شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی سال هفتم بهار و تابستان 1397 شماره 1 (پیاپی 13) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی خصوصیات روان سنجی پرسشنامه درک زمانی نوجوانان در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خصوصیات روانسنجی پرسشنامه درک زمانی نوجوانان نوجوانان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 201 تعداد دانلود : 274
مقدمه: این پژوهش باهدف بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس درک زمانی نوجوانان در شهر تهران انجام شد. روش: نمونه آماری این پژوهش عبارت بود از 450 دختر و پسر نوجوان شهر تهران که با استفاده از روش خوشه ای چندمرحله ای از جامعه آماری انتخاب شدند. در پژوهش حاضر از پرسشنامه 30 سؤالی درک زمانی نوجوانان استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از روش باز آزمایی و آلفای کرونباخ، حاکی از پایایی مطلوب برای کل مقیاس و هرکدام از عامل ها بود. همچنین نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نیز بیانگر وجود 6 عامل گذشته منفی، گذشته مثبت، حال منفی، حال مثبت، آینده منفی و آینده مثبت بود که درمجموع بیش از 37 درصد واریانس کل را تبیین می کرد. در تحلیل عامل تائیدی نیز نتایج حاکی از برازش قابل قبول در تعیین عامل ها با گویه های پرسشنامه بود. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که پرسشنامه درک زمانی نوجوانان برای استفاده در جامعه ایرانی، از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است.
۲.

اثر باورهای معرفت شناختی و ادراکات یادگیری بر عملکرد تحصیلی با میانجی گری خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: باورهای معرفت شناختی ادراکات یادگیری عملکرد تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 326 تعداد دانلود : 1000
مقدمه: در تحقیق حاضر، اثر باورهای معرفت شناختی و ادراکات یادگیری بر عملکرد تحصیلی با میانجی گری خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان موردبررسی قرار گرفت. روش: کلیه دانشجویان رشته روان شناسی و علوم تربیتی شاغل به تحصیل در نیمسال اول تحصیلی 96-1395 دانشگاه پیام نور اهواز، جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل داده اند که از بین آن ها 210 نفر (166 دختر و 44 پسر) به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامه باورهای معرفت شناختی شومر (1990)، ادراکات یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی محقق ساخته (1395) و معدل تحصیلی دانشجویان استفاده شد. طرح تحقیق حاضر همبستگی است و ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته ها و نتیجه گیری: پس از اصلاح مدل پیشنهادی، نتایج تحلیل داده ها نشان داد که باورهای معرفت شناختی بر عملکرد تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی و همچنین ادراکات یادگیری بر عملکرد تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی اثر مثبت و رابطه خودکارآمدی تحصیلی با عملکرد تحصیلی معنادار نبود.  
۳.

اثربخشی روش آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب امتحان و سبک های حل مسئله در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی اضطراب امتحان سبک حل مسئله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 441 تعداد دانلود : 118
مقدمه: این تحقیق باهدف اثربخشی روش آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب امتحان و سبک های حل مسئله در دانشجویان انجام شد. روش: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با گروه پیش آزمون و پس آزمون بود. ابزار مورداستفاده پروتکل ذهن آگاهی، پرسشنامه ذهن آگاهی خدایی، پرسشنامه حل مسئله کسیدی و لاین و اضطراب امتحان معنوی پور بود. نمونه آماری 24 نفر از دانشجویانی بود که در سال 93 به کلینیک معنوی پور به منظور گذراندن دوره کارورزی مراجعه کرده بودند انتخاب شدند که از این تعداد در هر گروه تعداد 3 نفر پسر و 9 نفر دختر انتخاب شد. پس از گمارش تصادفی 12 نفر آزمودنی در گروه آزمایشی که در معرض آموزش فنون مبتنی بر ذهن آگاهی و 12 نفر در گروه کنترل، به روش طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. در پژوهش حاضر جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها و نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی اضطراب امتحان گروه آزمایش را به صورت معنی داری از گروه کنترل کاهش داد اما تفاوت معنی داری بین نمره های دو گروه در سبک های حل مسئله مشاهده نشد.
۴.

اثربخشی آموزش حل مسئله اجتماعی بر مؤلفه های کفایت اجتماعی دانش آموزان قربانی قلدری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حل مسأله اجتماعی کفایت اجتماعی قربانی قلدری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 256 تعداد دانلود : 861
مقدمه: ازآنجاکه نقص در کفایت اجتماعی در دانش آموزان قربانی قلدری یکی از عوامل تشدید و تداوم قربانی شدن این افراد است و از طرفی مطالعات انجام شده، حاکی از تأثیر یادگیری حل مسئله بر ارتقا کفایت اجتماعی است، در این راستا هدف ازپژوهش حاضرتعیین اثربخشی آموزش برنامه حل مسئله اجتماعی طراحی شده بر مؤلفه های کفایت اجتماعی در دانش آموزان قربانی قلدری بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری موردمطالعه شامل کلیه دانش آموزان دبیرستان های دخترانه دوره اول شهر تبریز در سال تحصیلی 96 95 بود ونمونه آماری شامل 30 دانش آموز قربانی قلدری بود که به روش خوشه ای در چند مرحله انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند.گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت آموزش برنامه حل مسئله اجتماعی قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها از مقیاس قربانی قلدری کالیفرنیا و مقیاس کفایت اجتماعی فلنراستفاده شد.داده ها به وسیله SPSS-16 با روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد، آموزش برنامه حل مسئله اجتماعی طراحی شده بر کلیه مؤلفه های کفایت اجتماعی دانش آموزان قربانی قلدری، تأثیر معنی داری داشته است (001/0Pنتیجه گیری: ازآنجاکه نتایج، بیان گر اثربخشی برنامه طراحی شده در ارتقای کفایت اجتماعی دانش آموزان قربانی قلدری بود. پیشنهاد می شود برنامه آموزش حل مسئله اجتماعی به عنوان بخشی از دوره های آموزش ضمن خدمت متولیان درگیر بادانش آموزان، جهت ارتقای مهارت های مقابله ای دانش آموزان قربانی قلدری قرار گیرد.
۵.

اثربخشی آموزش حافظه کاری بر عملکردهای توجه دانش آموزان دارای اختلالات یادگیری نارساخوانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارکردهای توجه حافظه کاری آزمون خواندن ونارساخوانی آزمون استروپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 274 تعداد دانلود : 906
مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش حافظه کاری بر عملکردهای توجه دانش آموزان دارای اختلالات یادگیری نارساخوانی است. روش: طرح پژوهشی حاضر آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دختر و پسر دچار اختلال یادگیری نارساخوانی کلاس های دوم تاپنجم ابتدایی که در سال 93-92 در مدارس اختلال یادگیری استان مرکزی مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 32 دانش آموز انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به روش تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، نرم افزار آموزش حافظه کاری، نرم افزار آزمون استروپ، مقیاس هوشی وکسلر کودکان چهار، آزمون خواندن و نارساخوانی بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد، بین گروه آزمایش و کنترل، پس از اجرای نرم افزار آموزش حافظه ی کاری در گروه آزمایش، زیر مقیاس های کارکردهای توجه در آزمون استروپ، به طور معنی داری بهبود یافت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مداخله آموزش حافظه کاری، سبب بهبود کارکردهای توجه در دانش آموزان اختلال یادگیری نارساخوانی می شود و می توان از آن به عنوان یک روش مداخله ای مؤثر سود جست.
۶.

اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر باورهای غیرمنطقی و سوگیری توجه نسبت به محرک ها با بار هیجانی منفی، در دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باورهای غیرمنطقی سوگیری توجه نوجوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 483 تعداد دانلود : 867
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای غیرمنطقی و سوگیری توجه نسبت به محرک ها با بار هیجانی منفی، در دختران نوجوان انجام گرفته است. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دختران پایه دوم دبیرستان شهر قم که در سال تحصیلی 95-94 مشغول به تحصیل بوده اند تشکیل داد. حجم نمونه نهایی این پژوهش 40 نفر از دختران با باورهای غیرمنطقی بالا بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) گمارش شدند. ابزار پژوهش، مقیاس باورهای غیرمنطقی جونز و آزمون پروب دات بود. بسته درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد که توسط هیس، استروسال و ویلسون (1999) ساخته شده است، در قالب 6 جلسه (هفتگی) 90 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره (آنکوا) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای غیرمنطقی دختران نوجوان اثربخش نیست (05/0
۷.

بررسی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی از طریق الگوی یادگیری مشاهده ای بندورا بر بهبود این مهارت ها و نظریه ذهن دختران و پسران پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهارت های اجتماعی یادگیری مشاهده ای بندورا نظریه ذهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 793 تعداد دانلود : 645
مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی از طریق الگوی یادگیری مشاهده ای بندورا بر ارتقاء و بهبود نظریه ذهن کودکان دختر و پسر پیش دبستانی شهر ارومیه بود. روش: پژوهش حاضر که از نوع مطالعات نیمه آزمایشی است به شیوه ی پیش آزمون - پس آزمون به همراه گروه کنترل اجرا گردید.40 کودک به شیوه در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. جهت سنجش متغیرها در این پژوهش از دو مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی الیوت و گرشام (ssrs) و پرسشنامه 38 سؤالی نظریه ی ذهن استیمن و موریس به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات مربوط به پیش آزمون و پس آزمون استفاده شده است. مهارت های اجتماعی به مدت 15 جلسه از طریق روش یادگیری مشاهده ای بندورا به گروه آزمایش آموزش داده شد؛ سپس داده های حاصل از آزمون ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و آزمون t مستقل موردبررسی قرار گرفتند. یافته ها: نشان دادند که آموزش مهارت های اجتماعی از طریق الگوی یادگیری مشاهده ای بندورا موجب افزایش معنادار این مهارت ها و توانایی نظریه ذهن در کودکان گردید. نتیجه گیری: مبتنی بر نتایج پژوهش حاضر می توان اذعان نمود مداخلات آموزشی قادرند از طریق ارتقاء تئوری ذهن از بروز بسیاری از ناهنجاری ها ی شناختی و رفتاری کودکان پیشگیری کنند، لذا پیشنهاد می شود آموزش مهارت های اجتماعی در سیاست گذاری های نهاد آموزش وپرورش و مراکز بالینی گنجانده شود.
۸.

اثربخشی درمان چشم انداز زمان بر راهبردهای انگیزشی و شناختی دانشجویان دختر اهمال-کار دانشگاه خلیج فارس بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان چشم انداز زمان راهبردهای انگیزشی راهبردهای شناختی دانشجویان اهمال کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 741 تعداد دانلود : 435
مقدمه: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی درمان چشم انداز زمان بر راهبردهای انگیزشی و شناختی دانشجویان دختر اهمال کار دانشگاه خلیج فارس بوشهر بود. روش: پژوهش حاضر یک طرح آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. ابزارهای این پژوهش پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی سواری، پرسشنامه چشم انداز زمان زیمباردو و پرسشنامه راهبرد های انگیزشی زشو و بارانت بودند. روش پژوهش به این صورت بود که ابتدا 300 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه خلیج فارس بوشهر که در حال تحصیل در سال تحصیلی 96-1395 بودند به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه ی اهمال کاری تحصیلی را پر کردند، سپس 36 نفر از آن ها که دارای اهمال کاری بالابودند به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. درمان چشم انداز زمان (طی شش جلسه) بر اساس پروتکل آموزشی زیمباردو (2012)، به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام گرفت. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که درمان چشم انداز زمان باعث افزایش معنا داری در هدف تسلط، هدف عملکردی، نیاز به شناخت، اهمال کاری تحصیلی، انتظار موفقیت، ارزش تکلیف، سازمان دهی، مرور و خود تنظیمی فراشناختی شد. اما در متغیر هدف اجتنابی 19/0 = p تغییر معناداری صورت نگرفت. نتیجه گیری: بر مبنای نتایج، درمان چشم انداز زمان یک رویکرد درمانی مؤثر برای افزایش راهبردهای انگیزشی و شناختی در دانشجویان دختر اهمال کار است.
۹.

طراحی الگوی عوامل شناختی مؤثر بر تصمیم گیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد شناختی تصمیم گیری آنتروپی شانون فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 558 تعداد دانلود : 351
مقدمه: تصمیم گیری از مهم ترین جنبه های زندگی فردی و اجتماعی ما است. علیرغم وجود مدل ها و چارچوب های مختلف تصمیم گیری، مدل جامعی از تصمیم گیری بر اساس آموزه های علوم شناختی ارایه نشده است. در عصر حاضر با رشد و گسترش علوم شناختی نیاز است مطالعات خود را در این حوزه عمیق تر سازیم. در این پژوهش هدف ما شناسایی وضعیت موجود مطالعات صورت گرفته درباره مولفه های شناختی تصمیم گیری است. روش: بنابراین با استفاده از روش فراترکیب، تعداد 140 مقاله مورد بررسی قرار گرفت. جمع آوری و تحلیل داده ها به روش تحلیل چارچوبی مبتنی بر کدگذاری باز، محوری و انتخابی، با استفاده از نرم افزار Nvivo-11 صورت گرفت. در پایان، 80 مورد از شاخص های تصمیم گیری در 26 مولفه و 5 بعد(عوامل زمینه ای، عوامل فردی، پردازش اطلاعات، تحریف شناختی، آمادگی شناختی) دسته بندی شد. سپس میزان اهمیت و اولویت هریک از عوامل پیشنهادی به کمک روش کمی انتروپی شانون، بر اساس رویکرد تحلیل محتوا تعیین شده است. یافته ها و نتیجه گیری: این پژوهش هم در روش شناسی و هم نتایج به دست آمده دارای نوآوری است. نوآوری دیگر این چارچوب، ادغام عوامل شناختی در الگوی تصمیم گیری است.
۱۰.

برآورد مقدماتی پایایی و روایی مقیاس تله اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تله اجتماعی سهل انگاری اجتماعی دیدگاه گیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 238 تعداد دانلود : 299
مقدمه: هدف پژوهش حاضر معرفی مفهوم تله اجتماعی و برآورد مقدماتی پایایی و روایی مقیاس محقق ساخته تله اجتماعی بود.  روش: جامعه پژوهش را کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در سال 95-96 دانشگاه های استان کردستان تشکیل دادند که جمعا40000 نفر بودند. روش: جمع آوری نمونه، نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بود. از مجموع 400 نفر شرکت کننده در پژوهش، تعداد 320نفر مقیاس های مقیاس محقق ساخته تله اجتماعی برای هنجاریابی ومقیاس های سهل انگاری اجتماعی و دیدگاه گیری اجتماعی برای تعیین روایی همگرا و واگرا را تکمیل نمودند .داده ها به وسیله همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج  نشان داد میان نمره های تله اجتماعی و سهل انگاری اجتماعی همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد(01/0> P)  و تله اجتماعی با دیدگاه گیری اجتماعی همبستگی منفی معنادار دارد(01/0> P) که به ترتیب حاکی از روایی همگرا و واگرای مقیاس است.  پایایی مقیاس تله اجتماعی با استفاده از آلفای کرونباخ 84/0به دست آمد. تحلیل عامل اکتشافی برای مقیاس تله اجتماعی 4 عامل(تله) راحتی، مالی، دور زدن و بی احتیاطی  را استخراج کرد. نتیجه گیری: برآورد مقدماتی نشان داد که مقیاس تله اجتماعی، ابزاری پایا و معتبر برای ارزیابی میزان درگیرشدن فرد در تله اجتماعی است. مقدمه: هدف پژوهش حاضر معرفی مفهوم تله اجتماعی و برآورد مقدماتی پایایی و روایی مقیاس محقق ساخته تله اجتماعی بود.  روش: جامعه پژوهش را کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در سال 95-96 دانشگاه های استان کردستان تشکیل دادند که جمعا40000 نفر بودند. روش: جمع آوری نمونه، نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بود. از مجموع 400 نفر شرکت کننده در پژوهش، تعداد 320نفر مقیاس های مقیاس محقق ساخته تله اجتماعی برای هنجاریابی ومقیاس های سهل انگاری اجتماعی و دیدگاه گیری اجتماعی برای تعیین روایی همگرا و واگرا را تکمیل نمودند .داده ها به وسیله همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج  نشان داد میان نمره های تله اجتماعی و سهل انگاری اجتماعی همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد(01/0> P)  و تله اجتماعی با دیدگاه گیری اجتماعی همبستگی منفی معنادار دارد(01/0> P) که به ترتیب حاکی از روایی همگرا و واگرای مقیاس است.  پایایی مقیاس تله اجتماعی با استفاده از آلفای کرونباخ 84/0به دست آمد. تحلیل عامل اکتشافی برای مقیاس تله اجتماعی 4 عامل(تله) راحتی، مالی، دور زدن و بی احتیاطی  را استخراج کرد. نتیجه گیری: برآورد مقدماتی نشان داد که مقیاس تله اجتماعی، ابزاری پایا و معتبر برای ارزیابی میزان درگیرشدن فرد در تله اجتماعی است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳