درخت حوزه‌های تخصصی

هدف ادبیات غنی در تحول مدیریت از جمله زیرشاخه هایی همچون مهندسی مجدد فرآیند تجاری، مدیریت کیفیت فراگیر و بهبود محصول به طور مستقیم و غیرمستقیم این است که بیان کنند هوش استراتژیک(راهبردی) پیش نیازی برای تحول بوده و پشتیبانی نظام های اطلاعاتی اثربخش، نیاز حیاتی برای اجرای این تحولات به شمار می آیند. در حالی که این دو فرضیه اهمیت بسیار زیادی دارند، متون موجود هیچ شواهد و قرائنی برای تقویت این فرضیه ها در خود ندارند. تحقیق حاضر برای نخستین بار در ایران تلاش دارد تا به بررسی تاثیر هوشمندی رقابتی با پشتوانه نظام های اطلاعاتی بر سازمان های تجاری کوچک و متوسط در حال تغییر بپردازد که در این باره تمامی سازمان ها و مؤسسات کوچک و متوسط که در بخش تولیدی و یا خدماتی قرار می گیرند، می توانند از نتایج این تحقیق استفاده کنند. با آنکه نمونه مورد آزمایش اندازه نسبتاً کوچکی دارد اما نتایج به دست آمده از این پژوهش، شواهد روشنی دال بر اهمیت اطلاعات رقابتی و بهره مندی از پشتیبانی نظام های اطلاعاتی در سازمان های کوچک و متوسط بازرگانی در حال تغییر ارائه کرد. مواردی که در ارزیابی بافت های مهم از آنها استفاده شد دیدگاه بیشتری نسبت به این موضوع ایجاد کرد که مدیران چگونه باید هوش رقابتی را با پشتیبانی مدیریت سیستم های اطلاعاتی جهت بهبود کسب وکار به دست آورند.

به طور کلی فرآیند آزادسازی تجاری، کسب منافع ناشی از توسعه ی مبادلات بین المللی است. ابزار اصلی آزادسازی، حذف موانع غیر تعرفه ای، حذف یا کاهش تدریجی تعرفه ها و در نهایت رسیدن به مرحله ی حذف یارانه های صادراتی است. یکی از اهداف مطالعات آزادسازی تجاری، بررسی اثرات آن بر توزیع درآمد و رفاه خانوارها است. این مقاله اثرات آزادسازی تجاری در بخش کشاورزی ایران و بر رفاه خانوارهای روستایی ایرانی را از طریق یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) بررسی می کند. به طور کلی، در این روش با اعمال سیاست های مختلف آزادسازی میزان واکنش برخی از متغیرهای اقتصادی مانند متغیرهای خرد (رفاه و درآمد خانوارها) مورد ارزیابی قرار می گیرد. نتایج ناشی از آزادسازی تجاری از طریق برآورد و محاسبه ی مدل تعادل عمومی بر درآمد خانوارهای شهری و روستایی نشان می دهد که تعدیل تعرفه های وارداتی در راستای آزادسازی تجاری بخش کشاورزی ضمن بهبود رفاه خانوارها آثار مثبتی بر سطح درآمد و مصرف آنها دارد.

پدیده تجارت درون صنعت -صادرات و واردات همزمان گروه کالاهای مشابه- از حدود سه دهه گذشته وارد ادبیات تجارت بین الملل شده است. این پدیده که اصولاً بر اساس تئوری های مرسوم تجارت بین الملل قابل توضیح نمی باشد، توسط مدل های تجارت درون صنعت توضیح و پیش بینی شده است. با توجه به عدم توانایی تئوری های سنتی در توضیح این پدیده، تجارت درون صنعت قابل ملاحظه، می تواند دارای آثار سیاستی معنادار نیز باشد. هدف از مقاله حاضر، برآورد و بررسی انواع تجارت درون صنعت گروه محصولات کشاورزی ایران می باشد. برای این منظور، برآورد میزان تجارت درون صنعت گروه محصولات کشاورزی بر اساس شاخص های مهم گروبل و لوید، و انواع تجارت فونتاگن و فردنبرگ در سطح 6 رقم طبقه بندی بین المللی نظام هماهنگ(HS) و برای دوره زمانی 2003-1997 میلادی صورت گرفته است. بر اساس نتایج بدست آمده، میزان تجارت درون صنعت بخش کشاورزی ایران در سطح پایین ولی در حال رشد قرار دارد. مشخصاً طی دوره زمانی 2003-1997 میزان تجارت دو طرفه گروه محصولات کشاورزی در حدود 98/5-73/2 درصد برآورد شده است. سهم قابل ملاحظه ای از تجارت دو طرفه یاد شده نیز مربوط به تجارت درون صنعت عمودی می باشد. بدین ترتیب، به نظر می رسد تجارت خارجی در بخش کشاورزی ایران اساساً مبتنی بر مزیت نسبی می باشد. با توجه به اهمیت تجارت درون صنعت در توسعه صادرات غیرنفتی پیشنهاد می شود ضمن مراقبت از مزیت های نسبی موجود، عوامل تعیین کننده تجارت درون صنعت کشاورزی مورد توجه ویژه قرار گیرد. بعلاوه با توجه به سطح پایین تجارت درون صنعت گروه محصولات کشاورزی، آزادسازی تجاری احتمالاً دارای هزینه های تعدیل قابل ملاحظه ای می باشد که با گسترش تجارت درون صنعت این گروه محصولات می تواند کاهش یابد.