درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: خشم و پرخاشگری با پیامدهای فردی و اجتماعی و عوارض جسمی بسیاری همراه است. رفتارهای پرخاشگرانه، موفقیت شغلی و تحصیلی افراد را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. هدف این مطالعه، ارزیابی رفتارهای پرخاشگری و پیشگوهای آن در بین جمعیت عمومی شهر مشهد در سال 1393 می باشد. روش کار: در این مطالعه ی توصیفی-مقطعی، تعداد 656 نفر در مشهد در سال 1393 بررسی شدند. مطالعه با استفاده از پرسش نامه ی پرخاشگری باس-پری با مراجعه به مکان های عمومی شهر انجام شد. تحلیل داده ها با آمار توصیفی، آزمون های تی، من ویتنی و رگرسیون خطی با کمک نرم افزار SPSS نسخه ی 5/11 انجام شد. یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان، 54/10±68/27 سال در زنان و 72/12±83/29 سال در مردان بود. تحلیل نتایج به ترتیب امتیازات 37/23 و 17/22 برای حیطه ی فیزیکی، 30/12 و 15/13 برای حیطه ی کلامی، 31/17 و 99/15 برای خشم، 57/19 و 06/18 برای ستیزه گری را برای مردان و زنان نشان داد که در تمام موارد، تفاوت نمرات زنان و مردان از نظر آماری معنی دار بودند (05/0>P). از نظر متغیرهای جمعیت شناختی، موارد سن، وضعیت ازدواج، سابقه ی طلاق، نازایی و بیماری جسمی، هم چنین سابقه ی جریمه ی رانندگی، زندان و سوء مصرف الکل، پیش گویی کننده ی حیطه های گوناگون رفتارهای پرخاشگری بودند. نتیجه گیری: بنا بر نتایج، رفتارهای پرخاشگری در ابعاد ستیزه گری، خشم و فیزیکی به طور بارزی در میان مردان بالاتر است در حالی که امتیاز رفتارهای پرخاشگری کلامی در زنان بالاتر بود.

ذهن فرمانبردار"": پدیده ای است که در موقعیت و شرایط خاصی امکان وقوع پیدا می کند. پژوهش حاضر کوشید تا درون مایه یکی از شیوه های ""شفابخش"" رایج در جامعه ایران برای درمان مشکلات روانشناختی و سازوکار زیرساز این شیوه را که مبتنی بر تلقین و ایجاد ذهن فرمانبردار است، کاوش و نقد کند. مواد مورد آزمون در این پژوهش، دو نوار صدا از بود که به طور تصادفی از میان نوارهای صدای جلسات مختلف این گونه ""شفابخشی ها"" انتخاب شد. کلمات دو نوار توسط دو ارزیاب مقوله بندی و ارزیابی شد. یافته های کیفی و توصیفی نشان می دهد که فراوانی کلماتی که در ذهن همگان با هیجان های خوشایند، نظیر لذت، پیوند خورده (یا شرطی شده) است، به طور چشمگیری بالا است. در چهار این پژوهش درباره برخی عوامل اثرگذارنده برفرآیند ""تلقین"" و مقایسه آن با ""تمرین"" بحث خواهد شد.

از آنجایی که خشم در برخی از موارد نتیجه ناتوانی افراد در اتخاذ راه حل مناسب برای مشکلات روزمره خانوادگی است، آموزش مهارت های حل مسئله و به کارگیری آن در تربیت فرزندان می تواند از بروز رفتارهای پرخاشگرانه والدین پیشگیری کند. هدف مطالعه حاضر ارزیابی اثربخشی آموزش روش تربیتی مبتنی بر حل مسئله بر تغییر روش تربیتی والدین و کاهش خشم آنها نسبت به فرزندان است. در این مطالعه والدین 29 کودک به صورت داوطلبانه در کارگاه های آموزش والدین شرکت کردند. در این کارگاه ها والدین در زمینه استفاده از روش حل مسئله و تغییر روش تربیتی خود در مواجهه با رفتارهای چالش برانگیز کودکان و واکنش مناسب نسبت به آنها آموزش دیدند. کارگاه ها به مدت 9 جلسه دو ساعته و یک روز در هفته برگزار می شدند. ابزارهای پژوهش حاضر پرسشنامه ارزیابی روش تربیتی والدین و پرسشنامه ارزیابی میزان خشم والدین بوده است. نتایج نشان داد که آموزش روش حل مسئله به والدین در بهبود سبک تربیتی و کاهش رفتارهای خشم آلود آنها نسبت به فرزندان موثر بوده است.

کیفیت ارتباط زوجین در چند دهه اخیر به عنوان یک شاخص مهم در بهزیستی و سلامت شناخته شده ومورد توجه پژوهشگران در حیطه خانواده قرار گرفته است.هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش کیفیت ارتباط در پیش بینی بهزیستی ذهنیوشادکامی در میان دانشجویان متأهل بود. بدین منظور نمونه 191 نفریاز خوابگاه های متأهلین دانشگاه های تهران که به شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده بودند؛ به پرسش نامه های کیفیت ارتباط زوجین، شادکامی آکسفورد و بهزیستی ذهنی(شامل دو خرده مقیاس رضایت اززندگی و سلامت روان شناختی) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش های آماری همبستگی و رگرسیون صورت گرفت.نتایج نشان داد بین کیفیت ارتباط زوجین، شادکامی و بهزیستی ذهنی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و کیفیت ارتباط زوجین می تواند 7/20درصد از واریانس مربوط به سلامت روان شناختی،1/23درصد از واریانس رضایت از زندگی، 3/27 درصد واریانس بهزیستی ذهنی و 7/27 درصد واریانس شادکامی را تبیین کند. با توجه به این یافته ها می توان نتیجه گرفت کیفیت ارتباط زوجین می تواند پیش بینی کننده بهزیستی ذهنی آنها باشد. بنابراین توجه به کیفیت ارتباط زوجین و تقویت و بهبود این روابط به عنوان روش مناسبی برای ارتقای سلامت روان شناختی، شادکامی و رضایت مندی از زندگی زناشویی پیشنهاد می شود.

هدف: درشهرستان بم مصرف تریاک که تا قبل از وقوع زلزله (دیماه 1382 ) بسیار شایع بوده است، پس از زلزله مشکلاتی برای بازماندگان این حادثه ایجاد کرد. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت اعتیاد و نگرش وابستگان به مواد افیونی و خانواده آنان به تاثیر اعتیاد بر تحمل صدمات ناشی از زلزله در این شهرستان میباشد. روش: این مطالعه کیفی در شهر بم، یکی از روستاهای اطراف آن و هشت بیمارستان شهرهای کرمان و تهران، که زلزله زدگان را پذیرفته بودند، اجرا گردید. با 159 نفر مصاحبه شد که از این میان، 61 نفر وابستگان به مواد افیونی و بقیه از خانواده وابستگان به مواد افیونی، مردم بم، پزشکان، پرستاران و امدادگران ستادی و استانی درمان بودند. روش پرسشگری مصاحبه انفرادی بود. کار میدانی 15 روز پس از وقوع زلزله شروع شد و دو هفته طول کشید. یافته ها: الگوی غالب مصرف مواد در اکثر آنان تریاک و به صورت تدخینی بوده است. به نظر بیش از نیمی از مصاحبه شوندگان وابسته به مواد افیونی، اعتیادشان باعث کاهش صدمات ناشی از زلزله شده بود و حدود یک سوم آنان اعتیاد را عامل افزایش دهنده صدمات میدانستند. در حالی که به نظر نیمی از اعضای خانواده، اعتیاد نقشی در میزان آسیبها و صدمات نداشته و از نظر نیمی دیگر، اعتیاد باعث افزایش آسیبها و صدمات شده است. نتیجه گیری: از آنجا که در حال حاضر در بم به دلایل گوناگون، خطر تشدید وضعیت اعتیاد وجود دارد و نگرش مثبت و یا حتی خنثی به استفاده از مواد افیونی، پیش بینی کننده شروع و ادامه مصرف مواد میباشد، لذا به منظور پیشگیری و کنترل آن، پیش بینی مداخلاتی که بتواند بر نگرش افراد تاثیر بگذارد، الزامی به نظر میرسد.

بحرانهای محیط زیستی ایران یکی از شدیدترین بحرانهای محیط زیستی در جهان شناخته شده است. بخش اساسی این بحرانها به سبب نبود آگاهیهای لازم درباره حفاظت از محیط زیست و ارتباط انسان با طبیعت است که در واقع نوعی مشکل فرهنگی به شمار می آید. از این رو نیازمند عزم ملی و بین المللی برای فرهنگ سازی درباره حفاظت از محیط زیست در میان اقشار گوناگون جامعه، به ویژه دانش آموزان هستیم. پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطه سبکهای تفکر با نگرش و رفتار محیط زیستی بر اساس تفاوت در جنسیت انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش تمام دبیرستانهای شهر تهران در سال 94-1393 است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر بوده که از میان دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران به روش تصادفی انتخاب شده است. شرکت کنندگان پرسشنامه سبکهای تفکر استرنبرگ– واگنر و پرسشنامه محقق ساخته نگرش و رفتار زیست محیطی را پاسخ داده اند. داده های پژوهش با روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهند که میان سبکهای تفکر و نگرش محیط زیستی رابطه معنادار وجود دارد، اما میان سبکهای تفکر و رفتار محیط زیستی رابطه معنادار وجود ندارد. همچنین براساس بررسی همبستگی میان جنسیت دانش آموزان و رابطه سبکهای تفکر با نگرش و رفتار محیط زیستی، هیچ گونه ارتباط معناداری میان آنها مشاهده نشد. با چنین مطالعاتی می توان عوامل مؤثر بر گرایشهای انسان را در حفاظت از محیط زیست شناسایی کرد و برای تغییر دادن رفتارهای مخرب و تشویق کردن به رفتارهای مناسب محیط زیستی راه حلهایی را پیشنهاد داد.

هدف این پژوهش بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری در کاهش خشم و نشخوار خشم می باشد. این پژوهش از نظر روش از نوع شبه آزمایشی محسوب می شود و طرح آن دو گروهی با پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری این تحقیق شامل زندانیان زندان اردبیل بود، که مشکل در کنترل خشم داشتند. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری در دسترس بود. حجم نمونه برابر با 26 نفر است که به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایشی گمارده شدند.آزمودنی های گروه آزمایشی 12 جلسه تحت مداخله شناختی- رفتاری قرار گرفتند، در حالی که گروه آزمایشی هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند.ابزار بکار رفته شامل آزمون خشم صفت-حالت اسپیلبرگر برای خشم و آزمون نشخوار خشم سوخودلوسکی برای نشخوار خشم بودند، که قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه اجرا شدند. داده های بدست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده آن بود که درمان شناختی رفتاری بر کاهش خشم و بروز بیرونی و درونی آن تاثیر بسزایی داشته است و در افزایش کنترل بیرونی و درونی خشم افراد گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل تفاوت معنا داری وجود داشت و همچمین با توجه به سطح معنا داری00/0 برای نشخوار خشم درمان تاثیر معناداری برکاهش نشخوارخشم گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل داشته است.

هدف از انجام این پژوهش، تعیین میزان اثر بخشی رفتار درمانی دیالکتیک بر کاهش رفتارهای خود-آسیب رسان نوجوانان بزهکار مقیم کانون اصلاح و تربیت شهر تهران بود. این مطالعه نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه این پژوهش را 30 نوجوان خود-آسیب رسان 12 تا 18 سال مقیم کانون اصلاح و تربیت شهر تهران تشکیل دادند. از سیاهه خود گزارشی خود-آسیب رسانی کلونسکی و گلن جهت جمع آوری اطلاعات در پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد.بعد از اجرای پیش آزمون ، گروه آزمایش تحت درمان برنامه رفتار درمانی دیالکتیکی به صورت گروهی قرار گرفت. این برنامه در 10 جلسه 90 دقیقه ای و هفته ای 1 جلسه اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر روش های آمار توصیفی ( طبقه بندی و توصیف اطلاعات) از تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که برنامه رفتار درمانی دیالکتیک به روش گروهی بر کاهش رفتار های خود-آسیب رسان نوجوانان مقیم کانون اصلاح و تربیت موثر است. همچنین تاثیر رفتار درمانی دیالکتیک بر کاهش کارکردهای درون فردی و بین فردی رفتار های خود-آسیب رسان نوجوانان مقیم کانون اصلاح و تربیت موثر است.