علوم خبری

علوم خبری

علوم خبری سال هشتم زمستان 1398 شماره 32

مقالات

۱.

تغییر مالکیت رسانه ای چندقطبی به تک قطبی در ترکیه (دوره حزب عدالت و توسعه)

کلید واژه ها: رسانه ساختار مالکیتی ساختار سیاسی اقتصاد سیاسی نظام سرمایه داری ترکیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۳۷۴
در یک قرن اخیر تقریباً اکثر مؤسسات و بنگاه های رسانه ای و ارتباطی، متأثر از نظام سرمایه داری، به ابزاری سیاسی و حکومتی مبدل شده اند. در اصل، قرار گرفتن رسانه ها در مرکز نظام های سیاسیِ دارایِ تعلقاتِ سیاسی و اقتصادی و تداوم این وضعیت در همه ی ساختارهای سیاسی حاکم، نشانگر وجود روابط بده بستانی میان رسانه ها و ساختارهای سیاسی و حفظ توازن میان کانون های اصلی قدرت در جامعه است؛ طوری که ساختار مالکیتی رسانه ها، همواره در موازات ساختارهای سیاسی تغییر پیدا می کند؛ موضوعی که کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است(مسأله.) پرسش اصلی در این پژوهش، به تبیین و توضیح نوع رابطه میان بنگاه های رسانه ای و ساختار سیاسی و تغییر و تحول نظام مالکیتی رسانه ها به موازات ساختارهای سیاسی در ترکیه باز می گردد(پرسش). نیل به این هدف، به کمک روش «ماتریالیسم تاریخی» و رویکرد «اقتصاد سیاسی» و با استفاه از منابع کتابخانه ای و دیجیتالی دنبال می شود(روش).به نظر می رسد در دوره حکومت حزب عدالت و توسعه، رابطه ی میان بنگاه های رسانه ای و ساختار حکومتی از نوع «تصرف و سلطه» بوده و دولت حاکم نظام مالکیتیِ اکثر رسانه های غیرهمسو را تصرف و تغییر داده است؛ طوری که ساختار مالکیتی رسانه ، از چندقطبی به تک قطبی شیفت کرده است. (یافته)
۲.

فاصله فرهنگی ونقش رسانه ها در حل منازعات و پیشبرد حقوق اقلیت ها درایران (بررسی موردی موضوع سوسک در روزنامه دولتی ایران)

نویسنده:

کلید واژه ها: رسانه قومیت فرهنگ ملی سوادقومی فاصله فرهنگی منازعات قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۶۲
این تحقیق با هدف شناخت فاصله فرهنگی ونقش مطبوعات در حل منازعات وپیشبرد حقوق قومیت ها درایران وبا روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است.دراسنادبالادستی ایران مانند قانون اساسی،سندچشم انداز بیست ساله بر برابری ومصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی قومیت ها تاکید شده است. تجربه نشان داده است که قومیت ها دربرابرمطالب منازعه برانگیز قومی دررسانه ها که باعث فاصله فرهنگی قومیت ها می شود؛ واکنش گسترده دردفاع ازقومیت خود، نشان می دهند.انتشارمطلب ظاهرا توهین آمیز«سوسک» درروزنامه ایران نمونه مناسبی برای بررسی اعتراض گسترده آذری زبان های ایران است. محقق علاوه براین نمونه ،نمونه دیگری ازکشورپاکستان را ارائه می کند.محقق دونمونه ازنقش مطبوعات درایجاد فاصله فرهنگی بین اقوام وایجادمنازعات درجامعه رابه صورت هدفمند تحلیل وبررسی کرده است.نتایج نشان می دهدکه مطبوعات نقش مهمی دردامن زدن به منازعات قومی ویا حل این منازعات دارند.  راهبرد رسانه ای برای کاهش منازعات قومی، افزایش سوادقومی است.رسانه هاضمن توجه به فرهنگ قومی ؛ بایددرمحتوای خود،اولویت را به فرهنگ وزبان ملی بدهندتا درسایه وحدت ملی در کاهش فاصله فرهنگی وحذف منازعات قومی موفق شوند.
۳.

نقش رسانه های مجازی در مسئله سوریه و تاثیر آن بر اندیشه های سیاسی جوانان سوری

نویسنده:

کلید واژه ها: اینترنت رسانه های جدید سوریه جوانان سوریه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۳۰۱
این پژوهش به بررسی نقش رسانه های اینترنتی در مسئله سوریه، و تاثیر آن نقش بر اندیشه های سیاسی جوانان سوری طی سال های 2011 تا 2017 پرداخته است. بر اساس نتایج پژوهش می توان گفت بسیاری از پاسخ دهندگان 7/55 درصد) اظهار داشتند که از گوشی و کامپیوتر برای دستری به اینترنت، سپس (39.3%) از افراد از گوشی استفاده میکنند، همچنین تحقیق نشان داد که بیشتر از نیم پاسخگویان (54.5%) اخبار و رویدادهای مهم را از اینترنت پیگیری میکنند، نیز فیس بوک مهمترین سایت وبربییندهترین است که 637 نفر معادل (73.2%)  اخبار و اطلاعات ویژه را در رابطه با مسئله سوریه مراجعه و پیگیری می کنند، همچنین (79.5%) از پاسخ گویان تاکید کردند که رسانه های الکترونیکی در خلال مسئله سوریه به گسترش آزادی و آزادی بیان در سوریه کمک کرده است، همچنین تحقیق نشان میدهد که (52.8%) از پاسخگویان کفتند که رسانه های الکترونیکی در شکل گیری  و توجیه افکار عمومی در خلال مسئله سوریه تا حدودی ایفای  نقش کرده است، و (64.8%) از پاسخگویان تاکید کردند که رسانه های الکترونیکی میزان مشارکت سیاسی جوانان سوری را بالا برده است.
۴.

نقش رسانه ها در مدیریت بحران

کلید واژه ها: بحران مدیریت بحران رسانه استراتژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۰۱
امروزه یکی از مولفه های اساسی در مراحل مختلف بحران، نقش مهم رسانه ها می باشد. رسانه ها به دلیل توانایی در جهت دهی به افکار عمومی، نقش اساسی در مراحل مختلف بحران ایفا می کنند. نقش دوگانه رسانه ها در بحران زایی و بحران زدایی، برجسته کردن و کوچک نشان دادن،  القای امید و یا ناامیدی و...برای همگان واضح است. در این میان، عوامل بسیاری در این قضیه دخیل هستند؛ این عوامل باعث می شوند رسانه ها در بحران کارکردهای متفاوت داشته باشند. مقاله حاضر با هدف ارزیابی نقش نظریه رسانه ها در مراحل  مختلف بحران نوشته شده است و  به دنبال پاسخ به این پرسش می باشد که رسانه ها در مدیریت بحران از چه جایگاهی برخورداند و چه نقشی را در مراحل مختلف بحران ایفا می کنند؟ همچنین در این مقاله، ضمن بررسی مدل مدیریت بحران و عوامل مؤثر بر کارکردهای رسانه در بحران، نتایج این پژوهش در پایان آمده است.
۵.

تحلیل بازنمایی بدن با تاکید بر مدیریت بدن در بین کاربران ایرانی اینستاگرام

کلید واژه ها: بدن بازنمایی اینستاگرام مدیریت بدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۴۶۱
این مقاله با هدف بررسی «تحلیل بازنمایی بدن با تاکید بر مدیریت بدن در بین کاربران ایرانی اینستاگرام» انجام گرفته است. در تحقیق حاضر سعی نمودیم با بررسی نظریه های موجود و پیشینه پژوهشی در رابطه با موضوع بدن و مدیریت بدن، به تحلیل این امر پردازیم. جامعه آماری در این تحقیق به لحاظ اسنادی (بخش کیفی) عکس هایی است که کاربران ایرانی شبکه اجتماعی اینستاگرام آن را بارگذاری کرده اند و جامعه آماری در بخش کمی عبارت از شهروندان 18 تا 40 سال شهر تهران می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر تلفیقی بوده و از دو روش کیفی با تکنیک تحلیل محتوا و کمی (پیمایش) با تکنیک پرسشنامه استفاده گردید است. نتایج بدست آمده از این پژوهش به شرح زیر می باشد: نتایج کیفی: از بازنمایی عکس ها و بررسی محتوای عکس های قرار گرفته در شبکه اجتماعی اینستاگرام، سه الگو یا تیپ عمده بدنی مشخص گردید که هرکدام از این الگوها با استفاده از تکنیک هایی بازنمایی شده و دارای مشخصاتی می باشند. بر این اساس الگوهای غالب (تیپ بدنی) بازنمایی شده عبارت از بدن اجتماعی، بدن نمایشی و بدن زیباشناختی می باشند. از حیث تکنیک های بازنمایی به کار برده شده در این تیپ ها، در تیپ بدن اجتماعی از تکنیک های آشکارسازی و پنهان سازی استفاده گردیده است، در الگوی بدن نمایشی از تکنیک های ورزیدگی و اغواگری و در نهایت در الگوی بدن زیباشناختی از تکنیک های زیبایی شناختی و زیبایی مصنوعی استفاده گردیده است. نتایج کمی: - بین میزان استفاده افراد از شبکه اجتماعی اینستاگرام و میزان مدیریت بدن اجتماعی آنها رابطه معناداری وجود دارد. - بین میزان استفاده افراد از شبکه اجتماعی اینستاگرام و میزان مدیریت بدن نمایشی آنها رابطه معناداری وجود دارد. - بین میزان استفاده افراد از شبکه اجتماعی اینستاگرام و میزان مدیریت بدن زیباشناختی آنها رابطه معناداری وجود دارد. - بین میزان استفاده افراد از شبکه اجتماعی اینستاگرام و میزان مدیریت بدن (کل) آنها رابطه معناداری وجود دارد.
۶.

تحلیل محتوای ساختار تبلیغات بازرگانی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران (شبکه اول و دوم سیما)

کلید واژه ها: ساختار تبلیغات بازرگانی تلویزیون شبکه اول و دوم سیما تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۳۵۷
این پژوهش با هدف شناخت ساختار تبلیغات سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام گرفته است.سوال اساسی در این پژوهش این است که تبلیغات بازرگانی در تلویزیون ، از چه ساختاری تشکیل شده است ؟. این پژوهش برای پاسخ به این سوال از روش تحلیل محتوا و روش نمونه گیری تلفیقی با دو تکنیک چند مرحله ای و سهمیه ای استفاده کرده است . نمونه ها از شبکه های اول و دوم سیما و در سال های دهه 90  انتخاب شده اند . از مجموع 420 تبلیغ مورد بررسی ، نتایج به دست آمده نشان می دهد ، تبلیغات عمدتاً با قالب داستان گویی و بین 16 تا 30 ثانیه با استفاده از تصاویر واقعی و انیمیشن ارائه شده اند.شخصیت و بازیگر اصلی تبلیغات را بیشتر مردان تشکیل می دهند. شخصیت های اصلی به نمایش درآمده در همه سنین قرار دارند. در بیشتر تبلیغات از رنگ های تلفیقی و ترکیبی و موسیقی کلاسیک استفاده شده است . از نظر به کارگیری قاعده تبلیغ ، اغراق و بزرگ نمایی و از نظر جاذبه ، جاذبه عقلانی یا منطقی غالباً در تبلیغات به کار رفته است . موضوع بیشتر تبلیغات ، امور اقتصادی ، هویت اکثر کالاها و خدمات ، داخلی و ایرانی ، خط و زبان غالب به کار رفته در تبلیغات ، خط و زبان فارسی است . آزمون آماری (کای اسکوئر) نشان می دهد که بین  قالب تبلیغ ، کارکرد ، قاعده  ، نوع موسیقی ، نوع رنگ  در تبلیغ شبکه های اول و دوم سیما رابطه معناداری وجود دارد.
۷.

رابطه نحوه برخورد مدارس با استفاده دانش آموزان از شبکه های اجتماعی مجازی با کاهش استفاده آسیب زا از این شبکه ها در میان دانش آموزان دوره اول و دوم متوسطه شهر تهران

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی فضای مجازی تهدیدات و آسیب های شبکه های اجتماعی مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۳ تعداد دانلود : ۴۰۶
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه نحوه برخورد مدارس نسبت به استفاده دانش آموزان از شبکه های اجتماعی مجازی با کاهش استفاده آسیب زا از شبکه های اجتماعی مجازی دوره اول و دوم متوسطه منطقه 5 شهر تهران بود. جامعه آماری این پژوهش معلمان زن دوره اول و دوم متوسطه منطقه 5 شهر تهران بودند که 384 نفر از آنان به روش نمونه گیری: خوشه ای و تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند.ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. نتایج نشان داد از دیدگاه معلمان برخورد قهری مدارس با استفاده دانش آموزان از شبکه های اجتماعی مجازی منجر به کاهش استفاده آسیب زا از این فناوری در بین نوجوانان دانش آموز می شود.معلمان معتقدند برخورد قهری مدارس  منجر به  کاهش استفاده آسیب زا از شبکه های اجتماعی مجازی در دانش آموزان می شود. بر اساس نظر معلمان ارتباط و تعامل بیشتر والدین با آنان می تواند در کاهش استفاده آسیب زا از شبکه های اجتماعی مجازی در بین نوجوانان تأثیرگذار باشد.همچنین معلمان معتقدند ضبط آیپد، تلفن همراه و وسایل دیجیتالی دانش آموزان درآغاز سال تحصیلی در مدارس و تحویل آن در پایان همان سال بهترین برخورد قهری آنان می باشد. همچنین غنی سازی برنامه های فراغت دانش آموزان متناسب با شرایط سنی شان از سوی مدارس، گسترش روابط اجتماعی نوجوانان و تقویت این روابط با شیوه های مختلف (بر گزاری جلسات حل مسائل بدون تلفن همراه، خاموشی تلفن همراه در مهمانی ها و گفتگو حضوری و....)، ساخت و پخش فیلم ها و سریال هایی با موضوع شبکه های اجتماعی مجازی و مزایا و معایب آن، دادن آموزش های لازم به خانواده و نوجوانان به خصوص آشنایی بیشتر والدین به این فضاها وکنار گذاشتن ارتباطات سنتی، راهنمایی و صحبت با فرزندان درخصوص استفاده بهینه از شبکه های مجازی وبرقراری ارتباط محکم واستواروصمیمی با فرزندان، پخش آگهی های آموزنده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در رادیو و تلویزیون در جهت افزایش آگاهی خانواده ها در خصوص خطرات ناشی از شبکه های اجتماعی مجازی، پر کردن اوقات فراغت نوجوانان با ورزش، مهارت آموزی و... تقویت باورهای دینی نوجوانان توسط معلمین و والدین، پخش برنامه های کوتاه آموزشی درباره مزایا و معایب شبکه های اجتماعی مجازی از زبان ورزشکاران و هنرمندان محبوبی که عموما نوجوانان آنها را الگوی خود قرار می دهند را به عنوان مهمترین راهکارها به منظور کاهش استفاده آسیب زا از شبکه های اجتماعی مجازی در نوجوانان دانش آموز می دانستند.
۸.

روابط فرهنگی ایران و ترکیه، آینه پرداز نقش آفرینی منطقه ای ترکیه(2017-1923 م.)

نویسنده:

کلید واژه ها: روابط فرهنگی همکاری اقتصادی سیاست خارجی ترکیه ایران منطقه خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۴۱۰
ترکیه و ایران دو بازیگر کلیدی منطقه خاورمیانه محسوب می شوند که هر کدام به لحاظ نوع حکومت، سیاست، اقتصاد، فرهنگ و مذهب و حتی سیاست خارجی، ویژگی های خاص خود را دارند. جهت گیری هریک از دو کشور ایران و ترکیه در سیاست خارجی اهمیت زیادی برای دیگری دارد و حتی دیگر کشورهای منطقه ای نیز بی توجه به مسائل این دو کشور نیستند. در مقطع کنونی ما شاهد آن هستیم که معادلات منطقه خاورمیانه بی تأثیر از نوع روابط این دو کشور نبوده است. مناسبات اقتصادی ترکیه و ایران که در دو دهه اخیر (2017-2002)با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه بهبود یافته است، یک عامل بسیار تعیین کننده و هدایت کننده سیاست خارجی ترکیه در منطقه خاورمیانه است. پژوهش حاضر تلاش می کند به این پرسش پاسخ دهد که روابط تجاری و همکاری های ایران و ترکیه به ویژه در حوزه اقتصادی چه تأثیری بر سیاست خارجی ترکیه در منطقه خاورمیانه دارد؟ و در پاسخ به بررسی این فرض می پردازد که روابط و همکاریهای تجاری ایران و ترکیه موجب گرمی روابط و کاهش سردی ارتباطات فیمابین، همگرایی و حرکت به سمت نفی واگرایی براساس احترام متقابل و تمرکز بر ارزشهای متفاوت طرفین، افزایش همکاری های منطقه ای، خروج کشورها از تنشهای امنیتی و اندیشیدن به ارتباطات سازنده سیاسی اقتصادی در سیاست خاورمیانه ای ترکیه شده است. ترکیه تحت تأثیر متغیر منافع ناشی از روابط تجاری و همکاری اقتصادی، به همکاری امنیتی و سیاسی با ایران بر سر مدیریت بحران های اخیر خاورمیانه، میانجیگری میان ایران و قدرت های بزرگ فرامنطقه ای بر سر حل مناقشات هسته ای، همکاری و بده بستان با کشورهای عربی و امریکا بر سر حفظ روابط اقتصادی با ایران، همکاری با ایران در قالب سازمان های منطقه ای نظیر اکو، دی هشت و سازمان همکاری اسلامی می پردازد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۱