در این مقاله نخست به روابط اعراب با ایرانیان در زمان هایگذشته و مهاجرت آنان به سویمناطقیاز ایران، چگونگیو کیفیت ورود اعراب به ایران بویژه منطقه خراسان و فتح این منطقه در قرن اول هجریو جنگ و گریزهاییکه میان آنان بوقوع پیوسته، پرداخته شده است. در بخشیدیگر از این مقاله به رابطه اعراب با ایرانیان پس از فتح ایران در عهد خلفایراشدین، امویان، عباسیان، حکومت هایملوک الطوایفی، صفویان و نیز وضعیت سکونت و توطن آنان در جنوب خراسان و مهم ترین قبایل و طوایف عرب در این خطه اشاره شده است. در بخش پایانیمنطقه عرب خانه که اکثریت ساکنان آن به زبان عربیتکلم میکنند، معرفیشده و وضعیت آنان از جهات مختلف بویژه زبان و گویش و نیز نظرات مختلف درباره اعراب این منطقه، مورد بررسیقرار گرفته است.
ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی سبب جلب توجه بیشتری از سوی متخصصان و هم از سوی مردم بدان خواهد شد؛ سازمان یونسکو و سایر سازمان های جهانی مرتبط با بناها و یادگارهای تاریخی و فرهنگی نیز کمک های فنی و علمی خود را در صورت نیاز در اختیار کشور صاحب اثر می گذارند. هم چنین صندوقی جهت حمایت های مالی از آثار تاریخی ثبت شده جهانی نیز وجود دارد. علاوه بر این در سالیان اخیر ثبت میراث معنوی و غیر مادی ملتها نیز مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا میراث فرهنگی یک کشور تنها به آثار مادی به یادگار مانده از گذشتگان آن محدود نمی شود. فرهنگ معنوی و غیر مادی و جنبه های ذهنی و غیرملموس جوامع نیز از اهمیت همسان با آثار مادی برخوردارند.
کلاف سردرگم هویت ایرانی در 150 سال اخیر، بزرگترین معمای ملّی ما ایرانیان بوده است. چه در عصر قاجار و چه در عصر پهلوی، یکسویهنگریهای مغرضانه یا جاهلانه و تکساحتی عمل کردن دولتهای این دو عصر در سیاستگذاری فرهنگی اجازه نشو و نمای سالم فرهنگی و سترگ شدن تمامی لایههای هویتی ما را نداد. امّا در مجموع مولّد بودن فرهنگ و تمدن ایرانی به داد کار رسیده و تاحدودی از چندپارهگیهای فرهنگی و هویتی ما، خمیرمایهای ساخته است که نمیتوان آن را غیرایرانی دانست و حاوی نوعی مشروعیت نسبی بوده است.
شاید علت اصلی آن وجود نوعی تضارب فرهنگی و شکل گرفتن گفتوگوی درون هویتی در دورههای گوناگون بوده که از اضمحلال فرهنگی و هویتی ما جلوگیری کرده است، امّا بههرحال نباید از عاقبت خطرناک تنگنظری فرهنگی و بهکارگیری اجبار در هویتسازی غافل بود. در این مقاله از بحث مورد نظر نکتههای بیشتری مطالعه خواهید فرمود.