درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روان سنجی سیاهه ارزیابی آمادگی تحصیلی کودکان پیش دبستانی در حیطه رویکرد به یادگیری برای دانش آموزان پیش دبستانی دختر و پسر عادی و کم توان ذهنی اجرا شد. روش: نمونه مورد مطالعه در این پژوهش تعداد 1193 دانش آموز پیش دبستانی (1022 دانش آموز عادی و 171 دانش آموز کم توان ذهنی) دختر و پسر سازمانهای آموزش و پرورش شهر تهران، شهرستانهای تهران، آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، مرکزی، همدان و سمنان بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب و سیاهه مذکور در مورد آنها تکمیل شد. برای تحلیل سوالها و برآورد ویژگیهای روان سنجی مولفه های پرسشنامه، از مدل کلاسیک آزمون استفاده شد. همسانی درونی مقیاسها با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برآورد شد. یافته ها: ضرایب همسانی درونی مولفه های پرسشنامه به ترتیب برای مولفه کنجکاوی و علاقه 0.95، مولفه پایداری و توجه 0.95، مولفه خلاقیت و نوآوری 0.96، تعمق و تفسیر 0.95 و کل پرسشنامه 0.98 است. در خصوص روایی نیز تحلیلهای مختلفی صورت گرفت از جمله این تحلیلها می توان به تمایزگذاری گروهی اشاره کرد. تفاوت بین میانگین نمرات کودکان عادی و گروه کودکان کم توان ذهنی پیش دبستانی در همه مولفه ها و کل پرسشنامه در سطح 0.001 معنی دار بود. نتیجه گیری: به طور کلی یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که مولفه ها و کل پرسشنامه، از اعتبار و روایی مطلوب و بالایی برخوردارند و با اطمینان می توان از آنها برای سنجش عملکرد کودکان پیش دبستانی در حیطه رویکردها به یادگیری استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی دقت تشخیصی سه مقیاس پذیرش اعتیاد (AAS)، استعداد اعتیاد (APS)، و مقیاس تجدید نظر شده می‌بارگی مک‌اندرو (MAC-R)، و تعیین نقطه برش مناسب برای این سه مقیاس بود. تعداد 140 دانشجوی دانشگاه تهران و 81 معتاد داوطلب ترک که با دانـشجویان در یک گروه سنی قرار داشتند، در دوگروه افراد بهنجار و افراد معتاد مورد بررسی قرار گرفتند. از آنجا که این مـقیـاس‌ها از MMPI-2 کـه برای تشخیص اختلال‌های روانی به‌کار می‌رود، مشتق شـده‌اند، قـبل از انـجام ایـن پـژوهش، به­صورت مقدماتی، دقت تشخیصی این مقیاس‌ها در مورد افراد دارای اختلال روانی (78 نفر) و افراد معتاد (81 نفر) مورد بررسی قرار گرفت. AAS از دقـت تـشخیصـی خـوب و MAC-R از دقـت تشخیصـی متوسطی در تمیز افراد دارای اختلال روانی و افراد معتاد برخوردار بود. پس از این مطالعة اولیه، دقت تشخیصی این سه مقیاس در تشخیص دانشجویان از افراد معتاد مورد بـررسـی قرار گرفت. تنها، مقیاس AAS برحسب ضریب آلفای کرونباخ، از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار بود. تفاوت میانگین نمره‌های افراد بهنجار و معتاد در هر سه مقیاس، از لحاظ آماری معنا‌دار بود. نتایج حاصل از تحلیل مشخصه‌های عملیاتی گیرنده (ROC) و تـحلیل حساسیت نشان داد که مقیاس AAS در بین این سه مقیاس، از بالاترین دقت تشخیصی برخوردار است و به نظر می‌رسد ابزار تشخیصـی و غربالـیِ مناسبـی برای سوء مصرف مواد باشد. در مقابل، APS کمترین دقت تـشخیصـی را داشت و در نتیجه از لحاظ بـالینـی، ابزار مناسبی برای تشخیص نیست.

هدف این پژوهش هنجاریابی یک فرم کوتاه ایرانی از پرسشنامه SCL-90-R بر روی دانشجویان بود. برای این منظور یک فرم 51 آیتمی از مجموعه آیتم های این پرسشنامه، که به نظر می آمد، معرف ویژگی های روان سنجی پرسشنامه اصلی باشند، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. تعداد 459 نفر به عنوان گروه نمونه، با استفاده از روش خوشه ای چند مرحله ای، از بین دانشجویان دانشگاه های استان های آذربایجان شرقی و غربی انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر اکتشافی بوده که بر اساس روش های روان سنجی انجام گرفته است. مشخصات پرسشنامه BSI، شامل اعتبار و روایی آن مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی اعتبار از دو روش اعتبار بازآزمایی و همسانی درونی (آلفای کرونباخ) استفاده شد. آلفای کرونباخ برای مقیاس ها بین 0.59 و 0.84 و برای کل آزمون برابر 0.95 بود. برای روایی از روش روایی ملاکی (همبستگی مقیاس های پرسشنامه SCL-90-R با پرسشنامه BSI) استفاده شد. نتایج نشان داد که همبستگی معنی داری بین مقیاس های دو پرسشنامه (بین 0.9 و 0.98) وجود دارد. اعتبار بازآزمایی برای 9 مقیاس نیز بین 0.75 و 0.91 بود. نهایتا با استفاده از آزمون t گروه های مستقل میانگین نمرات دانشجویان دختر و پسر در هر یک از مقیاس ها با هم دیگر مقایسه شد و نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین مقیاس های شکایات جسمانی (Som)، حساسیت در روابط متقابل (Ins)، افسردگی (Dep)، اضطراب (Anx)، ترس مرضی (Phob)، افکار پاراتوییدی (Par) وجود دارد و در همه موارد مذکور میانگین نمرات دانشجویان دختر بالاتر از دانشجویان پسر بود.

توجه به میزان و کیفیت رضایت از زندگی مشترک زوجین از دیرباز مورد توجه بسیاری از متخصصان و درمانگران خانواده بوده است. بنابراین هنجاریابی پرسشنامه رضایت ازدواج (MSI) هدف اصلی این پژوهش بود. این پرسشنامه یکی از کاربردی‌ترین آزمونهایی است که به این منظور ساخته شده است. برای هنجاریابی این آزمون، نسخه اصلی آن به فارسی ترجمه شد و 250 زوج ناراضی و250 زوج راضی از زندگی زناشویی آن را تکمیل کردند. بررسی اعتبار پرسشنامه رضایت ازدواج از طریق آلفای کرونباخ ضریب 95/0 را نشان می‌دهد که ضریب بسیار بالایی محسوب می‌شود. از روش همبستگی درونی برای تعیین میزان روایی مقیاسها استفاده شد و حداکثر آن ضریب 86/0 به‌دست آمد. روایی تفکیکی با مقایسه دو گروه راضی و ناراضی از ازدواج به‌دست آمد و با 95/0 اطمینان می‌توان گفت که بین دو گروه راضی و ناراضی از ازدواج تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که پرسشنامه رضایت از ازدواج به عنوان یک ابزار تشخیصی معتبر، پایا و روا قابلیت استفاده در موقعیت‌های تشخیص، درمان و پژوهشهای بالینی در زمینه مشکلات مربوط به نارضایتی از زندگی مشترک دارد

" چکیده هدف: هدف پژوهش حاضر رواسازی و بررسی اعتبار آزمون بازخورد خوردن بود.‏ روش: بدین منظور 100 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهید بهشتی که بصورت تصادفی خوشه‌ای ‏انتخاب شده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. روشهای بکار رفته شامل تحلیل گویه‌ها (درجه دشواری، ضریب تمیز ‏و روش لوپ)، روائی سازه (تحلیل عاملی تاییدی و همبستگی درونی) و اعتبار (عاملها و نمره کل پرسشنامه) ‏بودند.‏ نتایج: در تحلیل عاملی تاییدی سه عامل رژیم لاغری، پرخوری و اشتغال ذهنی با غذا و مهار دهانی تایید شدند. ‏اعتبار این آزمون از طریق محاسبه آلفا کرونباخ 86/0 بدست آمد. ‏ بحث: با در نظر گرفتن نتیجه این پژوهش می‌توان گفت آزمون بازخورد خوردن به طور کلی ابزار معتبری است ‏و می‌توان از آن جهت سنجش بازخوردها و رفتارهای بیمار گون خوردن در جمعیت ایرانی استفاده کرد. ‏ "

" هدف این پژوهش بررسی روایی تفکیکی نسخة فارسی فهرست نشانه مرضی هاپکینز (دروگاتیس و دیگران، 1974) براساس تفاوت نمره‌های گروههای بالینی و بهنجار ایرانی بود. بدین منظور 429 فرد بهنجار، 131 بیمار اتوایمیون، و 111 بیمار جسمی عمومی به فهرست نشانه مرضی هاپکینز پاسخ دادند. همبستگی مثبت و معنادار بین زیرمقیاسها (بدنی‌سازی، اضطراب، افسردگی، حساسیت بین شخصی و وسواس بی‌اختیاری) بیانگر روایی درونی مقیاس بود. بالابودن نمره‌های دو گروه جسمی عمومی‌ و اتوایمیون نسبت به گروه بهنجار نشان‌دهنده روایی تفکیکی مقیاس و مناسب بودن آن برای پژوهشهایی است که درصدد شناسایی نشانه‌های آسیب‌شناسی روانی در جمعیتهای بالینی و بهنجار فارسی زبان هستند. "

چکیده: روش‌های مختلف سنجش و بررسی ابعاد مختلف شخصیتی، دو عامل عمده در تفسیر رویکردها در مطالعة شخصیت می‌باشد. براین اساس یکی از مباحث مهم در تفاوت مدل‌ها، در استراتژی تحقیق، روش‌ها و مدل‌های جمع‌آوری داده‌ها می‌باشد که این تغییر نگرش‌ها عامل اساسی شکل‌گیری مکاتب روان‌شناسی و رویکردهای مطالعاتی اندیشمندان اسلامی می‌باشد. در تقسیم‌بندی موجود دربارة روش‌های مختلف تحصیل شناخت، چهار روش عمدة تجربی، عقلی، نقلی و شهودی مورد تأکید قرار گرفته است. این تحقیق بر مبنای روش مطالعات کتابخانه‌ای و به شیوة تحلیل محتوا در متون انسان‌شناختی دانشمندان مسلمان و مباحث روش‌شناختی نظریه‌پردازان شخصیت در روان‌شناسی غربی انجام شده است. از روش‌های سنجش شخصیت در سه مکتب عمده مطالعة شخصیت؛ یعنی روان‌تحلیل‌گری، صفات و انسان‌گرایی؛ و سه رویکرد عمده مطالعات اسلامی دربارة انسان، یعنی رویکرد نقلی، عقلی و عرفانی گزارشی ارائه شده و سپس به توصیف و تبیین اجمالی روش‌ها و آزمون‌های مربوط به این رویکردها می‌پردازد. در ادامه به بررسی، تحلیل و ترکیب نتایج مطرح شده در روش‌شناسی پرداخته و راه‌حل‌هایی را برای مطالعات نوین روان‌شناسی در حوزة دین بیان می‌کند.

" چکیده مقاله: چکیده مقدمه: بیمارستان یکی از مهمترین بخشهای ارائه کننده خدمات بهداشتی درمانی می‌باشد که نیازمند سیستم ‏مدیریتی قوی و مجرب است. ضعف مدیریت در چنین سیستمی موجب افزایش هزینه‌ها، هدر رفتن منابع مالی و ‏کاهش بهره‌برداری بهینه می‌گردد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط سبکهای رهبری مدیران و ‏راهبردهای مدیریت تعارض در نظام بهداشتی- درمانی سپاه انجام گرفته است.‏ مواد و روشها: تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی مقطعی می‌باشد. نمونه مورد بررسی شامل 48 نفر از ‏مدیران سطوح عالی و میانی بیمارستانهای منتخب است که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری ‏اطلاعات شامل مقیاس اندازه‌گیری سبک رهبری و مقیاس اندازه‌گیری مدیریت تعارض بود. به منظور تجزیه و ‏تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس و کرامر استفاده شد.‏ نتایج: نتایج بدست آمده از نظر سبک رهبری نشان داد که 8/20درصد از مدیران مورد مطالعه دارای سبک ‏وظیفه‌گرا، 7/16درصد دارای سبک مستقل اجتماعی و 5/62 درصد دارای سبک رابطه‌گرا بودند. از نظر ‏راهبردهای مدیریت تعارض، 2/4درصد از راهبرد عدم مقابله، 50 درصد از راهبرد راه‌حل‌جویی و 8/45درصد از ‏راهبرد اعمال کنترل استفاده می‌کردند. نتایج بدست آمده از بررسی سن و سبکهای رهبری نشان دهنده تفاوت ‏معنادار بین سبک رهبری و سن می‌باشد. در رابطه با سابقه مدیریت و سبک رهبری نیز نتایج نشان دهنده تفاوت ‏معنادار بین آنهاست. همچنین نتایج بدست آمده از بررسی رابطه بین سبک رهبری و راهبرد راه حل جویی بیانگر ‏تفاوت معنادار بین آنهاست.‏ نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این تحقیق مشخص نمود که اکثر مدیران با افزایش سن، سابقه و تجربه نسبت ‏به بهره‌گیری از راهبرد راه حل جویی در مدیریت تعارض و سبک رهبری رابطه‌گرایی تمایل پیدا می‌کنند.‏ "

" با هدف بررسی اعتبار و روایی دو زیر مقیاس وابستگی‌پذیری و پرخاشگری شاخص رفتار ضد تولید CBI (گوداشتاین و لانیون، 2002)، از بین کارکنان ایستگاههای قطار و بخشی از صنایع شهرک صنعتی جی، 172 مرد به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. برای بررسی اعتبار از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب بازآزمایی و برای بررسی روایی سازه (از نوع همگرا و واگرا) همبستگی آنها با پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992)، دو زیر مقیاس تمایلات پرخاشگرانه و خط‌مشی متابعت در محیط کار پرسشنامه ترسیم نیمرخ خطر متقاضی کار ARP (لوبت، 2001) و دو زیر مقیاس مقبولیت و مسئولیت‌پذیری پرسشنامه NEO (کاستا و مک‌کری، 1992) استفاد شد. اعتبار برحسب همسانی درونی (آلفای کرونباخ) برای وابستگی‌پذیری، پرخاشگری و برای مجموع دو زیر مقیاس به ترتیب، 84/0، 86/0 و 92/0 به دست آمد. ضرایب اعتبار بازآزمایی برای وابستگی‌پذیری 77/0، برای پرخاشگری 73/0 و برای مجموع دو زیر مقیاس 76/0 بود. سؤالهای دو زیر مقیاس وابستگی‌پذیری و پرخاشگری CBI با یکدیگر همبستگی معنادار از 26/0 تا 34/0 داشتند. روایی همگرا بین زیر مقیاس پرخاشگری CBI با مقیاسهای پرسشنامه پرخاشگری باس و پری از 22/0 تا 69/0 در نوسان بود. روایی بین زیر مقیاس پرخاشگری CBI با زیر مقیاس تمایلات پرخاشگرانه پرسشنامه ARP، 58/0 به دست آمد. زیر مقیاس پرخاشگری CBI با زیر مقیاس مقبولیت از پرسشنامه NEO دارای ضریب همبستگی منفی معنادار (01/0 P <) بود و زیر مقیاس وابستگی‌پذیری CBI با زیر مقیاس مسئولیت‌پذیری از پرسشنامه NEO دارای ضرایب همبستگی منفی معنادار (01/0 P <) بودند. "

هدف: پژوهش حاضر، ساختار عاملی مقیاس رفتار انطباقی بزرگسالان (ABS-RC: 2) مورد بررسی قرار گرفت. روش: مطالعه حاضر یک تحلیل ثانویه است که با بهره گیری از داده های حاصل از نمونه هنجاری ABS-RC: 2 صورت گرفت. نمونه هنجاری ABS-RC: 2 شامل 4103 فرد بزرگسال (18 سال به بالا) مبتلا به ناتوانیهای رشدی است که در اجتماعات محلی مانند: محیط خانواده، یا محیطهایی با جمعیت کمتر از 16 نفر و یا در مراکز نگهداری شبانه روزی زندگی می کردند. ماتریس همبستگی 18 حیطه مورد سنجش این مقیاس از نی هیرا، للاند و لمبرت (1993، ص 40) اقتباس شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل جداگانه و مرکب حیطه های ABS-RC: 2، نشان داد که حیطه های مقیاس رفتار انطباقی بزرگسالان بر روی دو مولفه (عامل) عمده با نام استقلال شخصی و رفتار اجتماعی بار می شوند. تیجه گیری: در تفسیر نمرات ABS-RC: 2 به جای 5 عامل و 18 حیطه که مولفان مقیاس مطرح کرده اند، باید بر دو مولفه مفهومی عمده، یعنی استقلال شخصی و رفتار اجتماعی تمرکز شود.

"پژوهش حاضر با هدف تهیه پرسش نامه ارزیابی اختلالات رفتاری در دانش آموزان با عقب ماندگی ذهنی خفیف دوره راهنمایی صورت گرفته است.پس از مصاحبه با معلمان این دانش آموزان،پرسش نامه ای شامل 29 پرسش تهیه شده است و مطالعه مقدماتی بر روی 30 نفر از دانش آموزان پسر با عقب ماندگی ذهنی خفیف دوره راهنمایی صورت گرفت.در پایان پرسش نامه بر روی 150 نفر از این دانش آموزان که از طریق نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های پژوهش حاضر که بر اساس تحلیل عوامل پرسش ها به دست آمده است،بیانگر آن است که مشکلات رفتاری گروه نمونه را می توان به چهار عامل طبقه بندی کرد: مشکلات سلوک،تمایلات بزهکارانه،فزون کنشی،حواس پرتی. "

پژوهش حاضر به دنبال ساخت، اعتباریابی و بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه سنجش بلوغ اجتماعی است. برای رسیدن به این هدف با استفاده از کتابها و مقالات و پژوهشهایی که در این خصوص صورت گرفته بودند، ویژگیهای مربوط به رشد و بلوغ اجتماعی استخراج شد و متناسب با آنها عباراتی که هر کدام شامل 5 گزینه بود ساخته شد. اعتبار یابی محتوایی براساس ارزیابی های سه استاد روانشناسی صورت گرفت. به منظور اجرای پژوهش در ابتدا آزمون بصورت آزمایشی روی یک نمونه 50 نفری اجرا شد و اشکالات آن رفع گردید و فرم نهایی آن روی یک نمونه 434 نفری از دانش آموزان دختر و پسر در شهرستان سبزوار اجرا گردید. با تحلیل عاملی اکتشافی 16 عامل برای این آزمون مشخص شد. پایایی آزمون با روش آلفای کرونباخ نیز 89/0 به دست آمد.

" به منظور بررسی اعتبار و روایی فهرست شادکامی آکسفورد (OHI؛ آرگیل، 2001) نمونه‌ای متشکل از 142 مرد و 227 زن ایرانی، 18 تا 53 سال (میانگین = 25)، فهرست شـادکامی آکسفورد (OHI)، پرسشنـامه شخصیتی آیزنک (EPQ، 1999) و فهرست افسردگی بک (BDI؛ بک و دیگران، 1979) را تکمیل کردند. بررسی همسانی درونی فهرست شادکامی آکسفورد نشان داد که تمام 29 گزاره این فهرست با نمره کل همبستگی بالایی داشتند. آلفای کرونباخ برای کل فهرست برابر با 91/0 بود. همبستگی پیرسون بین فهـرست شادکامی آکسفورد با فهرست افسردگی بک و زیر ـ مقیاسهای برونگردی و نوروزگرایی EPQ به ترتیب برابر با 48/0- ، 45/0 و 39/0- بود که روایی همگرا و واگرای فهرست شادکامی آکسفورد را تأیید کرد. نتایج تحلیل عاملی با استخراج 5 عامل رضایت از زندگی، حـرمت خود، بهزیستی فاعلی، رضایت خاطر و خلق مثبت توانستند با ارزش ویژه بزرگتر از 1 در مجموع 7/49% واریانس کل را تبیین کنند. میانگین نمره‌های آزمودنیهای ایرانی در فهرست شـادکامی آکسفورد (07/42) با یافته‌های پژوهش آرگیل (6/35 = M) متفاوت بود. یافته‌های پژوهش نشان دادند که OHI برای اندازه‌گیری شادکامی در جامعه ایرانی از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است. "