پژوهشنامه مدیریت تحول

ازآنجاییکه مشاغل کنونی بهقدری پیچیدهاند که بروز اشتباه در آنها اجتنابناپذیر است، اهمیت فهم یادگیری از اشتباههای سازمانی نیازی است دوچندان شده است. پژوهش حاضر با تأکید بر کیفیت زندگی کاری و توانمندسازی روانشناختی کارکنان به بررسی اثر اشاعه فرهنگ مدیریت اشتباه بر آنها پرداخته است. جهت بررسی این اثرات در این پژوهش از روش تحلیلی – پیمایشی استفاده شده است. از جامعه آماری کلیه کارکنان برنامهساز معاونت صدای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران تعداد 200 نفر بهعنوان نمونه بر اساس دسترسی حضورشان انتخاب شد. سپس پرسشنامهای جهت جمعآوری دادههای پژوهش تنظیم شد و دادههای حاصل با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار داده است. نتایج حاکی از آن است که فرهنگ مدیریت اشتباه بر توانمندسازی روانشناختی برنامهساز حوزه معاونت صدا تأثیر مثبت مستقیم داشته، ضمن اینکه کیفیت زندگی کاری آنها بر این رابطه اثر میانجی نیز دارد.

مطالعات گذشته نشان میدهند زمانی که رهبران، رهبری تحولآفرین سبز را اجرا میکنند، بهطور مثبتی مسئولیت زیستمحیطی شرکت را تحت تأثیر قرار میدهند. هدف این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تحولآفرین سبز بر رفتارهای سبز کارکنان با نقش میانجی نگرش زیستمحیطی در سازمان حفاظت محیطزیست استان ایلام در سال 1397 انجام گرفت. در این پژوهش 130 نفر با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامههای رهبری تحولآفرین سبز، نگرش زیستمحیطی و رفتار سبز استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار Smartpls2 انجام شده است. نتایج حاصل از آزمون مدل نشاندهنده برازش مناسب مدل میباشد. نتایج آزمون فرضیهها نشان میدهد که رهبری تحولآفرین سبز بر نگرش زیستمحیطی و رفتار سبز تأثیر مثبت و معناداری دارد، علاوه بر این، نقش میانجی نگرش زیستمحیطی در رابطه میان رهبری تحولآفرین سبز و رفتار سبز تأیید گردید.

این پژوهش روایتی استعاری از طرد سازمانی عضوی از اعضای یک سازمان دولتی برای فهم و دریافتی عمیق از این پدیده رفتاری است. به این منظور، پس از شناسایی مشارکت کننده پژوهش مبتنی بر روش نمونه گیری نوعی، از ابزار مصاحبه برای گردآوری داده ها تا رسیدن به اشباع نظری استفاده شد. برای بازنویسی داستان از فرآیند سه مرحله ای رونویسی، بازرونویسی و بازگویی داستان با عنایت به مؤلفه های فضای سه بعدی ساختار روایتی (کنش متقابل، استمرار و وضعیت) استفاده شد. در ادامه، درون مایه ها شناسایی و کدگذاری شدند. بر اساس یافته های پژوهش، 6 رهگفت و استعاره های متناظر با آنها از خلال داده های پژوهش کشف و بازنمایی شدند که عبارت بودند از ورود به سازمان و نمونه گری بر پایه استعاره مرغ عشق، درخشش در سازمان و جلوه گری بر پایه استعاره مرغ چمن، تعارض در سازمان و ناسازش گری بر پایه استعاره مرغ سحر، افول در سازمان و نادیده گری بر پایه استعاره مرغ پربسته، طرد در سازمان و دورافکندگی بر پایه استعاره مرغ قفسی و فترت در سازمان و همزادی رامش گری و فرسایش گری بر پایه استعاره مرغ بی دل.

یک سازمان پایدار سازمانی است که تحت شرایط پرفشار بهطور عالی، مأموریت خود را ایفا نموده و انجاموظیفه مینماید. سازمان پایدار ظرفیت انطباق سریع با موقعیتهای تازه و غیرمنتظره را دارد. هدف پژوهش حاضر اعتبارسنجی نشانگرها و ابعاد پایداری سازمانی در دانشکدههای مدیریت دانشگاههای دولتی تهران بود. پژوهش حاضر پیمایشی از نوع مقطعی و از لحاظ هدف یک پژوهش کاربردی است. جامعه پژوهش، کلیه اعضای هیئتعلمی گروههای آموزشی مختلف مدیریت از دانشکدههای مدیریت دانشگاههای دولتی تهران و نمونه 226 عضو هیئتعلمی مدیریت با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای دومرحلهای و بهصورت در دسترس و اجرا با ابزار استاندارد پایداری سازمانی و یک و ساتکلیف (2001)، برای نخستین بار در ایران، در سال 1394 بود. پرسشنامه پایداری سازمانی روایی و پایایی مطلوبی ارائه داد. با توجه به ماهیت مطالعه، روشهای تحلیل آماری، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و برازش الگو بود. یافتهها نشان داد سازه پایداری سازمانی شامل ابعاد حساسیت داشتن به عملکرد، دغدغه ذهنی با شکست، تعهد به انعطافپذیری، تخصصگرایی و احترام به خبرگان، و عدم تمایل به سادهسازی تفاسیر است. نتایج بیانگر لزوم ایجاد فرهنگ امنیت، سیستمی با پاداش مشوقانگیز، توجه به نیروی جایگزین، پذیرش پدیده تغییر، توجه به انعطافپذیری، تشویق خطرپذیری، تصمیمگیری، بهبود و استمرار آموزش، و توجه به اثرات ایجاد یک سازمان پایدار است.

همکاریهای استراتژیک راهکار اثربخشی برای ارتقای توان رقابتی بنگاههای تجاری، به ویژه در میان شرکتهای کوچک و متوسط تکنولوژیمحور است، اما شکلگیری این همکاریها بدون توجه به محیط نهادی امکانپذیر نیست. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش رویکرد سیاسی از دیدگاه نظریه نهادی در شکلگیری همکاریهای استراتژیک میان شرکتهای تکنولوژیمحور است. برای دستیابی به این هدف، دادههای مورد نیاز بر اساس منطق نمونهگیری تصادفی ساده و از نمونهای به حجم 308 نفر از مدیران ارشد و اعضای هیئتمدیره شرکتهای تکنولوژیمحور فعال در پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد سراسر کشور گردآوری شدهاند و نقش رویکرد سیاسی در شکلگیری همکاریهای استراتژیک از منظر چهار وجه نظام حقوقی، نظام مالی، نظام ارزشی و اعتماد به روش تحلیل عاملی و مدلهای رگرسیون چندگانه مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافتههای پژوهش حاضر بر مبنای نظریه نهادی تبیین روشنی از نقش رویکرد سیاسی در شکلگیری همکاریهای استراتژیک فراهم میکند و نشان میدهد مهارتهای برگرفته از رویکرد سیاسی بیشترین میزان تأثیرگذاری در شکلگیری همکاریهای استراتژیک را از منظر نظام مالی و نظام حقوقی دارد. به علاوه، نتایج همراستا با پیشینه نظری بیانگر اهمیت توسعه زیرساختهای نهادی در هر چهار وجه، به ویژه نظام مالی و نظام حقوقی، برای تسهیل شکلگیری همکاریهای استراتژیک و توسعه اقتصاد دانشبنیان است.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین داستانسرایی و موفقیت سازمانی با نقش میانجی همدلی سازمانی در بیمارستانهای دولتی شیراز انجام شده است که بهنوعی از پژوهشهای توصیفی و از نوع همبستگی محسوب میشود، جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان بیمارستانهای دولتی شیراز مشتمل بر 2600 نفر بود که از طریق فرمول کوکران حجم نمونهای برابر 335 نفر احصا گردید، ابزار اندازهگیری دادهها شامل سه پرسشنامه داستانسرایی سازمانی مقدسان (1394)، موفقیت سازمانی مقیمی (1388) و پرسشنامه همدلی سازمانی از ژندا و لودیس (2008) بود که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای بین نمونه آماری توزیع گردید. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS و Amos استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که داستانسرایی با ضریب 46/0 تأثیر مثبت و معناداری بر موفقیتهای سازمانی بیمارستانهای دولتی شیراز دارد، داستانسرایی با ضریب 27/0 تأثیر مثبت و معناداری بر همدلی سازمانی دارد، همچنین همدلی سازمانی با ضریب 29/0 بر موفقیت سازمانی کارکنان بیمارستانهای دولتی شیراز تأثیر مثبت دارد که بر این اساس پیشنهاد میشود مدیران داستانهایی را برای ارائه انتخاب کنند که جو همدلی بین کارکنان و بهتبع آن موفقیت سازمانی را افزایش دهد.

شکست 70 درصدی تغییرات سازمانی و لزوم سازمانهای امروزی به تغییرات روزافزون، بسیاری از محققان را به این موضوع سوق داده است که دلایل شکست چیست و چه چیزی منجر به موفقیت تغییرات در سازمان میشود. با توجه به اینکه اقدامات و کارهایی که رهبران در اجرای تغییرات انجام میدهند، موفقیت یا شکست آن تغییر را تحت تأثیر قرار میدهد، از این رو هدف تحقیق حاضر شناسایی و ارائه مدل اقدامات رهبران اثربخش در اجرای موفق برنامههای تغییر و سنجش مدل استخراج شده میباشد. در این راستا، تحقیق از استراتژی ترکیبی بهره گرفت. به منظور جمعآوری دادهها در بخش کیفی، از مصاحبههای نیمه ساختاریافته استفاده شد و با استفاده از نمونهگیری گلوله برفی با 17 نفر از مدیران این صنعت دادههای لازم گردآوری و تحلیل شد. استراتژی تحلیل محتوا در این مرحله مورد استفاده قرار گرفت. در بخش کمّی، پرسشنامهای طراحی و در بین 192 نفر از کارکنان صنعت قطعهسازی خودرو قرار گرفت و اعتبار نتایج مرحله کیفی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار گرفت. حاصل نهایی تحلیل دادههای گردآوری شده در قالب یک مدل ارائه شد. نتایج نشان داد که اقدامات رهبران تغییر در دو حوزه کلی اقدامات انسان محور (5 اقدام) و اقدامات سازمان محور (10 اقدام) طبقهبندی میشوند. این مدل مجموعه اقداماتی که یک رهبر تغییر میکوشد تا برنامههای تغییر را با موفقیت به انجام برساند را با توجه به شرایط محیطی تبیین میکند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تعهد سازمانی، تعهد شغلی و روابط اجتماعی در مکان کاری با آمادگی برای تغییر در کارکنان است. روش تحقیق، توصیفی و طرح پژوهشی همبستگی از نوع تحلیل مسیر است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دانشگاه بوعلی سینا همدان میباشد که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای، 184 نفر بهعنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. جهت برآورد حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. برای گردآوری دادههای پژوهش از چهار پرسشنامه استاندارد، تعهد سازمانی، تعهد شغلی، روابط اجتماعی در مکان کاری و آمادگی برای تغییر استفاده شد. برای بررسی روایی پرسشنامهها از نظرات متخصصان مدیریت و علوم تربیتی بهره گرفته شد. و برای پایایی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شد. دادههای تحقیق پس از جمعآوری با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS و LISREL تحلیل شدند. نتایج نشان داد که اثر تعهد سازمانی، تعهد شغلی و روابط اجتماعی بر آمادگی برای تغییر در میان کارکنان مثبت و معنیدار بود. درنتیجه از عواملی که میبایست در راستای افزایش آمادگی برای تغییر کارکنان مورد توجه مدیران دانشگاه قرار گیرد تعهد سازمانی، تعهد شغلی و روابط اجتماعی مکان کاری میباشد.

از گذشته تاکنون پدیده طفرهروی اجتماعی بهعنوان یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر کاهش کارایی تیمها مورد مطالعه قرارگرفته است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه تأثیر طفرهروی اجتماعی بر عملکرد تیمی در شرکتهای واقع در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران بوده است. بهعلاوه، پژوهش حاضر به نقش میانجی سرمایه اجتماعی تیمی در این رابطه میپردازد. فلسفه این پژوهش اثبات باوری، رویکرد آن قیاسی و استراتژی آن پیمایش است. بدین منظور و پس از مرور ادبیات و طراحی مدل مفهومی، پرسشنامهای مشتمل بر 23 سنجه به پاسخدهندگان ارائه شد. جامعه آماری تحقیق حاضر را تیمهای مستقر در شرکتهای واقع در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران تشکیل میدهد که از بین آنها 124 تیم به عنوان نمونه انتخاب شدهاند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظر متخصصان و استفاده از پرسشنامه استاندارد و روایی سازه نیز بر اساس تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. پایایی از مجرای آزمونهای آلفای کرونباخ، پایایی مرکب و میانگین واریانس استخراج شده تأیید شد. سپس، دادههای گردآوریشده به کمک نرمافزار اسمارت پیالاس و از طریق ماتریس همبستگی، آزمون معادلات ساختاری و آزمون برازش مدل مورد تحلیل قرار گرفتند. درنهایت، مشخص شد که طفرهروی اجتماعی بر عملکرد تیمهای دانشبنیان مؤثر است. همچنین سرمایه اجتماعی در رابطه میان طفرهروی اجتماعی و عملکرد تیمی نقش میانجی ایفا میکند.

شرکتهای توزیع مواد مصرفی نقشی انکار نشدنی در تأمین نیازهای سازمانی دارند و میتوانند با حضور مؤثر خود در زمینه برتری یک صنعت تلاش کنند و گاه ممکن است با عدم حضور مؤثر و موفق خود، زمینههای خسارت به تک تک اعضای یک جامعه را فراهم نماید. پژوهش حاضر براساس هدف از نوع کاربردی است و بر اساس ماهیت و نحوه گردآوری دادهها از نوع توصیفی – همبستگی میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل عوامل فروش در شرکتهای توزیع مواد مصرفی شهر سنندج که ۹۵۳ نفر است و تعداد ۲۷۴ نفر به عنوان نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین و انتخاب شد. ابزار اصلی جمعآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامههای استاندارد میباشد که پرسشنامه حاضر از لحاظ روایی به تأیید اساتید صاحبنظر این امر رسیده و از لحاظ پایایی با ضریب آلفای کرونباخ ۹۰/۰ مورد تأیید قرار گرفت و فرضیههای پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری بررسی شد. نتایج نشان داد عدالت سازمانی بر عملکرد و بهبود هزینه روابط خریدار و فروشنده اثر مثبت و معناداری دارد؛ اما اثر عدالت بر عملکرد کارکنان بیش از اثر آن بر بهبود هزینه روابط خریدار و فروشنده است. همچنین به ترتیب اثر عدالت مراودهای، سپس عدالت رویهای و در انتها عدالت توزیعی بر عملکرد کارکنان و بهبود هزینه روابط بین خریدار و عرضهکننده اثرگذاراست.

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر تسهیم دانش بر بالندگی سازمانی با توجه به نقش میانجی خودکارآمدی کارکنان است. پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی است که به روش پیمایشی انجام شده است. همچنین این پژوهش از نظر هدف، توسعهای- کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، شامل کارکنان شعب تأمین اجتماعی شهر کرمان بوده و تعداد 136 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده، پرسشنامههای تسهیم دانش، خودکارآمدی کارکنان و بالندگی سازمانی هستند که روایی محتوایی و سازه این پرسشنامهها و همچنین پایایی آنها با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است. به منظور آزمون فرضیهها، از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار Smart PLS استفاده شده است. یافتههای پژوهش ضمن تأیید الگوی پیشنهادی، نشان داد که تسهیم دانش و خودکارآمدی کارکنان بر بالندگی سازمانی تأثیر مثبت میگذارند. همچنین، اثر میانجیگری خودکارآمدی کارکنان در رابطه بین تسهیم دانش و بالندگی سازمانی مورد تأیید قرار گرفت.

در مورد اهمیت مذاکره در امور مختلفِ مدیریتی تحقیقات متعدد و متنوعی انجام شده است؛ اما به نظر میرسد مشکلی که مدیرانِ امروزی با آن دستبهگریبان هستند ناشی از عدم شناخت مذاکره یا ندانستن ماهیت آن نیست بلکه از شیوه بهکارگیری آن ناشی میشود. هدف اصلی مقاله پیش رو این است که ادراک مدیران از مذاکرات حضوری بین سازمانی چیست و این مسئله چه تأثیری بر ارتباطات بین فردی آنها دارد. روش تحقیق پژوهش پیش رو، پدیدارنگاری بوده و روش گردآوری دادهها مبتنی بر استفاده از منابع کتابخانهای و روش میدانی است. برای تحلیل دادهها از انواع شیوهها استفاده شده که در سه مرحله کدگذاری، تعیین طبقات توصیفی و شکل دادن فضای خروجی به کار گرفته شدهاند. جامعه آماری تحقیق حاضر، مدیران بازاریابی خبره در کارخانجات تولیدی شهرک صنعتی توس شهر مشهد بوده و از روش نمونهگیری غیر احتمالی هدفمند استفاده شده است. مشارکتکنندگان پژوهش ۶۳ نفر بودهاند. برای تشکیل فضای نتیجه، روش سلسله مراتبی به کار گرفته شد و طبقات وصفی ششگانه که هر یک نشاندهنده مفهوم خاصی از پدیده مذاکره در ارتباطات سازمانی بود به ترتیب پیچیدگی مرتب و به یکدیگر مرتبط گردید.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های رهبری تحولی و خدمتگذار با کارآفرینی سازمانی با نقش میانجیگری فراموشی سازمانی می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه مدیران و کارکنان دانشگاه شیراز بود که با استفاده از جدول مورگان و از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی،288 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل چهار پرسشنامه؛ سبک رهبری تحول آفرین، سبک رهبری خدمتگذار، پرسشنامه فراموشی سازمانی و پرسشنامه کارآفرینی سازمانی بود که پس از محاسبه روایی وپایایی این ابزار، بین نمونه کارکنان و مدیران توزیع و جمع آوری گردید. نتایج پژوهش نشان داد که: بین سبک رهبری تحولی و سبک رهبری خدمتگذار مدیران، فراموشی سازمانی و کارآفرینی سازمانی کارکنان رابطه معنادار وجود دارد. تحلیل مسیر برای تعیین سهم میانجیگری فراموشی سازمانی نشان داد که فراموشی سازمانی نقش میانجیگری برای سبک رهبری تحولی ایفا نمی کند، اما میانجیگری مکمل بین سبک رهبری خدمتگذار و کارآفرینی سازمانی کارکنان می باشد. شاخص های کلی برازش نیز نشان دهنده تناسب مدل اجرا شده داشت. به طور کلی می توان گفت سبک رهبری تحولی و خدمتگذار مدیران دانشگاه شیراز، پیش بینی کننده مثبت و معنادار کارآفرینی سازمانی کارکنان دانشگاه، سبک رهبری تحولی مدیران دانشگاه شیراز، پیش بینی کننده مثبت و غیرمعنادار و سبک رهبری خدمتگذار مدیران دانشگاه، پیش بینی کننده مثبت و معنادار فراموشی سازمانی کارکنان دانشگاه بوده و همچنین سبک رهبری خدمتگذار هم به طور مستقیم و هم با میانجیگری فراموشی سازمانی به طور غیر مستقیم پیش بینی کننده کارآفرینی سازمانی کارکنان است.