۱.
کلید واژه ها:
سبک زندگی خانواده فناوریهای نوین ارتباطی آینده پژوهی
دیجیتالی شدن به سبک ایرانی و در چارچوب بستر فرهنگ معاصر ایران ویژگی های خاص خود را خواهد داشت که ممکن است چالش های فردی، اجتماعی، کارکردی ،ساختاری، احساسی ، عاطفی و زیبایی شناسی را به وجود آورد(فاضلی، 1385).این پژوهش با هدف ارائه مدل مطلوب و چشم انداز آتی تغییرات سبک زندگی خانواده با ورود فناوریهای نوین ارتباطی درشهر تهران(از دیدگاه خبرگان)انجام گرفت. روش تحقیق کیفی(سناریونویسی)،جامعه آماری 29 نفر از اساتید متخصص در زمینه موضوع پژوهش با نمونه گیری غیر احتمالی از نوع هدفمندو ابزار گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه است. روایی ابزار اندازه گیری روش زاویه بندی، تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شده است..نتایج نشان دهنده 6 تم اصلی:دوره های ارتباطی در ایران،برخورد با تکنولوژی ارتباطی در ایران،روابط و مناسبات درون خانواده،پیکره بندی نوین خانواده،تعامل خانواده با رسانه و همسریابی است که بر اساس اهمیت آنهااز نگاه خبرگان،4 سناریوی خانواده التقاطی رسانه ای، خانواده پایدار رسانه ای، خانواده ناپایدار رسانه ای و خانواده آشفته رسانه ای تدوین، سپس ویژگی های مشترک سناریوها استخراج و با سنجش آماری،ویژگی های اصلی هر سناریو تدوین گردید.نتایج مدل ساختاری نشان داد که خبرگان به سناریو2(خانواده پایداررسانه ای) تاکید کرده اند.
۲.
کلید واژه ها:
تحلیل جنسیتی سیاست گذاری آموزشی گفتمان های جنسیتی آموزش عمومی آموزش عالی
هدف این مقاله شناسایی رویکردهای جنسیتی حاکم بر مجموعه سیاست های آموزش عمومی و عالی بعد از انقلاب اسلامی با استفاده ازرویکرد تحلیل جنسیتی و روش تحلیل محتوای کیفی است. نتایج مطالعه نشان می دهد که رویکردهای جنسیتی مختلفی در حوزه آموزش از رویکرد تفاوت محور و دوست دار خانواده تا رویکرد تشابه در قدرت بخشی و به عبارتی رویکرد جنسیتی دوست دار زنان در سیاست ها قابل شناسایی است. در سیاست گذاری آموزش عمومی جریان رویکردها از تمایز حداکثر به تشابه حداکثری و تمایز کمتر تحت تأثیر گفتمان حاکم بر جامعه و برآیند آن در گفتمان حاکم بر سیاست گذاری بوده است. اما در حوزه آموزش عالی به سبب ارتباط آن با اشتغال و تقسیم بندی های تمایز محور جنسیتی این حوزه، رویکرد جنسیتی بر مدیریت جنسیتی فضای آموزشی مبتنی بوده است، اما این رویکرد نیز تحت تأثیر تحولات گفتمان حاکم بر جامعه تعدیل یافته است.
۳.
کلید واژه ها:
روسپیگری زنان جنسیت جامعه شناسی تاریخی صفویه
روسپیگری پدیدهای رایج در جوامع بشری بوده و تاریخ ایران دوره عصر صفوی نیز از این امر مستثنی نبوده است. منع و محدودیت درباره این ناهنجاری اخلاقی باعث شده است که همه ابعاد تاریخی این پدیده اجتماعی کمتر ثبت و ضبط شود. با اینحال گذشته از اطلاعات پراکنده در تاریخنگاری عصر صفوی، بیشتر گزارشهای مربوط به روسپیان، در سفرنامه های اروپاییان ارائه شده است. اما این نوع اطلاعات نیز گزارش های هیجانی و اخلاقی از این رفتار اجتماعی است. هدف این مقاله با عطف به موارد گفته شده، بررسی حیات اجتماعی روسپیان در عصر صفوی است. لذا در این پژوهش جایگاه و منزلت روسپیان، توجه به رفتارهای اجتماعی و نوع برخورد شاهان و سلاطین و آحاد جامعه با این گروه، مسائل اقتصادی و مشاغل و حرفه های مرتبط با آنها، اماکن روسپیان و حتی بیماری های آنها را مورد توجه قرار گرفته است. یافته های پژوهش غلبه نگاه مردسالارانه درباره تعریف روسپیگری و حدود و ثغور آن و نیز کارکرد اقتصادی روسپیان در نوع شخصی و دولتی را نشان می دهد.
۴.
کلید واژه ها:
خشونت خانوادگی زنان خشونت فیزیکی خشونت اقتصادی خشونت قانونی
این تحقیق با هدف فهم و تفسیر زنان از خشونت خانوادگی و ابعاد چندگانه آن با روش کیفی و رویکرد پدیدارشناسی تفسیری، با ابزار مصاحبه عمیق صورت گرفت. جامعه آماری این تحقیق کلیه زنان مراجعه کننده به دادگاه خانواده مجتمع قضائی شهید باهنر تهران بودند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب و پس از مصاحبه با 25 تن از زنان مورد خشونت واقع شده داده ها به اشباع رسید. نتایج تحقیق نشان داد؛ از دیدگاه زنان مورد تحقیق خشونت در سه نوع بر علیه آنان اعمال شده است؛ خشونت فیزیکی، خشونت نهادی/قانونی و خشونت اقتصادی. در خشونت فیزیکی عامل خشونت که عمدتاً شوهران بودند با واردکردن ضربه یا پرتاب چیزی موجب آسیب و جراحات بدنی به زنان مورد تحقیق شده بودند. در خشونت نهادی یا قانونی قانون گذار برخی از حقوق زنان را حذف و از لحاظ قانونی نوعی خشونت حقوقی اعمال می گردد. در خشونت اقتصادی نیز به عنوان سومین نوع خشونت به عدم تصمیم گیری زنان یا اجازه زنان در مشارکت در اموراقتصادی و حق دخل و تصرف در اموال گفته می شود.
۵.
کلید واژه ها:
موانع زنان ارتقای زنان پست های مدیریتی معلمان نظام آموزشی
در سال های اخیر، حضور زنان در اجتماع و محیط های کاری افزایش یافته است. با وجود این، روند ارتقای زنان به سطوح بالای مدیریتی با پیشرفت های تحصیلیِ آن ها هم خوانی ندارد و حضور زنان در سطوح عالی مدیریتی در بیشتر کشورها، بخصوص ایران، به دلیل موانع متعدد، ناچیز و کمرنگ است. هدف از این مطالعه بررسی موانع ارتقای زنان در پست های مدیریتی از دیدگاه معلمان زن شهرستان قائمشهر می باشد. از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش جمع آوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه ی معلمان زن شهرستان قائمشهر بوده که تعدادشان 1930 نفر می باشند. برای انتخاب نمونه از فرمول کوکران جامعه محدود به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای تعداد 320 نفر انتخاب شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از از آزمون T تک نمونه ای و آزمون فریدمن برای رتبه بندی متغیرهای پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج نشان داد که کلیشه ی جنسیتی، تبعیض جنسیتی، تضاد بین کار و خانواده، تضاد بین فرهنگ و خانواده، عدم حمایت مدیران و کارکنان، عدم حمایت خانواده، غلبه فرهنگ مردسالار، هنجارهای مبتنی بر سنت گرایی و وجود سقف شیشه ای جزو موانع ارتقای زنان به پست های مدیریتی می باشد._x000D_
۶.
کلید واژه ها:
جنسیت نقش های جنسیتی الگوی نقش زنانگی مردانگی نوسازی
مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیرات نوسازی بر الگوی تقسیم نقش های جنسیتی انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی و متکی بر حجم نمونه 227 نفری از افراد دو روستای آزاربن علیا و سفلی از توابع شهرستان املش است. در پژوهش حاضر، الگوی تقسیم نقش های جنسیتی، با پنج شاخصِ بررسی شد و انتظار می رفت افرادی که سنین بالاتری داشته ، به برابری جنسیتی در تقسیم نقش ها کمتر گرایش داشته باشند و برعکس. اما یافته های پژوهش نشان داد الگوی تقسیم نقش ها، در گروه های سنیِ مختلف، مشابه یکدیگر است. در بررسی رابطه الگوی نقش های جنسیتی با جنسیت افراد، پاسخگویان با جنسیت متفاوت به مساوات طلبی در تقسیم کار معتقد بوده اند. همچنین افراد با پایگاه اقتصادی و اجتماعی بالاتر ، نگرش های برابری طلبانه تری نسبت به افراد در پایگاه پایین تر، داشته اند. در این پژوهش، نوسازی در قالب چهار بعد (فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی) سنجیده شد، نتایج نشان داد، نوسازی موجب تغییراتی در الگوی سنتی تقسیم نقش های جنسیتی گردیده و با تاثیرپذیری افراد از عناصر مدرن، نگرش های جنسیتی در تقسیم نقش ها کاهش یافته و تقسیم نقش های خانگی و اجتماعی، بسوی تساوی طلبی در حال تغییر است.
۷.
کلید واژه ها:
اوقات فراغت شبکه های اجتماعی زنان خانه دار آسیب شناسی
همه گیرشدن اینترنت و قابلیت دسترسی آن در خانه ها، موجب ورود بیش از پیش زنان خانه دار به دنیای مجازی شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر نحوه گذران اوقات فراغت زنان خانه-دار24تا 45 سال شهر قم انجام شده است. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در نمونه ای 400 نفره از زنان مراجعه کننده به سالن های آرایشی، مراکز خرید و باشگاه ها صورت گرفته است. آزمون های آماری مورد استفاده آزمون تی، ضریب همبستگی پیرسون، معادله رگرسیون در نرم افزار SPSS و AMOS برای مدلسازی معادلات ساختاری است. سطح معناداری 000/0 در آزمون تی برای مجموع متغیرهای مورد بررسی شاهدی بر استفاده زنان خانه دار شهر قم از فضای مجازی است. نتایج حاصل از مدلسازی معادلات ساختاری بیشترین نوع استفاده از فضای مجازی را با بار عاملی 92/0 برای فروش محصولات خانگی مشخص کرده است. بار عاملی 60/0 برای دوست یابی و بار عاملی 34/0 برای کسب آگاهی این دو شاخص را در رتبه های دوم و سوم بالاترین نوع استفاده از فضای مجازی قرار داده است. در معادله ی رگرسیون متغیر مصرف-گرایی، مدگرایی، مدیریت بدن، ایجاد روابط، توانسته متغیر اوقات فراغت را پیش بینی کند. باتوجه به مقدار بتا، مدیریت بدن با مقدار477/0 بیشترین میزان قدرت پیش بینی را در معادله داشته است.
۸.
کلید واژه ها:
نوشتار زنانه نشانه های زنانه پرنده من دختران ریاض
نوشتار زنانه کنش زبانیِ نظام مندی است که با کاربست پربسامد نشانه های زنانگی و بدنبال آن تشخّص بخشیدن به صدای زنانه تحقق می یابد تا با تهی کردن [تک] صدایی مردانه در متن، الگویی زنانه از نوشتار ارائه دهد. نشانه های زنانه، مجموعه ای از ساخت های زبانی است که انگاره های زنانگی را به مخاطب انتقال می دهد. این پژوهش فرآیند تهی شده گی صدای مردانه را به واسطه کاربست نشانه های زنانه در دو رمان «پرنده من» و «دختران ریاض» می باشد. نتایج پژوهش گویای آنست که هر دو رمان به واسطه کاربست پربسامد نشانه های زنانگی در هر کدام دارای صدایی زنانه اند و هر دو نویسنده در نحوه بکارگیری این نشانه ها در داستان هایشان تجربه متفاوتی داشته اند؛ بدین ترتیب که در رمان «دختران ریاض» و در میان 248 مورد نشانه زنانه حاضر در داستان، رنگ واژه های خاص زنانه با 70 بار فراوانی، بیشترین بسامد را دارد. در سویی دیگر؛ در رمان «پرنده من» و در میان 258 مورد نشانه زنانه حاضر در داستان، اسامی خاص زنانه با 124 بار فراوانی، بیشترین بسامد را دارد.
۹.
کلید واژه ها:
سبک زندگی روابط فضایی خانه اشرافی قاجار عرصه خصوصی زنان
هویت اجتماعی، فرهنگی و تا حدودی هویت اقتصادی افراد در جامعه، بوسیله جنسیت تعیین می شود. و عوامل متعددی مانند باورهای فرهنگی، ساختار خانواده، ارزش ها و... در تعیین این هویت نقش تعیین کننده دارند. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر سبک زندگی مردم اشرافی دوران قاجار بر روابط فضایی خانه های محل سکونت شان در تقسیم بندی و تفکیک عرصه های عمومی از عرصه های خصوصی مورد استفاده زنان می باشد. مطالعات پژوهش بصورت میدانی وکتابخانه ای است و با استفاده از نرم افزار نحو فضا مورد تحلیل قرار گرفتند. مولفه های کلی سبک زندگی به مولفه های جزیی شامل روابط اجتماعی، ساختار خانواده، معیشت و اقتصاد، شغل و هویت اجتماعی دسته بندی شده است و تاثیر هر کدام از این مولفه ها بر تفکیک عرصه های خصوصی زنانه مورد مطالعه قرار گرفت.و این نتیجه حاصل شده است که تعداد فضاهای خصوصی و نحوه قرار گیری آنها، و همچنین ارتباط آنها با عرصه های عمومی موجود در خانه، متاثر از سبک زندگی و ساختار خانواده و تعداد زنان ساکن است.و تعداد عرصه های خصوصی زنانه در هر سه دوره قاجار متفاوت از یکدیگر می باشند، و فضاهای جدیدی بعنوان فضاهای واسط(جداکننده) در این خانه ها شکل گرفته اند.
۱۰.
کلید واژه ها:
پوشاک دین گفتمان صفویه افشار زند
پوشاک زنان ایرانی، نمودی از فرهنگ ایران است که متناسب با تغییرات گفتمانی در میدان قدرت حکومت های مختلف، تطور یافته است. از دوره های مهم تاریخی برای مطالعه در چگونگی تاثیر نهاد قدرت بر پوشاک زنان، دوره صفویه با تغییر مذهب و تثبیت تشیع، و در پی آن دوره های افشاریه و زندیه است. این مقاله با روش تحلیل گفتمان به این سوال پاسخ می دهد که زیبایی شناسی پوشاک زنان ایرانی، چگونه از نهاد قدرت تاثیر پذیرفته است؟ نتایج نشان داد که میزان پوشش زنان در اجتماع، به شدت تحت تاثیر رویکرد دینی سیاسی بوده اما نهاد قدرت در زیبایی شناسی ساختار پوشاک، تاثیر قابل اعتنایی نداشته است. از سوی دیگر، تقیدات مذهبی گفتمان حاکم، سیاست هایی را برای تمایزبخشی روا می داشته که به تغییراتی در نوع و حدود پوشش زنان اقلیت های دینی منجر گردید. نهاد قدرت همچنین در اثر تعاملات تجاری- فرهنگی خارجی با ممالک اروپایی نیز تاثیرات مهمی بر زیبایی شناسی پوشاک زنان باقی گذاشت.
