علوم خبری

علوم خبری

علوم خبری سال هفتم تابستان 1397 شماره 26

مقالات

۱.

نقش مطبوعات آزاد در تقویت قانونمداری: از قضیه «بنالا» تا اعلامیه «آکرا» یونسکو

نویسنده:

کلید واژه ها: لوموند قضیه «بنالا» دولت قانونمند دموکراسی یونسکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۸۸
مفهوم «دولت قانونمند» آن طوری که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد، در نیمه دوم قرن نوزدهم توسط دکترین حقوقی آلمان مطرح گردید و امروزه به صورت یک ارزش جهانی در آمده، دارای عناصر متعددی است. در تحقق آن نهادهایی همچون قوه مقننه، دادگاه های قانون اساسی و غیره ایفای نقش می کنند. اما نقش رسانه ها در این بین، کمتر از مقامات یاد شده نیست. کما این که طی برگزاری مراسم بزرگداشت روز جهانی مطبوعات به همت یونسکو در سوم مه سال 2018، بر این موضوع تأکید خاص شد. افشای قضیه «بنالا» از سوی روزنامه لوموند در تابستان 2018 بار دیگر نشان داد که رسانه های آزاد می توانند نقش کلیدی در تقویت قانون مداری ایفا کنند.
۲.

مقایسه نحوه پوشش اخبار دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در وب سایت های پرس تی وی و بی بی سی انگلیسی

کلید واژه ها: انتخابات انتخابات ریاست جمهوری پوشش خبری پرس تی وی بی بی سی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۳۵۲
انتخابات به عنوان یکی از مهم ترین رویدادهای سیاسی هر کشور، همواره از درجه اهمیت بالایی برای مردم و همچنین رسانه های ملی و بین المللی برخوردار است. جذابیت انتخابات سبب می شود تا مردم برنامه های انتخاباتی و اخبار مرتبط با آن را با جدیت بیشتری دنبال کنند و همین امر، فرصت را در اختیار رسانه ها قرار می دهد تا با جامعه مخاطبان گسترده تری ارتباط برقرار کرده و با انتشار محتوایی متناسب با سیاست ها، اهداف و ایدئولوژی های صاحبان خود، بیشترین تأثیر را بر افکار عمومی بگذارند. در طی سال های اخیر و با گسترش اینترنت، وب سایت های خبری جایگاه ویژه ای را در میان مخاطبان پیدا کردند و به یکی از مهم ترین منابع دریافت اخبار تبدیل شدند که این امر در دلایلی همچون دسترسی سریع و آسان، تعاملی بودن، کم هزینه بودن و انتشار سریع اخبار نهفته است. لذا حضوری هوشمندانه در این عرصه می تواند برای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و به طور خاص در این تحقیق، شبکه پرس تی وی برای رقابت با رقبای بین المللی خود همانند بی بی سی، بسیار حائز اهمیت باشد. پژوهش حاضر نحوه پوشش خبری اخبار دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در دو وب سایت انگلیسی زبان پرس تی وی و بی بی سی را مورد بررسی قرار داده است. روش انجام این تحقیق، تحلیل محتوای کمی و جامعه آماری، همه اخبار منتشر شده این دو وب سایت در بازه زمانی 20 روزه تبلیغات نامزدهای انتخاباتی است. در مجموع، 62 خبر گردآوری و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی اخبار این دو وب سایت نشان داد که بیشترین فراوانی جهت گیری خبر در وب سایت پرس تی وی، مربوط به جهت گیری مثبت و در وب سایت بی بی سی، مربوط به جهت گیری منفی بود. در خصوص نشانگاه جهت گیری نیز اصلاح طلبان بیشترین فراوانی را در وب سایت پرس تی وی و اصولگرایان و رهبر معظّم انقلاب بیشترین فراوانی را در وب سایت بی بی سی به خود اختصاص دادند. در میزان اخبار رویداد مدار و فرآیند مدار، در وب سایت پرس تی وی بیشتر از اخبار رویداد مدار و در وب سایت بی بی سی بیشتر از اخبار فرآیند مدار استفاده شده است. اخبار منتشر شده در وب سایت های پرس تی وی و بی بی سی، عمدتاً دارای ارزش خبری شهرت بودند. تقابل، بیشترین فراوانی تکنیک خبری در وب سایت پرس تی وی و تظاهر به بی طرفی، بیشترین فراوانی در وب سایت پرس تی وی را به خود اختصاص داده بودند.
۳.

سیاست های جدید جمعیتی در بخش اجتماعی مطبوعات (تحلیل محتوای سه روزنامه کثیرالانتشار کشور)

کلید واژه ها: سیاست جمعیتی شاخص جمعیتی تحلیل محتوا ارکان خبری جهت گیری خیر برجسته سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۷۵
مقاله حاضر به تحلیل سیاست های جدید جمعیتی کشور طی دوره زمانی 94-1393 در بخش اجتماعی سه روزنامه کثیرالانتشار ایران، جام جم و وطن امروز می پردازد. روش پژوهش حاضر، کتابخانه ای و اسنادی است و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام شده است. برای سنجش متغیرهای تحقیق، از یک پرسشنامه معکوس با 49 پرسش استفاده شد. در مجموع 73 مطلب مرتبط با سیاست های جمعیتی به عنوان سند جمع آوری شد. مطالب مورد نظر در چند سطح طبقه بندی شدند که شامل: گفت و گو 24 مورد، 31 مورد خبر، 19مورد گزارش تحلیلی، 14 مورد نقد و 7 مورد تیتر، که در این میان خبر و گفتگو بیشترین سهم را داشته اند. 61 مطلب، دارای رکن در برگیری،2 مطلب شهرت، 19 مطلب تازگی، 20 مطلب تعداد و فراوانی و 1 مطلب جذابیت بوده و ارکان تضاد و مجاورت مشاهده نشده. از کل مطالب مطرح شده درباره جمعیت، 7 مورد از منبع مسئولان ارشد، 5 مورد از وزیران، 57 مورد از مدیران ارشد و میانی و 3 مورد نیز از کارشناسان و هیچ مطلبی با منبع عامه مردم نقل نشده است. از نظر محتوایی، 35 مطلب دارای جهت گیری منفی و 35 مطلب نیز دارای جهت گیری مثبت نسبت به موضوع جمعیت بوده اند. نیز 34مطلب در حوزه باروری، 13 مطلب درباره ازدواج، 3 مطلب درباره مهاجرت، و 2 مطلب درباره طلاق بوده است.
۴.

بررسی نقش مطبوعات در توسعه پایدار کشور

کلید واژه ها: مطبوعات توسعه پایدار مدیریت فرهنگی نوسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۵۷۳
 هدف از انجام این پژوهش تبیین نقش مطبوعات در توسعه پایدار کشور است. روش تحقیق در این مقاله، تلفیقی از روش های کمی و کیفی با کارگیری ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه است. در این مقاله پرسش های اساسی بدین شکل مطرح شد که آیا اساساً اهداف و برنامه های توسعه پایدار در ایران قابل پیاده شدن است؟ در این زمینه رسانه های سنتی و مکتوب با توجه به حضور گسترده رسانه های نوین چه نقش و ر سالتی می توانند داشته باشند؟ به منظور پاسخگویی به پرسش های اساسی پژوهش و طراحی مدل مورد نظر، جامعه آماری هدفمند مرکب از دو گروه مشخص شد افراد جامعه آماری در جدول مورگان و براساس فرمول کوکران و با در نظر گرفتن 5% خطا و حجم نمونه 1.8 تن مشخص شد در گروه اول 17 نفر از استادان علوم ارتباطات حضور داشتند و در گروه دوم 93 تن از خبرنگاران و نویسندگان روزنامه های همشهری، کیهان، اطلاعات و قدس به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل دیدگاه های منفی در مدیریت مصاحبه شوندگان با استفاده از روش استقرای تحلیلی انجام گرفت و براساس هر سؤال مصاحبه عمقی جداول کیفی تنظیم شد و سپس داده های کیفی به دست آمد، در یک پرسش نامه 5گونه لیکرتی مرکب از 9 سؤال بسته و یک پرسش باز تهیه و تدوین شد. نتیجه گیری کلی یافته های پژوهش نشان داد که خبرنگاران 4 روزنامه کیهان، همشهری، قدس و اطلاعات بر این باورند که مفاهیم اساسی روزنامه نگاری توسعه که ابزار اصلی پیشبرد اهداف فرهنگی و اطلاع رسانی توسعه پایداراست در حد بسیار کم تا متوسط در این چهار روزنامه پیگیری می شود. نتایج یافته ای تحلیلی هم بیانگر آن است که مدل مطبوعات توسعه یافته که بتواند اهداف توسعه پایدار را دنبال کنند شامل مدلی است که علاوه بر اینکه از حق آزادی بیان، حق آزادی تبادل اطلاعات برخوردار است کثرت گرا بوده و دارای استقلال حرفه ای است در مدل مورد نظر، مردم نقش بسیار فعالی دارند. در قالب تشکل های مدنی و انجمن های منفی در مدیریت مشارکتی جامعه حضور دارند.
۵.

بررسی عوامل موثر بر چارچوب پوشش خبری در رسانه ملی

نویسنده:

کلید واژه ها: اقتصاد سیاسی گروه هایی با منافع خاص مقررات و قوانین دولتی نابرابری اقتصادی مدیران رسانه چارچوب پوشش خبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۲۱۴
این پژوهش با عنوان "رابطه اقتصاد سیاسی و رسانه ها در ایران" انجام شده است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی برخی عوامل تأثیرگذار بر چارچوب پوشش خبری در رسانه ملی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان رشته چاپ و نشر دانشگاه علمی –کاربردی در تهران که، جمعا 935 نفر هستند که از این تعداد با استفاده از فرمول کوکران 163 نفر به عنوان حجم نمونه با استفاد ه از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین ترجیحات گروه های ذینفع خاص و چارچوب پوشش خبری سیاست رسانه ها رابطه معنادار وجود دارد. بین مقررات و قوانین دولتی و چارچوب پوشش خبری سیاست رسانه ها رابطه معنادار وجود دارد. بین نابرابری اقتصادی با نفوذ اغنیاء درچارچوب پوشش خبری سیاست رسانه ها از دیدگاه رابطه معنادار وجود دارد. بین ترجیحات مدیران رسانه و چارچوب پوشش خبری سیاست رسانه ها رابطه معنادار وجود دارد..
۶.

نقش نورپردازی صحنه در اقناع مخاطبان در تئاتر

کلید واژه ها: تئاتر نورپردازی صحنه اقناع مخاطب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۴۱۶
در زمینه اقناع و جذب مخاطب نور و نورپردازی صحنه نقش بسزایی دارند. هدف از تحقیق حاضر شناسایی نقش نورپردازی صحنه در اقناع مخاطبان در تئاتر. است. در تحقیق کنونی، از روش کیفی برای گردآوری اطلاعات و از روش پیمایش وبا بهره گیری از شیوه پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است.سؤالات پرسشنامه دارای پنج گویه بوده که مطابق با طیف لیکرت از خیلی موافق تا خیلی مخالف نوشته و اعتبار آنها توسط آزمون آلفای کرونباخ ضرایب بالای پایایی راکسب نموده است. پرسشنامه ها به کمک روش گلوله برفی از بین 300 نفر از کارشناسان حوزه نورپردازی و افراد صاحب نظر در عرصه نور و نورپردازی در تئاتر و سینما در سال 1396توزیع گردید.؛ برای تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها نیز از طریق روش های آماری جداول فراوانی، درصد فراوانی، درصد معتبر، شاخص های مرکزی و پراکندگی و آزمون های آمار متغیر های رتبه ای و ضرایب پیرسون و معادله رگرسیونی به کمک نرافزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی مدل نشان داد نور و نورپردازی صحنه علاوه بر تکمیل کنندگی و هم پوشانی اثرات سایر عوامل در یک نمایش، حتی فراتر از این عوامل ظاهر و به انتقال پیام در مجرای نور بپردازد. همچنین مشخص شد که نورپردازی صحنه در نمایش های تئاتر می تواند موجب ایجاد اقناع در غالب برانگیختگی و چارچوب روانشناختی و درک مخاطب گردد. استفاده از مجرای نور در غالب نورپردازی صحنه ها موجب افزایش میزان توجه، درک، بهبود و دریافت مفهوم پیام حاصل از نمایش تئاتر و در ذهن و باور تماشاگر و حتی افزایش میزان تماشاگر گردد.
۷.

رابطه بین مصرف اینترنت و احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان)

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی اینترنت مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۹۲
مقاله حاضر به بحث درباره احساس امنیت اجتماعی به عنوان یکی از نیازهای ضروری بشر در دوران امروز که خصوصاً ارتباطات و اطلاعات یکی از لوازم ضروری آن به نظر می رسد، می پردازد. مطابق با برخی رویکردها، جهانی شدن به طور عام و جهانی شدن فرهنگی یکی از عواملی است که امروزه امنیت اجتماعی را به خطر انداخته است. نمونه آماری پژوهش مورد نظر، 191 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان بودند. روش نمونه گیری این پژوهش طبقه ای نامتناسب و روش تحقیق، پیمایشی-توصیفی و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. در این تحقیق داده ها در دو سطح توصیفی و تبیینی و با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد که بین میزان و سابقه استفاده از اینترنت و احساس امنیت اجتماعی رابطه معکوس معنادار وجود دارد. نقطه قوت این پژوهش جدید بودن و مهم بودن در زندگی ارتباطی و شبکه ای امروز است.
۸.

بررسی رابطه بین پیام های آموزشی مدیریت مصرف آب با الگوی بهینه مصرف آب در بین زنان خانه دار تهران

کلید واژه ها: صداوسیما الگوی مصرف پیام های آموزشی زنان خانه دار مصرف آب برنامه ریزی آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۶۴
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نقش پیام های آموزشی سیمای جمهوری اسلامی ایران در الگوی بهینه مصرف آب در بین زنان خانه دار تهرانی است. روش این تحقیق پیمایشی و جامعه آماری این تحقیق را دو میلیون و چهارصد و دوازده هزار و هشتصد و هیجده زن خانه دار تهرانی تشکیل می دهند. حداقل حجم نمونه براساس فرمول کوکران با خطای 5 درصد و حداکثر واریانس در سطح اطمینان 95 درصد برابر400 نفر بود، روش نمونه گیری خوشه ای سه مرحله ای در مناطق پنجگانه (مناطق 3 (شمال)، 4 (شرق)، 5 (غرب)، 6 (مرکز) و 16 (جنوب) شهر تهران به تصادف انتخاب شدند. مقدار ضریب همبستگی و آزمون آماری نشان می دهد که متغیر وابسته مدل (الگوی بهینه مصرف آب) با متغیرهای مستقل مدل (سطح آگاهی زنان خانه دار) (ضریب همبستگی315/0-)، (میزان تأثیرگذاری پیام های آموزشی تلویزیون) (ضریب همبستگی635/0-)، (میزان مشارکت در عمل به پیام های آموزشی تلویزیون) (ضریب همبستگی 221/0-)، (میزان تکرار پیام های آموزشی تلویزیون) (ضریب همبستگی 274/0-)،و (میزان رضایت از عملکرد تلویزیون در اشاعه فرهنگ مصرف بهینه آب) (ضریب همبستگی 244/0-) رابطه ای معکوس دارند. مقدار ضریب همبستگی و آزمون آماری نشان می دهد که بین متغیر وابسته مدل (الگوی بهینه مصرف آب) و متغیر مستقل (میزان آشنایی با پیام های آموزشی تلویزیون) رابطه وجود ندارد (ضریب همبستگی095/0).

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۱