روانشناسی شناختی

هدف پژوهش حاضربررسی و مقایسه عملکرد حافظه اخباری در میان بازمانده گان جنگ مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، بازمانده گان جنگ بدون ابتلا به اختلال استرس پس ار سانحه، و افراد عادی فاقد تجربه جبهه و همچنین کنترل نقشواسطه ای فراشناخت ها بر عملکرد حافظه اخباری است. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 60 نفر، شامل 20 نفربازمانده جنگ مبتلا به PTSDمطابق با معیارهای تشخیصی DSMIV-TR، 20 نفربازمانده جنگ بدون ابتلا به PTSD و 20 نفر افراد سالم عادی بدون سابقه حضور در جبههدر مطالعه شرکت کردند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های PTSD واتسون، حافظه اخباری (مصاحبه حافظه شرح حال و داستان بازیابی تاخیری بر گرفته از آزمون حافظه روزمره ریورمید) و پرسشنامه فراشناخت،جمع آوری، و با استفاده از آزمونهای آماریتحلیل واریانس چند متغیری و تحلیل کوواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که عملکرد حافظه اخباری در سه گروه پژوهش بدون کنترل اثر تعدیل گر فراشناخت ها معنا دار است، به عبارت دیگر عملکرد حافظه اخباری بازمانده گان جنگ مبتلا به PTSD با دو گروه دیگر تفاوت دارد. اما نتایج نشان داد که عملکرد حافظه اخباری در سه گروه پژوهش هنگامی که فراشناخت کنترل می شود، بین گروه ها معنادار نیست که نشان دهنده نقش تعدیل گر فراشناخت ها در کاهش عملکرد حافظه اخباری بازمانده گان جنگ مبتلا به PTSD نسبت به دو گروه دیگر است.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در اضطراب امتحان دانش آموزان بود. با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 330 نفر (165 دختر و 135 پسر) از دانش آموزان مقطع متوسطه انتخاب شدند و توسط نسخه ی فارسی پرسش نامه ی نظم جویی شناختی هیجان (گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون،2001) و مقیاس اضطراب امتحان اسپیلبرگر (1980) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که از بین راهبردهای سازگارانه ی نظم جویی شناختی هیجان، راهبردهای ارزیابی مجدد مثبت و دیدگاه گیری هر دو مولفه ی نگرانی و هیجان پذیری اضطراب امتحان را مورد پیش بینی قرار دادند، درحالی که نمره ی کل اضطراب امتحان توسط راهبردهای ارزیابی مجدد مثبت و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی پیش بینی شد. از بین راهبردهای ناسازگارانه، راهبردهای ملامت خویش و فاجعه سازی مولفه ی نگرانی و نمره ی کل اضطراب امتحان را موررد پیش بینی قرار دادند. همچنین مولفه ی هیجان پذیری از طریق راهبردهای ناسازگارنه ملامت خویش، فاجعه سازی و نشخوارگری مورد پیش بینی قرار گرفت. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که مقابله ی شناختی ناکارآمد یکی از دلایل بروز اضطراب امتحان است و با آموزش راهبردهای کارآمد نظم جویی شناختی هیجان می توان گام های اساسی در مداخلات مبتنی بر اضطراب امتحان برداشت.

پژوهش حاضر با هدف بررسی پردازش منفی اطلاعات ضمنی مرتبط با خود با استفاده از آزمون تداعی ضمنی عزت نفس، در دانشجویان دارای افسردگی و بدون افسردگی انجام شد.تعداد 17 شرکت کننده ی دارای افسردگی و 17 نفر دانشجوی بدون افسردگی، به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. تشخیص افسردگی با استفاده از پرسشنامه ی افسردگی بک و مصاحبه ی بالینی صورت گرفت. با هدف کنترل اضطراب آزمودنی ها، از پرسشنامه ی اضطراب بک استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره انجام شد.نتایج نمایانگر آن بود که گروه افسرده از گروه عادی، دارای نمره ی افسردگی بالا تری در پرسشنامه ی افسردگی بک بودند (001/0=p). همچنین عزت نفس ضمنی گروه افسرده با گروه آزمودنی های بهنجار، به طور معناداری متفاوت بود (003/0 = p).از یافته های این پژوهش می توان این گونه نتیجه گرفت که افراد افسرده در آزمون تداعی ضمنی عزت نفس (IAT)، نمره ی عزت نفس ضمنی کمتری از افراد بدون افسردگی دارند.

خستگی احساس ناخوشایند ذهنی است که فرد در آن وضعیت احساس تحلیل قوا در ابعاد جسمانی، شناختی و روانی می کند. این مسئله امروزه در بین متخصصین بهداشت روانی به موضوعی رایج تبدیل شده است. این پژوهش با هدف بررسی نقش فراشناخت روی احساس خستگی، بر اساس مدل براون انجام گرفت.در این پژوهش، 400 نفر از بین دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز، به روش نمونه گیریتصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. شرکت کنندگان مقیاس تأثیر خستگی (FIS) و فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ولز (MCQ-30)را تکمیل کردند. تجزیهو تحلیل داده ها با استفاده از روش رگرسیون چندگانه، توسط نرم افزارSPSS 18 صورت گرفت.نتایج پژوهش نشان داد که فراشناخت پیش بینی کننده ی معنادار خستگی شناختی، جسمی، اجتماعی و نیز خستگی کل می باشد و حدود 33% تا 42% واریانس ابعاد خستگی و خستگی کل را پیش بینی می کند. بر مبناییافته های این پژوهش، تمرکز بر نقش متغیرهای شناختی و فراشناختی در مداخلات درمانی افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن، می تواند بخش مهمی از درمان این افراد را تشکیل دهد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر کارکردهای اجرایی عصب شناختی بر بهبود توانایی بازداری پاسخ، برنامه ریزی ،و حافظه کاری کودکان با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی (AD/HD)می باشد. این پژوهش یک پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود.جامعه پژوهش متشکل از دانش آموزان سنین 12-7ساله مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی درشهرمشهد بود،که از طریق نمونه گیری دردسترس ، 24دانش آموز با این اختلال در دبستان ابتدایی پسرانه شاهد طاها(ناحیه 5 استان خراسان رضوی ) از طریق معرفی مشاور و با مقیاس SNAP-IVشناسایی شدند و به صورت تصادفی بر اساس لیست زوج و فرد در دو گروه آزمایش و کنترل جای گماری شدند. هر دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با نسخه نرم افزاری آزمون رایانه ای برج لندن و استروپ و نسخه ابزاری آزمون فراخنای ارقام وکسلر مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش در 12 جلسه بازی درمانی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بصورت گروهی مشارکت داده شد.داده های حاصل از پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس تک متغییره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد بازی درمانی مبتنی بر کارکردهای اجرایی در مرحله پس آزمون موجب کاهش معنی دار نمره تداخل،زمان تأخیرزمان آزمایش و زمان کل و افزایش معنی دار فراخنای ارقام مستقیم و معکوس شد. توصیه می شود بازی درمانی مبتنی بر کارکردهای عصب شناختی به عنوان یک رویکردطبیعی و غیر ابزاری و به عنوان یک مداخله روان شناختی مؤثر در طراحی و ارائه پروتکل های درمانی اختلال نقص توجه/ بیش فعالی مورد استفاده قرارگیرد.

در این پژوهش تأثیر فشارهای روانی بر عملکرد زمان واکنش زنجیره ای مورد آزمایش قرار گرفت. در این تحقیق 75 نفر آزمودنی راست دست، به صورت تصادفی به سه گروه آزمایشی (هر گروه شامل 25 نفر) شامل فشار نتیجه، فشار کنترل شده و گروه کنترل تقسیم شدند. ابتدا همه گروه ها، زمان واکنش زنجیره ای را تمرین کردند و سپس مرحله آزمون با اعمال شرایط فشار برای گروه ها انجام شد. نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد آزمودنی ها در گروه فشار کنترل شده افت عملکرد بیشتری را نسبت به دو گروه دیگر در مرحله آزمون به نمایش گذاشتند. شکست و موفقیت مهارت بستگی دارد به اینکه چگونه محیط اجرا، توجه را تحت تأثیر قرار می دهد و چه مقدار عملکرد مهارت به کنترل توجه بستگی دارد.

این پژوهش با هدف مقایسه سوگیری حافظه آشکار و حافظه ناآشکار در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی و گروه عادی انجام شده است. در این مطالعه که از نوع علی- مقایسه ای است آزمودنی های پژوهش را 50 فرد مبتلا به هراس اجتماعی و 50 فرد عادی تشکیل داده اند. که به روش نمونه گیری در دسترساز بین دانشجویان دانشگاه تبریز انتخاب شدند.گردآوری داده ها به کمک مقیاس های هراس اجتماعی،آزمون یادآوری نشانه ایو آزمون تکمیل کردن ریشه واژهانجام گرفت و داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شد.این بررسی نشان داد که در هر دو واژه مثبت و منفی در حافظه ناآشکارتفاوت معناداری بین دو گروه افراد مبتلا به هراس اجتماعی و افراد عادی بدست آمد و در حافظه آشکاربرای واژه های مثبت و منفی بین گروه های موردمطالعه تفاوت معنی داری وجود نداشت.نتایج پژوهش نشان داد که افراد مبتلا به هراس اجتماعی سوگیری حافظه ناآشکار برای واژه های منفی دارند و واژه های منفی و اضطراب برانگیز را بیشتر به خاطر می آورند و واژه های مثبت را در مقایسه با افراد عادی کمتر به خاطر می آورند. و در حافظه آشکار دچار سوگیری نمی باشند