پژوهشنامه مدیریت تحول

امروزه سازمان های موفق به کارکنانی نیاز دارند که توانایی ارتباطی بالایی داشته باشند. وجود عزت نفس و به ویژه مجهز بودن به مهارت های سیاسی در مجموعه های سازمانی می تواند در بهبود ارتباطات بین فردی موثر واقع شود. هدف تحقیق حاضر تبیین آماری بین روابط این متغیرهای سه گانه است. روش تحقیق، کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی است و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق تمامی کارکنان استانداری خراسان شمالی می باشند، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده نمونه آماری از بین آنها انتخاب شده است. برای آزمون فرضیه ها از روش های همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون خطی ساده و چندگانه و نیز مقایسه میانگین یک جامعه آماری استفاده شده است. نتایج این تحقیق حاکی از تأثیر مثبت و معنادار مهارت های سیاسی بر عزت نفس، و تأثیر منفی و معنادار مهارت های سیاسی و عزت نفس بر ارتباط گریزی سازمانی است. همچنین، نقش عزت نفس به عنوان متغیر واسط، مورد تأیید قرار گرفت. با توجه به نتایج این تحقیق، پیشنهاد می شود مدیران و کارکنان، مهارت های سیاسی و عوامل مؤثر بر توسعه عزت نفس را شناسایی کنند و در جهت کسب و عملی نمودن آنها در جهت کاهش ارتباط گریزی سازمانی گام بردارند.

با توجه به افزایش سرعت بروز تغییرات در محیط امروزی، سازمان ها و به خصوص دانشگاه ها برای افزایش قابلیت پاسخگویی به تغییرات محیط، ضمن توجه به افزایش و بهبود عملکرد سازمانی، نیازمند مدیریت دانش و ارتقاء آن هستند. هدف تحقیق حاضر، طراحی مدل بومی ارزیابی تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد دانشگاه های منتخب کشور با میانجی گری توانایی های فرایند سازمانی می باشد. روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی بوده. و جامعه آماری شامل مدیران دانشگاه های منتخب کشور می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی، 353 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه استاندارد که روایی و پایایی آن به وسیله تحلیل عامل تأییدی و آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد استفاده شده است. یافته ها نشان داده اند که، دارایی دانشی بر توانمندی فرایند دانش و توانمندی فرایند دانش بر توانمندی فرایند سازمانی و توانمندی فرایند سازمانی بر عملکرد دانشگاه در دانشگاه های منتخب کشور تأثیر معنادار داشته است. اندازه و نوع دانشگاه به عنوان یک متغیر مداخله گر بر تأثیر توانمندی فرایند سازمانی بر عملکرد سازمانی در دانشگاه های منتخب کشور مؤثر بوده است. در پایان نتیجه گیری شده است که مدیریت دانش به عنوان یکی از رویکردهای مهم و ارزشمند دانشگاه های امروزی محسوب می شود که با استقرار چنین سیستمی می توان از خروج و زائل شدن دارایی های فکری سازمان جلوگیری کرد. و دانشگاه ها می بایست به متغیر توانمندی فرایند دانش و توانمندی فرایند سازمانی در جهت عملکرد بهتر توجه بیشتری نمایند.

برقراری تعاملات صحیح و سازنده، از مهارت های اساسی زندگی اجتماعی محسوب می شود و به عنوان مبنایی برای رشد و پیشرفت انسانی در نظر گرفته می شود؛ چراکه یکی از ویژگی های انسان سالم توانایی برقراری پیوند مؤثر و سازنده با دیگران است. ازاین رو هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر پیوند بین فردی باکیفیت بالا بر سلامت روانی سازمانی با در نظر گرفتن نقش فضیلت سازمانی ادراک شده است. نمونه موردمطالعه شامل 170 نفر از پرستاران و سرپرستاران بیمارستان خلیج فارس بندرعباس است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. در این پژوهش که یک طرح توصیفی از نوع همبستگی است، از پرسشنامه های پیوند بین فردی باکیفیت بالا، فضیلت سازمانی و سلامت روانی استفاده شد که همه آن ها از پایایی و روایی مناسبی برخوردار بودند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها مدل یابی معادله ساختاری برای بررسی برازش الگوی معادله ساختاری استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهند که پیوند بین فردی باکیفیت بالا بر فضیلت سازمانی و سلامت روانی تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج حاصل نشان داد که فضیلت سازمانی ادراک شده در تبیین سلامت روانی نقش زیادی را ایفا می کند. این یافته ها بر نقش پیوند بین فردی باکیفیت بالا و نقش واسط و اهمیت فضیلت سازمانی ادراک شده در پیش بینی سلامت روانی تأکید دارد.

بدون شک، موفقیت سازمان ها مرهون بقای آنهاست و این بقا، مرهون حفظ و کاربرد صحیح نیروی انسانی مولّد و کارآمد است. از جمله رویکردهای غالب برای حفظ و نگهداشت منابع انسانی رویکرد پایداری است. در این راستا هدف پژوهش حاضر مطالعه نقش میانجیگری پایداری سرمایه انسانی در تأثیرگذاری افزایش ساعات کاری بر مسئولیت پذیری کارکنان می باشد. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است، جامعه آماری تحقیق حاضر شامل 360 نفر از کارکنان بانک ملت منطقه شمال غرب تهران می باشد که تعداد 186 نفر با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه و برای بررسی فرضیه های تحقیق از تحلیل عاملی تأییدی و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که:1- افزایش ساعات کار تا حد تعادل بر پایداری اثر مثبت دارد، این فرضیه از مدل منحنی الخط ارائه شده در ادبیات تحقیق حمایت می کند؛ 2- اثر مستقیم پایداری نیروی انسانی بر مسئولیت پذیری مثبت؛ 3- اثر مستقیم افزایش ساعات کار بر مسئولیت پذیری مثبت می باشد. علاوه بر این، فرضیه های 1 و 3 در حالت تعادل و توازن تأیید می شود؛ بدین صورت که افزایش بیش ازحد ساعات کار نهایتاً نتیجه منفی خواهد داشت.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی وضعیت بهره وری دانش در پژوهشکده های مستقر در دانشگاه فردوسی مشهد است. برای دست یابی به این هدف، از روش پژوهش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیئت علمی و کارکنان عضو پژوهشکده های دانشگاه فردوسی مشهد است. از این مجموع، 148 نفر به عنوان نمونه مورد مطالعه به شیوه طبقه ای متناسب انتخاب شدند. جهت گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته بهره وری دانش استفاده شد و روایی پرسشنامه از طریق روایی سازه و روایی محتوایی تعیین گردید. بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش، وضعیت مطلوب بهره وری دانش در ابعاد شش گانه آن از دیدگاه خبرگان و متخصصان مدیریت دانش با در نظر گرفتن نقطه برش برای هر یک از مؤلفه ها تعیین شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که نقطه برش این شش مؤلفه با یکدیگر تفاوت دارند؛ به بیان دیگر مؤلفه های تعیین کننده بهره وری از درجات متفاوت برخوردارند؛ به نحوی که مؤلفه تلقی کارکنان به عنوان دارایی و نه هزینه با اختصاص بالاترین نقطه برش در درجه اول اهمیت از دیدگاه خبرگان قرار گرفت و مؤلفه های نوآوری، یادگیری، کیفیت، وظیفه و استقلال در مراتب بعدی قرار گرفتند. همچنین، نتایج حاصل از مقایسه وضع موجود با مطلوب نشان داد که وضعیت بهره وری دانش در هر یک از مؤلفه های شش گانه مورد نظر پیتر دراکر در پژوهشکده های مستقر در دانشگاه فردوسی مشهد در سطح مطلوبی قرار ندارد. چنانکه، مؤلفه تمرکز بر وظیفه و مؤلفه تلقی کارکنان به عنوان دارایی و نه هزینه به ترتیب از بیشترین و کم ترین میزان برخوردار بودند.

در ادبیات موجود درباره جانشین پروری چارچوب نظری جامع و کاملی که مورد توافق همگان باشد، وجود ندارد؛ لذا هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی مدیریت جانشین پروری در صنعت پتروشیمی ایران می باشد. برای نیل به این هدف، از روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، مدیران و سرپرستان شرکت پتروشیمی تندگویان ماهشهر می باشد. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه های گروهی و مصاحبه های فردی نیمه ساخت یافته جمع آوری شده اند. نمونه آماری شامل 16 نفر از مدیران ارشد و سرپرستان شرکت پتروشیمی شهید تندگویان ماهشهر می باشد. نمونه گیری در دو بعد نمونه گیری نظری و نمونه گیری گلوله برفی صورت گرفته است. داده ها با استفاده از روش کدگذاری سه مرحله ای اشتراوس و کوربین (1990) تحلیل شده اند. یافته های پژوهش بیانگر این است که ساختارِ مدرنِ جانشین پروری به مثابه مقوله ای مرکزی در طراحی الگوی جامع جانشین پروری عمل می کند. شرایط علّی در سه سطح ساختار فردی، سازمانی و مدیریتی با واسطه ساختار مدرنِ جانشین پروری بر راهبردهای نیل به مدیریت جانشین پروری اثرگذار بوده است. این راهبردها عبارتند از تعیین خط مشی، ارزیابی کاندیداها، توسعه کاندیداها و ارزیابی اثربخشی و در این میان شرایط مداخله گر در سه سطح خرد، سازمانی و کلان و همچنین شرایط بستر در سه حوزه چشم اندازهای سازمانی، بسترهای تحقق چشم اندازها و خط مشی های سازمانی بر این راهبردها تاثیرگذار بوده است. درنهایت پیامدهای این راهبردها و فرآیند تاثیرگذاری در سه سطح خرد (فردی)، میانی (واحد) و کلان (سازمانی) بروز پیدا می کنند.

پژوهش حاضر با درک نقش کلیدی کارکنان شایسته، با استعداد و توانمند در موفقیت سازمان ها، به شناسایی ابعاد راهبردی الگوی مدیریت استعداد می پردازد. رویکرد پژوهشی در این تحقیق، روش آمیخته است. روش پژوهش در بخش کیفی، توصیفی-اکتشافی و در بخش کمی، توصیفی-پیمایشی می باشد. نمونه آماری در بخش کیفی، خبرگان صنعتی و دانشگاهی و در بخش کمی مدیران و کارشناسان شرکت مادر تخصصی سیاحتی و مراکز تفریحی پارسیان است. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. در تجزیه وتحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوا، تکنیک دلفی و در بخش کمی از آمار توصیفی و استنباطی استفاده می گردد. نتایج بیانگر آن است که جذب، حفظ و نگهداشت، مدیریت بالندگی و خزانه استعداد ابعاد اصلی مدل را تشکیل می دهند، بعلاوه فرآیند مدیریت استعداد تحت تأثیر زمینه های داخلی و خارج از سازمان است. در ادامه، یافته های پژوهش نشان می دهد که میان وضعیت موجود و مطلوب مدیریت استعداد در شرکت مادر تخصصی سیاحتی و مراکز تفریحی پارسیان، در همه ابعاد تفاوت معنی داری وجود دارد و ابعاد جذب و خزانه استعداد و نیز مؤلفه های جانشین پروری و مدیریت عملکرد به عنوان مهم ترین ابعاد و مؤلفه های مدیریت استعداد شناسایی شده است.

این پژوهش، با هدف بررسی تاثیر بدگمانی بر قلدری محیط کاردر بین کارکنان مرکز و مناطق پنجگانه شهرداری شهررشت صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی و همبستگی بوده و با به کارگیری ابزار پرسشنامه و روش پیمایشی داده های مورد نیاز جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارکنان مرکز و مناطق پنجگانه شهرداری شهر رشت می باشد. داده های تحقیق ازنمونه317 نفری مدیران و کارکنان شهرداری شهر رشت به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای گردآوری شده است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بوده و داده های پژوهش با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد بدگمانی سازمانی( متغیر مستقل) و قلدری محیط کار (متغیر وابسته)جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار لیزرل 8.54 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج فرضیات پژوهش با استفاده از مدل معادلات ساختاری و آزمون حاکی از آن است که بعد شناختی (باورها و عقاید مخرب) و بعد رفتاری( رفتارهای تحقیرآمیز و بدخواهانه) بدگمانی سازمانی تاثیر مثبتی بر قلدری محیط کار دارد و سبب افزایش بروز این رفتار در سازمان می شود. ضمن آن که بعد عاطفی(احساسات منفی)، تأثیر قابل ملاحظه ای بر قلدری در محیط کار را نشان نمی دهد.