چرا کوفیان با امام على، امام حسن و امام حسین علیهمالسلام بىوفایى کرده و پیمان شکستند؟ چه شرایطى برکوفه حاکم بود که موجب این رفتارها شد؟ آیا کوفیان مردمانى با ویژگىهاى منحصر به فرد بودند؟ آیا آنها منافق بودند؟
شنیدهها حکایت از آن دارد که آنان مردمانى بىایمان، بدذات، دورو و دشمن اهلبیت علیهمالسلام بودند. البته برخى پژوهشگران، آنان را از این امور تبرئه مىکنند و بر این باورند که شرایطى بهوجود آمد که آنان قدرت عمل به پیمان خود را نداشتند و عموم مردم وقتى در موقعیت مشابه قرار مىگیرند به همین صورت رفتار مىکنند.
اختلاف نظرها سبب شد تا با تحقیق کتابخانهاى در جستوجوى شناخت جامعه کوفه در عصر امام حسین علیهالسلام باشیم.
بررسی پیشینه تاریخی و نخستین زمینههای سیاسی ـ اجتماعیِ شکلگیری فرقههای اسلامی درقرن نخست هجری، موضوع این پژوهش است. نویسنده در بررسی و گزارش مستند خود از زمینههای قبلیِ فرقهگرایی و دستهبندیهای کلامی قرن نخست، ابتدا به بررسی برخی ویژگیهای فکری اصحاب پیامبر(صلیالله علیه و آله و سلّم) و میزان اهتمام آنان به مباحث عقیدتی و چگونگی فهم آنان از معارف و تعالیم قرآنی پرداخته و به دنبال آن، اختلافهای فکری صحابه در دوران بعد از پیامبر(صلیالله علیه و آله و سلّم) و مهمترین حوادث سیاسی ـ مذهبی عصر صحابه و تابعان را گزارش میکند. ظهور اندیشههای کلامی و آغاز شکلگیری فرقههای اسلامی، از جمله مباحث بعدی است که نویسنده به گونهای گذرا به آن اشارهکرده است .