درخت حوزه‌های تخصصی

" پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی، رواسازی و تعیین ساختار عاملی مقیاس راهبردهای مقابله‌ای (فرایدنبرگ و لویس، 1993 الف) در نوجوانان ایرانی در نمونه‌ای به حجم 799 نفر از دانش‌آموزان دبیرستانی (345 پسر و 454 دختر) که با روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند، اجرا شد. ابزار پژوهش را دو پرسشنامه مقیاس راهبردهای مقابله‌ای نوجوانان (ACS) و فرم فارسی پرسشنامه سبکهای دفاعی (اندروز، سینگ و بوند، 1993؛ بشارت، 1383) تشکیل داد. تحلیل سؤالهای مقیاس بر پایه محـاسبه درجه‌ دشواری‌، قدرت تشخیص (ضریب‌ دو رشتـه‌ای‌ نقطه‌ای‌) و ضریب آلفای کرونباخ نشان داد 12 سؤال که با کل مقیاس همبستگی ضعیف و منفی داشتند، با مفهوم انزوای مأیوسانه تشکیل یک زیر ‌‌مقیاس مستقل با ضریب آلفای 63/0 را می‌دهد. این ضریب، برای کل مقیاس برابر با 88/0 و ضریب بازآزمایی با فاصله (دو هفته) برابر با 71/0 بود. نتایج تحلیل‌ مؤلفه‌های‌ اصلی‌ (PC) با استفاده‌ از چرخش‌ پروماکس نشان داد که پرسشنامه (با حذف 5 سؤال بدون بار عاملی) از 9 عامل کمک‌طلبی، پیوندجویی، نگرانی‌پذیری، تلاش و پیشاپیش‌‌نگری، مثبت‌نگری، انکار، پرخاشگری فعل‌پذیر، مذهب‌گرایی و فعالیت‌ بدنی تشکیل شده است. شاخصهای برازش تحلیل عاملی تأییدی بر پایه نرم‌افزارLISREL ، وجود عوامل نه‌گانه را تأیید کرد. نتایج مقایسه مدل تحلیل عاملی مرتبه دوم و مدل تک‌عاملی برای بررسی ساختار عاملی مشخص کرد که مدل نخست با دو عامل مرتبه یکم یعنی سبکهای سازش یافته (با پنج عامل) و سازش ‌نایافته (با چهار عامل) برازش بیشتری نسبت به مدل تک عاملی دارد. همبستگی مثبت و معنادار بین عوامل نه‌گانه با پرسشنامه سبکهای دفاعی، روایی همگرای مقیاس راهبردهای مقابله‌ای را تأیید کرد. "

هدف اصلی این پژوهش، بررسی پایایی و اعتبار مقیاس سلامت روانی بود. یکصد و شصت دانشجو از دانشگاه تهران و دانشگاه علم و صنعت ایران در دو گروه بیمار (80-n؛ 50 دختر، 30 پسر) و بهنجار (80-n؛ 50 دختر، 30 پسر) با اجرای مقیاس سلامت روانی، مقیاس افسردگی بک، مقیاس اضطراب بک، و پرسشنامه سلامت عمومی در این پژوهش شرکت کردند. پایایی بازآزمایی مقیاس سلامت روانی بر حسب نتایج دو بار اجرای آزمون و همسانی درونی مقیاس برحسب ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد و مورد تایید قرار گرفت. اعتبار همزمان مقیاس سلامت روانی برحسب ضرایب همبستگی زیر مقیاس های بهزیستی روان شناختی و درماندگی روان شناختی با نمره کلی پرسشنامه سلامت عمومی بررسی و تایید شد. نتایج مربوط به اعتبار تفکیکی مقیاس سلامت روانی نیز نشان داد که این مقیاس می تواند افراد دو گروه بیمار و بهنجار را متمایز کند.

" مقدمه: این تحقیق با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس افسردگی- شادکامی در کارکنان دادگستری شهر اصفهان انجام شده است.روش کار: از میان 900 نفرکارکنان دادگستری این شهر، 200 نفر که 134 نفر مرد و66 نفر زن بودند، به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. میانگین سنی آنها 7/33 با انحراف استاندارد 6/10 بود و دامنه سنی آنها بین 21 و56 در نوسان بود. میزان تحصیلات آن ها نیز از دیپلم تا فوق لیسانس بود. همه آزمودنی ها در یک جلسه پرسش نامه 25 گویه ای افسردگی- شادکامی وپرسش نامه شادکامی آکسفورد و مقیاس افسردگی بک را تکمیل کردند.نتایج : بررسی همسانی درونی پرسش نامه نشان داد که همه گویه ها همبستگی بالایی با نمره کل دارند، آلفای کرونباخ 94/0 و پایایی بازآزمایی پس از دو ماه72/0 به دست آمد. به علت همبستگی بالای مقیاس با پرسش نامه شادکامی آکسفورد و مقیاس افسردگی بک روایی ملاکی مقیاس تایید شد. تحلیل عوامل به استخراج 5 عامل با ارزش ویژه بالاتر از 1 منجر شد که در مجموع 23/63 درصد واریانس را تبیین می کنند، اما از آن جا که اولین عامل با ارزش ویژه 72/10 بیشتر واریانس(91/42 درصد) را تبیین می کند، از یک مدل تک عاملی استفاده گردید.نتیجه گیری: نتیجه این تحقیق نشان داد که مقیاس افسردگی- شادکامی ابزاری پایا و روا برای سنجش شادکامی در جمعیت ایرانی است. "

هدف: پژوهش حاضر با هدف انطباق و هنجاریابی سیاهه رفتاری کودک (CBCL)، پرسشنامه خودسنجی (YSR) و فرم گزارش معلم (TRF) برای دانش آموزان دختر و پسر دوره های ابتدایی، راهنمایی و متوسط تهران اجرا شد. روش: نمونه مورد مطالعه در این پژوهش تعداد 1437 دانش آموز (748 پسر و 689 دختر) تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای، انتخاب و فرمهای مذکور در مورد آنها تکمیل شد. برای تحلیل سوالات و برآورد ویژگی های روان سنجی مقیاسهای مربوط به هر یک از فرم های مذکور، از مدل کلاسیک آزمون استفاده شد. همسانی درونی مقیاس ها با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برآورد شده است. یافته ها: دامنه ضرایب همسانی درونی مقیاس ها از 0.95 – 0.63 است. ثبات زمانی مقیاسها نیز با استفاده از روش آزمون – بازآزمون با یک فاصله زمانی 8 – 5 هفته بررسی شد و دامنه ضرایب ثبات زمانی از 0.32 تا 0.67 به دست آمد. توافق بین پاسخ دهندگان نیز مورد بررسی قرار گرفت. دامنه این ضرایب از 0.09 تا 0.67 نوسان داشت. در خصوص روایی نیز تحلیلهای مختلفی صورت گرفت. از جمله این تحلیلها می توان به همبستگی درونی مقیاسهای هر فرم، همبستگی سوال – نمره کل، تمایز گذاری گروهی، قدرت تمایز گذاری و تحلیل عاملی اشاره کرد. نتیجه گیری: به طور کلی یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که هر سه فرم، از اعتبار روایی مطلوب و بالایی برخوردارند و با اطمینان می توان از آنها برای سنجش اختلالات عاطفی – رفتاری کودکان و نوجوانان 18 – 6 ساله استفاده کرد.

هدف: این مطالعه با هدف ارزیابی روایی نسخه فارسی پرسشنامه توانایی ها و مشکلات (SDQ) انجام شد. روش: روایی نسخه های والد و آموزگار SDQ در یک نمونه 600 نفری از جامعه کودکان 12-6 ساله ایرانی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس، نتایج SDQ با نتایج معاینه کودکان توسط روانپزشک کودک و نوجوان و مصاحبه تشخیصی K-SADS مقایسه شد. داده های مربوط به هنجاریابی و نقاط برش محاسبه شد. یافته ها: نمرات به دست آمده از نسخه های والد وآموزگار SDQ در تمام قسمت ها با یکدیگر همبستگی مثبت داشتند. مقایسه نمرات شاخص های پرفعالیتی و نمره کلی مشکلات تشخیص های روان پزشکی نشان داد که SDQ از روایی مطلوبی برخوردار است. نقاط برش به دست آمده با مطالعات سایر کشورها هم خوانی داشت. نتیجه گیری: نسخه فارسی SDQ از مشخصات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می تواند برای یافتن مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان ایرانی ابزار غربالگری مناسبی باشد. لازم است مطالعه مشابهی نیز برای جمعیت نوجوانان انجام شود.

هدف اساسی پژوهش حاضر، وارسی ساخت عاملی و جنبه های روان سنجی «مقیاس بازخورد نسبت به بیماری»IAS)) است. بدین خاطر پس از انجام مراحل مقدماتی و رفع مشکلات احتمالی، وارسی این مقیاس در سه مطالعه انجام پذیرفت: در مطالعه اول، با اجرای مقیاس بر روی 929 دانشجوی دانشگاه شاهد که به شیوه نمونه برداری خوشه ای انتخاب شده بودند، ساخت عاملی این ابزار با استفاده از تحلیل عاملی موازی، بررسی گردید. در این مطالعه، IAS در قالب 5 عامل مفهوم سازی شد: «ترس از بیماری و ناخوشایندی»، «فراوانی درمان»، «باورهای خود بیمارپندارانه و آثار نشانه»، «رفتار سلامتی» و «هراس از مرگ». در مطالعه دوم، پایایی ابزار با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ و ضریب پایایی به روش بازآزمایی (با فاصله 15 روز) و میانگین همبستگی بین آیتم ها، بررسی شد؛ نتایج حاکی از مناسب بودن پایایی ابزار مذکور در نمونه مورد مطالعه است. در مطالعه سوم نیز به وارسی اعتبار تشخصیص و سازه IAS پرداخته شد. نتایج تحلیل های اعتبار تشخیصی نشان داد که 4 عامل «ترس از بیماری و ناخوشایندی»، «فراوانی درمان»، «باورهای خودبیمارپندارانه و آثار نشانه» و «رفتار سلامتی» توانست به طور معناداری، بیماران دارای مشکلات روان شناختی را از آزمودنی های سالم متمایز کند. این نتیجه بیانگر اعتبار تشخیصی مناسب این 4 عامل است. در بررسی اعتبار سازه مقیاس مذکور نیز، همبستگی گشتاوری پیرسون بین نمرات مقیاس IAS با سه مقیاس دیگر یعنی مقیاس خودبیمارپنداری MMPI-2، خرده مقیاس شکایات جسمانی SCL-90-R و خرده مقیاس نشانه های بدنی GHQ محاسبه شد. نتایج این تحلیل ها نیز حاکی از اعتبار سازه مناسب عامل های IAS، به استثنای عامل هراس از مرگ است. در مجموع نتایج مطالعه کنونی شواهدی برای صحت ساخت عاملی و پایایی قابل قبول عامل های IAS ارایه می دهد. ضمن این که اعتبار عوامل این مقیاس به استثنای عامل هراس از مرگ نیز در مطالعه تایید شد.

"هدف از تحقیق حاضر ساخت فرم کوتاه «مقیاس استرس پلیس ایران» (Iran Police Stress Scale:IPSS) به وسیله تحلیل عوامل (factor analysis) و سنجش اعتبار و پایایی آن بود. 3650 نفر از کارکنان ناجا در سراسر کشور IPSS را تکمیل کردند. براساس تحلیل عوامل اطلاعات جمع آوری شده، 40 آیتم از 85 آیتم پرسشنامه حذف و در نتیجه فرم کوتاه IPSS (موسوم به(Iran Police Stress Scale-Abbreviated From:IPSS-A) تهیه شد. اعتبار IPSS-A(validity) از طریق تعیین ضریب همبستگی بین فرم بلند و فرم کوتاه (برای عامل اول r=0.98 و برای عامل دوم (r=0.96 و پایایی (reliability) آن به وسیله دو روش بازآزمایی (test-re-test) (برای عامل اول r=0.78 و برای عامل دوم (r=0.80 و همسانی درونی (internal consistency) «ضریب آلفای کرانباخ»، (برای عامل اول a=0.98 و برای عامل دوم a=0.96) محاسبه شد. در کل، ضرایب اعتبار و پایایی به دست آمده برای IPSS-A بسیار رضایت بخش بود، در سطح p<0.001 معنادار است. طبق نتایج این تحقیق IPSS-A واجد شرایط لازم برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی و تشخیص بالینی استرس پلیس است. "

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی فرم گزارش معلم آخنباخ با استفاده از رویکرد تحلیل عاملی تاییدی به اجرا درآمد. روش: در این مطالعه از بخشی از داده های پژوهشی مینایی (1384)، استفاده شد که شامل 693 دانش آموز پسر و 588 دانش آموز دختر مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. برای برآورد پارامترها و برازش مدل از تابع کمترین مجذورات وزن دار استفاده شد. یافته ها: برای ارزیابی کفایت برازش مدل از شاخص ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریب، شاخص برازش تطبیقی، ریشه دوم میانگین مجذورات پس مانده های استاندارد شده، شاخص تاکر - لویز، شاخص خوبی برازندگی و شاخص تعدیل یافته خوبی برازندگی استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل 8 عاملی همبسته آخنباخ از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. این یافته شاهد دیگری در زمینه روایی درونی سازه فرم گزارش معلم فراهم آورد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که سندرمهای فرم مورد بحث همپوشی کامل با همدیگر ندارند. این مطلب حاکی از آن است که سندرمها واجد روایی تشخیصی هستند. نتیجه گیری: بطور کلی، یافته های پژوهش بیانگر این است که ساختار عاملی فرم گزارش معلم از برازش مطلوبی برای دانش آموزان 6 - 18 سال شهر تهران دارد و از آن می توان بعنوان ابزاری روا در سنجش 8 اختلال عاطفی - رفتاری استفاده کرد.