شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی سال ششم بهار و تابستان 1396 شماره 1 (پیاپی 11) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارائه مدل علی روابط نیاز به شناخت و درگیری شناختی با نقش واسطه ای اهداف پیشرفت و هیجانات تحصیلی (موردی از دانشجویان دوره های مجازی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اهداف پیشرفت درگیری شناختی نیاز به شناخت هیجان های تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 316 تعداد دانلود : 568
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علی روابط نیاز به شناخت و درگیری شناختی با توجه به نقش واسطه ای اهداف پیشرفت و هیجانات تحصیلی در میان دانشجویان دوره های مجازی دانشگاه شیراز به روش تحلیل مسیرانجام شد.روش: برای این منظور 310 نفر(201 نفر مرد و 109 نفر زن) از دانشجویان دوره های مجازی به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب و به پرسشنامه ای خودگزارشی متشکل از خرده مقیاس های نیاز به شناخت(دوپی را و مارینه، 2005)، اهداف پیشرفت (میدلتن و میجلی(1997)، هیجان های تحصیلی (پکران و همکاران، 2005) و خرده مقیاس درگیری شناختی(پینتریچ، 1991) پاسخ دادند. ضمنا قابلیت اعتماد مقیاس ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تایید گردید. روش اجرای این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. یافته ها: به طور کل ی نتایج پژوهش نشان داد که متغیر نیاز به شناخت از طریق واسطه گری اهداف اجتناب عملکرد، اهداف رویکرد-عملکرد، اهداف تبحری و هیجانات منفی بر راهبردهای شناختی سطحی دارای اثر غیر مستقیم و منفی است. از طرفی بر اساس نتایج، متغیر نیاز به شناخت از طریق واسطه گری اهداف تبحری، اهداف اجتناب عملکرد و هیجانات مثبت راهبردهای شناختی عمیق را بصورت غیر مستقیم و مثبت تحت تاثیر قرار می دهد. نتیجه گیری: بررسی شاخص های برازندگینشان داد که مدل پیشنهادی پژوهش با داده های گردآوری شده از دانشجویان دوره های مجازی دارای برازش نسبتا مناسبی است.
۲.

اثربخشی مدل مداخله سرمایه روانشناختی (PCI) بر اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اهمال کاری تحصیلی اهمال کاری سازمانی مدل مداخله ای سرمایه روانشناختی(PCI)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش انگیزش در تعلیم و تربیت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سازمانی و صنعتی
تعداد بازدید : 722 تعداد دانلود : 777
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه مداخله ای لوتانز بر اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری سازمانی بود. روش: پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری شامل دانشجویانی است که در سال تحصیلی 1395 در دانشگاه پیام نور نطنز مشغول به تحصیل بوده و همزمان به صورت تمام وقت مشغول به کار بوده اند. تعداد این افراد 300 نفر بود. از بین آنها 50 نفر که اهمال کاری تحصیلی و سازمانی داشتند به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و در دو گروه 25 نفری قرار داده شدند. ابزارهای سنجش پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم و اهمال کاری سازمانی صفاری نیا و امیرخانی رازلیقی بودند. پس از اجرای پرسشنامه ها برنامه مداخله ای لوتانز برای گروه آزمایش برگزار شد. به منظور جمع آوری داده های پس آزمون و پی گیری مجددا آزمون توسط هر دو گروه در دو مرحله دیگر اجرا شد. به منظور تحلیل داده ها از روش کوواریانس چند متغیره استفاده شد .یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد تمام متغیرهای وابسته در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری کاهش معناداری داشته است. این نشان دهنده اثربخشی مداخله در مرحله پس آزمون و پایداری اثر در مرحله پیگیری است نتیجه گیری: در نتیجه میتوان گفت استفاده از مدل مداخله ای لوتانز بر کاهش اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری سازمانی مؤثر است. بنابراین می تواند راهکار اجرایی مناسبی جهت اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری سازمانی کاهش باشد.
۳.

برازش روابط علی ساختاری بزهکاری با اسناد خطا و اجبار والدینی با واسطه گری همدلی شناختی و عاطفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بزهکاری همدلی شناختی همدلی عاطفی اجبار والدینی اسناد خطا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 715 تعداد دانلود : 899
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی برازش روابط علی ساختاری اجبار والدینی و اسناد خطا با بزهکاری با واسطه گری همدلی شناختی و عاطفی در بین مددجویان مراکز اصلاح و تربیت است. روش: بدین منظور در یک طرح پژوهشی توصیفی همبستگی گذشته نگر، از بین مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران تعداد ۲۵۸ مددجو با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به عنوان آزمودنی انتخاب شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه خود گزارشی فرزندپروری آلاباما نسخه فرزند (APQ)، مقیاس بهره همدلی بارون کوهن (EQ)، پرسشنامه اسناد خطا گودجانسون (GBAI) و مقیاس جرم و خشونت (CVS) گردآوری شد. اطلاعات گردآوری شده توسط روش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم افزار AMOS-Graphic  تحلیل گردید. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که برازش مدل مفهومی پیشنهادی بعد از اصلاح، مورد تأیید قرار گرفت. بررسی مسیرهای مستقیم ارتباط متغیرهای مورد بررسی نیز نشان داد که مسیر مستقیم متغیر اجبار والدینی به صورت مثبت و متغیر اسناد خطا و همدلی عاطفی به صورت منفی با بزهکاری معنی دار می باشد. با این حال ارتباط معنی داری بین همدلی شناختی و بزهکاری به دست نیامد. به منظور بررسی معنی داری مسیرهای غیر مستقیم از روش بوت استراپ استفاده شد و نتایج نشان داد که همدلی عاطفی رابطه اجبار والدینی با بزهکاری را به صورت جرئی میانجی گری می کند، ولی بین اسناد خطا با بزهکاری میانجی گری معنی داری به عمل نمی آورد. همچنین نتایج نشان داد که همدلی شناختی بین اجبار والدینی و بزهکاری میانجی معنی دار است ولی به طور معنی دار بین اسناد علی با بزهکاری میانجی گری نمی کند. نتیجه گیری: یافته های حاصل از پژوهش حاضر می تواند مورد استفاده روانشناسان جنایی، جرم شناسان و سایر متخصصان مرتبط قرار گرفته و در جهت پیشگیری از جرم نقش داشته باشد.
۴.

مقایسه ابعاد سرشت و منش و تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان مضطرب و سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اضطراب سرشت و منش نظم جویی شناختی هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 78 تعداد دانلود : 284
مقدمه: هدف اساسی پژوهش حاضر مقایسه ابعاد سرشت و منش و نظم جویی شناختی هیجانی در دانشجویان مضطرب و سالم بود. روش: در این مطالعه که از نوع علی -مقایسه ای بود، شرکت کنندگان پژوهش را 87 نفر مضطرب و 87 نفر سالم تشکیل داده که از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور رشت انتخاب شده بودند. گروهها بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی همتاسازی شدند و پرسشنامه های نظم جویی شناختی هیجانی و سرشت و منش را تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه مضطرب و سالم در تمامی مؤلفه های نظم جویی شناختی هیجانی و هم چنین آسیب پرهیزی، خود-راهبردی، همکاری و خود-فراروی در ابعاد سرشت و منش تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهند که نظم جویی شناختی هیجانی و ابعاد سرشت و منش، اضطراب افراد را تحت تأثیر قرار می دهند.
۵.

مقایسه سبک های اسنادی، طرحواره های ناسازگار اولیه و نگرش های ناکارآمد (سه بعد از شناخت اجتماعی) در افراد افسرده و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افسردگی شناخت اجتماعی نگرشهای ناکارآمد سبکهای اسنادی طرحواره های ناسازگاراولیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 218
هدف: با توجه به اهمیت شناخت اجتماعی دررمزگزاری ورمزگردانی دنیای اجتماعی و تاثیرات مستقیم و نقش اساسی اجزاء تشکیل دهنده شناخت اجتماعی، مثل تفکرات قالبی و طرحواره های بنیادین حمایت کننده آنها یا نگرش ها و سبک اسنادها که بر چگونگی رفتار و پاسخدهی فرد، تأثیر بلاواسطه دارند؛ هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی سه جزءازاجزاء مختلف شناخت اجتماعی یعنی سبکهای اسنادی، طرحواره های ناسازگار اولیه و نگرشهای ناکارآمد درافراد افسرده وعادی است. روش: گروه نمونه 60 نفری از بین مراجعه کنندگان به کلینیک آزاد روان شناسی دانشگاه صنعتی شریف تهران که واجد شرایط شرکت در پژوهش بودند، به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. 60 نفر از افراد سالم نیز که هیچگونه مشکل روانشناختی نداشتند درگروه عادی قرارگرفتند. ابزار مورداستفاده شامل پرسشنامه سبک اسناد، فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه، مقیاس نگرش های ناکارآمد و پرسشنامه افسردگی بک بود. یافته ها:نشان دهنده تفاوت معنادار بین دو گروه سالم وافسرده در تمامی سبکهای اسنادی، طرحواره های ناسازگار اولیه و نگرشهای ناکارامد بود. نتیجه گیری: مولفه های شناخت اجتماعی آسیبدیده، نمود واضحی در مبتلایان به افسردگی دارند و توجه به اصلاح آنها در فرایند درمان افسردگی بایستی مدنظر متخصصین رواندرمانی قرارگیرد.
۶.

اثربخشی آموزش فرزندپروری ترکیبی (زیستی- اجتماعی) به مادران بر خودکارآمدی ادراک شده کودکان فزون وزن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرزندپروری ترکیبی خودکارآمدی ادراک شده و کودک فزون وزن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 981 تعداد دانلود : 397
مقدمه: سبک فرزندپروری والدین نقش مهمی در سلامت جسمانی و سلامت روان شناختی کودکان دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش فرزندپروری ترکیبی (زیستی– اجتماعی) به مادران بر خودکارآمدی ادراک شده کودکان فزون وزن انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی است. جامعه مورد بررسی شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع دبستان (منطقه 2 و 5 شهر تهران) که از لحاظ وضعیت شاخص توده بدنی چاق و یا دارای اضافه وزن هستند، به همراه مادرانشان می باشند. در مجموع 50 مادر به همراه فرزندانشان از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در نهایت به -واسطه افت 2 نفر از آزمودنی ها، 48 نفر در مطالعه باقی ماندند که در دو گروه آزمایش و کنترل، متشکل از 24 نفر به تصادف جایگزین شدند. آموزش فرزندپروری طی 10 جلسه (هفته)، هر جلسه 90 دقیقه برای گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریاغت نکرد. همه آزمودنی ها قبل و بعد از آموزش به کلیه گویه های پرسشنامه های دموگرافیک و کودکان به پرسشنامه خودکارآمدی ادراک شده پاسخ دادند و همچنین شاخص توده بدنی آنها محاسبه شد. یافته ها: تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس یک متغیره و چندمتغیره نشان داد آموزش فرزندپروری باعث ارتقاء نمرات خودکارآمدی ادراک شده کودکان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است (05/0>P). نتیجه-گیری: نتایج این بررسی نشان داد که آموزش فرزندپروری ترکیبی (زیستی– اجتماعی) به مادران، به بهبود خودکارآمدی ادراک شده کودکان دارای اضافه وزن منتهی می شود. همچنین به نظر می رسد که شاخص توده بدنی کودکان به واسطه اصلاح سبک فرزندپروری مادر و بهبود خودکارآمدی ادراک شده شان، کاهش خواهد یافت.
۷.

مقایسه صفات شخصیت و پذیرش – تعهد در میان متأهلین دارای سبک شناختی جذب کننده و سبک شناختی کاوش کننده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک شناختی پنج عامل شخصیت جذب کننده کاوش کننده پذیرش/ تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 199 تعداد دانلود : 608
مقدمه: با توجه به اهمیت سبک شناختی در نحوه ی نگرش و زندگی افراد و ارتباط آن با شخصیت و تجربه ی هیجانات، هدف از پژوهش حاضر مقایسه صفات شخصیت و پذیرش- تعهد در میان متأهلین دارای سبک شناختی جذب کننده و سبک شناختی کاوش کننده بود. روش: پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بزرگسالان ساکن شهر بابل تشکیل دادند و در انتخاب نمونه ی پژوهشی 130 زن و مرد بزرگسال متأهل به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس سبک شناختی A-E (مارتینس، 1995)، پرسشنامه شخصیتی 5 عاملی نئو (NEO-FFI) و پرسشنامه پذیرش و عمل هیز و همکاران (2004) استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که دو سبک شناختی کاوش کننده و جذب کننده از نظر صفات شخصیتی روان رنجورخویی، انعطاف پذیری و وظیفه شناسی و از نظر میزان پذیرش/ تعهد دارای تفاوت معناداری با یکدیگر هستند ولی در صفات شخصیتی برون گرایی و دلپذیری تفاوت معناداری بین آنها دیده نشد. نتیجه گیری: بطور کلی می توان نتیجه گرفت که نحوه پردازش کردن اطلاعات و برخورد شناختی افراد با مسائل می تواند منجر به گرایش یافتن به سمت صفات شخصیتی و تفاوت در پذیرش یا اجتناب تجربی آنان بشود.
۸.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود انعطاف پذیری و همجوشی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش انعطاف پذیری و همجوشی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 421
مقدمه: هدف اساسی مطالعه حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش در بهبود انعطاف پذیری و همجوشی شناختی دانشجویان مضطرب بود. روش: این مطالعه یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری مطالعه حاضر، در برگیرنده دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور استان گیلان بود. نخست، آزمودنی ها با استفاده از ملاک های ورود و خروج غربال شدند. سپس، 30 دانشجوی مضطرب انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند (15 نفر در هر گروه). همه افراد مقیاس انعطاف پذیری و همجوشی شناختی را تکمیل کردند. افراد در گروه درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش در 8 جلسه تحت درمان قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ درمانی را دریافت ننمود.  یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه در انعطاف پذیری و همجوشی شناختی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش به عنوان یک مداخله موثر در دانشجویان مضطرب است.
۹.

اثر باورهای معرفت شناختی و ادراکات یادگیری بر عملکرد تحصیلی با میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: عملکرد تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی باورهای معرفت شناختی ادراکات یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 438 تعداد دانلود : 539
مقدمه: در تحقیق حاضر، اثر باورهای معرفت شناختی و ادراکات یادگیری بر عملکرد تحصیلی با میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان مورد بررسی قرار گرفت. روش: کلیه دانشجویان رشته روان شناسی و علوم تربیتی شاغل به تحصیل در نیمسال اول تحصیلی96-1395دانشگاه پیام نور اهواز، جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل داده اند که از بین آنها210 نفر ( 166دختر و 44 پسر ) به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها،از پرسش نامه باورهای معرفت شناختی شومر(1990)، ادراکات یادگیری وخودکارآمدی تحصیلی محقق ساخته (1395)و معدل تحصیلی دانشجویان استفاده شد. طرح تحقیق حاضر همبستگی است و ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاریانجام گرفت. یافته ها: پس از اصلاح مدل پیشنهادی، نتایج تحلیل داده ها نشان داد که باورهای معرفت شناختی بر عملکرد تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی و همچنین ادراکات یادگیری بر عملکرد تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی اثر مثبت و رابطهخودکارآمدی تحصیلی با عملکرد تحصیلی معنادار نبود.
۱۰.

رابطه زبان بدن با ادراک تعامل اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبان بدن رفتارهای غیرکلامی ادراک تعامل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 527 تعداد دانلود : 28
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین زبان بدن با ادراک تعامل اجتماعی در دانش آموزان مقطع متوسطه بود. روش: پژوهش در قالب یک طرح توصیفی – همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوره اول در شهر شیراز به تعداد 12871 در سال تحصیلی 95-96 بود. با استفاده از فرمول کوکران 290 دانش آموز وارد مطالعه شدند. روش نمونه گیری به صورت خوشه ای است. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های زبان بدن حصبایی و  ادراک تعامل اجتماعی گلاس استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار نسخه 20 و ضریب همبستگی پیرسون وتحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادند  غیررفتارهای غیرکلامی معلمان، در سر با 28/0=β، دست با 21/0=β  و چشم با 16/0=β بیشترین سهم را در تبیین ادراک تعامل اجتماعی دانش آموزان دارند نتیجه گیری: بنابراین معلمان بیشتر از سرنخ های سر، دست و سپس چشم برای تعامل با دانش آموزان استفاده می کنند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳