فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۳۰۱ تا ۵٬۳۲۰ مورد از کل ۶٬۸۹۳ مورد.
بازار در شمال ایران
خانه های قدیمی گیلان
مصدق؛ خورشید بی غروب
روش استاد و شاگردی، از نگاهی دیگر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در حاشیه کارهای ارزشمند چهار دهه اخیر در بازخوانی وجوه معنوی و عرفانی نظام استاد و شاگردی، این مقاله طرح نگاهی دیگر به روش استاد و شاگردی را دنبال می کند. در این نگاه دیگر، روش استاد و شاگردی نه فقط یک نهاد فرهنگی معنوی متعلق به گذشته بلکه بعنوان یک روش مؤثر و کارآمد امروزی در فرایند آموزش مهارت های حرفه ای به حساب می آید، روشی که روانشناسی آموزشی چند دهه اخیر، گام به گام به کشف دوباره وجوه و حدود آن نائل گشته است. در تبیین این زاوی? نگاه آموزشی، پس از ذکر شواهدی از اهمیت یافتن روزافزون و نیز تلاش های انجام شده برای عملیاتی کردن اصول روش استاد و شاگردی در کاربردهای آموزشی روز، توجه دوباره روانشناسی شناخت گرا به این روش و بازخوانی آن در قالب وجوه ششگان? مدلی با عنوان "روش استادوشاگردی شناختی" معرفی می شود. آنگاه با تبیین نظریه های مهمی که یافته های آنها بطور مستقیم یا غیرمستقیم معطوف به ویژگی های برتر روش استاد و شاگردی است، به "وجهی" که در مدل شناختی استاد و شاگردی مغفول مانده، یعنی وجه عاطفی انسان: نگرش ها، ارزش ها، و ویژگی های شخصیتی، اشاره می گردد. در بخش پایانی، ضمن ارائ? مدلی کامل تر شده ، وجه عاطفی نیز از منظر روانشناسی آموزش مورد وارسی قرار گرفته و نقش و جایگاه آن در کارآیی فرایند آموزش مهارت های حرفه ای برشمرده می شود.
تحلیل آماری تأثیر رنگ سالن امتحانات بر مؤلفه های روانشناختی دانشجویان
حوزه های تخصصی:
با توجه به تأثیر محیطی کالبدی بر انسان، می توان با تعیین کیفیات عناصر فضایی، به خلق محیطی با ویژگی های مطلوب دست یافت. در این راستا مقاله حاضر به بررسی رنگ مناسب سالن امتحانات از دیدگاه دانشجویان، پرداخته است. از آنجایی که رنگ ها دارای تأثیرات فیزیولوژیکی و روانی بر انسان ها می باشند، با شناخت صحیح و بهره گیری به جا از آن ها در فضای کالبدی، می توان به ایجاد حس آرامش در افراد کمک کرد؛ ضمن این که تغییر رنگ فضاهای موجود، با توجه به تأثیر روشنی که بر مخاطبین دارد، هزینه چندانی را نیازمند نیست. در این مطالعه دامنه آرامش از حذف اضطراب تا ایجاد بستر مناسب برای تفکر و تمرکز در طول آزمون در نظر گرفته شده است و صرفا رنگمایه مورد تحقیق قرار گرفته است و ارزش و اشباعیت رنگ ثابت فرض شده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی، رنگمایه رنگ مناسب برای سالن امتحانات را در جامعه آماری متشکل از دانشجویان دانشکده معماری دانشگاه علم و صنعت ایران، مورد بررسی قرار داده است نتیجه آزمون صورت گرفته بیانگر این امر است که ارزش رنگ در مقابل رنگمایه، بر میزان آرامش بخش بودن آن تأثیر بیشتری دارد تا جایی که رنگ سفید که دارای بالاترین ارزش رنگی و فاقد رنگمایه است به عنوان آرامش بخش ترین گزینه شناخته شد، اما در عین حال آرامش بخش ترین رنگمایه از دید دانشجویان، رنگمایه متوسط آبی(آبی با رنگمایه ۴۰ -) بوده است. با شناخت رنگمایه مناسب برای رنگ دیوارهای سالن امتحانات، در مراحل بعدی این مطالعه میتوان به تعیین ارزش و اشباعیت آن رنگ با رنگمایه مشخص شده پرداخت تا رنگ مناسب به طور دقیق مشخص شود و با اجرای آن در سالن امتحانات محیطی آموزشی، به بررسی تأثر آن بر نتیجه امتحانات، بعد از گذشت یک بازه زمانی پرداخت، تا از صحت مطالعات اطمینان حاصل کرد.
از چیستی تا تعریف معماری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
هویت شهر سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۷
75 - 86
حوزه های تخصصی:
الگوی طراحی معماری مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
باظهور تکنولوژی های ارتباطی اخیر، ازجمله اینترنت، ما شاهد سر برآ وردن فضای جدیدی در داخل این محیط های دیجیتالی هستیم. این فضا به عنوان فضای مجازی شناخته می شود که معماری مختص به خود دارد. از آن رو که این فضا فاقد اضطرارهای محیطی مانند جاذبه، اقلیم و ... - وموارد مشابهی که در دنیای واقعی وجود دارند- است؛ می تواند کاملاً از معماری جهان واقعی متفاوت باشد. محیط های مجازی با ویژگی ها و پتانسیل های خاص خود می توانند ارتباطات وسیعی میان تعداد زیادی از کاربران با سطوح مختلف علمی و فرهنگی به وجود آورند و به محیطی برای تعامل آزاد اقشار مختلف جامعه تبدیل شوند و ما را به سمت یک جامعه مشارکتی حداکثری رهنمون سازند. این مقاله بر اساس تحقیقی می باشد که درصدد رسیدن به یک الگوی معماری مجازی است که بتواند در محیط های مجازی یک تعامل فرهنگی و اجتماعی را بین استفاده کنندگان به وجود آورد و مشارکت گروه های مختلف مردم را در سطح جامعه افزایش دهد. این تحقیق در دو حوزه مطالعاتی و میدانی صورت گرفته است و جامعه نمونه آماری قسمتی از جامعه معماری کشور می باشد. ابتدا در حوزه مطالعاتی به بررسی ویژگی های معماری بر اساس استنتاجات منطقی می پردازیم و سپس در حوزه میدانی آنها را به معرض آزمون می گذاریم.
مجسمه سازی در فضاهای شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شهرهای امروزی، سرشار از عناصر و آرایه های نامناسب و آشفته هستند و شهروندان به نوعی غرق در این همه آشفتگی، نیازمند مواجهه با فضاهایی مناسب، زیبا و هماهنگ با محیط خود هستند. بی شک ورود هنر و به ویژه ""مجسمه های شهری"" به عرصه فضاهای شهری، یکی از مناسب ترین راه حل ها، جهت زیباسازی فضاهای محیطی و ساختن فضاهایی جهت تمرکز و تعامل شهروندان در شهرها می باشد. اگر این آثار هماهنگ و متناسب با فضای محیطی خود باشند، مجسمه در فضای شهری مورد نظر به شیوه ای هماهنگ قرار می گیرد و البته شهروندان هم می توانند به خوبی با آن ارتباط برقرار نمایند و به نوعی درک و سلیقه زیباشناسانه این مخاطبین نیز ارتقا می یابد. در این راستا، علاوه بر مهارت هنرمند در خلق یک اثر حجمی زیبا و متناسب، شناخت فضاهای شهری مورد بحث و تسلط هنرمند به آن نیز می تواند به توفیق هر چه بیشتر اثر بیانجامد. غرب، البته در این زمینه پیشتاز بوده است. در این مقاله فارغ از تمامی فضاهای متعددی که در شهرها یافت می شود، فضاهایی هنرمندانه و حاوی آثار زیبا و متناسب مجسمه های شهری پیشنهاد می شود.
ادراک نابینایان از معماری و ضوابط و الگوهای طراحی برای آنان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
معماری، با مجموعه احساسات و ایده هایی برای بهتر زیستن فرایندی است فیزیکی که در قالب ساخت و خلق بناهایی برای عملکردهای مختلف و رفع نیازهایی همچون زیست، امنیت، آسایش و نیازهای بی شمار دیگر بشری نمود می یابد. شباهت های ناگزیر در ساخت و سازهای جوامع گوناگون طی هزاره ها و بر حسب نیازهای مشترک، الگوهای نسبتا مشابهی به وجود آورده است و درک و فهم انسان از این فرایند، وابستگی تام به ابزار درک وی از فضا دارد.بخش کوچکی از جمعیت بشری که دارای ابزارهای متعارف ادراک فضا نیست، نیازمند فضایی متفاوت با دیگران است. از این میان، نابینایان فاقد ابزار اصلی درک فضا و معماری هستند. برای جلوگیری از احساس طرد شدن در ذهن قشر مذکور از یک طرف، نمی توان آنها را جدا از افراد سالم اجتماع و در یک محدوده مشخص محصور کرد و از طرف دیگر اختصاص یک پروژه بزرگ به درصد بسیار کمی از افراد جامعه، توجیه اقتصادی نیز نخواهد داشت و چه بسا با پیشرفت های روزافزون علوم و فناوری به زودی در روند طراحی معمارانه برای فضاهای مختص نابینایان در جهت رفع درصدی از مشکل نابینایی، نیازمند حفظ اصول و مبانی بصری و زیباشناختی خاص یک پروژه معماری یا معماری منظر نیز باشیم. بنابراین آنچه در این تحقیق پیش روست، تلاشی است برای تشخیص درک نابینا از معماری و ارایه الگوی صحیحی از فضای مناسب با ادراک او. اگر چه رعایت رعایت صحیح معیارها، ضوابط و استانداردهای تبیین شده توسط کارشناسان و صاحبنظران ذی ربط، می تواند شرایط مطلوب توام با اطمینان خاطر و امنیت فضای کار و زندگی را برای نابینایان تامین نماید، اما از آنجایی که یک نابینا نیز به هنگام فراغت و تفریح فضایی متفاوت از الگوهای تکراری روزمره را نیز طلب می کند، به نظر می رسد در بعضی شرایط خاص و متفاوت بر حسب نوع کاربری یک پروژه معماری یا معماری منظر می توان از تکرار همان الگوهای واحد طراحی، با شرط رعایت تمهیدات ویژه جهت حفظ ایمنی نابینایان، پرهیز نمود.
پیاده راه عاملی برای افزایش سرمایه اجتماعی
حوزه های تخصصی:
مفهوم سرمایه اجتماعی در دو دهه اخیر جایگاه ویژه ای در مطالعات جامعه شناسی پیدا کرده است. سرمایه اجتماعی ریشه در تعاملات اجتماعی دارد و هنگامی که سطح تعاملات در جامعه ای افزایش یابد، باعث افزایش سطح سرمایه اجتماعی می شود. یکی از عواملی که می تواند باعث افزایش سطح تعاملات شود، حرکت عابر پیاده در فضای شهری است. پژوهش پیش رو تعاملات اجتماعی را به عنوان نقطه اشتراک طراحی شهری، پیاده راه و سرمایه اجتماعی معرفی می کند و به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه،۸۴۰ نفر را که به صورت سهمیه ای و متناسب با متغیرهای سن و جنس انتخاب شده اند، به عنوان حجم نمونه، مورد بررسی قرار داده است. در نهایت با تکنیک تحلیل عاملی و به وسیله نرم افزار spss به این نتیجه می رسد که پیاده راه عاملی برای افزایش سطح سرمایه اجتماعی می باشد.
روشی نوین در بهینه سازی پنجره های تکجداره(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از کل انرژی مصرفی کشور، حدود40% آن صرف سرمایش و گرمایش ساختمان ها میشود که یک سوم اتلاف حرارتی از طریق پنجره ها صورت میپذیرد. از آنجاییکه بسیاری از ساختمان های موجود مطابق با استانداردهای مصرف انرژی ساخته نشده و به ناچار برای ایجاد شرایط آسایش حرارتی مجبور به مصرف انرژی بیش از حد هستند، بنابراین موجب به هدر دادن ذخایر انرژی شده و با واقعی شدن تعرفة حامل های انرژی، بالا رفتن هزینه ها را نیز سبب میشوند. پنجره ها عناصری از بنا هستند که نور، حرارت و زیبایی مناظر را به درون دعوت میکنند. پنجره ها همچنین بزرگترین عناصر اتلاف حرارت نیز به شمار میروند. در ساختمان های موجود، راه های پیش گیری، تعویض و یا بهبود کارایی پنجره ها است. عدم وجود راهکار مناسب جهت بهینه سازی بازشوها و جدار های نورگذر ساختمان های موجود یکی از نقاط ضعف فرایند بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان به شمار میرود. مقاله حاضر تلاشی برای ارایة راهکاری ساده و اجرایی برای بهینه سازی درها و پنجره های موجود در ساختمان با حداقل هزینه است. این روش شامل افزودن شیشه دوم به همراه پروفیل های پوشاننده میباشد. فرایند اجرای آن نیازمند تجهیزات پیچیده و آموزش متخصصان نبوده، همچنین موجب اتلاف مصالح اولیة پنجره نمیشود. این روش در نهایت باعث کاهش اتلاف انرژی و افزایش کیفیت آسایش فضای داخلی می شود. نتایج مدل سازی رایانه ای میزان کاهش ضریب انتقال حرارت (سطحی) حاصل از این روش را 37% نشان میدهد.
بازخوانی ارتباط «انسان-طبیعت» از طریق بررسی نماد باغ در آثار نقاشی معاصر ایران
حوزه های تخصصی:
در یک قرن اخیر، برای رفع بحران ارتباط انسان با طبیعت و خسارات ناشی از آن، راهکار های گوناگون با رویکردهای متفاوت ارائه شده است. از آنجا که این بحران جهان شمول است، بسیاری از این راهکارها به صورت کلی و در مقیاس جهانی اعلام شده است. حال آن که به نظر می رسد، می توان ذهنیت انسان معاصر را در مورد طبیعت، در هر یک از فرهنگ های بومی به طور جداگانه بازشناسی کرد و راهکارهای متناسب با هر یک از آن ها را ارائه نمود. از آن جا که به طور معمول، پرسش مستقیم درباره نظر افراد در مورد طبیعت، منجر به دریافت پاسخ های کلیشه ای و شعارگونه از ایشان می شود، برای دوری از این معضل، در این تحقیق با بررسی آثار نقاشی معاصر تحت عنوان «جایگاه طبیعت و پدیده معمارانه باغ، در ذهنیت انسان ایرانی معاصر»، با روش نمونه گیری احتمالی در میان آثار به نمایش درآمده در «هفت نمایشگاه دوسالانه نقاشی معاصر ایران» و «پنج نمایشگاه نقاشی تجلی احساس» مورد بررسی و تحلیل کیفی و کمی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهدکه مشکلات و راهکارهای آن ها در طبیعت مصنوع (باغ)، از طریق توجه به مفاهیم ذهنی انسان معاصر و عمق دریافت ها و پرداخت های او میسر می گردد.
مضامین دینی شینتو و تأثیر آن بر معماری ایزدکده های ژاپن
حوزه های تخصصی:
دین شینتو از روزگاران بسیار قدیم دین بومی مردم ژاپن بوده و از نظر قدمت، یکی از ادیان کهنسال جهان بوده است که مبدأ و پیدایش آن به درستی مشخص نمی باشد. این دین در میان ادیان عالم، به جهت نقشی که در شکل دادن ثبات ملی پیروان خود از نظر سیاسی داشته است، منحصر به فرد است. در آن هنگام که در ژاپن ضرورت برپایی قدرتی در برابر سایر ادیان وارداتی مطرح گردید، دین شینتو اهمیت ملی پیدا کرد. هرچند جاذبه سایر ادیان چون بودا به دلیل داشتن اصول و دستورالعمل ها در این سرزمین قوی بوده است، اما حکمرانان و افراد با نفوذ جامعه، در مواقع اضطراری و نیز هنگام به خطر افتادن ملیت، شینتو را مطابق علایق رهروانشان و متأثر از ادیان موفق، آراسته و عرضه داشته اند. اما به هر حال، حس وطن پرستی و ملی گرایی ژاپن باعث گردید تا هنرها و به ویژه معماری، خصوصیات منحصر به فرد خود را خصوصا در زمینه عبادتگاه حفظ نماید و با وجود تغییرات اجتناب ناپذیر، هویت خود را از دست ندهد. چنانچه در معماری معاصر نیز پیشگامانی در سطح بین المللی کارهایی ماندگار، موافق با هویت و مفاهیم مذهبی و سنتی ملی ارائه می نمایند. با توجه به شیوه استفاده از مفاهیم آیینی شینتو در هنرها و به خصوص معماری، این مقاله با مطالعه نمونه هایی از معابد، که بیانگر حضور فیزیکی آموزه های شینتوئیسم است، اثرات آن را در نمونه های معماری دینی متأثر از این تفکر اعتقادی بررسی کرده است. هدف از این مقاله ارائه مشترکات و مضامین پایدار دینی است که معماری ژاپن از گذشته تاکنون بدان متصل بوده است. روش مورد استفاده در این نوشتار، توصیفی-تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و مرور متون و اسناد تاریخی بوده است.
بازیابی کاخ های هخامنشیان در برازجان با اتکا به داده های باستانشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
علیرغم آنکه متون تاریخی، سنگ نوشته ها و الواح باقیمانده از عصر هخامنشیان اطلاعات ارزشمندی از چگونگی اداره قلمرو وسیع این امپراطوری قدرتمند را در اختیار گذارده، لیکن یافته های باستانشناسانه، که طرح کامل سازه های تشریفاتی این دوران را مشخص سازد، تنها به محوطه های انگشت شماری محدود شده است. بعلاوه، با وجود آنکه عظمت اندازه ها و ماندگاری مواد و مصالح فضاهای تشریفاتی این دوران آنها را اضمحلال ناپذیر می نمود، لیکن بواسطه گذشت زمان و تازیانه های محیط چنان ناپدید گشته اند که بدون انجام مطالعات مدتمند باستانشناسانه قابلیت بازیابی نمی یابند. چنانچه بناهای سلطنتی احداث شده به امر شاهزادگان، ساتراپ ها و فرمانروایان تابعه هخامنشیان را بر شمار کاخ های منطقه ای و فصلی پاشاهان این سلسله بیفزاییم، تصور ده ها نمونه از این کاخ ها در قلمرو وسیع امپراطوری هخامنشی بسیار آسان می شود. مع الوصف، همچنان پرسش هایی در خصوص تعداد واقعی این کاخ ها، توزیع مکانی آنها، رابطه های فرم و عملکرد و منزلت سیاسی استفاده کننده گان و نیز میزان ظهور سبکی واحد در احداث این بناها و ... قابلیت طرح می یابند.کشف سه نمونه از کاخ های این سلسله در حوالی شهر برازجان (استان بوشهر) اگرچه در پاسخ به پرسش های مطروحه کمک خواهد نمود، لیکن خود ابهاماتی را پیش روی باستانشناختی مورد استفاده در خصوص زمان ساخت، انگیزه سازندگان، سبک معماری و همچنین زمان و دلایل انقراضشان قرار داده است.نوشتار حاضر، که بر پایه اطلاعات بدست آمده از حفریات باستانشناسانه در سه کاخ مذکور شکل یافته، تلاشی است به منظور پاسخ به پرسش های مطروحه داده های باستانشناسی این تحقیق روشن ساخته که هر سه کاخ مذکور در آغاز فرمانروایی هخامنشیان و محتملا توسط همان معمارانی احداث گشته است که پاساگاد را بر پای داشته اند.همچنین، با اتکاء به این یافته ها و به احتمال بسیار زیاد، می توان گفت که دست کم یکی از کاخ های مورد کاوش در اثر هجوم بیگانگان، سوخته و در حالتی اضطراری رها شده است.
برنامه دهی معماری، یک ضرورت برای طراحی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه مابین فعالیت های متعدد در طراحی پژوهی معماری، "برنامه دهی" به عنوان یکی از مراحل فرآیند طراحی محسوب می شود که توسط آن طراح با موضوع و اهداف یک پروژه ی طراحی بخصوص در زمینه ی نیازهای استفاده کنندگان، محیط و بستر پروژه آشنا می گردد و به صورتی نظام مند این اطلاعات و ایده های مناسب را در سطوح مختلف مراحل طراحی به کار می گیرد. اگرچه توجه به مقوله ی "برنامه دهی معماری" از اواخر دهه ی 1960 میلادی در حرفه و مراکز آموزش معماری مطرح شد، ولی با تأمل بر روی فعالیت آن می توان ادعا نمود که "برنامه دهی" در طول تاریخ جدا از "طراحی" معماری نبوده است. این مقاله ضمن معرفی ویژگی های "برنامه دهی معماری"، به معرفی بخشی از مطالعات و تجربیات آموزشی نگارنده با دانشجویان دوره کارشناسی ارشد معماری دانشگاه تهران در قالب یک نمونه موردی، "به سازی بخشی از محور خیابان انقلاب حدفاصل میدان انقلاب و چهارراه ولی عصر (عج)"، می پردازد. توجه به مزایای "برنامه دهی"، به خصوص در شرایط حاضر اقتصادی و حرفه ای در کشور، می تواند نقش بسزایی در پیشرفت حرفه ی معماری داشته و معماری کشور را یک گام نزدیک تر به سوی ایجاد "معماری خوب" بنماید. در این میان ضرورت دارد که برنامه ریزان آموزشی، به جایگاه صحیح بحث "برنامه دهی معماری" پی برده و برگزاری دروسی در این زمینه را در سطوح مختلف کارشناسی و کارشناسی ارشد معماری در دستور کار قرار دهند.
جلوه های سنت و تجدد در فضاهای ورودی خانه های تهران دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دوره قاجار، دوره تضاد در ارزش ها و اندیشه های معمارانه، و تنوع در گرایش ها و شیوه های معماری شهری است. این تنوع و تضاد که متأثر از عوامل گوناگون و رویکردهای مختلف سنت و تجدد است، بیش از همه، در حوزه معماری مسکونی نمود پیدا می کند و ساختار یکنواخت خانه های شهر را به عرصه تفاوت می کشاند. تفاوتی که در تمامی اجزاء تشکیل دهنده یک خانه، از فضای ورودی تا فضاهای داخلی رخ می نماید؛ اما بدین خاطر که فضاهای ورودی، نمودی بیشتر در معماری دارد، تحولات رخ داده در این بخش، ملموس تر و بررسی ویژگی های ساختاری و تزیینی آنها از اهمیتی دو چندان برخوردار است. در این میان، موضوع قابل توجه این است که تحول مذکور، بر فضاهای ورودی خانه های گروهی از جامعه تأثیرگذار بوده و حتی نوع این تأثیرگذاری، از محله ای به محله دیگر متفاوت بوده است؛ گرچه از این طریق، شاید بتوان شاخصه های بارزی را برای انواع فضاهای ورودی تعیین نمود و سبک غالب ورودی ها را ارزیابی کرد. بدین ترتیب می توان گفت خانه های تهران دوره قاجار، سبک های گوناگونی در فضاسازی ورودی داشته که هر یک، جلوه هایی از سنت، تجدد یا تلفیقی از آنها را به نمایش گذاشته است.
چهارتاقی خانه دیو، آتشکده ای نو یافته از دوره ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بدون تردید در مطالعات باستان شناسی مذهبی عصر ساسانی، آتشکده ها و چهارتاقی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آتش که در تعالیم دین زرتشت از عناصر مقدس و مورد احترام یکتا پرستان زرتشتی بود، در مدت نزدیک به پنج قرن حکومت ساسانی با احداث آتشکده ها و چارطاقی ها در سراسر امپراطوری تقدس ویژه ای یافت. چارطاقی نو یافته خانه دیو از جمله چهارتاقی های ارزشمند عصر ساسانی است که برخی محققین خارجی و باستان شناسان ایرانی به استناد متون پهلوی بندهشن و یشت های اوستا آن را به عنوان آتشکده آذر برزین مهر - یکی از سه آتشکده شاخص دوره ساسانی - معرفی نموده اند. اگر چه در پژوهش های باستان شناختی انجام شده در این بنا مدرک معتبری در تایید این مساله بدست نیامد، لیکن مطالعه انجام شده در این بنا بیانگر آن است که این چهارتاقی، هسته اصلی باقیمانده از بنای بزرگتری است؛ متشکل از چهار جرز سنگی، راهروی طواف، پادیاو، بقایای سکوی آتشدان، اتاق انتظار، که با توجه به موقعیت قرارگیری چهارتاقی در یک پشته سنگی کم وسعت و در بین کوه های سر به فلک کشیده ریوند در نوع خود منحصر به فرد بوده و از اهمیت فوق العاده ای در شناخت آتشکده های ساسانی برخوردار است. نظر به اهمیت موضوع و جایگاه آتشکده ها در مطالعات مذهبی عصر ساسانی و به ویژه از آن جهت که این بنا تاکنون به طور علمی از منظر باستان شناختی مورد کاوش قرار نگرفته بود؛ هیات باستان شناسی ایران - لهستان برای نخستین بار طی دو فصل به مطالعه و کاوش در چارطاقی خانه دیو پرداخت. در این راستا مقاله پیش رو با هدف تکمیل مطالعات باستان شناختی بناهای مذهبی عصر ساسانی بر مبنای داده های باستان شناختی ضمن معرفی عناصر و فضاهای معماری مکشوفه چهارتاقی خانه دیو، نکاتی را نیز بر مبنای متون پهلوی در خصوص اهمیت و جایگاه آتشکده اذربرزین مهر ارایه می نماید.
بررسی معماری دوره ی قاجار
حوزه های تخصصی:
جایگاه و مرتبه ی معماری قاجار در تاریخ معماری گذشته ی ایران (قبل از دوره ی جدید) می تواند محل بحث و تأمل باشد. به طور خلاصه، معماری قاجار ادامه دهنده ی معماری دوران های پیش به خصوص صفویه است. در بسیاری موارد به علت ورود عناصری مانند خیابان و میدان به ایران و همچنین سفر به اروپا و... تغییراتی در معماری قاجار رخ می دهد و معماری در این دوران نسبت به این عناصر شکل می گیرد. در دوران قاجار عناصر و اشکالی مانند روزن های قوسی شکل و هلالی بالای ارسی، سنتوری، حوض خانه و... وارد معماری می شوند که از مشخصات معماری این دوره به حساب می آیند. بنابراین در دوران قاجار با وجود ورود عناصر جدید مانند خیابان و میدان (به معنای امروزی) شاهد رشد و تکامل معماری هستیم. بنابراین دراین پژوهش به معرفی بیشتر معماری قاجار و عناصر رایج در معماری قاجار می پردازیم.