فلسفه حقوق

مواردی که در قانونگذاری و در دلیل شرعی موضوع حکم قرار می گیرند، یا مخترع شارع یا عرفی اند. موضوعات عرفی که از عرف عام یا خاص پدید آمده اند و شارع از آنها اصطلاح خاصی اراده نکرده است نیز به «عرفی مستنبط» و «عرفی ساده» تقسیم می شوند. مدعای مقاله این است که در موضوعات عرفی ساده به طور مطلق و در موضوعات عرفی مستنبط بسته به لسان دلیل، به طور قطع یا با احتمال عقلایی قابل توجه، «کارکردشان در مناسبات فردی و اجتماعی» وجه اصلی موضوعیت آنها برای احکامشان بوده است. از این رو، اگر با تغییرات زمان یا مکان، کارکرد اولیه آنها از میان برود، دیگر بر اساس ادله سابقه نمی توان دوباره احکام قبلی را برایشان ثابت کرد؛ زیرا اگر دلیل ثابت کننده حکم، لفظی باشد، به دلیل مخدوش شدن ظهورش قابل استناد نیست و اگر لبّی باشد، از دایره قدر متیقن آن خارج است؛ بنابراین برای تعیین حکم جدیدشان باید به دلایل دیگری مراجعه کرد.

۱۴۳.

فلسفه ی حقوق هگل

منبع: کانون وکلا ۱۳۴۶ شماره ۱۰۶

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۹۶ تعداد دانلود : ۹۶۱

۱۴۴.

تحلیل انتشار حکم محکومیت در حقوق کیفری ایران از نگاه فلسفه کیفری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لمیاء رستمی تبریزی محمدکاظم زارع

منبع: پژوهش حقوق کیفری سال دوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۴

کلید واژه ها: سزادهی بازدارندگی انتقام جویی انتشار حکم محکومیت فلسفه کیفری گذشته نگر فلسفه کیفری آینده نگر حذف و طرد اصلاح و بازپروری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۲ تعداد دانلود : ۶۷۹

انتشار حکم محکومیت از جمله ضمانت اجراهای شرمسارکننده است که میراثدار کیفرهای ترذیلی در گذشته قلمداد می شود. ازآنجاکه شناخت فلسفه کیفرها و تطبیق ضمانت اجراها با آن ها در ارزیابی اقدامات مزبور و افزایش کارایی آن ها بسیار مؤثر است. لذا در نوشتار حاضر، این ضمانت اجرا از منظر فلسفه کیفری مورد بحث قرار گرفته است. در یک نگاه کلی، فلسفه ضمانت اجراهای کیفری، قابلیت تقسیمشدن به فلسفه گذشتهنگر و فلسفه آیندهنگر را دارد که فلسفه آیندهنگر با نوعی ژرفاندیشی به دنبال فایدهمندی بیشتر برای ضمانت اجراها است و درمقابل، فلسفه گذشتهنگر با نگرش  صرف به گذشته و فارغ از هرگونه تفکر کارکردگرایانه، همواره سرزنش بزهکار را دنبال مینماید. از آنجا که انتشار حکم محکومیت، ریشه در کیفرهای رسواکننده سابق دارد و صرفاً در شیوه شرمسارکنندگی، مدرن شده است، با اهداف گذشته نگر به عنوان اهدافی سرکوبگرا تطابق بیشتری دارد و همواره در تأمین فلسفه آیندهنگر کیفرها ناکام خواه د بود. این امر میتواند مشوق مقنن در حذف یا حداقل محدود کردن آن باشد.

۱۴۵.

تضاد اخلاق و قانون

نویسنده: محمد شاهکار

منبع: کانون وکلا ۱۳۳۲ شماره ۳۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۸۹ تعداد دانلود : ۸۳۹

۱۴۶.

حق و منفعت

نویسنده: ژرژ دل وکیو مترجم: جواد واحدی

منبع: کانون وکلا ۱۳۴۸ شماره ۱۱۵

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۷۱ تعداد دانلود : ۱۰۲۵

۱۴۷.

اینجا هیچ حقی نداری!

مصاحبه کننده: الهام زندی

منبع: حقوق زنان ۱۳۷۷ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۷۰ تعداد دانلود : ۶۲۸

۱۴۸.

تحلیل اقتصادی حقوق در باب مرور زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جعفر نوری عبدالرشید آخوندی

منبع: پژوهش حقوق خصوصی سال دوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلید واژه ها: مرور زمان تحلیل اقتصادی حقوق

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۶۷ تعداد دانلود : ۷۶۳

تحلیل اقتصادی حقوق، به زبان ساده، استفاده ابزاری از حقوق برای رسیدن به کارایی است. بر اقتصاد است. مهم ترین پرسش هایی که این « مرورزمان » بنابراین، هدف این مقاله، بررسی تأثیر نهاد مقاله در پی پاسخ به آن ها است از این قرار است: آیا تحلیل اقتصادی حقوق در باب مرورزمان، همان بررسی فواید مرورزمان است که قبلاً در کتاب های حقوقی بررسی شده است؟ آیا مرورزمان کارا است یا خیر؟ اگر مرورزمان کارا است، شروع و پایان مرورزمان، زمان تعلیق، زمان انقطاع و زمان از سرگیری مرورزمان چه زمانی باید باشد؟ این مقاله از دو مبحث تشکیل شده است؛ در مبحث نخست، مفاهیم کلیدی مرتبط شرح داده می شود و در مبحث دوم، به طور جزئی، تحلیل اقتصادی حقوق در باب مرورزمان خواهد آمد.

۱۴۹.

انسان و حق: درآمدی به مذاهب مشهور در فلسفه حقوق

نویسنده: اریک ولف ناصر جهانبخش

منبع: وکالت ۱۳۸۱ شماره ۱۲ و ۱۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۶۵ تعداد دانلود : ۷۷۲

۱۵۰.

تدوین و گردآوری علمی قوانین

نویسنده: صفر بیگ زاده آروق

منبع: مجلس و پژوهش سال دهم تابستان ۱۳۸۲ شماره ۳۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۶۴ تعداد دانلود : ۸۱۹

۱۵۱.

تاریخ فلسفه حقوق

مترجم: جواد واحدی

منبع: کانون وکلا ۱۳۳۳ شماره ۳۷

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۶۰ تعداد دانلود : ۸۲۴

۱۵۲.

دانش حقوقی، ابزاری برای تکامل انسانی مدنی

نویسنده: پروین مومنی

منبع: وکالت ۱۳۸۱ شماره ۱۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۵۸ تعداد دانلود : ۵۹۷

۱۵۳.

حق و ناحق

نویسنده: علی اصغر فراسیون

منبع: کانون ۱۳۴۹ شماره ۷ و ۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۵۵ تعداد دانلود : ۶۰۴

۱۵۴.

تاریخ فلسفه حقوق

نویسنده: جواد واحدی

منبع: کانون وکلا ۱۳۳۳ شماره ۴۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۵۰ تعداد دانلود : ۸۱۷

۱۵۵.

در جستجوی منطق

نویسنده: محمدجعفر جعفری لنگرودی

منبع: دانشکده حقوق و علوم سیاسی ۱۳۶۰ شماره ۲۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۱۷۱

۱۵۶.

آیا مصالح عمومی و اجتماعی می تواند موجب نقض قانون شود؟

نویسنده: خسرو عباسی داکانی

منبع: کانون ۱۳۸۲ شماره ۴۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۲۶ تعداد دانلود : ۷۳۷

۱۵۷.

ماهیت و اثر فرض حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم دلشاد معارف

منبع: فصلنامه حقوق ۱۳۸۸ شماره ۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۲۷ تعداد دانلود : ۱۱۰۵

فرض حقوقی به عنوان مکانیسم و فن حقوقی که از دیرباز در نظام‌های حقوقی مختلف خصوصاً نظام‌های شکل‌گرا و غیرمنعطف برای گریز از برخی تنگناها و بن‌بست‌های حقوقی مورد استفاده قرار می‌گرفته، موضوع اصلی این مقاله است. در این مقاله ضمن تحلیل ماهیت فرض حقوقی و عناصر سازنده آن، نقش تاریخی فرض حقوقی در نظام‌های حقوقی روم باستان و کامن لا و تأثیر آن بر نظام‌های حقوقی مدرن مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر این به کاربرد فرض حقوقی در فلسفه و تأثیر آن در اجتناب از نتایج غیرمعقول ناشی از استدلال مبتنی بر منطق صوری محض اشاره گردیده و در خاتمه استفاده از فرض حقوقی در نظام حقوقی ایران برای وضع قوانین متناسب با نیازهای جامعه در مواردی که وضع قانون به دلیل برخورد و مغایرت با موازین شرعی غیر ممکن است، پیشنهاد گردیده است.

۱۵۸.

درباره مفاهیم ذهنی حق، مسئولیت، ضمانت اجرا

نویسنده: علی محمد طباطبایی

منبع: کانون وکلا ۱۳۳۲ شماره ۳۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۴ تعداد دانلود : ۱۵۷۸

۱۵۹.

کیفیت وجودی شخصیت حقوقی از نظر مکتب اجتماعی

نویسنده: عیسی ضیاء ابراهیمی

منبع: کانون وکلا ۱۳۳۳ شماره ۳۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی حقوق کلیات فلسفه حقوق

تعداد بازدید : ۱۳۲۴ تعداد دانلود : ۶۷۲

۱۶۰.

جایگاه مطالعات اخلاقی در نظام مالکیت فکری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود حکمت نیا مهدی معلی

منبع: حقوق اسلامی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴۵

کلید واژه ها: اخلاق فلسفه حقوق مالکیت فکری نظریه های مالکیت فکری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۵ تعداد دانلود : ۸۸۴

اخلاق در نظام مالکیت فکری در دو سطح، اثرگذار است. در سطح فلسفی و فراحقوقی که به توجیه اخلاقی مجموعه نظام مالکیت فکری پرداخته و به پاسخ این پرسش می پردازد که منشأ مشروعیت هر یک از نهادهای مالکیت فکری چیست؟ در این رابطه می توان بر اساس سه رویکررد اقتصادی، اقتصادی اخلاقی و رویکرد اخلاقی، مسئله را تحلیل کرد. همچنین در سطح حقوقی و سیری در قوانین این حوزه مشخص می شود، اخلاق در مصادیق قابل حمایت نیز دخالت کرده و آنها را محدود می کند. از طرف دیگر، ممکن است مصداقی از آفرینش فکری در ساختار حقوق مورد حمایت قرار گیرد؛ اما به استناد ادله اخلاقی دارای محدودیت شود که این محدودیت ها را می توان در دو دسته محدودیت ذاتی و محدودیت غیرذاتی بررسی کرد. این محدودیت ها در نظام های حقوقی مختلف شامل اقدامات آزمایشی و پژوهشی، مجوزهای اجباری بهره برداری و حمایت از افراد مانند نابینایان و کم بینایان می شود.

درخت حوزه‌های تخصصی