درخت حوزه‌های تخصصی

در مطالعه حاضر، بیشتر آمار و اطلاعات مورد نیاز به صورت پیمایشی و از طریق تکمیل 457 پرسشنامه از خانوارهای عشایری استان فارس و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای سه مرحله ای به دست آمد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، از شاخص بارش استانداردشده در قالب معیار تعیین وضعیت خشکسالی استفاده شد. همچنین، برای بررسی فقر، از شاخص های نسبت سرشمار و شکاف فقر و به منظور تعیین عوامل مؤثر بر احتمال فقر خانوارهای عشایری در دوره خشکسالی، از مدل توبیت استفاده شد. نتایج نشان داد که افزایش 5/17 درصدی شکاف فقر در این دوره از مسائل بسیار مهم به شمار می رود. بررسی عوامل تعیین کننده در این زمینه بیانگر آن است که در صورت بروز خشکسالی، ساختار اجتماعی جامعه عشایری با اتکای آن بر دانش بومی مهم ترین عامل کاهنده احتمال فقر خانوارهای عشایری است و منابع آب سطحی و زیرسطحی نامطمئن را می توان عمده ترین و اساسی ترین عامل بروز پدیده فقر در این جامعه دانست. بر این اساس، برای مقابله با فقر عشایر در دوره خشکسالی، تمرکز بر شناسایی نقاط قوت حاکم بر ساختار اجتماعی عشایر و تعمیم آنها و نیز ایجاد منابع آب مطمئن توصیه می شود.

هدف کلی این مطالعه، فراهم آوردن توصیفی همه جانبه از وضعیت مزاحمت جنسی (از نوع مزاحمت خیابانی) زنان و هم چنین بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در شهر اصفهان است. جامعه آماری تحقیق را شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان تشکیل می دهند. حجم نمونه، 400 نفر اتخاذ شد. پژوهش حاضر از جهت دستیابی به اطلاعات، پیمایشی است و برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از روش پرس و جو در قالب پرسشنامه ای با سؤالات باز/ بسته و طیف های گوناگون استفاده شده است. آزمون فرضیه ها حاکی از آنست که بین وضعیت ظاهری زنان و مزاحمت جنسی رابطه معناداری وجود دارد، بین گرایش مذهبی و مزاحمت جنسی در مردان رابطه معناداری وجود ندارد، اما این رابطه در زنان معنادار و معکوس است. در مردان با افزایش شرکت در جلسات اجتماعی، مزاحمت جنسی کاهش می یابد و در زنان با افزایش حضور پلیس در سطح شهر، مزاحمت جنسی کاهش می یابد.

مطالعه حاضر با هدف تاثیر مکان یابی پارک با استفاده از رویکرد توسعه پایدار شهری در پر کردن اوقات فراغت شهروندان ایوان انجام گرفته است . در این پژوهش دنبال این سوالات هستیم: آیا مکان یابی پارک با رویکرد توسعه پایدار شهری در پر کردن اوقات فراغت شهروندان ایوانی نقش دارد؟ آیا ایجاد مجموعه هماهنگ با رویکرد توسعه پایدار در جذب شهروندان ایوانی به پارک نقش دارد؟ آیا با استفاده از رویکرد توسعه پایدار شهری می توان تعاملی بین محیط زیست و انسان در این شهر برقرار نمود؟جامعه آماری این پژوهش را کل جمعیت شهر ایوان به تعداد 27883 نفر در سال 1393 تشکیل می دهد ، تعداد 150 نفر به عنوان نمونه آماری به صورت تصادفی انتخاب شدند و پرسش نامه محقق ساخته با موضوع مکان یابی پارک در اختیار آنها قرار گرفت، داده ها از طریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد و اطلاعات به دست آمده به صورت آمار توصیفی و استنباطی ارائه گردید. در این تحقیق از روش تحقیق کتابخانه ای نیز برای جمع آوری اطلاعات مورد نظر و ایجاد پایگاه داده های اطلاعاتی استفاده شد (نگارندگان). یافته های این پژوهش نشان می دهد ، مکان یابی پارک با رویکرد توسعه پایدار شهری در پر کردن اوقات فراغت شهروندان تاثیر گذار است، ایجاد مجموعه هماهنگ با رویکرد توسعه پایدار در جذب شهروندان به پارک نقش دارد و با استفاده از رویکرد توسعه پایدارشهری می توان تعاملی بین محیط زیست و انسان برقرار نمود و نیز مکانی با رعایت اصول مکان یابی، جهت پارک جدید با رویکرد توسعه پایدار شهری پیشنهاد گردید (نگارندگان).

در راستای تحقق توسعه پایدار روستایی با جهت گیری محوریت مردم در امر توانمند سازی آنان، دانش بومی مهمترین بخش از نظر باورها، ارزش ها، روش ها و آگاهی محلی را در بر می گیرد. تجربه نشان می دهد که دانش بومی نه تنها با دانش رسمی تعارض و تناقض ندارد بلکه مکمل آنان نیز می تواند باشد. دانش بومی قابل دسترسی، قابل فهم، کارآمد و ارزان است و طریقه ی انتقال آن نیز شفاهی است. این دانش پویا بوده و طی زمان آبدیده شده و در بطن محیط طبیعی و اجتماعی محلی تکامل یافته است با شرایط بومی و منطقه ای کاملا سازگار می باشد و به بهره بردارن روستایی در مورد مدیریت پایدار آبخیزها کمک نموده تا نقش فعال تری در توسعه پایدار منابع طبیعی ایفا کنند. هدف این مطالعه ارزیابی سطح دانش روستاییان در زمینه فناوری های حفاظت آب و خاک در پروژه های آبخیزداری است. با استفاده از یک مطالعه موردی از طریق گروه های متمرکز، مصاحبه و پرسشنامه داده ها با مشارکت کارشناسان استان و روستائیان حوزه های آبخیز شهید رجایی یانسر استان مازندران به دست آمده. یافته ها نشان داد که امکانات و تسهیلات اولیه زندگی در سطح اکثر روستاهای مورد مطالعه در حد متوسط بوده و روستاهای مورد بررسی در حوزه های مختلف از تنوع اقلیمی و آب و هوایی و نیز میزان دور افتادگی متفاوتی برخوردار بودند. همچنین وابستگی شدید بهره برداران به منابع طبیعی حوزه و محدودیت منابع معیشتی خانوارها منجر به فشار بیش از حد آنان بر منابع طبیعی و تشدید تخریب منابع گردیده است. کارشناسان مهمترین بحران های مربوط به منابع طبیعی حوزه ها را تخریب جنگل ها و مراتع؛ سیلاب ها؛ کاهش منابع آبی و کمبود آب، فرسایش خاک؛ جمع شدن رسوب پشت سد و بندها؛ و تخریب حاشیه رودخانه ارزیابی نمودند. دیدگاه ها بر آن بود که بهره برداران باید در مورد وقوع، علل و اهمیت این بحران ها همچنین شتاخت و اهمیت عملیات آبخیزداری، چگونگی انجام کار و حفاظت و نگهداری همه عملیات آگاهی و مهارت زیادی داشته باشند. این مطالعه مشخص نمود که ارزیابی ها و اولیت بندی ها که صرفاً از سوی کارشناسان انجام می شود با ارزیابی های ناشی از ابعاد گوناگون مخصوصاً بررسی های میدانی، اطلاعات موجود و مردم تفاوت داشته و بسیاری موارد دانش و اطلاعات عمیق مردم در مورد اکو سیستم ها و گونه هایی که با آنها در تماس هستند کمتر از آنچه واقعا هست ارزیابی گردیده بنابراین مهمترین اولویت آموزشی باید بر حول محور دانش بومی و ایجاد تعامل بین دانش بومی دانش رسمی باشد. در فرایند سریع صنعتی شدن جهانی بیشترین آسیب به بخش کشاورزری وارد شده سهم عمده آن نیز نصیب جهان سوم شد. زیرا روش های بومی آزمون پس داده خود را رها کردند.

امکانات آموزشی و فرهنگی در شهرها یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر ارتقای سطح فرهنگ و دانش انسانهاست. از سوی دیگر با توجه به نقش زنان در جامعه و شرایط خاص فرهنگی جامعه ی ما مطالعه ی جامعه شناخت ی زنان در این زمینه از اهمیت خاصی برخوردار است. مطالعه ی حاضر به این موضوع پرداخته و میزان استفاده ی زنان از امکانات آموزشی – فرهنگی شهر شیراز را مورد بررسی قرار داده است. جامعه ی آماری تمام زنان شهر شیراز بوده و داده ها از ۶۰۰ نفر از آنها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. نتایج نشان داد که بیشترین فراوانی میزان استفاده از این امکانات، مربوط به گزینه ی متوسط (۸/۳۴ درصد) بوده و کمترین فراوانی متعلق به گزینه ی خیلی زیاد است که (۲/۵ درصد) از آنها را دربر می گیرد. همچنین نتایج استنباطی نشان می دهد میانگین میزان استفاده از این امکانات کمتر از حد متوسط بوده و هر چقدر سن افراد بالا رود میزان استفاده از امکانات آموزشی – فرهنگی نیز بالاتر می رود. در نهایت نتایج حاصل از مدل سازی معادله ساختاری نشان داد که میزان استفاده از امکانات آموزشی – فرهنگی در شهر شیراز تأثیر مثبت و مستقیمی بر ارتقای سطح فرهنگ و دانش زنان شهر شیراز دارد.

ارزش های انقلاب اسلامی به این دلیل که پاسخگوی سئوالات اساسی در بعد تکالیف جامعه ای است برای جوانان فراهم کننده پایه و پشتوانه فکری برای رفتار و اندیشه های اجتماعی محسوب می شود و امروزه یکی از اساسی ترین مسائل پیشِ روی جوانان به شمار می رود که باید به آن پاسخ داده شود. با توجه به اهمیت بحث از گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی، در این پژوهش به دنبال بررسی بررسی عوامل اجتماعی و جمعیتی مرتبط با گرایش دانشجویان به ارزش های انقلاب اسلامی به عنوان هدف اصلی هستیم. روش تحقیق پژوهش حاضر میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار تحقیق پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش حاضر دانشجویان دانشگاه های آزاد و پیام نور شهر گیلان غرب است که تعداد 320 نفر از آنان به عنوان حجم نمونه مورد بررسی واقع شدند. در جهت دسترسی به هدف اصلی پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل ارتباط بین مشارکت اجتماعی، دینداری، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، سن، جنس و وضعیت تأهل به عنوان متغیرهای مستقل و گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی به عنوان متغیر وابسته پرداخته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی در میان دانشجویان بیش از حد متوسط (x=3/59) است و بین متغیرهای مشارکت اجتماعی، دینداری، سن، جنس و وضعیت تأهل و گرایش به مبانی هویت فرهنگیِ انقلاب اسلامی در میان جوانان رابطه معناداری وجود دارد؛ اما بین پایگاه اقتصادی – اجتماعی و گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی ارتباط معناداری مشاهده نشد.

فیلم شهر زنان(1377) اثر عطاالله حیاتی، در قالب فیلمی داستانی به آیین برف چال در روستای آب اسک آمل اشاره می کند. در این اثر، یک آیین سنّتی به شیوه «نمایشی شده» بازسازی می شود. با توجه به ورود اثر به حوزه آیین ها و فرهنگ بومی مردم یک منطقه واقعی، استفاده از فیلم های مستند، تأکید بر واقعی بودن داده های فیلم و همچنین طبقه بندی این اثر در گروه «فیلم های میانه»، این فیلم با نگاه مردم نگارانه و با معیار نقد یک فیلم مستند نقد می شود. با توجه به فقر مستندات در زمینه مطالعات مردم شناختی ایران، هر اثر شبه مستند یا میانه ای ممکن است اثری مستند در حوزه مردم نگاری و بر همین اساس قابل استناد و واقعی تلقی شود، لزوم نقد این دست آثار در تأکید بر اهمیت پژوهش علمی، پیش از تولید هر فیلمی در حوزه مردم شناسی است. فیلم ساز با گذشتن از کنار اعتقادهای مردم منطقه و با نمایش جزئیات غیرواقعی از آیین، بدون توجه به اهمیت پژوهش های علمی و دقیق در این زمینه، نه تنها از بافت جامعه ای که تصویر می کند، بسیار دور افتاده است، بلکه با ارائه داده های فرضی، باعث به وجود آمدن برداشت های اشتباه متعدد در مخاطب و بروز سوءتفاهم در مردم منطقه می شود. هدف نوشتار حاضر، علاوه بر نقد مردم نگارانه این فیلم، تأکید بر اهمیت تشخیص نوع یک اثر پیش از نقد آن است.

شهرها اگرچه کانون فرصت های اقتصادی و اجتماعی و محمل رشد و توسعه اند؛ اما رشد سریع شهرنشینی طی سده اخیر به ویژه در کشورهای جهان سوم، شهرها را با مشکلات گوناگونی مواجه کرده است. همین امر منجر به طرح مبحث توسعه پایدار شهری شده است. از آن جا که پایداری شهرها با مصرف متعادل و تخصیص و توزیع عادلانه منابع مرتبط است، تعیین حدود و ثغور حقوق شهرنشینان نیز در طراحی و برنامه ریزی شهر پایدار اهمیت می یابد. تدوین و تصویب منشورهای شهری راه حلی است که طی دو دهه اخیر در سطوح محلی و بین المللی برای تصریح حقوق شهرنشینان، مورد توجه حکومت های محلی و سازمان های جامعه مدنی قرار گرفته است. در همین راستا، به منظور شناخت و معرفی تجارب جهانی در این زمینه، تحقیق حاضر به روش اسنادی، پس از واکاوی ادبیات و مبانی نظری حق شهرنشینی، ویژگی های تدوین و محتوای منشورهای شهری موجود در جهان را (تا زمان تدوین این مقاله) به طور منفرد و تطبیقی بررسی و ارایه کرده است. عمده ترین حقوق مورد تأکید عبارت اند از: برابری و عدم تبعیض، مدیریت دموکراتیک شهر، مشارکت سیاسی، شفافیت در مدیریت، بهره مندی از اطلاعات، حفاظت از گروه های آسیب پذیر، توسعه پایدار، خدمات شهری، محیط زیست، مسکن، آب، غذا، انرژی، بهداشت و سلامت، کار، آزادی، آموزش، تفریح، فرهنگ و تنوع میراث فرهنگی، یکپارچگی و انسجام (وظایف)، امنیت، همکاری بین المللی. در پایان، دلالت هایی برای تدوین و اجرای منشورهای شهری در ایران ارایه شده است.

مقاله به بررسی این سؤال می پردازد که جامعه شناسی تاریخی چگونه توانسته است تقابل تاریخ (تفرید) و جامعه شناسی (تعمیم) را حل کرده، آنها را در یک قالب واحد جمع کند؟ برای پاسخ به این پرسش، مقاله با اتکا به روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا بر جدال تعمیم و تفرید تمرکز پیدا کرد و سپس با بررسی ویژگی ها و اختصاصات هر یک از دو رشته جامعه شناسی و تاریخ، تمایزات آنها را برجسته ساخت. در بخش بعد، به طور مشخص جامعه شناسی تاریخی، ویژگی ها و انواعش معرفی شد. در پایان نیز با نگاه به چگونگی حضور ویژگی های جامعه شناسی و تاریخ در هر یک از انواع جامعه شناسی تاریخی، چگونگی ترکیب تاریخ و جامعه شناسی در انواع جامعه شناسی تاریخی نشان داده شد. مشخص شد که هر یک از انواع جامعه شناسی تاریخی، به لحاظ هستی شناختی، معرفت شناختی و یا اهداف، به یکی از رشته های تاریخ یا جامعه شناسی نزدیک است.

آگاهی خبرنگاران و دبیران خبر برای اینکه چگونه با دنیای اطلاعات در فضای مجازی، ماهواره ها و شبکه های اجتماعی روبه رو شوند، لازم و ضروری است. پژوهش حاضر به بررسی سواد رسانه ای دبیران و خبرنگاران و نقش آن در ارتقای کیفی تولید خبر می پردازد. ارتقای سواد رسانه ای دبیران و خبرنگاران به عنوان بدنه اصلی تولید خبر نه تنها از منفعل بودن یا تدافعی عمل کردن آنان جلوگیری می کند، بلکه باعث می شود جریان خبری را هدایت کنند.

هدف از این مقاله شناسایی راهکارهای ارتقاء منزلت اجتماعی معلمان در استان همدان می باشد. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. تکنیک مورد استفاده برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده و اطلاعات آن از 201 نفر از معلمان زن در هر سه دوره ابتدایی، راهنمایی و متوسطه در مناطق برخوردار (شامل 2 منطقه)، نیمه برخوردار (3 منطقه) و محروم (4 منطقه) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به دست آمده است.     براساس یک رویکرد تلفیقی از نظریات مختلف که از زوایای متفاوت و براساس پاردایم های خاص خود به منزلت اجتماعی می پردازند، به چهارچوب طرح پرداخته شده است. مهم ترین این نظریات عبارتند از: نظریه های ماکس وبر، بوردیو، کارکردگرایی (پارسونز، دیویس، مور و مرتن) ،کالینز، آدامز، محرویت نسبی و نظریه گافمن     نتایج پژوهش نشان داد که افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی، کارکردی بودن نظام آموزشی، مشارکت معلمان در تصمیم گیری های نظام آموزشی، دسترسی عادلانه به منابع کمیاب، صورت های انضباط نمایشی و عدم فاصله نقش به طور معنی داری باعث افزایش منزلت اجتماعی معلمان می شوند.

فیلم مستند از ابتدای پیدایش، ادعای پیوند با جهان واقع و روایت درباره ی آن را داشته است. این روایت که محصول بازنمایی جهان واقع است، به شیوه های گوناگونی رخ می دهد. اما در شیوه ی شاعرانه، آیا بازنمایی، روایت بی واسطه واقعیت است؟ کدام ویژگی نسبت «شاعرانه بودن» را به این شیوه اطلاق می کند؟ بی گمان «تخیل» و «تجسم ذهنیت» مستندساز در روایت و بازنمایی شاعرانه ی موضوع مستند، نقش به سزایی را ایفا می کند. هر اثر هنری دارای نشانه هایی هم از «دنیای واقعی» و هم «جهان متن» است. برای پی بردن به جایگاه بیان شاعرانه و تبیین حوزه ی کارکردی آن در مستند شاعرانه، ابتدا باید تعریفی از شعر بدهیم و حدود و ثغور آن را مشخص کنیم. این پژوهش به روش تحقیق اسنادی-کتابخانه ای صورت گرفته است. دسته بندی ویژگی ها و شاخصه های زیبایی شناسانه و تکنیکی، بیان شاعرانه در فیلم های مستند، ترسیم ظرفیت های بیانی این شیوه در ساخت مستندهای تلویزیونی مطابق با فرهنگ ایرانی-اسلامی و ظرفیت های بیانی آن در قالب برنامه های آیینی، حماسی و مذهبی در گاه شمار مناسبتی برنامه های سیمای جمهوری اسلامی ایران، از اهداف این تحقیق به شمار می رود. پس از تحلیل موارد نمونه ، ویژگی های مستند شاعرانه مانند تجربه گرایی در کل ساختار فیلم، فضاسازی شاعرانه در نوع روایت، موسیقی، صداگذاری، نورپردازی، صحنه پردازی و تدوین پویا به دست آمد. از میان شیوه های متنوعی که برای ساخت فیلم مستند به کار می رود، تلویزیون می تواند بزرگ ترین جایگاه کاربرد بیان شاعرانه در مستند باشد و از ظرفیت های این شیوه بهره برداری کند. به نظر می رسد پژوهش در زمینه ی شیوه ی بیان شاعرانه در فیلم مستند می تواند موجب رسیدن به درک روشن تری از جایگاه فیلم مستند شاعرانه با توجه به تحولات تکنیکی و گونه ای امروز تلویزیون، به دست دهد و علاقه ی فیلم سازان مستند را به این زمینه ی خاص بیشتر کند.

جستار حاضر بر آن است که به ارائه چا چوبی برای زرفانگری در تاثیر رسانه ها بر دگرگونی های اجتماعی بپردازد. نگارنده در همین آغاز بر این امر پای می فشارد که این گام، تنها برداشتن قدمی کوچک در برانگیختن انگیزه بیشتر برای بررسی های ژرف تر در این مقوله بسیار مهم است. با وجود دیرپا بودن تغییر یا دگرگونی به عنوان پدیداری کهن و وجود پیرزمانگی یا کلاسیک بودن این موضوع، امروزه وجوه گوناگون زندگی بشر در حال تجربه ""سرعت در دگرگونی""، است. این پدیده به اندازه ای موثر است که می توان آن را در مقامِ ""دگرگونی در دگرگونی""، مورد مطالعه قرار داد، و از آن به عنوان انقلاب در دگرگونی""، یاد آورد. در چنین گستره ی ژرفی است که باید به این پرسش ها اندیشید: - چه متغیری موجب تغییر در دگرگونی شده است؟ - شتاب در دگرگونی محصول ورودِ چه شاخص تاثیرگذاری در زندگی بشر است؟ - این شاخصِ تاثیر گذار در آینده ی خود دارای چه مختصاتی خواهد بود تا میزانِ این تاثیر گذاری را بتوان تصویرسازی کرد؟ پنداشتِ بنیادینِ این جستار آن است که در میان مجموعه شاخص های بس موثر در این ساحت، این رسانه ها، هستند که شتاب بخشِ دگرگونی در عرصه های گوناگون زندگی بشر می باشند. در همین حال، رسانه ها هم در پرتو عوامل گوناگون به ویژه رشد فناوری های ارتباطی، دگرگونی های پرپهنا و ژرفی را تجربه می کنند. از همین رو برآنیم که این فرضیه مکمل را نیز موردِ بررسی قرار دهیم که تلاقی این دو دگرگونی در چهارراه زندگی بشر می تواند آثار بسیاری را بر وجوه گوناگون زندگی اجتماعی به ویژه در گستره ی جنبش های نوین اجتماعی، به وجود آورد.

در مقاله حاضر، به این موضوع پرداخته می شود که چطور با وجود دور بودن فضای فرهنگی سریال های اخیر ماهواره ای از جامعه ایران، مخاطبان آنها توانسته اند در بسیاری از موارد با این سریال ها ارتباط نزدیک و حس همجواری برقرار کنند. در این پژوهش، با تقسیم افراد به سه گروه شمال شهر تهران، جنوب تهران (حومه) و روستا، هفده نفر از میان جوانان استان تهران به شیوه نمونه گیری تدریجی انتخاب شده اند و مورد مصاحبه های گروهی متمرکز قرار گرفته اند. نتایج حاصل از مصاحبه نشان می دهد که دو گروه با عقایدی از دو قطب مخالف، رو به روی هم قرار داشتند: مصاحبه شوندگان گروه شهری و مصاحبه شوندگان گروه روستایی. گروه حومه هم تقریباً جایی در بین این دو گروه، و البته متمایل به سمت دیدگاه های شمال شهری ها، قرار گرفته بودند. مصاحبه شوندگان متعلق به گروه شمال شهر بیشتر بر مشابهت های محیطی و فرهنگی خود با مضامین این سریال ها تکیه داشتند و نوعی همجواری ارزشی و ظاهری با این سریال ها نشان می دادند همجواری ملی و محلی. اما افراد متعلق به گروه روستایی بیشتر به تضاد فرهنگی و محیطی خود با این سریال ها اشاره می کردند و احساس همجواری آنها فقط به لحاظ ژانری بود.

گستره ای از مسائل و مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی زندگی زنان بی سرپرست و بدسرپرست را به دلیل حذف و یا تضعیف حضور کارکردی همسر آنها تهدید می کند؛ از جمله مواردی که مشکلات عدیده ی این زنان را تقلیل می دهد و مایه ی دلگرمی بیشتر آنها می شود، تأمین زندگی و روشن بودن وضعیت آینده این قشر است که فراهم نمودن حداقل امکانات آن وظیفه ی هر دولتی است. تأمین اجتماعی زنان بی سرپرست و بدسرپرست با لحاظ جایگاه ویژه ی زنان در آموزه های غنی اسلام و فرهنگ کشور ایران از یک سو و اهمیت ایفای رسالت خطیر مادری آنها در تربیت نسل آینده ی کشور از سوی دیگر نظام جمهوری اسلامی را نسبت به این قشر، دغدغه مند کرده است. این پژوهش سعی نموده آخرین وضعیت مربوط به ساختارهای تقنینی و عملکرد نهادهای مجری تأمین اجتماعی زنان بی سرپرست و بدسرپرست را بررسی کند. روش پژوهش کتابخانه ای و اسنادی با رویکرد تحلیلی- توصیفی و استنتاجی است. نتیجه ی پژوهش حاکی است، گرچه تأمین اجتماعی این قشر در اولویت سیاستگذاری های قوانین راهبردی کشور است، اما سایر قوانین و همچنین نهادهای اجرایی، پاسخگوی سیاست های مدنظر قوانین کلان نیستند؛ لذا تغییر سیستم های حمایتی به بیمه ای و تأسیس یک نهاد حمایتی گسترده که خدمات تأمین اجتماعی در کشور را ارائه کند، ضروری است.

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی مشاوره گروهی مادران مبتنی بر نظریه نقش بر عملکرد خانواده های کودکان دیرآموز می باشد. پژوهش حاضر، مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و همراه ب ا گ روه کنترل و آزم ای ش می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل همه مادران کودکان دیرآموز در شهرستان همدان بودند که با روش نمونه گیری در دسترس 30 مادر از مدارس پسرانه و دخترانه به صورت مساوی انتخاب شدند و پس از همتاسازی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش 10 جلسه مشاوره گروهی دریافت و گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسش نامه عملکرد خانواده بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، علاوه بر آمار توصیفی، از تحلیل کوواریانس و آزمون t هم بسته استفاده شد. در تحلیل یافته ها مشخص شد که بین نمره های پس آزمون گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود دارد (0/001>p). آزمون t هم بسته نیز تفاوت معناداری را در اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر نظریه نقش بر گروه مادران دارای فرزند دیرآموز پسر و دختر نشان داد (0/01<p). بنابراین می توان نتیجه گرفت مشاوره گروهی مبتنی بر نظریه نقش در بهبود عملکرد خانواده های دارای کودک دیرآموز مؤثر می باشد و اثربخشی این جلسات در خانواده های دارای فرزند دیرآموز پسر و دختر نیز متفاوت است.

طلاق عاطفی پدیده ای یک گام پیش از طلاق قانونی و در حال افزایش است که آمار دقیقی از آن ارائه نشده است. بنابراین توجه به آن اهمیت دارد. از سویی توجه به نقش تعاملات اجتماعی در تغییرات طلاق عاطفی بسیار مهم است که این نقش در تحقیقات نادیده گرفته شده است. در این مقاله، نقش شبکه های اجتماعی زوجین در طلاق عاطفی با روش کیفی و نرم افزاری جدید در تحلیل شبکه در میان متأهلان شهر مشهد بررسی شده است. نتایج نشان می دهد بیشترین و مهم ترین عامل مؤثر در تغییرات طلاق عاطفی، صمیمیت هر یک از زوجین با اعضای شبکه اجتماعی خود است که کاهش صمیمیت با همسر را ایجاد کند.