانک جهانی نیز در کتابچه راهنمای هزینه های عمومی که در سال 1998 منتشر نمود، اصول شاملیت، انضباط، قانونی بودن، انعطاف پذیری، قابلیت پیش بینی، قابلیت اعتراض، اطلاعات، درستی، شفافیت، مسئولیت و پاسخگویی را به عنوان معیار بودجه مطلوب بیان داشته است. پژوهش حاضر مطالعه ای تطبیقی دررابطه با اصول فوق بین نظام های محاسباتی ایران و اتحادیه اروپا در پرتو اصول معیار بودجه بندی در گزارش سال 1998 بانک جهانی می باشد.
۲.

بررسی رابطه میزان استفاده، از اینستاگرام و رشد قضاوت اخلاقی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران شمال)

کلید واژه ها: رشد قضاوت اخلاقی میزان مصرف شبکه اجتماعی اینستاگرام اعتماد به شبکه های اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 970 تعداد دانلود : 793
هدف این پژوهش آگاهی از رابطه میزان استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام و رشد قضاوت اخلاقی به عنوان یکی از فرایندهای رشد و تحول انسان در دانشجویان است. روش پژوهش پیمایشی و جامعه مورد تحقیق دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران شمال در دو مقطع کارشناسی و کارشناس ارشد است. حجم نمونه با استفاده از نرم-افزار spss sample power 366 نفر براورد و از روش نمونه گیری سهمیه ای استفاده شد. داده ها با استفاده از مقیاس رشد قضاوت اخلاقی یاسینی(2010) و مقیاس های محقق ساخته برای سایر متغیرها جمع آوری و ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس ها در سطح مطلوب بدست آمد.یافته های تحقیق نشان داد که میانگین رشد قضاوت اخلاقی دانشجویان مورد مطالعه61 /3 از 5 بوده همچنین میانگین استفاده از اینستاگرام نیز 89/2 ساعت در روز است. میانگین اعتماد به اینستاگرام 75/3 از 5 بوده است. میانگین نمره رشد قضاوت اخلاقی در دختران و پسران تفاوت معنادار ندارد اما در دومقطع تحصیلی و در رشته های تحصیلی مختلف تفاوت معناداری دارد. رابطه میزان استفاده از اینستاگرام و رشد قضاوت اخلاقی دانشجویان در سطح ضعیف (12/0=r) تایید شد. همبستگی بین میزان اعتماد به اینستاگرام و رشد قضاوت اخلاقی در سطح ضعیف و معکوس (11/0-=r) است.نتیجه اینکه میزان تاثیر استفاده از شبکه اینستاگرام و اعتماد به این شبکه اجتماعی با رشد قضاوت اخلاقی دانشجویان هرچند به لحاظ آماری تایید شد اما میزان این رابطه در حد ضعیف و قابل اغماض است.
۳.

آسیب شناسی چالش های حاکم بر پیشگیری وضعی حاکم بر جرایم سایبری

کلید واژه ها: پیشگیری وضعی جرایم سایبری فضای سایبری فضای مجازی اینترنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 549 تعداد دانلود : 358
جرایم سایبری عبارت است از جرایمی که در محیطی غیر فیزیکی به عبارتی در فضای سایبری و اینترنتی اتفاق می افتند که توسط قوانین مختلف جرم انگاری شده اند، با توجه به اینکه با پیشرفت های حوزه فناوری جرایم سایبری نیز متحول می شوند و روش های سنتی پاسخگوی نیاز به مقابله با این جرایم نیست لذا نیاز به روش های جدید جهت پیشگیری از این جرایم است، با توجه به این مساله پژوهش حاضر با هدف تبیین جایگاه پیشگیری وضعی از جرایم سایبری در بوته آسیب شناسی حاکم بر آن انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای استفاده شده است. براساس نتایج تحقیق؛ تدابیر پیشگیری وضعی از جمله؛ تدابیر محدود کننده یا سلب کننده دسترسی، تدابیر نظارتی که موارد و سوابق مشکوک، تدابیر صدور مجوز، ابزارهای ناشناس کننده و رمز گذاری، گشت اینترنتی و رصد فضای سایبری برای شناسایی موارد مشکوک و پیشگیری از جرایم احتمالی، آموزش همگانی، شناسایی و کنترل افراد خطر ساز، به افزایش خطرات ملموس ارتکاب جرم افزایش محافظت ها و مراقبت ها در فضای سایبری و... نقش اساسی در پیشگیری از جرایم سایبری دارند. از چالش ها، موانع و مشکلات پیش روی پیشگیری وضعی می توان به کثرت محتواهای مجرمانه، فراملی بودن جرایم سایبری، عدم تخصص کافی مراجع قضایی و انتظامی، موقتی بودن پیشگیری وضعی، مقابله ی محافظه کارانه با جرم، فرصت مدار بودن، عدم شمول همه ی آماج ها، جابه جایی جرم، عدم شفافیت برخی عبارات قانونی اشاره کرد.
۴.

سنخ شناسی نخبه گرایی مطبوعات ایران در اواخر دوره قاجار

نویسنده:

کلید واژه ها: رضاشاه مطبوعات نخبه گرایی سیاسی روزنامه نگاری دوره قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 875 تعداد دانلود : 550
نخبه گرایی یکی از رویکردهایی است که در بطن خود طرفدار استبداد و مخالف شیوه های حکومتی نظارت محور و مردمی نظیر مشروطه است. فرض اصلی این مقال بر این اصل استوار است که به نظر می رسد در اواخر دوره قاجار و شروع زمزمه ها و حرکات سیاسی به منظور تغییر سلطنت و روی کار آمدن رضاشاه، از پیش از کودتای سال 1299 تا آغاز سلطنت وی، برخی مطبوعات رویکردی نخبه گرایانه در پیش گرفتند و طرفدار یک مصلح مقتدر شدند. بر این اساس، مقاله دارای یک سوأل اصلی است: ریشه های رویکرد نخبه گرای مطبوعات ایران که منتج به حمایت از کودتای 1299 و در نهایت برقراری حکومت رضاشاه شد چه بود؟ نتایج بررسی ها نشان داد که آشفتگی ها و بحران های سیاسی و اجتماعی نظیر امضاء قرارداد 1919، مشکلات اجتماعی و اقتصادی و تغییر در ماهیت روزنامه نگاری و ارتباطات از جمله دلایل اصلی رویکرد نخبه گرای مطبوعات در سال های منتهی به کودتا هست و روزنامه نگارانی که به آمدن یک مصلح مقتدر و یا دیکتاتوری منور گرایش یافتند. نوشتار پیش روی با رویکردی توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه ای- اسنادی در صدد است تا نقش نگاه نخبه گرای مطبوعات را بر روی کار آمدن رضاشاه بر اساس دیدگاه نظریه پردازان نخبه گرایی سیاسی مورد سنجش و تبیین قرار دهد.
۵.

مدل مفهومی شیوه مواجهه سایت بی بی سی فارسی با خبر درگذشت ملکه

کلید واژه ها: بی بی سی فارسی تحلیل مضمون مدل مفهومی مرگ ملکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 275 تعداد دانلود : 295
هدف: هدف مقاله استخراج مدل مفهومی سایت بی بی سی فارسی درباره خبر مرگ ملکه الیزابت است. پرسش اصلی این است که سایت بی بی سی فارسی کدام مدل مفهومی را در پرداختن به خبر مرگ ملکه برگزیده تا معنای مورد نظر خود را به مخاطب منتقل کند؟ روش پژوهش: پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون انجام شده است. یعنی مدل مفهومی از بطن مضامین برگرفته از مضامین اصلی متون خبری بدست آمده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد سایت بی بی سی فارسی تلاش کرده است از طریق پردازش مضامین اولیه یا پایه در قالبی هوشمندانه و سپس تعبیه آنها در مقولاتی کلی تر در سه مضمون واسطه یعنی مادر، رهبر و دوست قابل اعتماد، مضمون کلان و نهایی « رهبری مادرانه » را به مخاطب القاء نماید.نتیجه گیری: مفاهیم به کار رفته در تولیدات سایت بی بی سی فارسی درباره درگذشت ملکه بریتانیا نشان داد این سایت خبری در تولید محتوا بی طرف نبوده و محتوای سوگیرانه ای را که بار معنایی مثبتی داشته به مخاطب عرضه کرده است تا تصویری مثبت از ملکه بریتانیا در ذهن مخاطب بسازد؛ به لحاظ فنی نیز استخراج مدل مفهومی در مقاله، بیانگر عملکرد تلویحی و اعلام نشده در بستر چارچوب سازی رسانه ای حول این موضوع است. به این معنا که تولید کنندگان پیام های سایت بی بی سی فارسی از پیش معانی خاصی را در نظر دارند و برای انتقال آن قالب ها و تکنیک هایی مناسب در نظر می گیرند تا مخاطب را با خود همراه سازند.
۶.

ظرفیت شناسی ابزارهای آینده پژوهی در سیاستگذاری رسانه

نویسنده:

کلید واژه ها: آینده پژوهی سیاستگذاری رسانه ابزارها خلاء چرخه سیاستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 245 تعداد دانلود : 943
وجود عناصر و پدیده های نوظهور در عرصه رسانه و خبر ایجاب می کند که نوع سیاستگذاری در این بستر، پویا و سیال باشد. به این دلیل که در عصر تحولات متنوع، متکثر و سرشار از عدم قطعیت ها، دامنه غافلگیری سیاست گذاران رسانه بیشتر می شود و از این رو برای بهینه کردن چرخه سیاستی رسانه، بهره گیری از دانش و ابزار آینده پژوهی، همواره پیشنهاد شده است. در واقع آینده پژوهی می تواند خلاءهای عرصه سیاستگذاری رسانه را مرتفع سازد. این مهم با بهره گیری از ابزارها و روش های این دانش میسر خواهد شد. از این رو هدف این نوشتار، معرفی و بررسی ابزارهای آینده پژوهی است که می تواند در حوزه سیاستگذاری رسانه مفید باشند. در این مقاله سعی شده است، به این سوال اصلی پاسخ داده شود که ظرفیت های ابزارهای آینده پژوهی در سیاست گذاری رسانه چیست؟ در این راستا، برای پیشبرد پژوهش از روش کیفی کتابخانه ای و برای گردآوری داده ها از ابزار فیش برداری از منابع مختلف بهره گرفته شده است. براساس داده های این مقاله، برای بهره-گیری بهینه از ظرفیت های آینده پژوهی در سیاست گذاری رسانه لازم است چالش های موجود در این عرصه برطرف شود. در این راستا، نهادینگی علمی آینده پژوهی با هدف زمینه سازی برای پیوند بین دو دانش آینده پژوهی و سیاستگذاری رسانه پیشنهاد شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۶