پژوهشنامه زنان

پژوهشنامه زنان

پژوهشنامه زنان سال دوزادهم بهار 1400 شماره 1 (پیاپی 35) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی بسته تلفیقی مهارت های ارتباط صمیمانه و آموزش غنی سازی ازدواج بر آسیب های تعاملی بین فردی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب های تعاملی بین فردی آموزش غنی سازی ازدواج زوجین مهارت های ارتباط صمیمانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۳۷۵
آسیب های تعاملی زوجین می تواند انسجام خانواده را از هم پاشیده و به سلامت روان زوجین و فرزندان آسیب جدی وارد سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته تلفیقی آموزش مهارت های ارتباط صمیمانه و غنی سازی ازدواج بر آسیب های تعاملی بین فردی زوجین انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زوجین مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره شهرستان فریدونشهر در سال 1398 بودند که در پرسشنامه آسیب های تعاملی بین فردی به طور معناداری نمرات بالاتر از میانگین کسب کرده بودند. در این پژوهش تعداد 30 زوج با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (در هر گروه 15 زوج). گروه آزمایش مداخله بسته تلفیقی آموزش مهارت های ارتباط صمیمانه و غنی سازی ازدواج را طی دو نیم ماه در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه آسیب های تعاملی بین فردی (محقق ساخته) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بسته تلفیقی آموزش مهارت های ارتباط صمیمانه و غنی سازی ازدواج بر آسیب های تعاملی بین فردی زوجین تأثیر معنادار دارد (p <0/001).
۲.

اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی و میل به طلاق در زوجین متقاضی طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زوج درمانی هیجان مدار دلزدگی زناشویی میل به طلاق طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۸ تعداد دانلود : ۴۰۱
تعارضات زناشویی سبب بروز دلزدگی زناشویی و تمایل به طلاق در زوجین می شود. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی و میل به طلاق در زوجین متقاضی طلاق انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سه ماهه پاییز سال 1398 خواهد بود. در این پژوهش تعداد 30 زوج متقاضی طلاق با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 زوج). گروه آزمایش زوج درمانی هیجان مدار (جانسون و همکاران، 2005) را طی دو ماه در 9 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پس از شروع مداخله 2 زوج در گروه آزمایش و 2 زوج در گروه گواه از ادامه حضور در پژوهش انصراف دادند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه دلزدگی زناشویی (پاینز، 1996) و پرسشنامه میل به طلاق (روزلت و همکاران، 1986) بود. دانتایج نشان داد که زوج درمانی هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی و میل به طلاق در زوجین متقاضی طلاق تأثیر معنادار داشته (p <0/001)
۳.

پیش بینی بهزیستی روانشناختی و مسئولیت پذیری اجتماعی بر اساس عملکرد خانواده و سبک های هویت در دانشجویان دختردانشگاه قم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی روانشناختی مسئولیت پذیری اجتماعی عملکرد خانواده سبک های هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۲۲۷
پژوهش حاضر، با هدف پیش بینی بهزیستی روانشناختی و مسئولیت پذیری اجتماعی بر اساس عملکرد خانواده و سبک های هویت در دانشجویان دختردانشگاه قم در سال تحصیلی 97-1396 انجام گرفت. این پژوهش از نظر اهداف، کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل تعداد 4687 نفر از دانشجویان دختردانشگاه قم است، که درسال تحصیلی 97-96 در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند که 354 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای از روی جدول کرجسی- مورگان انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از چهار پرسشنامه استاندارد، مسئولیت پذیری اجتماعی اسکایت، اسمیت و بکرز (2004)، بهزیستی روانشناختی ریف (1989)، عملکرد خانواده اپشتاین، بالدوین و بیشاب (1950) و سبک های هویت بروزنسکی (1989) استفاده شده است که پایایی آنها براساس آلفای کرونباخ به ترتیب 734/0، 821/0، 914/0 و 879/0 بدست آمده است. برای تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی، از آزمون های استنباطی کولموگروف-اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. یافته ها نشان داد: 1) 6/30 درصد از واریانس بهزیستی روانشناختی از طریق عملکرد خانواده و سبک های هویت قابل تبیین است. 2) 7/10 درصد از واریانس مسئولیت پذیری اجتماعی از طریق عملکرد خانواده و سبک های هویت قابل تبیین است.
۴.

معناکاوی فمنیستیِ داستان کودکانه «خط سیاه تنها» از منظر گفتمان انقلاب زبان شاعرانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب زبان شاعرانه سوبژکتیویته داستان کودک کریستوا نشانه شناسی نقد فمنیسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۲۱۶
در تقابل با لکان که زبان را صرفا از طریق «نام پدر» در فرایند سوبژکتیویته دخیل می کرد، کریستوا علاوه بر وجه پدرانه، وجه مادرانه زبان را نیز در این فرایندِ تکوینی ملحوظ می دارد. وجه پدرانه را «نمادین» و وجه مادرانه را «نشانه ای» می خواند. «معناکاوی» روشی مرکب از نشانه شناسی و روانکاوی است برای مطالعه فرایند سوبژکتیویته سوژه دوپاره ای که برساخته دو وجه ناهمگونِ نشانه ای و نمادینِ زبان است. کریستوا قدرت و زبان را در هم تنیده و وجه نمادینِ زبان را سرکوب گرِ وجه نشانه ای می داند، لذا با تأکیدبر وجه نشانه ایِ زبان راه سرکوب ستیزی را توجه به «گفتمان شاعرانه زبان» می انگارد. برخلاف رویکردهای «تن بیگانه» و «آلوده انگاری» که با تمرکز بر «تَرک کورا» صرفا به افشای گفتمان سرکوبگر مردسالارانه می پردازند، «انقلاب زبان شاعرانه» با تمرکز بر «بازگشت به کورا»، در پی ارائه راهی برای سرکوب زدایی است. پژوهش پیش ِرو برای نخستین بار از رویکرد مذکور برای خوانش متن استفاده می کند. این مقاله با روش تحلیلی توصیفی، در پی پاسخ به چگونگی تحقق آرمان شهر در سایه تعامل امر نشانه ایِ زنانه و نمادین مردانه در متن «خط سیاه تنها» است. نتیجه پژوهش، رد نظریه جدایی طلبِ فمنیسم رادیکال و تأیید آرای کریستوا است مبنی بر اینکه زنان به عنوان حاملانِ بیشینه وجه نشانه ای می توانند، با انقلاب زبان شاعرانه، در وجه نمادینِ مردانه حضور یابند.
۵.

تحلیل معادلات ساختاری در رابطه تعارضات زناشویی و امنیت عاطفی با استرس ادراک شده و نگرانی های دوران بارداری و شاخص های زیستی با واسطه گری بهزیستی روان شناختی در زنان باردار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس ادراک شده امنیت عاطفی بهزیستی روان شناخت ی تعارضات زناشویی نگرانی های دوران بارداری شاخص های زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۲۵۵
بارداری پدیده ای است که در صورت عدم توجه کافی ممکن است برای زنان مشکلات روان شناختی، شناختی، هیجانی و ارتباطی ایجاد نماید. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تحلیل معادلات ساختاری در رابطه تعارضات زناشویی و امنیت عاطفی با استرس ادراک شده و نگرانی های دوران بارداری و شاخص های زیستی با واسطه گری بهزیستی روان شناختی در زنان باردار صورت پذیرفت. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را زنان باردار مراجعه کننده به کلینیک های زنان و زایمان و بیمارستان شهرستان رامسر در بازه زمانی بهمن تا فرودین ماه سال 98 -1397 بود. نمونه این پژوهش شامل تعداد 300 زن باردار بود که به شیوه دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه تعارضات زناشویی (ثنایی و همکاران، 1379) ؛ مقیاس امنیت عاطفی (کردوا، جی و وارن، 2005)، پرسشنامه استرس ادراک شده (کوهن و همکاران، 1983) ؛ پرسشنامه نگرانی های دوران بارداری (آلدردسی و لین، 2011) و پرسشنامه بهزیستی روان شناختی (ریف، 1996) بود. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، تجزیه و تحلیل داده های حاصل از این پژوهش با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و معادله یابی ساختاری صورت گرفت. نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین متغیرها وجود دارد (001/0>p) .
۶.

طرحواره های ناسازگار اولیه و باورهای ارتباطی غیرمنطقی: نقش واسطه ای سبک های حل تعارض کارآمد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های حل تعارض طرحواره های ناسازگار اولیه باورهای ارتباطی غیرمنطقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۸۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای سبک های حل تعارض کارآمد در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و باورهای ارتباطی غیرمنطقی در قالب یک مدل انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. بدین منظور ۲۹۳ نفر از دانشجویان زن متأهل کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه تهران که به وسیله نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند به پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار اولیه (YSQ)، باورهای ارتباطی غیرمنطقیRB) I (و پرسشنامه سبک های حل تعارض رحیم نسخه دوم (ROCI-II) پاسخ دادند. تجزیه وتحلیل داده ها به روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام گرفت. یافته ها نشان داد که اثر مستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های حل تعارض کارآمد (سبک یکپارچگی و سبک مصالحه) بر باورهای ارتباطی غیرمنطقی معنادار بود. هم چنین، در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و باورهای ارتباطی غیرمنطقی، سبک های حل تعارض کارآمد، نقش واسطه ای داشتند. بنابراین درمانگران می توانند، با بررسی طرحواره ها و افزایش مهارت های حل تعارض کارآمد مراجعان، میزان تأثیر باورهای ارتباطی غیرمنطقی را در روابط آن ها کاهش دهند.
۷.

بررسی رابطه میان هوش هیجانی با مصرف کالاهای فرهنگی در میان زنان شاغل در صدا و سیما(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش هیجانی خودآگاهی خودمدیریتی آگاهی اجتماعی مدیریت روابط کالاهای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۲۱۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان هوش هیجانی با مصرف کالاهای فرهنگی در میان زنان شاغل در صدا و سیما به انجام رسید. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان شاغل در صدا و سیمای شهر تهران در سال 1398 است که تعداد7600 نفر می باشند. حجم نمونه با توجه به جدول کرجسی مورگان367 نفر بود . جهت سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه استاندارد 28 سوالی هوش هیجانی برادبری و گریوز و پرسشنامه 29 سوالی مصرف کالای فرهنگی استفاده شد. با نظر اساتید صاحب نظر، روائی پرسشنامه ها در حد مطلوبی ارزیابی شد و ضریب آلفای کرونباخ کل .908 پایایی ترکیبی، که پایایی مناسبی برای پرسشنامه است، محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کلموگروف اسمیرنوف و ضریب همبستگی پیرسون به کمک نرم افزار spss استفاده شد. یافته ها نشان داد بین هوش هیجانی با مصرف کالاهای مکتوب ،کالاهای سمعی و بصری، کالاهای ورزشی و سرگرم کننده، کالاهای مذهبی و کالاهای میراث فرهنگی در میان زنان شاغل در صدا و سیما رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
۸.

سبب شناسی انحراف جنسی زنان و راهکارهای پیشگیری از آن (پژوهش آمیخته)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبب شناسی انحراف جنسی پیشگیری روش تحقیق آمیخته زنان آرایشگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۲۱۷
هدف: هدف پژوهش حاضر سبب شناسی انحراف جنسی زنان و شناسایی راهکارهای پیشگیری از آن است که با روش تحقیق آمیخته انجام گرفت. مواد و روشها: جامعه آماری پژوهش در هر دو بخش کیفی و کمی شامل آرایشگران زنی بود که در چهار شهر اندیشه، شهریار، ملارد و مارلیک مشغول کار بودند. در مرحله کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی، ابتدا جلسات مصاحبه نیمه ساختاریافته توسط پژوهشگران با زنان آرایشگر دارای انحراف جنسی انجام گرفت که نحوه انتخاب آنها به روش نمونه گیری گلوله برفی بود و در مرحله کدگذاری با استفاده از راهبرد کلایزی، مقوله های اصلی و فرعی مربوط به عوامل موثر بر انحراف جنسی زنان استخراج شد. برای تحلیل داده های کمی از روش تحلیل عاملی تأییدی و نرم افزار SPSS.22 استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد عوامل اصلی مؤثر در بروز انحراف جنسی زنان را می توان در 5 مقوله اصلی "عوامل خانوادگی"، "عوامل فردی"، "عوامل اقتصادی"، "عوامل فرهنگی" و "عوامل اجتماعی" شناسایی کرد که زیر مقوله هایی چون «استقلال مالی زنان»، «سطح تحصیلات زنان»، «فوت زود هنگام پدر»، «سرپرست خانوار بودن زنان» مهمترین عوامل موثر در بروز انحراف جنسی زنان به حساب می آیند. انگلیسیResults, Conclusion ,
۹.

مقایسه اثربخشی درمان های شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش و تعهد بر استرس ادراک شده در زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی درمان پذیرش و تعهد استرس ادراک شده اضطراب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۲۵
یکی از شایع ترین و دردسرسازترین نوع اضطراب ها، اضطراب اجتماعی است. فرد در هنگام مواجه شدن ب ا اجتماع دچار ترس و اضطراب می شود. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان های شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش وتعهد بر استرس ادراک شده در زنان صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر بجنورد در سال 1398بودند که با روش نمونه گیری هدفمند تعداد 45 زن انتخاب و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایشی و یک گروه کنترل(هرگروه 15زن) قرار گرفتند. بمنظور گردآوری اطلاعات ازپرسشنامه های اضطراب اجتماعی ترنر وهمکاران(1989) و استرس ادراک شده کوهن و همکاران(1983) استفاده شد. روش پژوهش آزمایشی باطرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. گروه های آزمایشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(8 جلسه 90دقیقه ای) و پذیرش وتعهد(8 جلسه 90دقیقه ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد، هر دودرمان های شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش وتعهد بر کاهش استرس ادراک شده در زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی اثربخش بودند(0.01p <) و بین اثربخشی درمان های شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش وتعهد بر افزایش استرس ادراک شده در زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، تفاوت معناداری وجود داشت(0.05p <).
۱۰.

مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی هیجان محور و درمان کوتاه مدت راه حل محور بر صمیمیت زناشویی در زنان دارای تعارض زناشویی مراجعه کننده به مراکز روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرحواره درمانی هیجان محور درمان کوتاه مدت راه حل محور صمیمیت زناشویی تعارض زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۲۸۰
هدف پژوهش، مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی هیجان محور و درمان کوتاه مدت راه حل محور بر صمیمیت زناشویی در زنان دارای تعارض زناشویی بود. از این جامعه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 45 زن انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های تعارض های زناشویی براتی و ثنایی و صمیمیت زناشویی واکر و تامپسون استفاده شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. گروه های آزمایشی تحت طرحواره درمانی هیجان محور (12 جلسه 120 دقیقه ای) و درمان کوتاه مدت راه حل محور (6 جلسه 120 دقیقه ای) قرار گرفتند؛ گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد، هر دو درمان طرحواره درمانی هیجان محور و درمان کوتاه مدت راه حل محور بر افزایش صمیمیت زناشویی در زنان دارای تعارض زناشویی مراجعه کننده به مراکز روان شناختی اثربخش بودند (0.01p <) و بین اثربخشی دو درمان بر افزایش صمیمیت زناشویی در زنان دارای تعارض زناشویی مراجعه کننده به مراکز روان شناختی، تفاوت معنی داری وجود نداشت (0.05p>). بنابراین می توان، از طرحواره درمانی هیجان محور و درمان کوتاه مدت راه حل محور در جهت افزایش صمیمیت زناشویی در زنان بهره برد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۹