درخت حوزه‌های تخصصی

جهانی‌شدن و سرمایه اجتماعی از مفاهیم بسیار مورد استفاده در جامعه‌شناسی معاصر می‌باشند. بررسی سرمایه اجتماعی زنان به عنوان یکی از عوامل مؤثر در مشارکت آنان در عرصه‌های مختلف اجتماع مورد توجه پژوهشگران حوزه زنان می‌باشد. همچنین تحولات متاثر از جهانی‌شدن از دغدغه‌های دیگر این پژوهشگران به شمار می‌آید. این مطالعه با رویکردی جدید و با استفاده از مفهوم جهانی‌شدن به مطالعه عوامل تاثیرگذار بر سرمایه اجتماعی زنان پرداخته است. برای بررسی سرمایه اجتماعی زنان در فرآیند جهانی‌شدن یک نمونه 2260 نفری از زنان تهرانی، شیرازی و استهبانی به صورت تصادفی انتخاب و پرسش‌نامه‌ای خود گزارشی ارایه گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که به ترتیب متغیرهای شیوه زندگی، سرمایه فرهنگی، بُعد خانوار، آگاهی نسبت به قوانین و مقررات، سرمایه مالی، شهر در معرض جهانی‌شدن، نگرش‌های نقش جنسیتی و نهایتاً رسانه‌های جمعی بر روی هم 2/36 ٪ از تغییرات سرمایه اجتماعی زنان را تبیین کرده‌اند.

"در این مقاله که به منظور ارزشیابی پویانماییهای دینی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران تهیه شده است، اصول حاکم بر تولید پویانماییشناسایی شد که بر شانزده اصل مشتمل است. برای بررسی میزان استفاده از اصول مذکور در تولید پویانماییها فهرست بررسی (چک لیست) لازم تهیه شد و دادهها از بررسی و تحلیل دو پویانمایی مذهبی، دو پویانمایی غیرمذهبی داخلی و دو پویانمایی غیرمذهبی خارجی به دست آمد. البته پویانماییهای غیرمذهبی را برای فراهم شدن امکان مقایسه و ارزیابی وضعیت پویانماییهای مذهبی بررسی کردیم.تجزیه و تحلیل دادهها نشان میدهد که اصول «استفاده از حرکات موزون»، «پرهیز از خشونت» و «کسب پاداش» در پویانماییهای مذهبی رعایت نشده، اما اصول «پرهیز از کاربرد جملات منفـی» و «استفاده از جملات مثبت» تا حدودی، و اصول «استفاده از پیامهای کوتاه»، «تراکم اطلاعات»، «استفاده از حرکات صحیح»، «رنگ مناسب»، «پرهیز از مجازات»، «ارائه بهموقع پاداش» و «موسیقی شاد» در پویانماییهای مذهبی کاملاً رعایت شده است. در عین حال، استفاده از «اغراق»، «فانتزی» و «تکرار» در پویانماییهای مذهبی بیش از حدِ مقبول بوده است.با توجه به اینکه رعایت اصول تولید در پویانماییهای غیرمذهبی داخلی و در پویانماییهای غیرمذهبی خارجی بیشتر است پیشنهاد میشود که تولیدکنندگان پویانماییهای مذهبی در سیمای جمهوری اسلامی به این موضوع توجه ویژه داشته باشند. "

در پژوهش حاضر تلاش شده تا دلایل ظهور و گسترش تحلیل گفتمان و قابلیتهای آن در قیاس با سایر رویکردها، با استناد به تصریحات محققین، استنباطهای منطقی و مرور یک مطالعه موردی درباره گفتمان هژمونیک شده در انقلاب اسلامی، یعنی اصولگرایی شیعی در ایران، مورد مداقه قرار گیرد. به نظر می رسد عواملی چون اهمیت یافتن فرهنگ و سیاست، رونق جامعه شناسی معرفت، چرخش زبانی و اقبال به زبان شناسی از یک سو و نقصان رویکردهای موجود در بررسی پدیده های فرهنگی ـ اندیشه ای، از سوی دیگر، موجب اقبال به تحلیل گفتمان به مثابه نظریه و روش بوده است

امروزه درهیچ جای جهان جامعه ای را نمی یابیم که مصون از انواع آسیبهای اجتماعی باشد .اعتیاد وسوءاستفاده افراد از موادمخدر از جمله مسائل اجتماعی است که بشریت را در معرض خطر جدی قرار داده وغالب کشورهای جهان به نحوی از انحاء با این معضل اجتماعی مواجه هستند. تلویزیون به عنوان یک رسانه جمعی قوی می تواند هم در بازنمایی این گروه وهم در نشان دادن مسائل و مشکلات آنها فعالیت داشته باشد . در مطالعه حاضر اولین سئوالی که مطرح می شود این است که تلویزیون در برنامه های خود ،خصوصاً در سریالهای تلویزیونی که پربیننده ترین برنامه های این رسانه جمعی است ، چقدر توانسته وضع موجود معتادان را به بینندگان نشان دهد وتا چه میزان پیامدهای اعتیاد و مسائل معتادان را با محتوایی مناسب ، به تصویر کشیده است ؟ مطالعه محتوای سریالهای پخش شده از سیمای جمهوری اسلامی ایران دررابطه با معتادان که درسال 1385 پخش شده است از جهات جامعه پذیر کردن ،الگو دهی ،تغییر نگرش وجهت دهی به اندیشه ها وآگاهی دهی به مخاطبین ودادن اطلاعات به تولید کنندگان برنامه های در این رابطه حائز اهمیت بود . دراین پژوهش هدف شناخت میزان به تصویر کشیده شدن معتادان در سریالهای مورد بررسی برحسب جنس ، سن، شغل، تحصیلات، وضع تأهل، درآمد و مقولاتی چون میزان اعتماد به نفس ، خویشتن داری و خودپنداره بود. نتایج مطالعه نشان داد که : شبکه سه فعالترین شبکه در رابطه با طرح اعتیاد ومسائل در این رابطه وسریال پرواز در حباب بیشترین صحنه ها را در رابطه با اعتیاد ، مسائل و مشکلات آن مطرح کرده است . در کلیه سریالها تنها مردان معتاد به تصویر کشیده شده اند در حالی که مطالعات میدانی نشان داده است که زنان معتاد مسائل و مشکلات خاص خود را دارند که باید به طور خاص به آنها پرداخته شود. جوانان معتاد بیشترین میزان را داشته و بیکاری و تجرد مهمترین ویژگی معتادان است .تهران برجسته ترین شهر در اعتیاد و خانواده های تک والدینی مهمترین ساختار خانواده های معتادان را تشکیل داده اند.عدم وجود شاخص مربوط به پایبندی مذهبی ، اعتماد به نفس وخودپنداره پایین و خویشتن داری بسیار ضعیف از دیگر ویژگیهای معتادان است

"نقش متغیرهای فرهنگی در قلمرو مطالعات اجتماعی همیشه محل مناقشه بوده است. بسیاری اساسا تبیین های فرهنگی را مهمل دانسته و به طور کلی تاثیر متغیرهای فرهنگی را در رخدادهای اجتماعی نادیده گرفته و از آن به عنوان یک عنصر فرعی یاد می کنند. بعدها با شکل گیری آنچه که به چرخش فرهنگی شهرت یافته نوعی بازنگری در نقش و اهمیت مولفه های فرهنگی به وجود آمد. چنین موجی، اشکال مختلف علوم اجتماعی و رشته های وابسته به آن را تحت تاثیر خود قرار داد. نتیجه چنین چرخشی آشکارا در مطالعات مربوط به انقلاب های اجتماعی موثر بود. نظریات فرهنگی مربوط به انقلاب بعد از این چرخش، کم و بیش اهمیت خود را در مقابل سایر رقبا پیدا کردند. اما رخدادی که این گرایش را به اوج رساند، انقلاب اسلامی ایران بود. انقلاب ایران گذشته از پیامدهای اجتماعی، تاثیری آشکار بر اقبال نظریات فرهنگی در باب انقلاب داشت. در این نوشتار سعی شده به اختصار ریشه های چرخش فرهنگی توضیح داده شود و در قدم بعدی به نظریاتی اشاره شود که به صورت عام بر مبنای متغیرهای فرهنگی شکل گرفته اند. در نهایت هدف نویسندگان این مقاله، نشان دادن تاثیرات این موج فکری در تبیین های فرهنگی مرتبط با انقلاب اسلامی است. "

مطبوعات به عنوان یکی از سودمندترین وسایل ارتباط جمعی می تواند نقش بسزایی در تنویر افکار عمومی داشته باشد. مطالعه مطبوعات درهر جامعه یکی از شاخصهای مشارکت اجتماعی بوده و نشانگر میزان تعلق خاطره و دغدقه افراد نسبت به سرنوشت اجتماعی خود است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر برمطالعه مطبوعات در شهرستان سمیرم می باشد. روش تحقیق این مطالعه پیمایشی بوده و داده های مورد نیاز جهت آزمون فرضیه ها بوسیله پرسشنامه 46 سوالی جمع آوری شد و سپس با استفاده از نرم افزارهای lisrel و spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری شامل کلیه افراد بین 59-20سال و نمونه آماری (طبق فرمول کوکران بر اساس 7/0=P منتج شده از بررسی مقدماتی روی 30 نفر) شامل 320 نفر از جامعه آماری مذکور می باشد . نتایج بدست آمده نشان می دهند بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی و مطالعه مطبوعات (sig=/072 gamma=/154 ) و هم چنین بین میزان استفاده از سایر وسایل ارتباط جمعی و مطالعه مطبوعات (f=2/7 sig= 0/046) رابطه معنی دار وجود نداشت اما ارتباط متغیرهای اعتماد به مطبوعات(sig=/001; f=5/385 )، مشارکت سیاسی (; sig=/008 f=4/056)، احساس مسئولیت اجتماعی(sig=/0001; f=8/92) و احساس سهیم بودن در سرنوشت خود و جامعه (sig=/001; f=5/387) با متغیر مطالعه مطبوعات معنی دار بود