درخت حوزه‌های تخصصی

سامانه های اطلاع رسانی هوشمند حمل و نقل عمومی به عنوان ابزاری برای افزایش رفاه استفاده کنندگان از حمل و نقل عمومی مطرح هستند. از طرفی با اضافه کردن تعداد اتوبوس ها نیز می توان با کاهش زمان انتظار موجبات افزایش رفاه استفاده کنندگان حمل و نقل عمومی را فراهم آورد. در این پژوهش، شرایطی که در آن استفاده از سامانه اطلاع رسانی بیش از اضافه کردن تعداد اتوبوس ها باعث افزایش رفاه استفاده کنندگان می شود، مشخص شده است. یک نرم افزار شبیه ساز خرد ترافیک برای شبیه سازی خط اتوبوسرانی تهیه و به عنوان نمونه خط اتوبوسرانی میدان انقلاب- میدان سپاه شبیه سازی شده است. نتایج حاصل از شبیه سازی نشان داده که برای خط اتوبوسرانی یادشده، استفاده از سامانه اطلاع رسانی بیش از اضافه کردن تعداد اتوبوس ها باعث افزایش رفاه مسافران می شود.

تحلیل استنادی یکی از روش‌های معتبر کتاب‌سنجی است که به ارزیابی متون علمی بر اساس بررسی استنادهای تعلق گرفته به آن متون، می‌پردازد. مقاله حاضر با روش تحلیل استنادی به بررسی وضعیت استناد درمقالات پنج مجله علمی حوزه کتابداری و اطلاع رسانی (کتابداری و اطلاع رسانی آستان قدس،فصلنامه کتاب،فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، کتابداری، اطلاع‌شناسی) بین سال‌های 1381 تا 1385 پرداخته است. برای این منظور از بین 732 مقاله، با استفاده از فرمول مورگان 252 مورد انتخاب شد و به نسبت تعداد مقالات هر مجله، سهم هر مجله مشخص گردید. یافته‌ها نشانگر آن است که در 252 عنوان مقاله مورد بررسی، 2410 بار استناد شده است. در مجموع در مجلات مورد بررسی، میانگین تعداد استناد به ازای هر مقاله 56/9 مورد است. در مجلات مورد بررسی بیشترین میزان استناد با 39 درصد به مجلات اختصاص دارد و پس از آن کتاب‌ها با 59/27 درصد در مرتبه دوم قرار می‌گیرند و کمترین میزان استناد با 91/0 درصد مربوط به منابع مرجع است. در بین مجلات فارسی و انگلیسی بیشتر به مجلات فارسی (94/12درصد) استناد شده است. 74/81 درصد مقالات مورد بررسی تألیفی و 26/18 درصد آنها ترجمه شده‌اند. در مجموع 50 مورد خوداستنادی در استنادها وجود داشت که 07/2 درصد کل استنادها را به خود اختصاص می‌دادند. نویسندگان به 10 مجله فارسی و لاتین توجه بیشتری داشته‌اند که در صدرآنها فصلنامه کتاب قرار دارد. آقای عباس حری با 27 مورد استناد پراستنادترین نویسنده و آقای اسدالله آزاد با 8 مورد استناد، پراستنادترین مترجم شناخته شدند.

بررسى هاى اپیدمیولوژى عموما با داده هاى مرگ و میر آغاز مى شود. مدت مدیدى است که تغییراتى در علل فوت مشاهده مى شود. این تغییرات به سادگى از افزایش علل فوت ناشى از بیمارى هاى عفونى به سمت بیمارى هاى مزمن گواهى مى دهد. بنابراین شاخص هاى مرگ و میر ابزار مناسبی جهت تعیین سلامت و بهداشت جامعه است و با آن مى توان براى کاهش موارد منجر به فوت امکان پذیر خواهد بود. این مطالعه با هدف تبیین علل فوت متوفیان در شهرستان کاشان انجام گرفت. روش بررسى : پژوهش به روش توصیفى بر روى داده هاى موجود 5837 متوفى در شهرستان کاشان طى سال هاى 81-77 انجام شد. ابزارگردآورى داده ها یک چک لیست بود. داده ها با استفاده از لیست شماره یک چکیده مرگ و میر عمومی دهمین ویرایش بین المللى طبقه بندى بین المللى بیمارى ها، دسته بندى و فراوانى آنها در جداول گزارش گردید. یافته ها : علل شایع منجر به فوت بیمارى هاى سیستم گردش خون 44 درصد، علائم، نشانه ها و یافته هاى آزمایشگاهى و بالینى غیر طبیعی6/16 درصد علل خارجى مرگ و میر 38/11 درصد و نئوپلاسم ها 94/9 درصد بوده است. گروه سنى بالاى 65 سال 5/54 درصد و گروه سنى زیر یکسال 12 درصد به ترتیب بیشترین متوفیان را داشته اند. 8/53 درصدمتوفیان مرد و 4/42 درصد زن بوده اند. 50 درصد علل فوت ناقص و در14 درصد موارد توالى علل فوت ثبت شده بود. نتیجه گیرى : علل شایع منجر به فوت سیر طبیعى خود را طى 5 سال اخیر طى کرده اند و برنامه هاى موجود اثر چندانى بر روى کاهش یا کنترل آنها نداشته است. در این مورد آموزش عموم مردم در خصوص عوامل مؤثر بر بروز بیمارى هاى مزمن و کاهش عوامل خطرساز توصیه مى شود. جهت کاهش نواقص اطلاعات مرگ و میر و ثبت کامل علل زنجیره اى جهت دسترسى به آمار و اطلاعات صحیح و دقیق، استفاده از گواهى فوت استاندارد و آموزش پزشکان در دوره تحصیلات دانشگاهى و برگزارى کارگاه هاى آموزشى توصیه مى شود"

با تحلیل 60 پرسشنامة جمع‌آوری‌شده مشخص گردید که مهارت مقدماتی دانشجویان مورد بررسی در زمینه وب و ابزارهای جستجو، بسیار پایین‌تر از حد متوسط (6/37 درصد) است. بیش‌تر جامعة مورد پژوهش در ارزیابی کلی، خود را «آزموده» (یعنی کسی که در یافتن اطلاعات مورد نیاز موفق است ولی در بیش‌تر مواقع به کمک نیاز دارد) معرفی کرده‌اند. از میان انواع موتورهای جستجو، دانشجویان با «گوگل» و راهنمای موضوعی «یاهو»، و از میان انواع پایگاه‌های اطلاعاتی تخصصی با «الزویر» آشنایی بیش‌تری دارند. علاوه بر این میزان استفاده از موتورهای جستجو و پایگاه‌‌های اطلاعاتی نیز بررسی گردید. میانگین استفاده از عملگرهای  مختلف بولی 7/34 درصد، استفاده از عملگر «+» دارای بیش‌ترین میزان (7/66 درصد) و از عملگر «-» دارای کم‌ترین میزان (10درصد) می‌باشند. جستجوی پیشرفتة موتور جستجوی «گوگل» و پایگاه اطلاعاتی «الزویر» دارای بیش‌ترین استفاده هستند.

امروزه ، بیماران نسبت به گذشته آگاهى بیشترى در مورد خدمات پزشکى و حقوق خود کسب کرده اند و خواسته ها و انتظارات جدیدى مطرح مى کنند. با توجه به افزایش آگاهى بیماران از حقوق خود، ضرورت دارد که کلیه اعضاى گروه ارائه مراقبت به بیمار و از جمله مدیران بیمارستان که در کانون شبکه تصمیم گیرى قرار دارند، از ضوابط و مقررات قانونى مربوط به حقوق بیماران آگاه باشند تا در جهت ارائه خدمات با کیفیت و توام با احترام به بیماران گام بردارند. هدف از این مطالعه بررسى میزان آگاهى مدیران بیمارستان هاى دولتى شهر تهران از حقوق بیمار مى باشد. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلى است که به روش مقطعى در سال 1383 انجام شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه مدیران بیمارستان هاى دولتى شهر تهران بود که 35 نفر آنها به سوالات پاسخ دادند. ابزار سنجش، پرسشنامه اى 50 سوالى است که 14 سوال آن درباره مشخصات فردى مدیران بیمارستان و 36 سوال درباره حقوق بیمار بود که روایى و پایایى آن مورد تایید قرار گرفت. اطلاعات توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون هاى آمارى و فیشر تحلیل شد. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که 5/34 درصد مدیران بیمارستان هاى دولتى از سطح آگاهى خوب، 5/48 درصد از سطح آگاهى متوسط و 17 درصد از سطح آگاهى ضعیف برخوردار بوده اند. همچنین آگاهى بیماران در 5 حیطه تخصصى حقوق بیمار مورد بررسى قرار گرفت. بیشترین میزان آگاهى در حیطه ""حق دسترسى بیمار به خدمات بهداشتى درمانى"" و کمترین آن نیز در حیطه ""آگاهى بیمار از بیمارى خود"" بود. مدرک تحصیلى،رشته تحصیلى و گذراندن دوره هاى مدیریتى سه عامل موثر بر میزان آگاهى مدیران بیمارستان هاى دولتى از حقوق بیمار بود. نتیجه گیری: به طور کلى 5/65 مدیران بیمارستان هاى دولتى تهران آگاهى خوبى نسبت به حقوق بیمار نداشتند و میتوان پیش بینى کرد که آگاهى ضعیف، عملکرد ضعیف را بدنبال خواهد داشت. بنابراین ارتقا آگاهى مدیران بیمارستان از حقوق بیمار با توجه به آگاهى روز افزون بیماران از حقوق خود نیازى است که ضرورت ان احساس مى شود و باید تدابیر جدى در این زمینه اتخاذ و به مورد اجرا گذاشته شود. "

"مقدمه: فن آوری اطلاعات امکانات فراوانی در عرصه های علمی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد نموده است که دسترسی به اینترنت از شاخص های مهم این فن آوری محسوب می گردد. با توجه به رشد روزافزون کاربردهای آن، استفاده از پورتال ها برای آموزش سلامت جامعه و ارائه ی خدمات زنده، کم هزینه و قابل دسترس در هر مکان و زمان شناخته شده است. در این مقاله سعی شد معیارهای ارزش گذاری یک سایت پورتال مورد بررسی قرار گیرد، چرا که تدوین و گردآوری معیارها کمک به سزایی در طراحی، پیاده سازی، ارزش گذاری و انتخاب درست مدیران و کاربران خواهد نمود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر به روش توصیفی انجام گرفته است وجامعه ی آماری آن 53 نفر از کارشناسان و صاحب نظران انفورماتیک بودند که در زمینه ی برنامه نویسی در محیط های تحت وب تجربه داشتند. به منظور انجام پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. جمع آوری اطلاعات پژوهش با جستجو درسایت های اینترنتی، مصاحبه با کارشناسان و صاحبنظران مربوط و تهیه ی پرسشنامه با مقیاس پنج درجه ای Likert بر اساس استانداردهای مهندسی نرم افزار و اینترنت و تجربیات نگارنده انجام شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه تنظیم شده از طریق مصاحبه با تعدادی از صاحب نظران و کارشناسان انفورماتیک صورت گرفت و پایایی پرسشنامه نیز پس ازاجرای مقدماتی بر روی 20 نفر از آزمودنی های همان جامعه (پایلوت) با Cronbach Alfa، 78/0 درصد به تأیید رسید. نتایج به وسیله ی نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که از نظر کارشناسان مربوط از بین ده گروه پارامتر مورد بررسی، در بخش مدیریت «عامل هزینه در انتخاب و خرید یک پورتال» با 96 درصد بالاترین میزان اهمیت را نسبت به سایر عوامل به خود اختصاص داد. به عبارت دیگر این عامل می تواند تا حد زیادی فارغ از امکانات فنی سایت و یا سیاست های در نظر گرفته شده برای آن مؤثر واقع گردد، از سوی دیگر، در مقایسه با نرم افزار استاندارد موجود، نسبت هزینه های نگهداشت و به روز رسانی این گونه سایت ها به هزینه ی تولید آنها افزایش یافته است. نتیجه گیری: فن آوری اطلاعات و ارتباطات، شناخت وآگاهی مدیران نسبت به انتخاب یک پورتال برای سیستم های مراکز بهداشتی درمانی و مراکز تحقیقاتی در حوزه ی سلامت و همچنین معیارها و عوامل ارزش یابی آن را ضروری ساخته است. این امر در بهبود هر چه بیشترکیفیت سایت های پورتال برای ارائه ی خدمات، مؤثر خواهد بود و در نتیجه طراحان امر به نحوی مطلوب نسبت به طراحی این گونه سایت ها اقدام خواهند کرد. "

تحقیقات نقش موثر بکارگیرى سیستم اطلاعات بیمارستانى (HIS ) را در ارتقاء کیفیت خدمات سلامت، افزایش رضایتمندى و بهبود اقتصاد درمان نشان داده است. با توجه به ضرورت ایجاد HIS و نقش مهم آگاهى و نگرش مدیران، این مطالعه به منظور تعیین میزان آگاهى و نگرش مدیران مراکز درمانى گلستان در سال 1385 انجام گردید. روش بررسی: این مطالعه توصیفى به روش مقطعی بر روى 73 نفر از مدیران مراکز درمانى در دانشگاه علوم پزشکى گلستان که حاضر به همکارى در این مطالعه شدند در سال 1385 انجام شد. براى هر یک از مدیران پرسشنامه اى دارای پایایى و روا ارسال شد. پس از تکمیل پرسشنامه، داده ها از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که3/59 درصد مدیران مراکز درمانی دارای آگاهی متوسط و 1/95 درصد آنها داراى نگرش مثبت در خصوص کاربردهاى HIS مى باشند. بیشترین نمره آگاهى مربوط به مسئولین مدارک پزشکى و کمترین مربوط به مسئولین اتاق عمل و مدیران داخلى بود. بیشترین سطح نگرش مثبت مربوط به مسئولین آزمایشگاه و کمترین مربوط به مسئولین واحد مالى و اتاق عمل بود. نتیجه گیرى : از آنجایى که مدیران مراکز درمانى دانشگاه علوم پزشکى گرگان داراى آگاهى متوسط در خصوص کاربردهاى HIS مى باشند، لذا جهت استفاده بهتر و کاربردى از HIS در تمام قسمت هاى بیمارستان برگزارى کلاس ها و دوره هاى آموزشى علمى براى بالا بردن میزان آگاهى ضرورت دارد. "

پژوهش حاضر به بررسی میزان استفاده از دو ابرنشانه- کلیدواژه‌ها و توصیف- در مجله‌های دسترسی آزاد وب می‌پردازد. با استفاده از روش پیمایشی، و با نمونه‌گیری از بین مجله‌های ثبت‌شده در «راهنمای مجله‌های دسترسی آزاد» (DOAJ)، یک نمونه آماری شامل 707 مجله از حیث استفاده از این ابرنشانه‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش ‌نشان دادند که میزان به‌کارگیری «کلیدواژه‌ها» و «توصیف» در مجله‌های دسترسی آزاد وب، به ترتیب1/33 درصد و 9/29 درصد می‌باشد. یافته‌ها همچنین نشان دادند که از بین رده‌های موضوعی مختلف، «مجله‌های عمومی» با 6/55 درصد بیشترین میزان استفاده، و مجله‌های رده موضوعی «ریاضیات و آمار» با 1/11 درصد کمترین میزان استفاده از ابرنشانه «کلیدواژه‌ها» را داشته‌اند. همچنین «مجله‌های عمومی» و مجله‌های رده «شیمی» به ترتیب با 6/55 درصد و 4/15 درصد، بیشترین و کمترین میزان استفاده از ابرنشانه «توصیف» را داشتند. بر اساس یافته‌های این پژوهش و در مقایسه با یافته‌های دیگر پژوهش‌های مشابه، میزان استفاده از این ابرنشانه‌ها رشد چندانی نداشته است.

افزایش خطاهای پزشکی به نگرانی عمومی در میان سیاست گذاران، ارائه دهندگان و متخصصین امر سلامت و درمان تبدیل شده است. خطاهای پزشکی در بیمارستان ها و مؤسسات مراقبت سلامت ایالات متحده سومین علت شایع مرگ بوده و سالانه قریب به 98000 نفر جان خود را در این راه از دست می دهند. طبق نظر پیشگامان صنعت سلامت و مراقبت بهداشتی، استفاده از فن آوری اطلاعات می تواند سلامت بیماران را با پیشگیری از خطاها و اشتباهات پزشکی، ارزیابی خطاها و نظام مراقبت افزایش بخشد. در این مقاله ضمن بررسی خطاهای پزشکی و تعریف هرکدام از این خطاها به بررسی نقش و اثر فن آوری اطلاعات در کاهش و پیشگیری از خطاهای پزشکی پرداخته، مزایای هر کدام نیز فهرست شده و در نهایت پیشنهاداتی در قالب استفاده از فن آوری اطلاعات برای پیشگیری و کاهش خطاهای پزشکی در مؤسسات مراقبت سلامت ارائه شده است.

در این مقاله با رویکردی متفاوت از آنچه پیش از این به مسجد نگریسته می شده است، نظام مدیریت عملکرد یک مسجد موفق در یکی از شهرهای مذهبی ایران بررسی می گردد. مسجد مورد مطالعه در این تحقیق، مسجد صنعتگران مشهد است که در آن افراد با تکیه بر فرآیندها و اهداف اسلامی پرورش می یابند. هدف این تحقیق بررسی فرضیه خود مبتنی بر علل توفیق مسجد در مورد خاص مسجد صنعتگران است؛ یعنی فرضیه این مقاله در ابتدا بیان می کند به منظور استقرار مسجد در یکی از جایگاه های اصلی خویش (که همان پرورش اعضای جامعه اسلامی است)، باید به دقت شئون مسجد بر طبق تدابیر الهی اجرا گردد و این مهم ترین و شاید تنها کلید موفقیت باشد. سپس بر این اساس یک مدل مفهومی (مدل سیستمی فرآیند احیای مسجد) ارائه می شود و در قسمت دوم مقاله، عملکرد و دستاورد های یک مسجد مطابق با فرضیه مطرح شده در مقاله مطالعه می شود.

نظر به ضرورت استفاده از فهرستگان برای جلوگیری از خرید تکراری و سفارش متمرکز، پژوهش حاضر به عنوان مطالعة موردی برای یکپارچه‌سازی فهرستگان نشریات غیرفارسی بر روی 75 کتابخانة‌ زیر پوشش وزارت جهاد کشاورزی در سراسر کشور به صورت پیمایشی و با استفاده از کاربرگه به انجام رسید. در این فرآیند قریب به 3500 رکورد اطلاعاتی شامل اطلاعات‌ کتابشناختی‌ نشریات به علاوه فیلدهای مربوط به یادداشت‌های ضروری و مکان نگهداری نشریه، در قالب یک پایگاه اطلاعاتی و بر روی چهار واسط گرافیکی قابل بازیابی و بهره‌برداری است. اطلاعات این‌ فهرستگان روی‌ نرم‌افزار کتابخانه‌ای نوسا و پارس‌ آذرخش طراحی‌ شده‌ و قابلیت روزآمدسازی اطلاعات را دارد. هم اکنون این فهرستگان از طریق نرم‌افزار سیمرغ در سایت مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی با آدرس www.agrisis.org قابل دسترسی است

هدف از این تحقیق، بررسی و تحلیل عناصر و ویژگی‌های رابط کاربر نرم‌افزار پارس آذرخش و تعیین میزان رضایت کاربران (دانشجویان دانشگاه شیراز) از تعامل با آن بود. از هدف‌های دیگر این پژوهش، سنجش تأثیر متغیرهایی نظیر جنسیت، حوزة تحصیلی، مقطع تحصیلی، سواد کتابخانه‌ای، سواد رایانه‌ای، سابقه و میزان آشنایی با فهرست رایانه‌ای، و میزان استفاده از فهرست رایانه‌ای بر رضایت کاربران بود. بیش‌ترین میزان رضایت مربوط به صفحه‌های نمایش اطلاعات نرم‌افزار، و کم‌ترین میزان رضایت مربوط به واژگان و پیام‌های نرم‌افزار بود. بین جنسیت، سابقه و میزان آشنایی دانشجویان با نرم‌افزار پارس آذرخش و همچنین سواد کتابخانه‌ای و سواد رایانه‌ای با میزان رضایت آن‌ها از تعامل با این نرم‌افزار، رابطة معنادار وجود نداشت. در مقابل، رابطة معنادار میان میزان استفاده از نرم‌افزار و میزان رضایت آن‌ها از تعامل با نرم‌افزار پارس آذرخش وجود داشت. و به طور کلی نتایج نشان داد که دانشجویان شرکت کننده در این پژوهش در حد متوسطی از تعامل با نرم‌افزار پارس آذرخش رضایت دارند.

"مقدمه: سطح توسعه یافتگی و یا میزان پیشرفت علمی، فنی و اقتصادی یک جامعه در ارتباط مستقیم با سطح سلامتی مردم آن جامعه می باشد به عبارت دیگر با توجه به نقشی که بهداشت و درمان در تولید سلامتی و در نتیجه نقش محوری که در فرآیند توسعه ی هر کشور ایفا می کند، توجه به حفظ و ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی و مراکز ارائه کننده ی این خدمات در ابعاد مختلف در کنار رشد کمی آنها است. این موضوع پیوسته یکی از دغدغه های اصلی صاحب نظران بهداشت و درمان و نیز دولت ها در کشورهای پیشرو و پیشگام در حوزه ی سلامت بوده است. لذا پژوهش حاضر به مقایسه ی مدل ها و مکانیسم های ارزیابی اعتبارسنجی سازمان های بهداشتی و درمانی در اروپا و آمریکا پرداخته است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه ی تطبیقی از نوع مروری کاربردی است که از طریق مطالعه ی کتابخانه ای (چاپی و دیجیتال) به جمع آوری اطلاعات مربوط به مدل های مختلف ارزیابی اعتبارسنجی یا ارزیابی بیرونی مورد استفاده در اروپا و آمریکا پرداخته است. جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی کشورهای اروپائی و کشور آمریکا بود. در این مطالعه، منشاء، اصول زیربنایی و کاربرد مدل های مختلف ارزیابی اعتبارسنجی در بهداشت و درمان مورد مقایسه قرار گرفته است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در کشورهای اروپایی و آمریکا از چهار مدل ارزیابی اعتبارسنجی در خدمات بهداشتی و درمانی استفاده می کنند. مدل های  و ریشه در صنعت دارند و در بهداشت و درمان بیشتر در بخش های فنی و تخصصی مانند آزمایشگاه و مدیریت و امور اداری بیمارستان ها مورد استفاده قرار گرفته اند. در حالی که مدل های اعتبارسنجی و بررسی به وسیله ی گروه همگنان، ریشه در بهداشت و درمان دارد و به ترتیب در اعتبارسنجی کلیه ی بخش های بیمارستان و اعتبارسنجی گروه های حرفه ای تخصصی پزشکی مورد استفاده قرار گرفته اند. نتیجه گیری: یکی از اولین چالش ها که کشورها برای استقرار نظام اعتبارسنجی با آن مواجه می شوند، مفاهیم و اجتماع مفهومی از مدل های مکانیسم های مختلف ارزیابی و ویژگی های مربوط به آنهاست. روش مناسب باید با توجه به نیازها، الزامات و عوامل مؤثر دیگر سازمان یا کشور انتخاب شود. "