فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۰۸ مورد.
حوزه های تخصصی:
وب سایتها و پایگاه های اطلاعاتی از دیدگاه های مختلفی موضوع پژوهش محققان، بویژه محققان حوزهای علوم رایانه و کتابداری و اطلاع رسانی، قرار گرفته اند . یکی از این موارد، ارزیابی رابط کاربر وب سایتها و پایگاه های اطلاعاتی است که توجه بسیاری را به خود جلب نموده است. بدین منظور، متخصصان این دو حوزه روشهای مختلفی را برای ارزیابی رابط کاربر وب سایتها و پایگاه های اطلاعاتی ابداع کرده اند که روش «ارزیابی مکاشفه ای»، به عنوان یکی از روشهای کیفی، از جمله آنهاست. این مقاله قصد دارد ابتدا روش ارزیابی مکاشفه ای را تعریف کند، سپس مراحل اجرای ارزیابی و مسائلی را که باید در هنگام ارزیابی به آنها توجه داشت مورد نظر قرار دهد و در نهایت پاره ای از مزایا و محدودیتهای این روش را از دیدگاه متخصصان حوزه تعامل انسان با رایانه ذکر نماید.
استانداردها در خدمات مرجع مجازی
حوزه های تخصصی:
در دنیای امروز استاندارد و توجه به آن امری ضروری به نظر میرسد. در نتیجه، خدمات مرجع الکترونیکی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. مقالة حاضر بر آن است تا ابتدا به بررسی نقش استاندارد در خدمات مرجع الکترونیکی اشاره کند وسپس به بررسی نمونه هایی از این دستورالعمل-های اجرایی که در کتابخانه های دوپونت- بال دانشگاه استستون و کتابخانه دانشگاه کارولینای شمالی ارائه میگردند بپردازد و در نهایت نیز راهنمای مرجع دیجیتال ایفلا را جهت آشنایی علاقه مندان ارائه کند
مبادله اطلاعات در سیستم های اطلاعاتی کتابخانه دیجیتال: تحلیل محتوا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وجود مشکلات زیاد در شناسایی، جستجو و بازیابی منابع اطلاعاتی ارزشمند در محیط وب، کتابخانههای دیجیتالی را بر آن داشته است تا برای مبادله اطلاعات با یکدیگر و با سایر مراکز اطلاعاتی دارای منابع ارزشمند به دنبال راهکارهایی باشند. از این رو در صورت وجود
کتابخانههای متعامل، امکان دسترسی به اطلاعات ارزشمند در سطح جهانی فراهم خواهد آمد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی مدل های مبادله اطلاعات و شناسایی عناصر اصلی مطرح در مبادله اطلاعات برای استفاده بهینه از مدل و عناصر مبادله اطلاعات برای اجرای پروژههای مبادله اطلاعات است. مرور متون و بررسی پروژههای انجام گرفته در این حوزه نشان از آغاز این فعالیتها از سال 1998 دارد، به نحوی که از سال 2003 به بعد بر تعداد چنین پروژههایی افزوده شده است. همچنین با توجه به بررسیهای اولیه انجام گرفته، مشخص شد که خواستگاه بیش از 50 درصد از پروژهها، ایالات متحده است. بهطور کلی سه سطح مختلف مبادله اطلاعات وجود دارد که عبارتند از: سطح فنی، سطح محتوا و سطح سازمانی. با توجه به تاکید پژوهش حاضر بر سطح فنی، یافتههای این پژوهش نشان میدهد از تفاهم نامه «او.ای.آی.»، زبان توصیفی ایکس.ام.ال. و استاندارد ابردادهای دابلینکر در بیشتر کتابخانههای دیجیتالی مورد بررسی استفاده میشود.
بررسی انتظارات کاربران از صفحه رابط کاربر کتابخانه دیجیتال دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی انتظارات دانشجویان آموزش الکترونیکی از ویژگیهای صفحه رابط کاربر کتابخانه دیجیتال دانشگاهی است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان آموزش الکترونیکی که در دانشگاههای کشور از این فناوری استفاده می کنند، تشکیل می دهد. بر این اساس 200 پرسشنامه بین دانشجویان توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که همه دانشجویان بر اولویت قابل فهم بودن اصطلاحات مورد استفاده در صفحه رابط کاربر، ویژگیهای صفحه نمایش و روشن بودن عملکرد های هدایت و راهبری به عنوان معیار های کاربرد پذیری صفحات رابط کاربر توافق کلی دارند. همچنین نتایج آزمون تحلیل ANOVA نشان می دهد که بین سه طبقه از دانشجویان در ارتباط با اولویت بندی این معیار ها بجز در مورد عملکرد های هدایت و راهبری تفاوت معناداری وجود ندارد. به عبارت دیگر همه دانشجویان دارای انتظارات مشابهی اند و مهارتهای فناوری اطلاعات دانشجویان به عنوان عامل تاثیرگذار در اولویت بندی این معیار ها مطرح نیست. همچنین نتایج تحقیق در ارتباط با اولویت بندی ویژگیهای صفحه جستجو، نمایش و مرور مدارک نشان می دهد که بجز در صفحه مرور مدارک بین انتظارات سه طبقه دانشجویان مبتدی، متوسط و پیشرفته نسبت به اولویت بندی این ویژگیها تفاوت معناداری وجود ندارد.
امکان سنجی جایگزینی منابع مرجع الکترونیکی رایگان به جای منابع مرجع چاپی در کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی منابع و مراجع
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
پژوهش حاضر، به منظور بررسی امکان جایگزینی منابع مرجع الکترونیکی رایگان به جای منابع مرجع چاپی، به روش کتابخانه ای (بررسی متون) و موردپژوهی و تحلیل محتوا انجام شده است. از بین 1364 منبع مرجع چاپی موجود در دانشگاه فردوسی مشهد مربوط به سال های 1990 تا 2006 میلادی، 25 منبع (5 دایره المعارف، 5 راهنما، 5 واژه نامه، 5 اطلس، و 5 زندگینامه) انتخاب گردید. همچنین، 25 منبع مرجع الکترونیکی معادل آنها نیز برگزیده شد. در هر یک از این منابع، 5 مدخل (در مجموع 250 مدخل) ارزیابی شد و پس از مقایسه میانگین نمره های حاصل از ارزیابی، قابلیت پاسخگویی منابع الکترونیکی و نیز چاپی به اطلاعات مورد نیاز، مشخص شد. بین میانگین نمرات کل حاصل از ارزیابی منابع الکترونیکی و منابع چاپی تفاوت معنی دار وجود داشت. از آنجا که تفاوت نمرات، در انواع منابع مورد نظر پژوهش (دایره المعارف ها، راهنماها، واژه نامه ها، اطلس ها، و زندگینامه ها) به نفع گروه منابع الکترونیکی بوده است، منابع مرجع الکترونیکی رایگان قابلیت زیادی برای جایگزینی، به جای منابع مرجع چاپی دارند. همچنین، بین میانگین نمره های کسب شده از ارزیابی شاخص های کیفیت محتوای منابع مرجع چاپی و منابع مرجع الکترونیکی تفاوت معنی دار، به نفع گروه الکترونیکی بوده است. بدین معنی که به لحاظ محتوایی، این احتمال وجود دارد که منابع مرجع الکترونیکی رایگان بتوانند جانشین منابع مرجع چاپی مشابه و معادل شوند. از طرفی، تفاوت معنی دار بین نمره های دریافتی حاصل از مقایسه شاخص های سنجش قابلیت های جستجو و ساختار منابع مرجع چاپی و الکترونیکی نشان داد که منابع مرجع الکترونیکی رایگان، قابلیت جایگزینی زیادی به جای منابع مرجع چاپی مشابه و معادل دارند.
خدمات مرجع الکترونیکی شیوه های نوین پاسخگویی به پرسش های مرجع
حوزه های تخصصی:
کتابخانه ها در راستای پاسخگویی به پرسش های کاربران از شیوه های مختلفی استفاده کرده اند و سیر پیشرفت آن ها به سوی یافتن راه های بهتر پاسخگویی همچنان ادامه دارد. در این میان بخش مرجع کتابخانه ها نیز در معرض تغییر و تحول بوده اند. تغییر و تحول در بخش مرجع کتابخانه ها به مقدار زیادی در نتیجة رشد و پیشرفت فناوریهای ارتباطی و گسترش شبکه ها بوده است. تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بخش مرجع باعث ایجاد نوع دیگری از خدمات مرجع گردیده که از لحاظ ماهوی به دنبال تکمیل خدمات مرجع به شکل سنتی، ولی از لحاظ شکلی با آن متفاوت میباشد. این نوع خدمات مرجع، «خدمات مرجع الکترونیکی» نام گرفته است. در این مقاله دو شیوة ارائة خدمات مرجع الکترونیکی، یعنی خدمات مرجع از طریق پست الکترونیکی و خدمات مرجع بیدرنگ مورد بررسی قرار خواهند گرفت.شیوة مطالعه، کتابخانه ای و هدف مقاله، بررسی مزایا و معایب و افق های آیندة این نوع از خدمات و ارائة نمونه هایی از همکاری بین مؤسسات در انجام آن ها میباشد.
دانشگاه مجازی
حوزه های تخصصی:
در این نوشته امکانات فنی و شرایطی که راه اندازی کلاس مجازی، دانشگاه مجازی و کتابخانه مجازی را وارد محیط های آکادمیک کرده است، مورد توجه قرار گرفته اند. چالشهای نظام آموزشی در عصر اطّلاعات، نمودهای مختلف آموزش مجازی، چشم اندازها، کارکردها، سیر تکوین و عوامل تسریعکننده روند آموزش مجازی، مورد توجه قرار گرفته است. راهکارهای جهانی و تفاوتهای بین دانشگاه سنتی و دانشگاه مجازی تشریح شده، سه نمونه از دانشگاههای مجازی معرفی شده است. ساختار دانشگاه مجازی، ویژگیهای کارکردی کلاس مجازی، مزیتها و عیبهای محیط های آموزشی مجازی شرح داده شده است. راهبرد اصلی در نظام آموزشی کشور ایران، راهکار اجرایی تحقق آموزش مجازی، از جمله نیاز به برخورداری از کتابخانه مجازی برای ارائه آموزشی با کیفیت در دانشگاه مجازی تشریح شده است.
کتابخانه ی ملی دیجیتال پزشکی ایران ( INMDL ) : بایدها و نبایدها
حوزه های تخصصی:
کتابخانه ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (INMDL) در سال 1387 در راستای تامین منابع علمی لاتین دانشگاه های علوم پزشکی کشور با مسئولیت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آغاز به کار کرد. دسترسی به این کتابخانه از طریق سایت www.inlm.org امکان پذیر است. با توجه به تعاریف علمی کتابخانه ی ملی و کتابخانه دیجیتال، به نظر می رسد خدمات و منابعی که از این بستر ارائه می گردد، نه به مفهوم کتابخانه ی ملی نزدیک است و نه به مفهوم کتابخانه دیجیتال. مقاله حاضر با چنین رویکردی ابتدا مفهوم کتابخانه ی ملی و کتابخانه دیجیتال را بیان نموده و در ادامه تعریف علمی کتابخانه ی ملی دیجیتال را ارائه می دهد تا خواننده محترم به درستی مفهوم این کتابخانه را درک کند و در نهایت بتواند تشخیص دهد که آیا می توان چنین بستر و امکانی را کتابخانه ی ملی دیجیتال پزشکی قلمداد کرد یا خیر؟
از رایانش ابری تا کتابخانه ابری و ارائه پیشنهاد طراحی کتابخانه با الگوی رایانش ابری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پردازش ابری مدل غالبِ حال حاضر و آینده فناوری اطلاعات و ارتباطات است. دور از ذهن نیست که این تحول عمده در ارائه خدمات اطلاعاتی، کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی را دچار تحولاتی اساسی کند. دامنه گسترده این تغییرات چهره ای تازه به کتابخانه ها هم از نظر ساختار و هم از نظر نحوه ارائه خدمات، خواهد بخشید. این پژوهش به روش کتابخانه ای (سندی) و تحلیل متون ضمن مروری بر مفهوم پردازش ابری و نیز شرح، بررسی و معرفی مدل های آن در کنار ارائه ی چشم اندازی از تحولات پیش رو در عرصه ارائه خدمات اطلاعاتی، به توضیح بنیان نظری کتابخانه ابری به عنوان یک ایده پرداخته و این نوع کتابخانه را به عنوان راه حلی برای برخی مشکلات کتابخانه های دیجیتالی از جمله حق پدیدآور و نیز توسعه قابلیت ها و امکانات این کتابخانه ها پیشنهاد می کند. طی بررسی میان مدل های گوناگون پردازش ابری مشخص گردید چگونه ویژگی های هر کتابخانه یعنی کاربرد، مأموریت ها، جامعه مشتریان و میزان منابع مالی، نحوه بکارگیری هر مدل و یا ترکیب میان آنها را مشخص خواهد کرد.
معیارهای ارزیابی کتاب های الکترونیکی: سیاهه ی پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کتابهای الکترونیکی ویژگیهای متنوعی دارند که هر یک از این ویژگیها می تواند در افزایش قابلیت کاربرپسندی و جذب کاربران بیشتر، مؤثر واقع گردد. کاربران و کتابداران به منظور انتخاب کتاب الکترونیکی متناسب با نیازها، باید معیارهایی را در نظر گیرند تا بتوانند متناسب با نیاز و حوزه موضوعی،کتاب الکترونیکی مناسبی را تهیه نمایند. هدف این پژوهش ارائه معیارهای ارزیابی کتابهای الکترونیکی از دو دیدگاه (کاربران و کتابخانه ها) و با دو رویکرد، یعنی در نظر گرفتن ویژگیهای محیط الکترونیکی و نیز باقی ماندن ویژگیهای مطلوب محیط چاپی در کتاب الکترونیکی است. با بررسی منابعی که در حوزه کتابهای الکترونیکی تالیف شده بودند، در مجموع 15 معیار با 101 مؤلفه به منظور ارزیابی کتاب الکترونیکی مناسب برای کاربران و کتابخانه ها به طور مشترک و 4 معیار با 24 مؤلفه به صورت اخص و فقط برای کتابخانه ها و کتابداران مطرح شد.
ارتباطات الکترونیک کتابداران ایران: تحلیل محتوایی گروه بحث الکترونیک دانشگاه فردوسی مشهد (LIS)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی کتابداران در کتابخانه های دیجیتالی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری ارتباطات علمی
در این مقاله با روش تحلیل محتوای کیفی، به مطالعة موردی گروه بحث الکترونیک دانشگاه فردوسی مشهد پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش از 1319 پست الکترونیکی تشکیل شده که از ششم دی ماه 1385 تا ششم تیرماه 1386 به این گروه بحث ارسال شده اند. مطالعه موردی حاضر با روش تحلیل محتوای ساختاری انجام گردید . یافته های مرحله اول پژوهش نشان میدهد پراکندگی موضوعی در پستهای ارسالی، به ترتیب با 93/56% فراوانی در گروه «مرتبط با کتابداری و اطلاع رسانی»، 16/20% فراوانی درگروه «عضویت»، 64/8% در گروه «هرزنامه ها»، 65/7% درگروه «تبریک و تسلیت» و 59/6% در گروه «متفرقه» است. در مرحله دوم، به منظور بررسی ارتباطهای علمی اعضای گروه بحث، 751 پست الکترونیک ارسالی به گروه «مرتبط با کتابداری و اطلاع رسانی» با استفاده از دستورکار رمزگذاری شده، تحلیل محتوای کیفی گردید و مشخص شد 194 پست (82/25 %) در مقوله «اخبار و رویدادهای مرتبط با کتابداری»، 21 پست (79/2%) در حوزه «اخبار فناوری اطلاعات»، 96 پست (78/12%) حاوی اخبار «انجمن کتابداری ایران»، 172 پست (90/22%) از «همایشها و کارگاه ها»، 22 پست (92/2%) درمورد «تحصیلات تکمیلی و عالی»، 131 پست (44/17%) در مقوله «منابع و مطالب جدید»، 19 پست (52/2%) درباره «جستجوی متخصصان کتابداری»، 14 پست (86/1%) با موضوع«آگهی استخدام»، 14 پست (86/1%) در مورد «نمایشگاه کتاب»، 23 پست (06/3%) درارتباط با «منزلت اجتماعی رشته»، و 156 پست (77/20%) به «پرسش موضوعی» و پاسخ در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی و رشته های، مرتبط اختصاص یافته بودند
کتابخانه های دیجیتال: طرز کار، ساختار و کتابداران و اطلاع رسانان آینده
کاربرد فولکسونومی در بازنمودن تصاویر دیجیتالی، رویکردی نوین در نمایه سازی کاربرمدار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله، روشهای نمایه سازی تصاویر که تا کنون مطرح بوده به اختصار بیان گردیده و نظری کلی از چالشهای مربوط به نمایه سازی تصویر مبتنی بر مفهوم، فراهم آمده است. از روشی نوین با عنوان «فولکسونومی» یا «رده بندی مردمی» که به میزان قابل ملاحظه ای در دنیای کتابخانه دیجیتالی مورد توجه قرار گرفته است یاد میشود که در آن، برچسب زنی اجتماعی ابزاری برای افزایش توصیف اشیای دیجیتالی، فراهم کردن محملی برای درونداد کاربر و درگیری بیشتر کاربر، تلقی میگردد. این مقاله، به ارزیابی مزایا و معایب فراداده های ساخته شده توسط کاربر در محتوای مجموعه تصاویر رقومی میپردازد و آن را با قالب فراداده ای ساخته شده به طور حرفه ای و ابزار کنترل واژگان، مقایسه میکند. همچنین، ضمن تحلیل ویژگیهای رده بندی مردمی، درمییابد که برچسب زنی مردمی میتواند به عنوان مکملی برای پیشینه های فراداده ای ساخته شده به طور حرفه ای به مرحله عمل درآید تا فرصتی برای کاربر به منظور اظهار نظر دربارة تصویر فراهم آید
چالش ها و مسائل مدیریتی کتابخانه ها در گذر از کتابخانه سنتی به سوی کتابخانه دیجیتالی با نگاهی به ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در سالهای اخیر، کتابخانه ها برای ایجاد کتابخانه دیجیتالی با چالشهای جدیدی روبه رو هستند. این چالشها در تمامی جنبه های کتابخانه های دیجیتالی از جمله حوزه نگرشی، ساخت مجموعه دیجیتالی، نیروی انسانی و حفاظت و نگهداری، به چشم میخورد. مدیران کتابخانه ها با توجه به دانش موجود و وضعیت سازمانی خود، با این چالشها مواجهند. این مقاله سعی دارد با استفاده از تجربیات سایر کتابخانه های پیشرو و نظریات محققان، به مسائل و چالشهای کتابخانه ها برای گذر از کتابخانه سنتی به سوی کتابخانه دیجیتالی از دیدگاه مدیریتی بپردازد. این چالشها در پنج مقوله شامل «نگرشی، نیروی انسانی، ساخت مجموعه دیجیتالی، تجهیزات و دستگاه های دیجیتال سازی، حفاظت و نگهداری» مورد توجه قرار گرفته و در نهایت راهکارهایی برای رفع آنها پیشنهاد شده است
بررسی وضعیت مجلات پزشکی انگلیسی زبان ایران در پایگاه های اطلاعاتی (ویژه نامه علم سنجی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی نشریات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
این پژوهش به بررسی مقالات20 عنوان مجله علمی- پژوهشی پزشکی انگلیسی زبان ایران، نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی BIOSIS، CABI، EMBASE، PUBMED، WEB OF SCIENCE درفاصله سال های 200۱-200۴ پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داد از میان 20 عنوان مجله علمی- پژوهشی فقط 5 عنوان با 687 مقاله به پایگاه های اطلاعاتی مورد بررسی راه یافته اند. از این بین، مجله Daru وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران، بالاترین میزان مقالات را به خود اختصاص داده است. پایگاه EMBASE بیشترین تعداد مقالات را نمایه نموده است. هیچکدام از مجلات در پایگاه های PUBMED و WEB OF SCIENCE یافت نشدند. بیشترین درصد مقالات نمایه شده در زمینه داروشناسی و سپس بیماری های مسری و کودکان است و مقالات 3 نویسنده ای بیشترین تعداد مقالات را به خود اختصاص داده اند.
مروری بر حفاظت و مرمت نسخ خطی و اسناد تاریخی
حوزه های تخصصی:
فهرست نویسی تعاونی در محیط اینترنت: تجربه کتابخانه های تخصصی کشاورزی در ایران
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری فهرست نویسی و رده بندی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی همکاری های بین کتابخانه ای در کتابخانه های دیجیتالی
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه ها(به طور عام) فهرست های کتابخانه ای فهرست های پیوسته و اینترنتی