علوم اجتماعی

تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر رفتار پیشگیری از تولید پسماند خانگی خانوارهای روستایی شهرستان قزوین صورت گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه خانوارهای روستایی شهرستان قزوین بود (31338=N)؛ و حجم نمونه با استفاده از رابطه کوکران برابر با 247 خانوار محاسبه و از طریق روش نمونهگیری چندمرحله ای تصادفی انتخاب شد. «رفتار پیشگیری از تولید پسماند خانگی» از طریق شاخصسازی ترکیبی مرکب از هفده گویه در قالب طیف لیکرت سنجیده شد. همچنین، از روش های آماری ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تحلیل رگرسیون و آزمون های مقایسه میانگین ناپارامتری کروسکال والیس و من ویتنی برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سن، مسئولیتپذیری زیست محیطی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و منزلت اجتماعی و «رفتار پیشگیری از تولید پسماند خانگی» رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین، تحصیلات، درآمد، تعداد افراد خانوار و دانش با «رفتار پیشگیری از تولید پسماند خانگی» رابطه منفی و معنیدار دارند. تحلیل رگرسیونی گام به گام نیز نشان داد که شش متغیر سن، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، درآمد، مسئولیتپذیری زیستمحیطی و منزلت اجتماعی 57 درصد از واریانس رفتار پیشگیری از تولید پسماند خانگی زنان روستایی را تبیین می کنند.

۱۶۵۲۹.

اصول نگارش متن برای رادیو

نویسنده: برایان تیکرت مترجم: حسین مستقیمی

منبع: رادیو سال هشتم شهریور ۱۳۸۹ شماره ۵۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی رادیو

تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۶۶۱

۱۶۵۳۰.

"شبکه‌های ماهواره‌ای اسلامی ضرورت، اهداف و کارکردها "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا رضایی بایندر

منبع: پژوهش های ارتباطی ۱۳۸۲شماره ۳۶

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات سیاسی، بین الملل و توسعه

تعداد بازدید : ۹۷۹

"هر چند اکثر مسلمانان به طور سنتی به نقش و کارکردهای تلویزیون در جوامع اسلامی نگرش منفی دارند، گسترش روزافزون رسانه‌های فراملی به ویژه تلویزیون‌های ماهواره‌ای و اثربخشی آنها در گسترة تغییر نگرش، تبلیغ و دیگر حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، باعث شده است تا ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت‌های این رسانة مدرن، برای پیشبرد اهداف و آرمان‌های جهان اسلام، در بین صاحبنظران مسلمان، مطرح شود. در این مقاله سعی شده است تا دیدگاه‌های مختلف در مورد جایگاه و نقش تلویزیون، به ویژه تلویزیون‌های فراملی در جوامع اسلامی، مورد بحث و بررسی قرار گیرد. در این خصوص دو دیدگاه ارائه شده است که اولی با رویکردی خوشبینانه بر نقش وحدت‌بخش تلویزیون‌های ماهواره‌ای و دومی بر نقش مخرب آنها تأکید دارد. برآیند این مناقشات استفاده کارآمد از این رسانه است. راه‌اندازی شبکه‌های ماهواره‌ای اسلامی بر مبنای ایدئولوژی اسلامی و چهارچوب اخلاق و ارزش‌های دینی می‌تواند ضمن تأمین نیازهای معنوی مخاطبان مسلمان، باعث شکل‌گیری آرمان‌های مشترک در بین ملل اسلامی شود و به ارتباط آنها و درک متقابل یکدیگر کمک کند. این شبکه‌ها همچنین می‌توانند زمینة ارتباط اقلیت‌ها و مهاجران مسلمان را در دیگر کشورها با امت اسلامی فراهم آورند و در اصلاح تصویر تحریف شده مسلمانان در جهان نقش مؤثری ایفا کنند. "

۱۶۵۳۱.

بررسی سطح تبعیض بین دختران و پسران در خانواده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: زهرا قاسمی

منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ و ۲ (پیاپی ۴۶) 115 - 141

کلید واژه ها: تبعیض جنسیتی جامعه پذیر کردن جنسیتی عمر خانواده انتظارات والدین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی

تعداد بازدید : ۹۷۹ تعداد دانلود : ۲۹۵

اعمال تبعیض در خانواده با سایر تحولات ارزشی برابر گرایانه در جهان امروز در تعارض است و تبعیض جنسیتی درخانواده طی جامعه پذیر کردن و نهادینه سازی هنجارها و فرهنگ رفتاری بر فرایند توسعه انسانی اثرمی گذارد. پژوهش حاضر دو هدف را دنبال کرده است : شناخت میزان تبعیض در خانواده میان دختر و پسر و شناخت اثرسطح تبعیض در خانواده بر انتظارت والدین از ازدواج آینده دخترانشان . تحقیق به کمی و روش تحقیق پیمایشی است و نمونه ای شامل 500 نفر از والدین ساکن در تهران که حداقل یک فرزند پسر و دختر دارند، مورد مطالعه قرار گرفته اند. بر اساس نتایج تحقیق : میزان تبعیض در پنج مولفه ؛ بین دختر وپسر در درون خانواده درسطح کم، ولی با ورود دختران به جامعه میزان تبعیض افزایش می یابد. بین سطح تبعیض جنسیتی در خانواده و سن والدین، شغل آنها، در آمد خانواده، طول عمر خانواده و تعداد فرزندان ر ابطه معنی دار وجود ندارد . بین سطح تبعیض و تحصیلات مادر رابطه منفی و بین سطح تبعیض و انتظارات والدین از ازدواج دختران رابطه معنی دار قوی و مثبت وجود دارد. هر چه تبعیض میان دختر و پسر در خانواده کمتر می شود والدین به خصوص پدر انتظار برابری بیشتر میان دختر خود و داماد را دارند.

۱۶۵۳۲.

وقتی روابط عمومی ها دیده نمی شوند

سایر: علی باقی نصرآبادی محمد صحت

منبع: روابط عمومی تیر ۱۳۹۱ شماره ۸۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات روزنامه نگاری و روابط عمومی روابط عمومی

تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۶۵۹

۱۶۵۳۳.

بررسی تأثیر نوع بهره برداری بر وضعیت مراتع شهرستان سوادکوه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مائده یوسفیان رضا تمرتاش محمدرضا طاطیان فاطمه منتظری

منبع: روستا و توسعه سال هفدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳

کلید واژه ها: مالکیت بهره برداری وضعیت مرتع تعداد دام سوادکوه (شهرستان)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۵۰۸

تحقیق حاضر، با بررسی بهترین نوع بهره برداری از میان بهره برداری های شورایی، مشاع و افرازی، به مطالعه اثر این بهره برداری ها بر وضعیت مراتع شهرستان سواد کوه در 1391 می پردازد. ارزشیابی بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه انجام شد. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده بهره برداران 21 مرتع و حجم نمونه 92 نفر بود. تحلیل داده ها با بهره گیری از آزمون کروسکال- والیس، آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، آزمون تجزیه واریانس و دانکن و ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون t انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان دهنده رابطه معنی دار انواع مختلف بهره برداری و تعداد بهره برداران با وضعیت مرتع و فیتوماس بود؛ همچنین، تفاوت معنی دار (در سطح پنج درصد) میان میزان تمایل بهره برداران به ازدیاد دام در بهره برداری شورایی وجود داشت، در حالی که در بهره برداری های مشاع و افرازی، این تفاوت دیده نمی شد؛ احساس مالکیت بهره برداران نسبت به مرتع نیز برخلاف بهره برداری شورایی، در شیوه های بهره برداری افرازی و مشاع معنی دار بود (در سطح یک درصد). با توجه به نتایج به دست آمده، برای پایداری مراتع منطقه مورد مطالعه، کاهش تعداد بهره بردار و دام ضروری به نظر می رسد.

۱۶۵۳۴.

عوامل ساختاری شکل گیری تظاهر در ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمدرضا انواری

منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال پنجم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 118 - 145

کلید واژه ها: نفاق تظاهر دوگانگی ارزشی و هنجاری جامعه رسمی و غیررسمی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۵۱۵

منافق، یکی از سنخ های اجتماعی است که از رهگذر ارتباط با دیگران پدید آمده و محصول کنش و توقّعات دیگران از چنین فردی است. انسان متظاهر، دوچهره کاملاً متضاد دارد، در حالی که انسان سالم، ظاهر و باطن اش هماهنگ است. وجدان جمعی ایرانیان در ظاهر و زبانی، تظاهر را نهی می کند اما، برخی تحقیقات نشان می دهد تظاهر، به عنوان یک مهارت اجتماعی و راه کاری برای رسیدن به اهداف، تلقی می شود. مقاله درصدد یافتن پاسخ به این پرسش است که عوامل ساختاری تظاهر در ایران کدامند؟ برای دست یابی به این مهم، با استفاده از روش شناسی انتقادی و تمرکز بر مدل های تئوریک و مفهومی سعی شده ساختارهای پنهان جامعه واکاوی شود. مقاله، ابتدا با مفهوم شناسی «نفاق» و «ریا» و مشخص کردن مراد از تظاهر آغاز می شود؛ سپس با الهام از نظریه ماکیاولی و همچنین «جامعه رسمی و غیررسمی» و تأمل در ساختارهای موجود، عوامل تظاهر را برشمرده است. یافته های پژوهش در سه سطح کلان؛ میانی و خرد مشخص شده اند. با رویکرد تضاد، می توان «تعارض میان ارزش های رسمی و غیررسمی» در ایران را به عنوان لایه زیرین و پنهانی دانست که عوامل متعددی (عوامل میانی) از آن ناشی می شود. کسب منفعت و منزلت نیز در سطح خرد معرفی شده است.

۱۶۵۳۵.

طرح ریزی استراتژیک در روابط عمومی ها

سخنران: سید محمد صحفی

منبع: روابط عمومی اسفند ۱۳۷۹ شماره ۱۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات روزنامه نگاری و روابط عمومی روابط عمومی

تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۹۵۱

۱۶۵۳۶.

اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای در خودپنداره و عاطفه مثبت و منفی زنان1(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: راهله خدایی سعیده بزازیان اصغر جعفری

منبع: مطالعات زن و خانواده دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: عاطفه مثبت خودپنداره عاطفه منفی تحلیل ارتباط محاوره ای زنان خانه دار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۵۸۲

پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای در خودپنداره و عاطفه مثبت و منفی زنان خانه دار انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی بوده است. با استفاده از نمونه گیری غیر تصادفی 40 زن خانه دارِ داوطلب، در شهر تبریز انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جای گرفتند. گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه تحت آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای قرار گرفتند. خودپنداره و عاطفه مثبت و منفی آزمودنی ها قبل و بعد از انجام مداخلات به وسیله مقیاس خودپنداره بک و مقیاس عاطفه مثبت و منفی واتسن و همکاران اندازه گیری شدند. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس بررسی شدند. نتایج نشان داد که آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای می تواند خودپنداره و عاطفه مثبت را افزایش دهد و عاطفه منفی را در زنان خانه دار کاهش دهد (p<0/05). نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای برای بهبود خودپنداره و عاطفه مثبت و کاهش عاطفه منفی روش مناسبی می باشد. این روش احتمالاً به واسطه ی افزایش آگاهی زنان خانه دار نسبت به حالت های درونی خودشان، توانایی ایجاد روابط سازنده، کنترل بیشتر بر عواطف، شناخت ها و رفتارها و تقویت استقلال شخصی می تواند خودپنداره و عاطفه مثبت را افزایش دهد و عاطفه منفی را کاهش دهد.

۱۶۵۳۷.

بازنمایی آسیب های اجتماعی تهدیدکنندة نهاد خانواده در سینمای دهه های 70 و 80 شمسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعید معدنی محمدعلی مقدسی لشکاجانی شهلا کاظمی پور

منبع: رسانه سال ۲۹ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۱)

کلید واژه ها: بازنمایی خانواده آسیب اجتماعی سینمای دهة 70 سینمای دهة 80

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات

تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۸۱۰

این مقاله تلاش دارد محتوای فیلم های سینمایی را از نظر آسیب های اجتماعی تهدید کنندة نهاد خانواده بررسی کرده و تغییرات آن را در طول دهه های 70 و 80 شمسی به بحث بگذارد. جامعة آماری در این مطالعه، عبارت از کلیة فیلم های ایرانی است که در دو دهة 70 و 80 شمسی به نمایش درآمده است. تعداد کل این فیلم ها حدود 1500 فیلم است. حجم نمونة این پژوهش، که در بردارندة 5/1 درصد فیلم های جامعه آماری است، شامل 20 فیلم می شود که با استفاده از نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استباطی استفاده و آزمون سؤال های تحقیق، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کمّی، به عنوان روش شایع بررسی فیلم ها، انجام شد. در این تحقیق، تحلیل یافته ها با تأکید بر رویکرد بازتاب از نظریة بازنمایی و کنترل اجتماعی بوده است. بررسی فیلم های دو دهة 70 و 80 شمسی سینمای ایران نشان می دهد، بیشترین رفتارهای هنجارشکن و آسیب های اجتماعی نمایش داده شده در آنها، به ترتیب شامل دزدی و سرقت، افسردگی، دروغ گویی، طلاق و مسائل اخلاقی است. نتایج به دست آمده مؤید فرضیه های تحقیق بودند، که حاکی از تفاوت معناداری بین میزان آسیب های اجتماعی بازنمایی شده در دو دهة مذکور بود

۱۶۵۳۸.

چالش میان گفتمانهای علوم اجتماعی و پارادایم قدرت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی محمدی

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال پنجم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: گفتمان ایران علوم اجتماعی پارادایم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۹۷۷ تعداد دانلود : ۵۴۸

با وجود سالها ناکامی در بومیکردن علوم اجتماعی در ایران، امروزه همان پروژه با عنوان اسلامیکردن علوم انسانی با لحنی شدیدتر و تسامح کمتر دوباره مطرح شده است. یکی از چالشهای تاریخی بین علوم اجتماعی و قلمرو قدرت در ایران این است که برخلاف علوم طبیعی دولت امکان تسلط کامل بر علوم انسانی و بهره برداری از آن را به عنوان ابزار مقوم سلطه نیافت. از طرف دیگر، دولت به موضوعات علوم اجتماعی مانند مسائل و آسیب های اجتماعی و انحرافات، همانند امری سیاسی نگریسته و بر دامنة چالش ها افزوده است. در این کشمکش، از طرفی قدرت سیاسی در پی کنترل فضای سیاسی با طرح «مهندسی اجتماعی – فرهنگی» است و از طرف دیگر روشنفکران حوزة علوم انسانی و اجتماعی، در پاسخ، به نظریة اجتماعی همچون مبارزهای سیاسی رجوع می کنند. در چنین شرایطی نه علوم اجتماعی در ایران توانست توسعه پیدا کند و نه قدرت سیاسی توانست بر علوم اجتماعی غربی فائق آید و انحرافات اجتماعی را کاهش دهد.

۱۶۵۳۹.

روزنامه: آزادی مطبوعات در گرو چالش های سیاسی و جناحی

نویسنده: زیبا جلالی نائینی

منبع: گفتگو پاییز ۱۳۷۸ شماره ۲۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۷۷ تعداد دانلود : ۶۵۰

۱۶۵۴۰.

مطالعه ی میزان وقوع جرم در محله های شهر تهران و تأثیر آن بر اعتماد و روابط بین فردی شهروندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مسعود گلچین صباح الدین مفاخری

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: محله وقوع جرم روابط بین فردی اعتماد بین فردی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۷۷ تعداد دانلود : ۹۹۴

مقاله ی حاضر به بررسی رابطه ی بین میزان وقوع جرم در محله های شهر تهران با مهمترین مؤلفه های سرمایه ی اجتماعی، یعنی اعتماد و روابط بین فردی شهروندان می پردازد. به این منظور با تعریف اعتماد و روابط بین فردی، رابطه بین وقوع جرم در محله با میزان اعتماد و روابط بین فردی ساکنان مورد مطالعه قرار گرفت. در یک تقسیم بندی براساس تشابه افراد مبتنی بر یک یا چند معیار، می توان شهر را به محلاتی تقسیم کرد و محدوده مشخصی را برای هر یک از محلات در نظر گرفت و برای ساکنان هر محله هویتی تعریف کرد. این مقاله با استفاده از داده های گردآوری شده توسط پرسشنامه از 10 خوشه محله ی مناطق 22 گانه ی شهری تهران، 5000 پاسخگو را در قالب 500 بلوک انتخاب کرده، صورت پذیرفت. برای تحلیل داده ها، از آمار توصیفی، ضرایب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته ها نشان می دهند که بین وقوع جرم در محله و اعتماد بین فردی شهروندان رابطه ی معناداری وجود دارد. دلالت های کاربردی این تحقیق توجه بیشتر مدیران شهری و انتظامی به امر سازمان یافتگی کالبدی و اجتماعی در محله است. بازسازی بافت های فرسوده، نماهای ساختمان و معابر عمومی، بهبود فضاهای سبز، نشیمن گاهها، احداث مراکز تفریحی به عنوان عوامل کالبدی مؤثر بر کاهش میزان وقوع جرم، می توانند نقش تعیین کننده ای در افزایش احساس امنیت و به تبع آن افزایش اعتماد بین فردی و شکل گیری روابط اجتماعی داشته باشند.

درخت حوزه‌های تخصصی