درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی تاب آوری روان شناختی زنان متأهل منطقه ی 9 شهر تهران بر اساس میزان پایبندی مذهبی، ناپایبندی مذهبی و دوسوگرایی مذهبی در آنان است. نمونه ای مشتمل بر 150 نفر از زنان متأهل که به مراکز فرهنگی و مشاوره ی منطقه ی 9 در سال 1393 مراجعه کرده بودند به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و دو پرسشنامه ی پایبندی مذهبی جان بزرگی (1388) و تاب آوری روان شناختی کانِر و دیویدسون (2003) را تکمیل کردند. داده های پژوهش با روش های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که تاب آوری با پایبندی مذهبی (165/0) در سطح P<0/01 همبستگی مثبت داشت. این در حالی است که تاب آوری با دوسوگرایی مذهبی (37/0-) در سطح 01/P<0، ناپایبندی مذهبی (17/0-) و پایبندی کل (22/0-) در سطح P<0/05 همبستگی منفی داشت. هم چنین نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که دوسوگرایی مذهبی و پایبندی مذهبی مشترکاً 18 درصد و پایبندی مذهبی کل 48 درصد از واریانس تاب آوری روان شناختی را در سطح معناداری P<0/01 تبیین می کنند. در این میان ناپایبندی مذهبی به دلیل اینکه قدرت تبیین در پیش بینی تاب آوری را نداشته، از معادله ی رگرسیون حذف شده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای هوش معنوی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر به تفکیک جنسیت و پایه تحصیلی بود. بدین منظور 220 دانشجو به شیوه تصادفی منظم انتخاب شدند تا به پرسشنامه 24 سؤالی هوش معنوی کینگ SISRI (کینگ، 2007) که دارای چهار خرده مقیاس تفکر انتقادی وجودی (CET)، تولید معنای شخصی (PMP)، آگاهی متعالی (TA) و توسعه حالت هوشیاری (CSE) بود، پاسخ دهند. نتایج به دست آمده از تحلیل واریانس چندمتغیره و تی نشان داد که هوش معنوی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری ندارد (05/0<P)، اما در مؤلفه تفکر انتقادی تفاوت معناداری میان دوجنس مشاهده شد (05/0>P) و میانگین مردان در این مؤلفه بالاتر از زنان بود. هم چنین تفاوت میانگین ها در مقاطع مختلف تحصیلی در هوش معنوی و مؤلفه های ایجاد معنای شخصی و آگاهی متعالی معنادار بود. اما در سایر مؤلفه های هوش معنوی تفاوت معناداری میان مقاطع مختلف تحصیلی یافت نشد. همچنین رابطه معناداری میان هوش معنوی و سن به دست نیامد.

هدف این پژوهش، تدوین الگوی شاخص های هوش معنوی با توجه به نقش سبک های اسنادی و خود کنترلی بود. از این رو، 372 دانشجوی به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب و مقیاس های سبک های اسنادی سلیگمن، خود کنترلی تانجنی و هوش معنوی کینگ را تکمیل نمودند. در بررسی یافته ها از شیوة تحلیل مسیر و روش بیشینة احتمال بهره گرفته شد. یافته ها نشان دادند که سبک اسناد بیرونی و پایدار موفقیت و سبک اسناد پایدار و کلی شکست، از طریق خود کنترلی به ترتیب پیش بینی کنندة افزایش و کاهش تفکر انتقادی وجودی می باشند. همچنین مسیرهای مستقیمی نیز بین اسناد بیرونی موفقیت، تفکر انتقادی وجودی و تولید معنای شخصی، اسناد پایداری موفقیت و آگاهی متعالی، اسناد کلی موفقیت و بسط هوشیاری وجود دارند. مدل مفهومی حاضر نشان می دهد که بررسی نوع رویکرد اسنادی فرد در رویدادهای مختلف زندگی، در روشن شدن فرایند خودکنترلی و در تبیین هوش معنوی سودمند خواهد بود.

این پژوهش به بررسی تفاوت ویژگی های شخصیتی و امید در میان دانش آموزان مرتبط و غیرمرتبط با جنس مخالف پرداخته است. حجم نمونة پژوهش 316 نفر از دانش آموزان دبیرستان های شهرستان رباط کریم است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. پژوهش از نوع مطالعه کمی همبستگی است. ابزار استفاده شده در این پژوهش، پرسش نامة 13 سؤالی ارتباط با جنس مخالف، پرسش نامة 90 سؤالی شخصیتی «آیسنک» و پرسش نامة 12 سؤالی «امید» اشنایدر است. داده ها بر اساس آزمون خی دو و آزمون t مستقل تحلیل شد. یافته ها حکایت از آن دارد که پسران بیش از دختران وارد ارتباط با جنس مخالف می شوند. همچنین ارتباط با جنس مخالف با افزایش ویژگی های شخصیتی روان رنجوری، روان گسسته گرایی، برون گرایی، و کاهش امید، همبسته است. یافتة دیگر اینکه شدت روان گسسته گرایی در افرادی که ارتباط جنسی را تجربه کرده اند بیشتر است. بنابراین، خودمهارگری جنسی تأکید شده است.

پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی آموزش معنویت به شیوه گروهی بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی در زنان متأهل منطقه 5 تهران انجام شد. به این منظور تعداد 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. اعضای گروه آزمایش در 8 جلسه کارگاهی 90 دقیقه ای آموزش معنویت شرکت کردند. این جلسات شامل مفاهیم معنوی مانند: تمرکز و مراقبه، نیایش و ارتباط با خدا ، توکل، صبر، توبه، عفو و بخشش، شکر و قدردانی، نوع دوستی و احسان و نیکوکاری هستند. در این پژوهش از پرسشنامه افسردگی بک (فرم کوتاه) و رضایت زناشویی انریچ (فرم کوتاه) به عنوان ابزار سنجش استفاده شد. آزمون فرضیات نشان داد که تفاوت بین گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای افسردگی (با سطح معناداری 05/0>P)، رضایت زناشویی (با سطح معناداری 05/0>P)، معنادار بود. یعنی آموزش معنویت موجب کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی زنان متأهل شد.

پژوهش حاضر به اعتباریابی و پایایی سنجی مقیاس محقق ساخته «هویت اخلاقی- اسلامی در دانش آموزان نوجوان» پرداخته است. ابتدا مخزنی 150 سؤالی با توجه به فضایل اخلاقی، که به صورت مستقیم، آیه ای در قرآن کریم برایش آمده است تهیه و پس از احراز اعتبار صوری پرسش نامه توسط استادان، نمونة نهایی به منظور اجرا آماده شد. برای اجرا، 700 تن از دانش آموزان دبیرستانی و هنرستانی شهر اصفهان به روش نمونه گیری «تصادفی خوشه ای» انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از SPSS و AMOS صورت گرفت. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده در زیرمقیاس ها حاکی از پایایی مناسب مقیاس هویت اخلاقی- اسلامی نوجوانان است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی برای بررسی سازة عاملی مقیاس، نشان داد که هفت عامل بیانگر 07/49 واریانس بودند. همچنین شاخص های تحلیل عاملی تأییدی نیز حاکی از برازش مناسب الگوی هویت اخلاقی – اسلامی است. با توجه به اینکه تمامی سؤالات مقیاس هویت اخلاقی مبتی بر آیات شریف قرآن کریم است، ابزاری مناسب برای سنجش ویژگی های اخلاقی تأیید شده در حوزة اسلامی به شمار می رود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر مذهب بر سلامت روان به واسطه هیجانات خودآگاه احساس شرم و احساس گناه بود. بدین منظور 286 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه سمنان به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس هیجان خودآگاه برای بزرگسالان تانجنی و همکاران، پرسشنامه دینداری گلاک و استارک و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ را تکمیل نمودند. ارتباط متغیرها در قالب یک الگوی ساختاری مورد بررسی قرار گرفته و به روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار لیزرل آزمون شد. نتایج، اثر واسطه ای هیجان احساس گناه را بین ابعاد مختلف مذهب با سلامت روان نشان داد به طوری که ابعاد اعتقادی(16/0=β) ، عاطفی(24/0=β) و مناسکی(14/0=β) مذهب احساس گناه را به طور مثبت پیش بینی کرده و به واسطه این هیجان(18/0=β) بر سلامت روان اثر مثبت داشتند. برای هیجان احساس شرم رابطه معناداری با ابعاد مذهب به دست نیامد اما این هیجان سلامت روان را به صورت منفی پیش بینی نمود(41/0-=β). بنابراین ابعاد مختلف مذهب با افزایش هیجانات مثبت از جمله احساس گناه سازگارانه منجر به ارتقاء سلامت روان شده و احساس شرم ناسازگار، احتمال گرایش به بیمارهای روانی را افزایش داده و سلامت روانی را به مخاطره می اندازد.

هدف این پژوهش شناسایی رابطة جهت گیری مذهبی با تحول اخلاقی و سلامت روان می باشد. بدین منظور، به روش توصیفی- همبستگی نمونه ای شامل 384 نفر (192 پسر و 192 دختر) با استفاده از نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، از میان دانش آموزان دورة دبیرستان شهرستان قم در سال تحصیلی 1392-1391 انتخاب شد. داده ها از طریق پرسش نامه های جهت گیری دینی، تحول اخلاقی و SCL-90-R جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS، آزمون t، همبستگی و رگرسیون گام به گام، تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که سلامت روان، رابطه مثبت و معناداری با جهت گیری دینی و تحول اخلاقی دارد. همچنین جهت گیری مذهبی، جنسیت و پایة تحصیلی می توانند سلامت روان را پیش بینی کنند. این یافته ها، نشان می دهد که با تقویت جهت گیری دینی و تشویق به تحصیل، می توان سلامت روان بیشتری برای افراد جامعه فراهم نمود.

پژوهش پیش رو، با هدف شناسایی رابطة حرمت خود و خودمهارگری در میان زنان و مردان انجام شد. تعداد 433 نفر از دانشجویان مرتبط با نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب، و پرسش نامه های حرمت خود و پرسش نامة خودمهارگری اسلامی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و Z فیشر نشان داد که بین حرمت خود کلی با خودمهارگری کلی و مؤلفه های آن که شامل انگیزش خودمهارگری، خودنظارتگری، خودمهارگری هیجانی رفتاری، خودمهارگری جنسی و هدف پذیری است رابطة مثبت معناداری وجود دارد. . از سوی دیگر، تفاوت رابطة بین حرمت خود و خودمهارگری در گروه مردان و زنان نیز معنادار بوده، ولی تفاوت معناداری میان افراد متأهل در قیاس با افراد مجرد دیده نمی شود. بنابراین با افزایش حرمت خود افراد، می توان انتظار داشت که خودمهارگریِ مبتنی بر منابع اسلامی آنها نیز افزایش یابد که در این باره، متغیر جنسیت برخلاف متغیر وضعیت تأهل نیز می تواند نقش داشته باشد.

اقامه ی نماز از اصلی ترین دستورهای دین اسلام به پیروان خود است و پیشوایان و بزرگان دین، این شکل از عبادت را، به شرط رعایت تمامی لازمه ها و آداب آن، از جمله ی مهم ترین راه های تحقق رفتار دین مدارانه در وجود انسان ها می دانند. اگر نماز به طور صحیح و کامل، با حفظ شرایط، حضور قلب و با توجه به روح اصلی و ماهیت حقیقی اش خوانده شود، هم انسان را منظم، مقید، اجتماعی و دور از غفلت و دنیازدگی می کند و هم جلو بسیاری از مفاسد اجتماعی را می گیرد. نماز، در صورت داشتن شرایط، بازدارنده ی انسان از فحشا و منکرها است؛ و این در حالی است که بعضی از نماز ها به علت نداشتن شرایط و روح نماز، کم اثر هستند. تحقیق حاضر برای اصلاح این امر است تا ان شاء الله از اقامه ی نماز ها بهره ی بیشتری برده شود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلیِ مقطعی(Cross Sectional) است. محیط پژوهشی این تحقیق، دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی تبریز بوده است. در این مطالعه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی تبریز (سال تحصیلی 86-87) مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسش نامه بود.پرسش های پرسش نامه درباره ی نماز و التزام به آن و نیز درباره ی مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر بود. روایی و پایایی پرسش نامه مورد تأیید قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS و آزمون کای دو استفاده شد. نظرهای دانشجویان بر اساس درصد و نسبت محاسبه گردید و سطح معنی دار 5 درصد در نظر گرفته شد. یافته ها: التزام به برپایی نماز در این دانشجویان بالا بود. سن تجربه ی نماز در دانشجویان غیرمصرف کننده، در مقایسه با دانشجویان مصرف کننده، پایین بود و گویای آن بود که درصد زیادی در سنّ زیر 15 سالگی نماز را تجربه و آغاز کرده اند. افرادی که مصرف نداشته بودند در مقایسه با افراد مصرف کننده ی سیگار، الکل و مواد مخدر، خواندن نماز را فقط وسیله یی برای رسیدن به خدا تصور می کردند که از نظر آماری معنی دار نبود. افرادی که مصرف نداشتند، در مقایسه با افراد مصرف کننده ی سیگار، الکل و مواد مخدر، به شکل معنی داری خداوند متعال را شایسته و محترم برای عبادت می انگاشتند. افراد غیرمصرف کننده، در مقایسه با افراد مصرف کننده به طور معنی داری اعتقاد داشتند نماز خواندن در تمام بُعدهای زندگی مؤثر است. تعداد کمی از افراد غیرمصرف کننده، در مقایسه با افراد مصرف کننده ی سیگار، الکل و مواد مخدر ،به گویه هایی چون به نماز اعتقاد نداشتن، نماز را بی نتیجه دانستن و یا برای خواندن نماز بی حوصله بودن و وقت نداشتن، پاسخ مثبت دادند. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که بین سایر گویه های پرسش نامه و نماز خواندن دانشجویان، مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر رابطه ی منفی و پایدارای وجود دارد.

اختلال های روانی در جوامع انسانی بسیار مشهود است و بسیاری از افراد در زندگی امکان ابتلا به ناراحتی های روانی را دارند. ایمان، اعتقادهای مذهبی و نگرش های توحیدی، عامل هایی هستند که می توانند در امر درمان و پیشگیری از اختلال های روانی به شکل مؤثری به کار برده شوند، هدف از مطالعه ی حاضر، تعیین ارتباط بین نگرش مذهبی با سلامت روان دانشجویان می باشد. مواد و روش ها: مطالعه ی توصیفی- تحلیلی حاضر به بررسی ارتباط بین نگرش مذهبی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز پرداخته است. نمونه گیری به روش تصادفی چند مرحله یی صورت گرفت؛ ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه ی سلامت عمومی(GHQ-28) و پرسش نامه ی نگرش مذهبی 25 سئوالی(گلریز- براهنی) بود. داده ها به نرم افزار SPSS نسخه ی 19وارد و با استفاده از آزمون های مجذور کای و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: از مجموع 300 نفر از افراد شرکتکننده در مطالعه، 4/31 درصد پسر و 6/68 درصد دختر بودند. میانگین سنی افراد 71/21سال بود. میانگین نمره ی نگرش مذهبی و سلامت عمومی شرکت کنندگان به ترتیب برابر با 73/39 و 1/22 بود. اختلال در سلامت عمومی دانشجویان با هیچ یک از متغیرهای دموگرافیک مورد مطالعه از نظر آماری رابطه ی معنی داری نداشت(05/0<P). همچنین بین نمره ی سلامت عمومی و نگرش مذهبی ارتباط معنی داری به دست نیامد(05/0<P و 1/0r=). نتیجه گیری: اعتقادهای مذهبی و نگرش های توحیدی، عامل هایی هستند که می توانند دیدگاه و درک افراد را از مشکل های زندگی تغییر داده و در بسیاری از موارد راه عبور از آن ها را آسان تر می کنند. در این پژوهش بین نگرش های مذهبی با سلامت روان ارتباط معنی داری مشاهده نشد.

زیست فناوری، کاربردهای وسیعی در بخش های مختلف پزشکی، صنعت، کشاورزی، محیط زیست و ... دارد و فناوری برتری است که تأثیر مهمی بر ترسیم آینده ی کشورهای جهان خواهد داشت. حیوان های تراریخته(Transgenic) از نظر تئوری و عملی، مشکل هایی را سبب می شوند که موجب نگرانی های اخلاقی می گردد. از نظر اخلاقی، درباره ی هویت ویژه ی هرگونه از این نوع حیوان، ابهام های زیادی مطرح است. از آنجایی که حیوان های ترانسژنیک می باید انتقال ژنی خاص را در ژنوم خود تحمل کنند، ممکن است پیامدهای شدیدی از درج تصادفی یک ژن در ژنوم حاصل شود. برخلاف حیوان هایی که طی تکامل دستخوش انتقال افقی ژن شده اند، حیوان های تراریخته با فرایندهای تکاملی از دست دادن ژن و به دست آوردن آن، حفاظت نمی شوند. بنابراین لازم است در ادامه ی استفاده از این فناوری، باید به حفظ حقوق حیوان ها و مصرف کنندگان توجه گردد. حیوان های تراریخته یی که همچون مدل های کلینیکی تولید می گردند، به نحوی طراحی می شوند که تا حد امکان تمام نشانه ها و ویژگی های مرتبط با بیماری ها را نشان دهند. بحث جدی محفل های علمی این است که آیا انسان ها مجازند تنها برای رسیدن به هدف های خودشان، ویژگی های ژنتیکی حیوان ها را دست کاری کنند؟ بحث یادشده نشان می دهد که برای جلوگیری از هرگونه انحراف و استفاده ی غیراخلاقی از این فناوری، به تدوین قانون های ویژه و نظارت بر آن ها نیاز است. در زمینه ی استفاده از محصول های تراریخته در اسلام، محققان عقیده های مختلفی ابراز داشته اند. از نظر اسلام(مذهب شیعه)، استفاده از محصول های تراریخته و نیز پژوهش و توسعه ی فناوری های مربوط به آن مجاز است، لیکن این جواز منوط به رعایت جنبه های مختلف ایمنی و اخلاقی است که لازم است تأمین شود. در مطالعه ی حاضر، به کاربردهای حیوان های تراریخته، نگاه اسلام(شیعه) به فناوری محصول ها و موجودات تراریخته و همچنین لزوم رعایت مسئله های اخلاقی برای پژوهش و آزمایش بر روی این حیوان ها در چارچوب قانون های پذیرفته شده ی بین المللی و مقررات اسلامی، پرداخته شده است.

روان پریشی یکی از بیماری های روانی است که موجب پدید آمدن اختلال های شخصیتی افراد می شود و مختص به سنّ خاصی نیست، بلکه در هر سنی امکان نمود دارد و به شکل های مختلف بروز می کند. با توجه به اهمیت سلامت روان در تعادل شخصیتی افراد، این مقوله در اسلام بسیار مورد توجه قرار گرفته، به نحوی که اعمال عبادی به گونه یی برنامه ریزی شده که در سلامت روان بیش ترین نقش را ایفا می کند. هدف از نوشته ی حاضر، نشان دادن راهکارهای عملی و کاربردی برای درمان روان پریشی، با استفاده از منابع دینی است که به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد قرآنی- روایی، ضمن بیان این که در منابع اسلامی عامل های درونی همچون اضطراب، بی هویتی و ...، در کنار عامل های بیرونی مانند فقر و اختلاف های خانوادگی، سبب بروز این عارضه دانسته شده اند، نتیجه می گیرد که: متن های دینی، درمان این معضل را در چهار جنبه نشان داده است: الف)بینشی: از طریق توحیددرمانی، معاددرمانی و انسان شناختی؛ ب)مَنِشی: با توکل درمانی، توبه درمانی و تقوادرمانی؛ ج)انگیزشی: تسلط بر انگیزه ها و هیجان ها د)کنشی: از راه عبادت درمانی، ورزش درمانی، کاردرمانی و تفریح درمانی.

هدف این پژوهش عبارت بود از بررسی روش های اهل بیت(ع) در نهادینه سازی سبک زندگی اسلامی؛ سؤال اصلی پژوهش این بود که: «چه راهکارها و روش هایی برای نهادینه سازی سبک زندگی اسلامی از سیره و سخن اهل بیت(ع) قابل استخراج است؟»؛ برای رسیدن به این هدف، از روش تحلیل عقلی، راجع به محتوای احادیث اهل بیت (که با این مسئله مرتبط بودند) استفاده شد. دستاوردهای این پژوهش عبارت بود از هشت راهکار عمده تغییر فرهنگی از نگاه اهل بیت(ع): 1) تغییر نگرش؛ 2) توجه به آموزش های کاربردی، مصداقی، عینی و جزئی؛ 3) خودشناسی و تقویت شخصیت؛ 4) بازشناسی سبک زندگی پیامبران و اولیای الهی به عنوان الگو؛ 5) اصلاح رفتار مسئولان، متولیان فرهنگی و ذی نفوذان اجتماعی؛ 6) ترویج عزت فرهنگی، اقتصادی، اعتقاداتی (مثل تولی و تبری)؛ 7) عنایت ویژه به عدالت و نظم سیستمی و اکتفا نکردن به عدالت و تقوای فردی؛ 8) اجرای قانون در برخورد با مجرمان و نظم شکنان و قانون گریزان

هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد کارکرد خانواده در فرایند مشاوره خانواده با جهت گیری اسلامی است. به این منظور از روش نظریه برخاسته از داده ها استفاده شد. بنابراین از مطالعه منابع و متون دینی و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته استفاده گردید. نمونه گیری به روش نظری انجام شد. داده ها از طریق مطالعه منابع و مصاحبه با کارشناسان و یادداشت های فنی جمع آوری شدند. داده ها با استفاده از کد گذاری باز،کد گذاری محوری و کد گذاری گزینشی مورد تحلیل قرار گرفت. در مجموع تعداد 65 گزاره مفهومی استخراج گردید. سپس گزاره های مفهومی با توجه به ماهیت مشترک در مقولات کلی تر طبقه بندی شدند و 10 مقوله کلی به دست آمد. براساس پارادایم کدگذاری محوری الگوی تجسمی ابعاد کارکرد خانواده در ترسیم و در مرحله کدگذاری گزینشی نظریه میانی تدوین شد. یافته های پژوهش نشان داد مقوله هسته ای تعالی خانواده است که ابعاد نقش ها و وظایف، ارتباطات، حریم ها و رفتار به عنوان شرایط علی می تواند عامل تعالی خانواده باشد، تعالی خانواده تحت تأثیر دو بعد تقویت و کنترل قرار می گیرد به گونه ای که بعد کنترل مانع آسیب به خانواده شده و بعد تقویت زمینه تقویت سایر ابعاد را فراهم می سازد. تعامل تعالی خانواده با سایر ابعاد باعث می شود انسان در درون خانواده به تعالی و رشد فردی برسد. براساس یافته های پژوهش الگوی نظری مشاوره خانواده با جهت گیری اسلامی تدوین می شود که می توان براساس آن خانواده را ارزیابی، آسیب شناسی و درمان نمود.

این پژوهش بنیادی با هدف طراحی و ساخت آزمون پای بندی مردان به آموزه های اسلامی همسرداری و با روش توصیفی تحلیلی و پیمایشی انجام شده است. برای این پژوهش، با مراجعه به منابع اسلامی، آموزه های تعامل مردان با همسر به گونه استدلالی جمع آوری شد و پس از طی مراحل ساخت و اعتبارسنجی، پرسش نام های 36 گویه ای بین 383 نفر از معلمان مرد متأهل شهر قم که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند، به اجرا درآمد. در بررسی روایی مقیاس، موافقت 92درصدی کارشناسان، گویای روایی محتوای مقیاس بود. تحلیل عاملی اکتشافی یافته ها نشانگر آن بود که آزمون پای بندی مردان به آموزه های اسلامی همسرداری دارای هشت عامل (1. تعهد و مسولیت پذیری؛ 2. ارتباطی؛ 3. امور مالی؛ 4. تمرکز/توجه هیجانی؛ 5. همدلی فعال؛ 6. هدیه دادن؛ 7. خوش بینی و گذشت؛ 8. رشد دینی) است. آلفای کرونباخ 88/0 و ضریب دونیمه سازی 751/0 نشانگر اعتبار درونی این مقیاس است. بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت این پرسش نامه اعتبار و روایی مطلوبی دارد و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، پای بندی مردان به آموزه های اسلامی همسرداری را مطالعه و از آن در حیطه های تحقیق و درمان استفاده کرد.

هدف این پژوهش، بررسی پدیده آزارگری و مبارزه با آن از نظر روان شناسی و اسلام بود. بدین منظور، منابع روان شناختی و دینی مرتبط با این موضوع مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بود که با بررسی متون دینی و روان شناسی، ارتباط این مفاهیم بررسی شد. نتایج نشان داد که در دین اسلام و روان شناسی، به انواع آزارگری ها (مانند مسخره کردن، فحش دادن، عیب جویی کردن، غیبت کردن، تحقیر کردن و کتک کاری های فیزیکی) پرداخته شده و به تأثیرات مخرب آن اشاره شده است. با تأمل در متون دینی، برنامه های خاصی برای مبارزه با آزارگری ارائه شده است. از جمله این برنامه ها، تقویت رفتارهای جرأت مندانه، آگاهی دادن افراد از پیامدهای رفتارهای خود، از بین بردن زمینه های تمسخر، واکنش مستقیم، و قطع رابطه با این افراد می باشند. بنابراین، لازم است برنامه ای برای مقابله با آزارگری با استفاده از رهنمودهای قرآنی و اسلامی در قالب داستان، رهنمودها و با نگرشی روان شناسانه برای اقدامات پیشگیرانه و متناسب با فرهنگ ما تدوین گردد.

مطالعه های پیشین نشان داد، عدم تعهد اخلاقی تأثیرهای مخربی بر بُعدهای مختلف سلامت رابطه ی زناشویی، چون صمیمیت و اعتماد بین زوجین، دارد. بنابراین، ضروری است تا عامل های مؤثر در ایجاد عدم تعهد اخلاقی بررسی شود. به نظر می رسد کمبودهای فردی و بین فردی در عامل هایی چون عدم رضایت زناشویی و هوش اخلاقی، زوج ها را در شروع رابطه ی جدید ترغیب می کند. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی رضایت زناشویی و هوش اخلاقی در مردان پایبند به تعهد اخلاقی و ناپایبند به تعهد اخلاقی است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، ازنوع توصیفی- مقایسه یی است. نمونه ی پژوهش حاضر، شامل 100 مرد پیمان شکن و 100مرد غیر پیمان شکن است که از طریق نمونه گیری هدفمند در شهر تهران انتخاب شدند. آن ها به سئوال های سه ابزار پژوهشیِ پرسش نامه ی رضایت زناشویی، شاخص هوش اخلاقی و پرسش نامه ی پیمان شکنی پاسخ دادند. تحلیل آماری با استفاده از آزمون تی مستقل و نرم افزار Spss نسخه ی 18 انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که تفاوت معناداری بین رضایت زناشویی در مردان ناپایبند به تعهد اخلاقی(25/101±53/14) و پایبند به تعهد اخلاقی(72/117±56/15) وجود دارد(t= 7.73, p<0.001). همچنین، هوش اخلاقی به طور معناداری در مردان ناپایبند به تعهد اخلاقی(15/138±72/13) کم تر از گروه مردان پایبند به تعهداخلاقی(28/147±80/11) است(p<0.001, t= 5.04). نتیجه گیری: بر طبق نتیجه ی پژوهش حاضر، رضایت زناشویی و هوش اخلاقی، نقش مهمی در عدم پایبندی به تعهد اخلاقی مردان دارد. از این رو، این متغیرها را باید فاکتورهایی مؤثر در فرایند درمانی پیشگیرانه در نظر گرفت و در بازسازی رابطه درمانگرانِ خانواده و زوج مورد توجه قرار داد.

آموزش طبّ کنونی فقط به جسم؛ و به میزان کم تری به روان و مسایل اجتماعی می پردازد و ارتباطی با بُعد معنوی انسان برقرار نمی کند، پس هم بُعدهای سلامت بیماران را به طور کامل بررسی نمی کند و هم در مراقبت های پزشکی، سلامت کامل را برای انسان ها تأمین نمی کند، چون منشأ بسیاری از نارضایتی بیماران، افراد جامعه و نیز خود پزشکان از مراقبت های بهداشتی درمانی را می توان در این نکته جستجو نمود.

حاملگی طولانی مدت یکی از مهم ترین معضل های مامایی است که با پیامدهای مادری و جنینی مانند القای زایمان، مرگ و میر پری ناتال و افزایش میزان سزارین همراه است. در حال حاضر از روش های مختلفی برای پیشگیری از حاملگی طولانی مدت استفاده می شود. از جمله ی این روش ها می توان به روش های دارویی، مکانیکی و جراحی اشاره نمود. تاکنون روشی که صددرصد فاقد عوارض جنینی و مادری باشد، گزارش نشده است. تحقیق های اخیر نشان داده است که مصرف میوه ی خرما می تواند در شروع و پیشرفت زایمان اثرگذار باشد، به علاوه در قران کریم، احادیث و روایات به مصرف خرما در دوران بارداری، زایمان و پس از آن سفارش شده است. از این رو، پژوهش حاضر، با هدف تعیین تأثیر مصرف میوه ی خرما بر شروع زایمان در زنانِ نخست زای مراجعه کننده به مرکزهای منتخب پژوهش در شهر سمنان، در سال1392 انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شاهددار است که بر روی 110 زن باردار نخست زا و سن بارداری 38 هفته انجام شده است. نمونه های پژوهش ابتدا به صورت مبتنی بر هدف انتخاب شدند و سپس بر اساس تخصیص تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. به گروه مداخله، از سنّ حاملگی 38 هفته برای مصرف یک هفته، 49 دانه ی خرما داده می شد و از نمونه های پژوهش خواسته شد تا شروع دردهای زایمانی، روزانه هفت دانه خرما مصرف نمایند. اما در گروه کنترل، مداخله یی صورت نگرفت. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم های مصاحبه، مشاهده، معاینه، فرم ثبت حرکت های جنین و یادداشت خوراک بود. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss نسخه ی 18 و آزمون های آماری توصیفی و کمّی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و سطح معنی داری، 05/0p < در نظر گرفته شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد میانگین طول مدت بارداری در گروه مداخله 16±4/39 و در گروه کنترل، 21±12/40 هفته بود. بین دو گروه مداخله و کنترل از نظر شروع زایمان اختلاف معنی داری مشاهده شد(001/0p < ). دیلاتاسیون و افاسمان دهانه ی رحم در زمان پذیرش، در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل، به طور معنی داری بیش تر بود(0001/0p= و 001/0 = p). نتیجه گیری: نتیجه های این پژوهش نشان داد که مصرف خرما می تواند راهکاری مؤثر در شروع خودبه خودی زایمان، جلوگیری از حاملگی طولانی مدت و کاهش نیاز به القا باشد.